سالم (شاعر)
عبدالرحمان بگ صاحبقران متخلص به سالم بابان از شاعران غزلسرای کرد،[۱][۲][۳] در سال ۱۸۰۰ میلادی در سلیمانیه به دنیا آمد. وی از خاندان صاحبقران و پسر عموی مصطفی بگ صاحبقران متخلص به کردی و دایی نالی شعرای ادبیات کرد است..[۴]
اشعار سالم
[ویرایش]درون مایه بیشتر اشعار وی غنایی، عرفانی و فلسفی است و بیشتر به غزل سرودن مشهور است. اشعار او وزن دارند و کاربرد واژه ها و اصطلاحات قرآنی، عرفانی و فلسفی در آنها به وفور دیده می شود. در شعرای فارس بیشتر تحت تأثیر حافظ و کلیم همدانی و در میان شعرای کرد بیشتر تحت تأثیر نالی قرار داشت.[۵] سالم به زبان های کردی، عربی و فارسی شعر سروده است.[۴]
نمونه شعر فارسی
[ویرایش]بر ســـر مــصحف رو زلـــف چــلیـپا داری
تو پریچــهره مـــگر دین مسـیـحــــــا داری؟
زده ای طره ی شبرنگ بران صفحه ی رخ
روز و شب مجلس کــــــافر به کلـیسا داری
قصد قتلم نه به تنــها کـــند آن دیده ی مست
خون صـد طـــایفه در گــردن میـــنـا داری
زلف یلـــــدا به رخ ســــال تـوان دیــد شـبی
این چه سری است به یک ماه دو یلدا داری؟
نمونه شعر کردی
[ویرایش]| ساقی له په‌رده ده‌رهات جامی شه‌رابی هێنا | دڵ خیره ما له حه‌یره‌ت مه‌ھ ئافتابی هێنا | |
| یه‌ک زه‌ڕڕه عه‌کسی پڕته‌و، ده‌رکه‌وت و تووری سووتاند | ئاوێنه سه‌خت‌ڕوو بوو، له‌و عه‌کسه تابی هێنا | |
| تیماری چاکی سینه‌م، ڕاجع به چاوی مه‌سته | به‌ختیش موافیقی عه‌شق، بۆ من خه‌رابی هێنا | |
| یارم له ئه‌نده‌روون هات، ده‌ستی ڕه‌قیب له ده‌ستا | غه‌مناک و شادمانم، ڕه‌حمه‌ت عه‌زابی هێنا | |
| بۆ تۆبه سوویی مزگه‌وت، هاتم بچم له ڕێدا | بۆ کۆیی مه‌یفرۆشان، عه‌زمم شتابی هێنا | |
| ڕوو هه‌ر له من ئه‌پۆشێ، وا حاڵیه که جبریل | هه‌ر خاسه بۆ من و ئه‌و، ئایه‌ی حیجابی هێنا | |
| وه‌ی‌وه‌ی چ مه‌جلسێ بوو، دوێنێ له ده‌بده‌به‌ی دڵ | دڵبه‌ر شه‌رابی گێـڕا "سالم" که‌بابی هێنا |
منابع
[ویرایش]- ↑ "Encyclopedia Iranica: KURDISH WRITTEN LITERATURE".
- ↑ ده‌قه‌کانی ئه‌دبی کوردی عه‌لائه‌دین سه‌ججادی، چاپخانهٔ کۆڕی زانیاریی کورد، به‌غدا، 1978
- ↑ خزانه دار، معروف (2002). تاریخ ادبیات کرد، جلد دوم، اربیل: نشر آراس،
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ سجادی، علاءالدین، "تاریخ ادبیات کردی،" چاپخانه معارف، بغداد، (چاپ اول)1951.
- ↑ دیوان نالی، تصحیح و جمع آوری ملا عبدالکریم مدرس، انتشارات کردستان، سنندج، ١٣٩٦.
