زبان‌های ایرانی جنوب غربی
| ایرانی جنوب غربی | |
|---|---|
| پراکنش: | جنوب غرب آسیا، آسیای میانه و قفقاز |
| تبار: | هندواروپایی
|
| زیرگروه‌ها: |
—
|
| گلاتولوگ | sout3157[۱] |
 نقشه گویشوران زبان‌های ایرانی جنوب غربی | |
زبان‌های ایرانی جنوب غربی زیرگروه جنوبی زبان‌های ایرانی غربی هستند. فارسی، لری و لارستانی (اَچُمی) از شناخته‌شده‌ترین زبان‌های این خانواده هستند.
در زبان‌های ایرانی غربی، آن دسته از زبان‌ها و گویش‌هایی که در تمام تحولات آوایی اصلی (مثل تبدیل ج ایرانی باستان به ز یا تبدیل ز ایرانی باستان به د) مانند فارسی را جزء گروه جنوب‌غربی می‌شمرند و بقیه را جزء گروه شمال‌غربی قرار می‌دهند. این تقسیم‌بندی متقارن نیست و مطابق این تعریف میزانِ تنوع آوایی در زیرشاخهٔ شمال‌غربی بیشتر است، چون به یک اندازه دچار تغییر و تحول نشده‌اند و در برخی، این تفاوت با فارسی بیشتر است و در برخی دیگر کمتر؛ مثلاً، تفاوت‌های آوایی کرمانجی با فارسی زیادتر است و در گورانی یا در گویش‌های قدیمی نطنز و نایین این تفاوت‌ها کمتر است. گاه برخی از تحولات آوایی زیرشاخهٔ جنوب‌غربی نیز در برخی از گویش‌های شمال‌غربی دیده می‌شود، اما با این حال، آن را از زیرشاخهٔ شمال‌غربی می‌شمرند، چون همهٔ تحولات آوایی را در خود نشان نمی‌دهد.
زبان‌ها
- زبان‌های ایرانی باستان
- پارسی باستان
- زبان‌های ایرانی میانه
- ایرانی میانه غربی
- شمالی (شامل زبان پارتی)
- جنوب غربی (شامل پارسی میانه - پهلوی ساسانی-پارسیگ)
- گرمسیری[۲]
- گرمسیری مرکزی و غربی:
- گروه بندرعباسی: بندری، خمیری، لنگه ای، کنگی، فینی، سورویی (سوروچی)، چهوازی، اشمی
- گروه مینویی: مینابی، هرمزی، بند زرکی، شهری
- گروه اچمی: لاری، اوزی، بستکی، گراشی، خنجی، کوخردی، بیخی، بیدشهری، اَرَدی و فداغی
- گروه کشمی: کشمی (قشمی، جزیرتی)، هَنگامی
- گروه کمزاری: کمزاری (لارکی)
- گِلَنگی (گلنگلی)
- لوتی (کولی، لولی و یا پهلوونی هرمزگان)
- گرمسیری شرقی:
- گرمسیری شمالی:
- گرمسیری مرکزی و غربی:
- زبان کازرونی قدیم †
- لری
- کهمره‌ای
- تاتی قفقاز
- پارسی نو (فارسی-فارسیک)
- گرمسیری[۲]
- ایرانی میانه غربی
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Southwestern Iranian". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help) - ↑ Erik Anonby, Mortaza Taheri-Ardali & Amos Hayes (2019) The Atlas of the Languages of Iran (ALI). Iranian Studies 52. A Working Classification
- ↑ http://www.endangeredlanguages.com/lang/ttt
- Oranskij, Iosif M. , Les langues iraniennes, traduit par Joyce Blau, Institut d'études iraniennes de l'Université de la Sorbonne Nouvelle, documents et ouvrages de référence 1, Paris: Librairie C. Klincksieck, 1977 شابک ۲−۲۵۲−۰۱۹۹۱−۳