ضیاءالدین بن اثیر

ضیاءالدین بن اثیر
زادهٔ	۱۱۶۵م/ ۵۵۸ق جزیره ابن عمر
درگذشت	دسامبر ۱۲۳۹م یا ژانویه ۱۲۴۰م / جمادی‌الاول ۶۳۷ق بغداد
پیشه(ها)	ادیب، زبان‌شناس، نویسنده و شاعر
آثار	«الوشی المرقوم فی حل المنظوم»، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر
سبک	در ادبیات عربی: «دورهٔ سوم عباسی»
خویشاوندان	برادرانش مجدالدین مبارک و عزالدین علی

ضیاءالدین ابوالفتح، محمّد شیبانی شهرت‌یافته به ضیاءالدین بن اثیر همچنین ابن اثیر جَزَری (۱۱۶۵–۱۲۴۰م) ادیب، زبان‌شناس، نویسنده و شاعر عراقی بود که به‌ویژه در برای اثرش المثل السائر آوازه دارد.

زندگی

در سال ۱۱۶۵م/ ۵۵۸ق در جزیره ابن عمر، کردستان ترکیه کنونی زاده شد و همان‌جا پرورش یافت. برای تحصیل همراه پدرش به موصل رفت. قرآن و احادیث را از حفظ نمود، همچنین زبان‌شناسی (نحو و علم لغت) و علوم ادبی (علم بیان) و بسیاری از اشعار را آموخت. بیشتر اهتمامش به اشعار ابوتمام، بحتری و متنبی بود.

در ۵۸۷ق با کمک قاضی فاضل به صلاح‌الدین ایوبی پیوست. پنج‌ماه در خدمت دولت او بود و سپس به نزد نورالدین، فرزند صلاح‌الدین رفت. زندگی او پس از این انتقال‌های بسیاری داشت. او رئیس دیوان آشنا در موصل شد. ضیاءالدین در جمادی‌الاول ۶۳۷ق در بغداد درگذشت.

آثار

• الوشی المرقوم فی حل المنظوم
• المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر
• کتاب المعانی المخترعة فی صناعة الإنشاء
• دیوان ترسّل
• مؤنس الوحدة
• المفتاح المنشا فی صناعة الإنشا