پرش به محتوا

شاه‌میگو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شاه‌میگو
محدودهٔ زمانی: Valanginian تا امروزه
شاه‌میگو
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو:
جانوران
شاخه:
طنابداران
زیرشاخه:
مهره‌داران
رده:
خزندگان
دسته:
سخت پوستان
تیره:
نفروپیدا

این مقاله دربارهٔ شاه‌میگوی چنگک‌دار است. برای دیگر کاربردها، شاه‌میگو (ابهام‌زدایی) را ببینید.

شاه‌میگو (به انگلیسی: Lobster) یک نرم‌زره از خانواده‌های سخت‌پوستان و از خانوادهٔ نفروپیدا[الف] [۱] و در برخی از دسته‌بندی‌ها از خانوادهٔ هوماریدا [۲][ب] است. این جانور دریایی به عنوان غذا در آمریکای شمالی از سدهٔ ۱۹ رواج یافت. شاه‌میگوها به عنوان غذای دریایی بسیار باارزش‌ و از لحاظ اقتصادی مهم هستند و اغلب به عنوان یکی از سودآورترین کالاها در مناطق ساحلی‌ محل زندگیشان به شمار می‌روند.

از منظر علم سیستماتیک جانوری این خانواده در میانه خانواده‌های میگو قرار دارد. برخلاف تصور عام، از خانواده شاه‌میگو‌ها دورتر و بسیار نزدیک‌تر به خانواده میگوها است.[۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰]

وزن شاه‌میگو به ۲۰ کیلوگرم می‌رسد. بدن این جانور دارای پوستهٔ سختی است. شاه‌میگو، چهار جفت پا جهت راه رفتن دارند. شاه‌میگوهای دراز، هنگام خطر، دم خود را به سرعت به زیر بدن می‌برند، این عمل، آب را به جلو می‌راند و شاه‌میگو را به سمت عقب هدایت می‌کند تا بتواند فرار کند. شاه‌میگوهای دراز، در میان سنگ‌های بستر دریا یا رودها مخفی می‌شوند و از جانوران کوچک زنده یا مرده تغذیه می‌کنند. یک شاه‌میگو دراز ماده، قادر است هزاران تخم بگذارد.[۱۱]

تمایز

[ویرایش]

اگرچه چندین گروه دیگر از سخت‌پوستان دراستفاده از نام "شاه‌میگو" اشتراک دارند، ولی اصطلاح نامشخص "شاه‌میگو" به طور کلی به شاه‌میگوی چنگک‌دار از خانواده نفروپیدا اشاره دارد.[۱۲] شاه‌میگوهای چنگک‌دار تفاوت هایی با شاه‌میگوی تیغی یا شاه‌میگوی دمپایی که بدون چنگگ هستند، یا به شاه‌میگو‌های چمباتمه‌ای دارند. شبیه‌ترین خویشاوندان زنده شاه‌میگوی چنگک‌دار را می‌توانشاه‌میگوی آب‌سنگ و سه خانواده از خارچنگ‌های آب شیرین دانست.

نام‌گذاری

[ویرایش]

شاه‌میگو در زبان فارسی ممکن است به تمام خانواده اطلاق شود. در حالی که در برخی زبان ها به دلیل تفاوت در کاربرد و محل و روش زندگی آنها اسامی متفاوتی دارند. مثلاً در زبان فرانسوی به شاه‌میگوی چنگک‌دار همار[پ]، به شاه‌میگو بدون چنگک لانگوست[ت] و در زبان عربی نیز به آن کٌرکند می‌گویند.

اندام و بدن

[ویرایش]

شاه‌میگوها بی‌مهرگان با اسکلت بیرونی بسیار سخت جهت حفاظت از خود هستند.[۱۳] همانند بسیاری از بندپایان، شاه‌میگوی دریایی برای رشد باید پوست‌اندازی کند، که آنها را آسیب پذیر می‌کند. در طی فرآیندپوست‌اندازی، در چندین گونه از این خانواده تغییر رنگ مشاهده می‌شود. شاه‌میگوها تعداد هشت پا برای راه رفتن دارند. سه جفت پای جلویی دارهای چنگگ هستند که در جفت پای اول بزرگتر از بقیه است. انبرهای پای جلویی نیز از نظر بیولوژیکی پا محسوب می‌شوند، بنابراین به راسته ده‌پایان[ث] تعلق دارند.[۱۴] اگرچه شاه‌میگو دریایی مانند اکثر بندپایان دیگر تا حد زیادی به صورت دو طرفه متقارن است، برخی از سرده‌ها دارای پنجه‌های نابرابر و تخصصی هستند.

آناتومی شاه‌میگو شامل دو قسمت اصلی بدن است: سرسینه‌گاه و شکم. سرسینه‌گاه، سر و قفسه سینه (سینه‌گاه) را در هم می‌آمیزد که هر دو توسط پشت‌لاک (کاراپاس) کیتینی پوشیده شده‌اند. سر شاه‌میگو دارای شاخک، شاخکچه، فک پایین، فک اول و دوم است. چشم‌های مرکب (معمولا ساقه‌ای شکل) نیز بر روی سر قرار دارند. از آنجایی که شاه‌میگوها در محیط‌های تیره و در کف اقیانوس زندگی می‌کنند، بیشتر از شاخک خود به عنوان حسگر استفاده می‌کنند. برعکس بیشتر چشم‌های پیچیده‌تر که از متمرکز کننده اشعه انکساری (عدسی) و شبکیه مقعر استفاده می کنند، چشم شاه‌میگو یک ساختار بازتابنده در بالای شبکیه محدب دارد. [۱۵] قفسه سینه شاه‌میگو از فک بالا و پریوپودها تشکیل شده است. فک بالا زائده‌هایی هستند که عمدتا به عنوان اجزای مختلف دهان عمل می‌کنند، و پریوپودها زائده‌هایی هستند که برای راه‌رفتن و جمع‌آوری غذا استفاده می‌شوند. شکم شامل پلئوپودها (یا تحت نام شناگر )، به منظور شنا کردن، و همچنین فن دم، متشکل از اروپودها و تلسون، تشکیل شده است.

شاه‌میگوها درست همانند حلزون‌ها و عنکبوت‌ها به دلیل وجود هموسیانین که حاوی مس است، خون آبی‌رنگ دارند. [۱۶] در مقابل، مهره‌داران و بسیاری از حیوانات دیگر دارای خون قرمز ناشی از هموگلوبین متشکل از آهن هستند. شاه‌میگوها دارای هپاتوپانکراس سبز رنگی هستند که سرآشپزها آن را چربی شاه‌میگو[ج] می‌نامند که نقش کبد و لوزالمعده حیوان را دارد. [۱۷]

شاه‌میگوی خانواده نفروپیدا در شکل کلی به چندین گروه دیگر از همین خانواده شبیه است. تفاوت آنها با خارچنگ‌های آب شیرین، نداشتن مفصل بین دو بخش آخر قفسه سینه، [۱۸] و تفاوت آنها با شاه‌میگوهای صخره‌ای از خانواده شاه‌میگوی آب‌سنگ در داشتن پنجه‌های کامل در سه جفت (نه یک جفت) پای اول است. [۱۸] تمایز آنها از خانواده‌های فسیلی مانند Chilenophoberidae بر اساس الگوی شیارهای روی کاراپاس است. [۱۸]

تجزیه و تحلیل تکامل ژن عصبی نشان از توسعه‌یافتگی فوق‌العاده ادوات حسی شیمیایی آنها دارد. از جمله تنوع و پیشرفتگی در کانال‌های یونی لیگاند دروازه‌ای، و همچنین مولکول‌های ترشحی. [۱۹]

تنوع رنگ

[ویرایش]

به طور معمول شاه‌میگوها برای اختفای رنگی با کف اقیانوس، به رنگ تیره، سبز مایل به آبی یا قهوه‌ای مایل به سبز، هستند، اما آنها را می‌توان در رنگ‌های بسیاری متفاوت یافت.[۲۰][۲۱] شاه‌میگو با رنگ غیرمعمول بسیار نادر است و تنها تعداد کمی از میلیون‌ها شکار دریایی را تشکیل می دهد که هر سال صید می شوند و به دلیل نادر بودن آنها معمولاً خورده نمی‌شوند و به طبیعت بازگردانده شده یا به آکواریوم‌ها اهدا می‌شوند. عموماً در رنگ‌آمیزی نادر آنها، یک عامل ژنتیکی مانند زالی[چ] یا نرمادگی[ح] دخیل است. به نظر نمی‌رسد عامل‌های رنگی بر طعم شاه‌میگوی پخته تأثیر بگذارد. به غیر از آلبینوها، همه شاه‌میگوها دارای آستاکسانتین هستند که عامل تغییر رنگ قرمز روشن شاه‌میگوها پس از پخته‌شدن است. [۲۲]

طول عمر

[ویرایش]

تخمین زده می‌شود که شاه‌میگوها در طبیعت بین 45 تا 50 سال زندگی می‌کنند، اگرچه تعیین سن دشوار است،[۲۳] معمولاً از اندازه و سایر متغیرها تخمین زده می شود. روش‌های جدیدتر ممکن است به تخمین سنی دقیق‌تری منجر شود.[۲۴][۲۵][۲۶]

تحقیقات نشان می‌دهد که شاه‌میگو‌ها ممکن است با افزایش سن کند، ضعیف نشده و قدرت باروری خود را از دست ندهند و گاهاً نیز شاه‌میگو‌های مسن‌تر بارورتر از شاه‌میگو‌های جوان باشند. [۲۷] این طول عمر ممکن است به دلیل تلومراز باشد. تلومراز آنزیمی است که بخش‌های تکراری طولانی توالی‌های DNA را در انتهای کروموزوم‌ها، که تلومر نامیده می‌شوند، ترمیم می‌کند. تلومراز توسط اکثر مهره‌داران در مراحل جنینی بیانِ ژنی می شود، اما به طور کلی در مراحل بزرگسالی زندگی وجود ندارد. [۲۸] با این حال، بر خلاف بسیاری از مهره‌داران، شاه‌میگو‌ها تلومراز را در بزرگسالی از طریق اکثر بافت‌ها بیانِ ژنی می‌کنند که گفته می‌شود به طول عمر آنها مرتبط است. تلومراز به‌ویژه در شاه‌میگو‌های لکه‌دار سبز وجود دارد، که گمان می‌رود نشانه‌های آن‌ها توسط آنزیم در تعامل با رنگدانه‌های پوسته‌شان ایجاد می‌شود. [۲۹] [۳۰] [۳۱] طول عمر شاه‌میگو به اندازه آنها محدود است. پوست اندازی به انرژی متابولیک نیاز دارد و هر چه شاه‌میگو بزرگتر باشد، انرژی بیشتری مورد نیاز است. 10 تا 15 درصد از شاه‌میگو‌ها در حین پوست‌اندازی از خستگی می‌میرند، در حالی که در شاه‌میگو‌های مسن‌تر، پوست‌اندازی متوقف می‌شود و اسکلت بیرونی به طور کامل تحلیل می‌رود یا از بین می‌رود و منجر به مرگ می‌شود. [۳۲][۳۳]

شاه‌میگو دارای گونه‌های متفاوتی است.

ارزش غذایی[۳۴]

[ویرایش]
شاه‌میگوی آمریکایی پخته شده
شاه‌میگو کامل بخارپز، چنگالها شکسته شده و دم جدا گشته‌است
ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی۳۷۲ کیلوژول (۸۹ کیلوکالری)
0 g
قند0 g
فیبر خوراکی0 g
0.86 g
اشباع0.208 g
چربی تک‌سیرنشده0.253 g
چربی غیراشباع چندگانه0.340 g
19.0 g
ویتامین‌ها
درصد ارزش روزانه
ویتامین (B۱)
۲٪
0.023 میلی‌گرم
(B۲)
۱٪
0.017 میلی‌گرم
نیاسین (B۳)
۱۲٪
1.830 میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵)
۳۳٪
1.667 میلی‌گرم
ویتامین ب۶
۹٪
0.119 میلی‌گرم
فولیک (B۹)
۳٪
11 میکروگرم
ویتامین ث
۰٪
0 میلی‌گرم
مواد معدنیمقدار
درصد ارزش روزانه
کلسیم
۱۰٪
96 میلی‌گرم
آهن
۲٪
0.29 میلی‌گرم
منیزیم
۱۲٪
43 میلی‌گرم
فسفر
۲۶٪
185 میلی‌گرم
پتاسیم
۵٪
230 میلی‌گرم
روی
۴۳٪
4.05 میلی‌گرم
†درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند.
Source: [۳۵]

یادداشت‌ها

[ویرایش]
  1. ↑ Nephropidae
  2. ↑ Homaridae
  3. ↑ Homard
  4. ↑ Langouste
  5. ↑ Decapods
  6. ↑ Tomalley
  7. ↑ آلبینیسم
  8. ↑ هرمافرودیتیسم

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Sammy De Grave; N. Dean Pentcheff; Shane T. Ahyong; et al. (2009). "A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans" (PDF). Raffles Bulletin of Zoology. Suppl. 21: 1–109. Archived from the original (PDF) on June 6, 2011.
  2. ↑ Poore, Gary C. B. (2016). "The Names of the Higher Taxa of Crustacea Decapoda". Journal of Crustacean Biology. 36 (2): 248–255. Retrieved 2022-03-23.
  3. ↑ «آیا خوردن لابستر (lobster) یا صدف‌های دریایی و هشت پا حرام است؟ - گنجینه پاسخ ها». اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۰.
  4. ↑ Wolfe, Joanna M.; Breinholt, Jesse W.; Crandall, Keith A.; Lemmon, Alan R.; Lemmon, Emily Moriarty; Timm, Laura E.; Siddall, Mark E.; Bracken-Grissom, Heather D. (2019-04-24). "A phylogenomic framework, evolutionary timeline and genomic resources for comparative studies of decapod crustaceans". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 286 (1901): 20190079. doi:10.1098/rspb.2019.0079. PMC 6501934. PMID 31014217.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر PMC (link)
  5. ↑ «حلیت آبزیان - ویکی فقه». wikifeqh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۱.
  6. ↑ Khamenei.ir. «استفتائات - حلیت و حرمت حیوانات». farsi.khamenei.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۱.
  7. ↑ وسایل الشیعه، ج۱۶، ص۳۳۸، ب۱۲، ح۵.
  8. ↑ وسائل الشیعة، کِتَابُ الْأَطْعِمَةِ وَ الْأَشْرِبَةِ، باب 16، ح 1.
  9. ↑ «حلیت آبزیان - ویکی فقه». wikifeqh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۱.
  10. ↑ «نظر مراجع عظام دربارهٔ خوردن لابستر یا شاه میگو». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۱-۰۹-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۱.
  11. ↑ childrens encyclopedia. ج. اول. ترجمهٔ استاد قاسم قالیباف. انتشارات پیام عدالت-پارس کتاب. ۱۳۸۰. ص. ۴۰۸.
  12. ↑ {{cite book}}: Empty citation (help)
  13. ↑ R. Quarmby; D.A. Nordens; P.F. Zagalsky; H.J. Ceccaldi; D. Daumas (1977). "Studies on the quaternary structure of the lobster exoskeleton carotenoprotein, crustacyanin". Comparative Biochemistry and Physiology Part B: Comparative Biochemistry. 56 (1): 55–61. doi:10.1016/0305-0491(77)90222-X. PMID 830471.
  14. ↑ {{cite book}}: Empty citation (help)
  15. ↑ Land MF (1976). "Superposition images are formed by reflection in the eyes of some oceanic decapod Crustacea". Nature. 263 (5580): 764–765. Bibcode:1976Natur.263..764L. doi:10.1038/263764a0. ISSN 0028-0836. PMID 995187.
  16. ↑ "Copper for life – Vital copper". Association for Science Education. Archived from the original on August 12, 2011. Retrieved November 20, 2008.
  17. ↑ Shona Mcsheehy; Zoltán Mester (2004). "Arsenic speciation in marine certified reference materials". Journal of Analytical Atomic Spectrometry. 19 (3): 373–380. doi:10.1039/b314101b.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ Tshudy, Dale; Loren E. Babcock (1997). "Morphology-based phylogenetic analysis of the clawed lobsters (family Nephropidae and the new family Chilenophoberidae)". Journal of Crustacean Biology. 17 (2): 253–263. doi:10.2307/1549275. JSTOR 1549275.
  19. ↑ Polinski, Jennifer (23 June 2021). "The American lobster genome reveals insights on longevity, neural, and immune adaptations". Science Advances. 7 (26): eabe8290. Bibcode:2021SciA....7.8290P. doi:10.1126/sciadv.abe8290. PMC 8221624. PMID 34162536.
  20. ↑ "Extremely rare split-colored lobster caught off Maine". USA Today. Retrieved 2019-03-10.
  21. ↑ Linehanstaff, Josh (2018-08-29). "Rare ghost lobster caught off Stonington". Press Herald. Retrieved 2019-03-10.
  22. ↑ "Why Do Crabs and Lobsters Turn Red When You Cook Them?". mentalfloss.com. 2012-08-29. Retrieved 2019-03-25.
  23. ↑ Wolff, T. (1978). "Maximum size of lobsters (Homarus) (Decapoda, Nephropidae)". Crustaceana. 34: 1–14. doi:10.1163/156854078X00510.
  24. ↑ Canfield, Clarke (November 30, 2012). "Lobster age shown by counting its rings like a tree, study reveals". The Huffington Post. Archived from the original on January 28, 2015. Retrieved December 22, 2014.
  25. ↑ Kilada, Raouf; Bernard Sainte-Marie; Rémy Rochette; Neill Davis; Caroline Vanier; Steven Campana (2012). "Direct determination of age in shrimps, crabs, and lobsters". Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. NRC Research Press, a division of Canadian Science Publishing. 69 (11): 1728–1733. doi:10.1139/cjfas-2012-0254.
  26. ↑ Fairfield, E.; Richardson, D.S.; Daniels, C.L.; Butler, C.L.; Bell, E; Taylor, M.I. (2021). "Ageing European lobsters (Homarus gammarus) using DNA methylation of evolutionarily conserved ribosomal DNA". Evolutionary Applications. 14 (9): 2305–2318. doi:10.1111/eva.13296. ISSN 1752-4571. PMC 8477595. PMID 34603500.
  27. ↑ Hestand, Zac (2016-11-01). "The Lobster, A Dystopian Sci-Fi Love Story". Film Criticism. 40 (3). doi:10.3998/fc.13761232.0040.325. ISSN 2471-4364. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (help)
  28. ↑ Cong YS, Wright WE, Shay JW (2002-09-01). "Human Telomerase and Its Regulation". Microbiology and Molecular Biology Reviews. 66 (3): 407–425. doi:10.1128/MMBR.66.3.407-425.2002. ISSN 1092-2172. PMC 120798. PMID 12208997.
  29. ↑ Wolfram Klapper; Karen Kühne; Kumud K. Singh; Klaus Heidorn; Reza Parwaresch; Guido Krupp (1998). "Longevity of lobsters is linked to ubiquitous telomerase expression". FEBS Letters. 439 (1–2): 143–146. doi:10.1016/S0014-5793(98)01357-X. PMID 9849895.
  30. ↑ Silverman, Jacob (2007-07-05). "Is there a 400-pound lobster out there?". howstuffworks.
  31. ↑ Wallace, David Foster (August 2004). "Consider the Lobster". Gourmet. Archived from the original on September 17, 2008. Retrieved January 11, 2018.
  32. ↑ Koren, Marina (June 3, 2013). "Don't Listen to the Buzz: Lobsters Aren't Actually Immortal". Smithsonian.
  33. ↑ "biotemp". Archived from the original on 2015-02-11.
  34. ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Lobster
  35. ↑ "Nutrient data for 15148, Crustaceans, lobster, northern, cooked, moist heat". National Nutrient Database for Standard Reference, Release 24. USDA Agricultural Research Service. March 30, 2012. Archived from the original on 18 December 2014. Retrieved July 17, 2012.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شاه‌میگو&oldid=40794766»