میوه‌خور
| میوه‌خور | |
|---|---|
| |
| یک میوه‌خور ماده روی شاخهٔ درخت مسواک | |
| وضعیت حفاظت | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| راسته: | گنجشک‌سانان |
| زیرراسته: | مرغان آوازخوان |
| تیره: | میوه‌خوریان |
| سرده: | میوه‌خور بناپارت، ۱۸۵۰ |
| گونه: | H. ampelinus |
| نام دوبخشی | |
| Hypocolius ampelinus بناپارت، ۱۸۵۰
| |
میوه‌خور یا میوه‌خور خاکستری (نام علمی: Hypocolius ampelinus) گونه‌ای از پرندگان کوچک شاخه‌نشین است که دمی بلند داشته و عمدتاً از میوهها تغذیه می‌کند. این پرنده تنها عضو سردهٔ میوه‌خور بوده و در خانوادهٔ میوه‌خوریان قرار می‌گیرد. میوه‌خور در مناطق خشک و نیمه بیابانی شمال آفریقا، شبه جزیره عربستان، ایران، افغانستان، پاکستان و غرب هندوستان یافت می‌شود. این پرندگان به صورت گروهی پرواز کرده و در زمستان به مناطق گرم جنوبی مهاجرت می‌نمایند.
مشخصات ظاهری و رفتار
[ویرایش]
میوه‌خور پرنده‌ای است کوچک به طول ۱۹ تا ۲۳ سانتی‌متر که دمی بلند و نوکی ضخیم، کوتاه و قلاب مانند دارد. رنگ پرندگان نر خاکستری متمایل به خاکی بوده و پرهای اطراف چشمانشان همچون نقابی سیاه و مثلثی شکل می‌باشد. شاهپرهای اولیه آنها سیاهرنگ با نوک سفید بوده و نواری سیاهرنگ در انتهای دمشان دارند. میوه‌خور ماده رنگش قهوه‌ای‌تر بوده و فاقد سیاهی اطراف چشم می‌باشد.
این پرندگان خجالتی و ترسو می‌باشند و در صورت احساس خطر خود را کاملاً پنهان نموده و تا برطرف شدن عامل آن بی‌حرکت باقی می‌ماند.
پراکندگی و زیستگاه
[ویرایش]میوه‌خور در نواحی جنگلی و خارستان‌ها و مناطق خشک و کم آب، بویژه درهٔ رودخانه‌های نزدیک بیابان‌ها و همچنین در مناطق زیر کشت همچون باغ‌ها و نخلستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده در منطقهٔ خاورمیانه در نواحی‌ای از ایران، عراق، افغانستان، پاکستان و ترکمنستان به تولید مثل می‌پردازد و زمستان را اغلب در نزدیکی دریای سرخ و سواحل خلیج فارس در شبه جزیره عربستان از جمله بحرین سپری می‌نماید. همچنین ممکن است گهگاه در ترکیه، اسرائیل، مصر و عمان نیز دیده شود. این پرنده در کوچ زمستانیش در نواحی آسیایی در غرب هندوستان در منطقهٔ کاچ یافت می‌شود و پرندگان سرگردان تا جنوبی‌ترین نواحی هندوستان همچون کیهیم و بمبئی نیز دیده شده‌اند.
تولیدمثل و تغذیه
[ویرایش]فصل تولید مثل این پرنده در شبه جزیرهٔ عربستان ماه خرداد یا تیر است. هر دو پرندهٔ نر و ماده به کمک یکدیگر اقدام به ساختن لانهٔ فنجانی‌شکلشان می‌نمایند. این لانه که اغلب در ارتفاع ۳ تا ۵ پایی درختان خرما و بر روی برگ‌های این درختان ساخته می‌شود کاملاً گود بوده و با کرک‌های نرم پوشانده شده‌است. پس از جفتگیری و لانه سازی، پرندهٔ ماده ۴ تخم می‌گذارد که پس از ۱۴ تا ۱۵ روز تبدیل به جوجه می‌شوند.
میوه‌خور در بین شاخ و برگ درختان یا خوشه‌های خرما به جستجو می‌پردازد و به ندرت بر روی زمین می‌آید. باوجودی‌که ممکن است از حشرات نیز تغذیه نماید اما میوه‌جاتی از قبیل توت، انجیر و خرما، خوراک اصلی این پرنده را تشکیل می‌دهند. در شرایط اسارت از نان نیز تغذیه می‌نماید.
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hypocolius». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۰.
- «همه پرندگان ایران ( قسمت سوم )». راسخون. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۳ بهمن ۱۳۸۸.
