بچاقچی
منطقه متمرکز سکونت ایل بچاقچی | |
|---|---|
کوهستان چهارگنبد(نقطه قرمز در نقشه) | |
  منطقه متمرکز سکونت ایل بچاقچی | |
| مختصات: ۲۹°۳۴′۳۳″ شمالی ۵۶°۲۰′۱۵″ شرقی / ۲۹٫۵۷۵۸۳°شمالی ۵۶٫۳۳۷۵۰°شرقی | |
| استان | استان کرمان |
| شهرستان | [[شهرستان های سیرجان، بافت ، بردسیر و حاجی اباد هرمزگان |
| بخش | بخش مرکزی شهرستان سیرجان |
| دهستان | دهستان چهارگنبد |
| جمعیت (۲۰۲۳) | |
| • کل | نامشخص |
| منطقهٔ زمانی | یوتی‌سی +۳:۳۰ (ساعت رسمی ایران) |
| • تابستانی (DST) | یوتی‌سی +۴:۳۰ (ساعت رسمی ایران) |
بچاقچی، یکی از بزرگ‌ترین ایلات در جنوب ایران و به ویژه در استان کرمان است. بچاقچی از ایلات ترک استان کرمان است. ایشان در گذشته از منطقه آذربایجان به جنوب کوچ کرده و به گویش قره‌داغی از زبان ترکی صحبت می‌کردند ولی امروزه اکثراً ساکن شده و به فارسی صحبت می‌کنند.این ایل از طوایف اصلی ترک زبان همچون ساره سعدلو و قره سعدلو ( شجاع پور ، نادری ، اسفندیار پور )و عباسلو و خرسلو (اسدی پور، خان آقایی ) و انکلو و ارشلو ( شهسواری ، حلوایی ) و همچنین طوایف غیر ترک زبان همچون رائینی ، معصومی و لک تشکیل شده است .
بچاقچی‌ها در گذشته به دامپروری و پرورش اسب مشغول بودند و در سوارکاری شهره بودند. حتی در دورهٔ رضاشاه واحدهای سواره‌نظام ارتش در کرمان را تشکیل می‌دادند. امروزه اما مردان به دامپروری و باغداری و کار در معادن مشغول‌اند و زن‌ها قالی، جاجیم و گلیم می‌بافند. غیر از آن بز معروف فارسی راینی نیز پرورش می‌دهند. ایشان به تدریج شهر نشین شده‌اند و امروزه بیشترشان در شهرستان سیرجان و همچنین شهرهای بافت و بردسیر و حاجی اباد هرمزگان ساکن می باشند .در سال ۱۹۱۶ در جریان جنگ جهانی اول بچاقچی‌ها به رهبری حسین‌خان بچاقچی با انگلیسی‌ها جنگیدند و با نیروهای پلیس جنوب درگیر شدند. وی در سال بعد به آلمانی‌هایی که از دست ژنرال سایکس گریخته بودند پناه داد. در تابستان سال ۱۳۲۴ اختلاف بین حسین خان و یکی از افراد ایل بنام جهانگیر که یاغی گردیده بود منجر به مداخله قشون دولتی و جنگ میان ایلی شد که در اثر آن دو نفر کشته و بقیه همراهان جهانگیر دستگیر و به زندانهای طویل مدت محکوم گردیدند .جهانگیر موفق به فرار شد و کوهیار از طایفه خرسلو به دست رحمت از طایفه انکلو کشته شد ، ابراهیم جوان (نادری )از طایفه سارسعدلو پایش تیر می خورد و دستگیر می شود ، پدر ابراهیم ، امیرقلی نادری که از نزدیکان حسین خان بود چون موفق به آزادی پسر خود نمی‌شود حسین خان را مقصر دانسته و به تهران رفته و چون در آن زمان کشور در اشغال نیروهای روس و انگلیس بود در دادگاه نظامی علیه حسین خان کیفر خواست صادر می شود داستان این جنگ و نزاع بین ایلی حتی در قالب شعر به زبان های ترکی و فارسی هنوز دربین مردم ایل رواج دارد .
جستارهای وابسته
منابع
[ویرایش]- خسروی، خسرو. «جبال بارزی». [[دانشنامه جهان اسلام]]. دریافت‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۱۳. تداخل پیوند خارجی و ویکی‌پیوند (کمک)