ژن مورو
ژن مورو | |
|---|---|
 ژن مورو در جشنواره فیلم سن‌سباستین | |
| نام هنگام تولد | ژن مورو |
| زادهٔ | ۲۳ ژانویهٔ ۱۹۲۸ |
| درگذشت | ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۷ (۸۹ سال) |
| ملیت | فرانسوی |
| پیشه | بازیگر، کارگردان، خواننده |
ژَن مورو (فرانسوی: Jeanne Moreau؛ زاده ۲۳ ژانویه ۱۹۲۸ – درگذشته ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۷) چهرهٔ سرشناس سینمای جهان، هنرپیشه، خواننده و کارگردان فرانسوی بود. او در طول فعالیت هنریش با بزرگترین کارگردانان اروپایی و آمریکایی از جمله لوئیس بونوئل، تئو آنگلوپولوس، ویم وندرس، میکل آنجلو آنتونیونی، فرانسوا تروفو، اورسن ولز، جوزف لوزی و ژان لوک گدار همکاری کرد.[۱] او به جوایز هنری متعددی دست یافت. وی نخستین زنی است که برای عضویت در فرهنگستان هنرهای زیبای فرانسه برگزیده شد.
او طی ۶۰ سال کار هنری در بیش از ۶۲ نمایشنامه، ۱۳۵ فیلم سینمائی، ۲۷ فیلم و سریال تلویزیونی ایفای نقش کرد. همچنین نزدیک به ۹۰ ترانه از خود به یادگار گذاشت.[۱]
زندگی
[ویرایش]ژن مورو در ۲۳ ژانویهٔ ۱۹۲۸ در پاریس زاده شد. پدرش فرانسوی و صاحب رستوران و مادرش رقصنده‌ای با تبار انگلیسی بود. بدون آگاهی پدر و مادرش در کلاسهای تئاتر ثبت نام و در کنکور هنرستان پذیرفته شد و کارش را با بازیگری در تئاتر آغاز کرد. در سالِ ۱۹۴۷ در سن ۱۹ سالگی در نخستین فستیوال تئاتر «اَوینیون» به روی صحنه رفت.[۱] لویی مال کارگردان فرانسوی که تحت تأثیر زیبایی و هوش ژن مورو قرار گرفته بود از وی برای فیلم آسانسوری بسوی مرگ دعوت به همکاری کرد که همین اولین فیلم او را به ستاره سینمای فرانسه تبدیل کرد. با این حال از دیدگاه هنری کارش با فرانسوا تروفو و بازی در فیلم ژول و ژیم را می‌توان نقطه عطفی در کارنامه هنریش دانست.
ژَن مورو زندگی هنری پرباری داشت و در طول دهه‌های ۷۰ و ۸۰ و ۹۰ میلادی هم در آثار سینمایی حضور پیدا کرد. او با صرف نظر کردن از درآمدهای هالیوودی به بازی و همکاری در فیلم‌های اروپایی ادامه داد.
ژَن مورو پیشنهاد مایک نیکولز برای بازی در نقش خانم رابینسون در فیلم فارغ‌التحصیل را رد کرد و در عوض ترجیح داد دوباره با تروفو در فیلم عروس سیاه‌پوش همکاری کند؛ فیلمی که برای ادای دین به آلفرد هیچکاک ساخته شد.
از سایر فیلم‌های مشهور او می‌توان به فیلم شب (۱۹۶۱) ساخته مایکل آنجلو آنتونیونی، خاطرات یک کلفت (۱۹۶۴) ساخته لوئیس بونوئل، مادمازل (۱۹۶۶) ساخته تونی ریچاردسون را نام برد.
در سال ۲۰۰۸ ژن مورو بخاطر مجموعه کارهای هنریش سزار افتخاری دریافت کرد.[۲]
زندگی شخصی
[ویرایش]در زندگی خصوصی سه بار ازدواج کرد که هر سه به طلاق منجر شد. ابتدا با کارگردان فرانسوی ژان-لوئی ریشار ازدواج کرد که تنها فرزندش ژروم متولد ۱۹۴۹ حاصل این ازدواج است. سپس با هنرپیشه یونانی تئودوروس روبانیس در سال ۱۹۶۶ و در نهایت با ویلیام فریدکین در سال ۱۹۷۷ که دو سال بعد به جدایی منجر شد.
فیلم‌های برگزیده
[ویرایش]فیلم
[ویرایش]- ۱۹۵۷ آسانسوری به سوی قتلگاه (لویی مال)
- ۱۹۵۸ عشاق (لویی مال)
- ۱۹۶۰ مدراتو کانتابیله (پیتر بروک)
- ۱۹۶۱ شب (میکل آنجلو آنتونیونی)
- ۱۹۶۱ زن، زن است (ژان‌لوک گدار)
- ۱۹۶۲ ژول و ژیم (فرانسوا تروفو)
- ۱۹۶۲ محاکمه (اورسن ولز)
- ۱۹۶۳ آتش سرکش (لویی مال)
- ۱۹۶۴ ترن (جان فرانکن هایمر)
- ۱۹۶۴ خاطرات زن خدمتکار (لوئیس بونوئل)
- ۱۹۶۵ زنده‌باد ماریا! (لویی مال)
- ۱۹۶۷ عروس سیاه‌پوش (فرانسوا تروفو)
- ۱۹۶۷ قدیمی‌ترین حرفه (کلود اوتان-لارا، مائورو بولونینی، فیلیپ د بروکا، ژان-لوک گدار، فرانکو ایندووینا، مایکل پیفلگار)
- ۱۹۷۶ آقای کلاین (جوزف لوزی)
- ۱۹۷۶ آخرین سرمایه‌دار بزرگ (الیا کازان)
- ۱۹۹۰ دختری بنام نیکیتا (لوک بسون)
- ۱۹۹۶ دوستت دارم، دوستت ندارم (بیلی هاپکینز)
- ۱۹۹۱ تا آخر دنیا (ویم وندرس)
- ۱۹۹۸ برای همیشه (اندی تننت)
- ۱۹۹۱ گام معلق لک لک (تئو آنگلوپولوس)
- ۲۰۰۰ دست‌نویس شاهزاده (روبرتو آندو)
- ۲۰۰۷ هر کس سینمای خودش (تئو آنگلوپولوس)
سریال
[ویرایش]- ۲۰۰۰ بینوایان (ژوزه دایان)
جوایز
[ویرایش]- ۱۹۶۰ بهترین بازیگر زن برای فیلم مُدراتو کانتابیله[۳]
- ۱۹۸۷ نامزد بهترین هنرپیشه نقش دوم برای فیلم لو پالتوکه
- ۱۹۸۸ نامزد بهترین بازیگر زن برای فیلم معجزه
- ۱۹۹۲ سزار بهترین هنرپیشه زن برای فیلم پیرزنی که در دریا راه رفت[۴]
- ۱۹۹۵ سزار افتخاری
- ۲۰۰۸ سزار افتخاری برای مجموعه فعالیت‌های هنری
- ۱۹۹۸ اسکار افتخاری
درگذشت
[ویرایش]ژن مورو در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۷ در سن ۸۹ سالگی در گذشت.[۵]
واکنش‌ها
[ویرایش]امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از خدمات ژن مورو قدر دانی کرد و او را «مظهر سینما» خواند و گفت: «او دارای روح آزادی بود که همیشه در حال شورش علیه نظام متعارف در جامعه بود.»
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «صدای فرانسه -ژَن مورو، هنرپیشه برجستهٔ تئاتر فرانسه و مظهر سینمای جهان درگذشت».
- ↑ Jeanne Moreau - Toute l'actu !
- ↑ Festival de Cannes: 1960
- ↑ César 1992
- ↑ «ژان مورو، ستاره سینمای فرانسه در سن ۸۹ سالگی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۷.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
جوایز ژن مورو | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| نهادهای پژوهش هنری | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
- اعضای آکادمی هنرهای زیبا
- اهالی پاریس
- اهالی فرانسه انگلیسیتبار
- اهالی فرانسه ایرلندیتبار
- بازیگران زن اهل پاریس
- بازیگران زن تلویزیونی اهل فرانسه
- بازیگران زن سده ۲۰ (میلادی) اهل فرانسه
- بازیگران زن سده ۲۱ (میلادی) اهل فرانسه
- بازیگران زن فیلم اهل فرانسه
- برندگان جایزه بفتا
- برندگان جایزه سزار بهترین بازیگر زن
- برندگان جایزه سزار
- برندگان جایزه فیلم اروپا (افراد)
- برندگان جشنواره فیلم کن برای بهترین بازیگر زن
- برندگان خارجی جایزه بهترین بازیگر زن بفتا
- خوانندگان زن اهل فرانسه
- دارندگان لژیون دونور
- دانشآموختگان دانشکده ملی هنرهای دراماتیک
- درگذشتگان ۲۰۱۷ (میلادی)
- دریافتکنندگان جایزه اسکار افتخاری
- زادگان ۱۹۲۸ (میلادی)
- فیلمنامهنویسان اهل فرانسه
- فیلمنامهنویسان زن اهل فرانسه
- کارگردانان زن فیلم اهل فرانسه
- کارگردانان فیلم اهل فرانسه
- مدفونان در گورستان مونمارتر
- موسیقیدانان اهل پاریس
- نویسندگان زن اهل فرانسه
- هنرمندان بیکاز میوزیک
- دریافتکنندگان جایزه سزار افتخاری