میرمصور

میرمصور
دیگر نام‌ها	میرمصور ترمذی
پیشه	نگارگری
سال‌های فعالیت	سده دهم‌هجری
سبک	مینیاتوریست
دوره	صفویان

برگی از شاهنامه طهماسبی، داستان ضحاک، اثر میرمصور

میرمصور ترمذی (بدخشانی) از نگارگران صاحب‌نام مکتب صفوی (مکتب‌تبریز دوم) در سدهٔ دهم هجری (پانزدهم میلادی) و از شاگردان کمال‌الدین بهزاد است.

وی زمانی را در دربار شاه تهماسب یکم به کار نگارگری پرداخت و در آن‌جا همکار سلطان‌محمد نگارگر و آقامیرک گردید. میرمصور برخی از تصاویر شاهنامهٔ تهماسبی را کشیده‌است. میرسیدعلی و عبدالصمد و زین‌العابدین به احتمال زیاد از شاگردان او بوده‌اند. مهارت اصلی میرمصور مجلس‌آرایی با اشیاء و آدم‌های فراوان بوده‌است؛ ولی تصاویر تک‌پیکری نیز می‌کشید.

وی جزو هنرمندان شاخص و مطرح محسوب می‌شود.

آثار

• نبرد اسکندر و دارا (در خمسه نظامی محفوظ در موزه متروپلیتن).
• فردوسی در حضور سلطان محمود غزنوی (شاهنامه تهماسبی).
• مجلس مهراب و رودابه (شاهنامه تهماسبی).
• پیرمرد عریضه در دست.
• سرخان بیک سفره‌چی.

تأثیر و سبک هنری

میرمصور ترمذی به عنوان یکی از برجسته‌ترین نگارگران مکتب تبریز دوم، نقش بسزایی در تحول و تکامل هنر نگارگری صفوی ایفا کرد. او با بهره‌گیری از آموزه‌های کمال‌الدین بهزاد، سبکی منحصر به فرد در مجلس‌آرایی و تصویرگری خلق نمود. آثار او، به ویژه نگاره‌های شاهنامه تهماسبی، سرشار از جزئیات دقیق، رنگ‌های زنده و ترکیب‌بندی‌های پویا است. میرمصور در به تصویر کشیدن صحنه‌های پرجمعیت و پرتحرک مهارت ویژه‌ای داشت و توانست با ظرافت تمام، حالات و احساسات شخصیت‌ها را به نمایش بگذارد. تأثیر او بر شاگردانش، از جمله میرسیدعلی و عبدالصمد، مشهود است و سبک او در آثار نگارگران بعدی مکتب صفوی نیز قابل مشاهده است.

منابع

• پاکباز، رویین. دایره المعارف تاریخ هنر. نشر فرهنگ معاصر. چاپ ششم. ۱۳۸۶