صادرات سوخت از ایران به لبنان
ایران در سال ۲۰۲۱ چهار کشتی حامل سوخت تحت پرچم ایران به لبنان ارسال کرد. این چهار کشتی از بنادر ایران به سمت بنادر سوریه حرکت کرده و از آنجا با کامیون به لبنان منتقل شد.
پیش زمینه
[ویرایش]از اواخر سال ۲۰۱۹ لبنان درگیر بحران اقتصادی شد. این بحران درپی کاهش ارزش لیره (واحد پول لبنان) نسبت به دلار آمریکا و وابستگی اقتصاد این کشور به دلار آمریکا پدید آمد. در آگوست سال ۲۰۱۹ به دلیل مشکلات مالی مختلف، نرخ ارز بازار سیاه از نرخ ارز رسمی شروع به تغییر کرد.[۱] نرخ ارز بازار سیاه دلار آمریکا به دلیل کاهش ارزش لیره لبنان ناشی از کمبود شدید دلار در لبنان همچنان در نوسان است. همچنین استعفا کابینه وقت و خلاء حاکمیت در این کشور باعث تشدید بحران شدهاست.[۲] به نقل از دگاردین تورم شدید ناشی از شرایط نامطلوب تجاری در طول همهگیری بیماری کرونا و همچنین سوءمدیریت مالی غیرمسئولانه فاحش سیاستمداران و بانکداران لبنانی، به این معنی است که یارانه مواد غذایی، دارو و سوخت دیگر هزینه واقعی آنها را پوشش نمیدهد. در سالهای اخیر، کمبود سوخت باعث قطعیهای گسترده برق شدهاست و تأمین سوخت و هزینههای بیمارستان را برای مردم عادی مشکل کردهاست. از طرف دیگر، کمبود سوخت باعث ایجاد صفهای طولانی در پمپ بنزینها شدهاست.[۳] بسیاری از پمپ بنزینها در لبنان به دلیل نبود بنزین و گازوئیل و عدم امکان پرداخت یارانه سوخت توسط دولت به دلیل خالی شدن خزانه از دلار تعطیل شدهاند. بانک جهانی این وضعیت را شاید یکی از سه مورد «شدیدترین بحرانهای جهانی از اواسط قرن نوزدهم» توصیف میکند.[۴]
صادرات توسط ایران
[ویرایش]در ۱۹ اوت ۲۰۲۱ (۲۸ مرداد ۱۴۰۰)، سید حسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان در سخنرانی روز عاشورا اعلام کرد: تا ساعتی دیگر اولین محموله سوخت خریداری شده از ایران توسط حزبالله بارگیری خواهد شد. حزبالله در گذشته تمایل خود به واردات سوخت از ایران را بیان کرده و ادعا کرده بود ایران حاضر شدهاست بدون استفاده از دلار در ازای لیره لبنان با این کشور تجارت کند.[۵] در تاریخ ۲ سپتامبر (۱۱ شهرویور)، نخستین کشتی حامل سوخت وارد آبهای سوریه در دریای مدیترانه شد. حسن نصرالله در ۱۳ سپتامبر (۲۲ شهریور) گزارش داد سوخت به بندر بانیاس استان طرطوس سوریه رسیدهاست و تا ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور) وارد لبنان خواهد شد. پس از آن این محموله سوختی از طریق سوریه به صورت زمینی و با استفاده از کامیون به منطقه هرمل در بعلبک در شرق لبنان منتقل شد.[۶] رویترز گزارش داد در تاریخ ۲۴ سپتامبر (۲ مهر) دومین کشتی حامل سوخت ایرانی وارد بندر سوریه شد. نصرالله ادعا کرد کشتی سوم و چهارم نیز در راه هستند و روند واردات سوخت از ایران ادامه دارد.[۷]
نصرالله در سخنان خود ادعا کرد: این سوخت به صورت رایگان در بیمارستانها، پرورشگاهها، مراکز نگهداری از بیماران و افراد سالمند و صلیب سرخ توزیع خواهد شد. بقیه سوخت به نانواییها، شرکتهایی که ژنراتورهای تولید برق دارند و بیمارستانهای خصوصی با قیمت پایینتر از نرخ بازار فروخته خواهد شد.[۸]
پرداخت
[ویرایش]حسن نصرالله در بیانیانش ادعا کرد هزینه خرید سوخت از ایران توسط تاجران شیعه لبنانی پرداخت شدهاست.[۹]
واکنشهای بینالمللی
[ویرایش]لبنان
[ویرایش]سید حسن نصرالله در سخنانش اعلام کرد ما نمیخواهیم با کسی درگیر شویم، هدف ما فقط کمک به بهبود وضعیت مردم لبنان است و گفت کشتیهای ایرانی از لحظه حرکت از بنادر ایرانی جز مایملک و خاک لبنان تلقی شده و به آمریکا و اسرائیل نسبت به هرگونه تعرضی هشدار اکید داد. همچنین مدعی شد هدف ما از این کار تجارت یا کسب سود نیست بلکه رفع درد و رنج مردم ماست. او ادعا کرد در حالیکه غرب و هواداران آنها در لبنان «لاف بیهوده زدهاند» تنها ایران ثابت کردهاست «دوست و برادر واقعی مردم لبنان است».[۱۰]
نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان ادعا کرد این کار بدون دخالت دولت انجام شدهاست و این کار را نقض حاکمیت لبنان نامید.[۱۱] ریمون غجر، وزیر انرژی در دولت انتقالی لبنان درمورد این اقدام اظهار بی اطلاعی کرد و گفت هیچ مجوزی صادر نشدهاست.[۱۰] به نقل از نیویورک تایمز و بیبیسی، مردم لبنان با در دست داشت عکسهایی از سید حسن نصرالله و خامنه ای در هنگام ورود کامیونها از مرز سوریه و لبنان از ایران و حزبالله تشکر کردند.[۴]
علی حمیه وزیر حمل و نقل لبنان و عضو پارلمان لبنان در واکنش به واردات سوخت گفت محاصره آمریکا علیه لبنان شکست. حسین الحاج حسن رئیس فراکسیون نمایندگان بعلبک هرمل در پارلمان لبنان ادعا کرد ورود سوخت شکست محاصره زمینی آمریکا علیه لبنان بود و از خامنه ای و حزبالله تشکر کرد.[۱۲]
ایران
[ویرایش]سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به اظهارات وزیر لبنان گفت: متعهد به کمک به دوستان خود هستیم.[۱۳]
اسرائیل
[ویرایش]یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل این حرکت را مغایر با امنیت ملی اسرائیل دانست.
به نقل از روزنامه اسرائیلی جروزالم پست واردات موفق سوخت توسط حزبالله از ایران «تغییر عمده قواعد بازی» به نفع حزبالله است.[۱۰]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «Banque du Liban: Data Series». مصرف لبنان المرکزی. ۲۰۱۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲ اكتبر ۲۰۲۱. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Lebanese petrol stations shudder to a halt amid nationwide strike». الجزیره. ۱۱ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «The Observer view on the unfolding crisis in Lebanon». گاردین. ۲۵ ژوئن ۲۰۲۱.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «With Fuel from Iran, Hezbollah Steps In Where Lebanon Has Failed». نیویورک تایمز. ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «حسن نصرالله در سخنرانی عاشورا از ارسال نفت ایران به لبنان خبر داد». بیبیسی. ۲۸ مرداد ۱۴۰۰.[پیوند مرده]
- ↑ «Iranian fuel will be delivered by truck to Lebanon via Syria -sources». رویترز. ۲ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «Feted with petals, Hezbollah brings Iranian fuel into Lebanon». رویترز. ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «Hezbollah brings Iranian fuel into Lebanon to ease shortages». بیبیسی. ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ «Iranian fuel shipments to Lebanon purchased by Lebanese Shi'ite businessmen - Nournews». رویترز. ۱۹ آگوست ۲۰۲۱.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ «کشتی حامل سوخت ایران برای لبنان وارد آبهای سوریه شد». رادیو فردا. ۱۱ شهریور ۱۴۰۰.[پیوند مرده]
- ↑ «نخستوزیر لبنان میگوید اقدام حزبالله برای واردات سوخت ایران 'نقض حاکمیت' کشورش است». بیبیسی. ۲۷ شهریور ۱۴۰۰.
- ↑ «قدردانی وزیر لبنانی از حمایت ایران برای درهم شکستن محاصره آمریکا». العالم. ۲۵ شهریور ۱۴۰۰.
- ↑ «عنوان خبر». العربیه. ۲۸ شهریور ۱۴۰۰.