سید سعید مهدیون
سید سعید مهدیون | |
|---|---|
 | |
| زاده | ۱۳۰۷ زنجان |
| درگذشته | ۲۴ مرداد ۱۳۵۹ (۵۲ سال) تهران |
| شاخه نظامی | ارتش شاهنشاهی ایران |
| سال‌های خدمت | ۱۹۴۹ تا ۱۹۸۰ |
| درجه | سپهبد |
| یگان | نیروی هوایی شاهنشاهی ایران |
| فرماندهی | پدافند هوایی |
سید سعید مهدیون (زاده ۱۳۰۷ – درگذشته ۲۴ مرداد ۱۳۵۹ ) سپهبد نیروی هوایی شاهنشاهی، خلبان جنگنده و فرمانده پدافند هوایی آن نیرو طی سال‌های ۱۳۵۵ تا بهمن ۱۳۵۷ بود. وی تنها ۲ روز یعنی ۲۳ و ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ ریاست ستاد نیروی هوایی ملی ایران را بر عهده داشت. او در سال ۱۳۵۹ به اتهام فرماندهی کودتای نوژه اعدام شد.[۱][۲][۳][۴][۵]
زندگی
[ویرایش]مهدیون در ۱۳۰۷ در زنجان زاده شد. در سال ۱۳۲۸ دیپلم گرفت و وارد دانشکده خلبانی گردید و در ۱۳۳۱ به درجهٔ ستوان دومی رسید. در ۱۳۳۴ و ۱۳۳۵ با درجهٔ ستوان یکمی در آمریکا دوره دید و در ۱۳۳۹ خلبان جنگنده تیپ یکم شکاری شد. ریاست عملیات پایگاه سوم شکاری، معاونت پایگاه سوم شکاری، ریاست دایرهٔ آموزش عملیات و ریاست عملیات نیروی هوایی و فرماندهی گردان شکاری پایگاه یکم شکاری، از سوابق او تا اواخر دههٔ ۱۳۴۰ است. پس از آن، او با درجهٔ سرتیپی فرمانده پایگاه ششم شکاری و در سال ۱۳۵۴ با درجهٔ سرلشکری فرمانده پایگاه نهم شکاری شد و سال بعد به فرماندهی پدافند هوایی نیروی هوایی شاهنشاهی رسید.[۶][۷]
مهدیون در اواسط بهمن ۱۳۵۷، به‌عنوان فرماندهٔ نیروی هوایی ایران منصوب و جایگزین امیرحسین ربیعی شد. با این حال، او تنها دو روز بعد، به‌دلیل عدم محبوبیت در میان پرسنل زیردست، از قدرت برکنار شد.[۸]
شرکت در کودتای نوژه
[ویرایش]پس از لو رفتن طرح کودتای نوژه، مهدیون در هنگام تلاش برای خروج از کشور، به اتهام مشارکت در آن کودتا، دستگیر و محکوم به اعدام شد. حکم اعدام او در سحرگاه جمعه ۲۴ مرداد ۱۳۵۹ اجرا شد.«سپهبد مهدیون، اعدام شد» (PDF). اطلاعات (۱۶۲۱۴): ۴. ۲۵ مرداد ۱۳۵۹.[۹]
منابع
[ویرایش]- ↑ «حکم اعدام فرمانده کودتای نوژه /عکس». خبرآنلاین. ۲۰۱۵-۰۷-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ «روایت یک ارتشی از کودتای نوژه». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۵-۰۷-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ «۱۹ تیر ۱۳۵۹ | عوامل کودتای نوژه بازداشت شدند». تاریخ ایرانی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ «کودتای «نوژه» از شکل‌گیری تا شکست». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۷-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ گفت‌وگو با محمدی ری‌شهری رئیس دادگاه ارتش، کتاب سالنامه مجله صف، شماره ۴۴، مرداد ۱۳۵۹.
- ↑ «تحلیلی بر کودتای نقاب». defapress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ «کودتای نوژه چگونه فاش شد؟». defapress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
- ↑ Nikola B. Schahgaldian; Gina Barkhordarian (March 1987), The Iranian Military Under the Islamic Republic (PDF), RAND, p. 111, ISBN 0-8330-0777-7, retrieved 15 January 2017
- ↑ Nikola B. Schahgaldian; Gina Barkhordarian (March 1987), The Iranian Military Under the Islamic Republic (PDF), RAND, p. 111, ISBN 0-8330-0777-7, retrieved 15 January 2017
- ↑ «تصویر حکم فرمانده اصلی کودتای نوژه منتشر شد- اخبار رسانه‌ها تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- اعدام‌شدگان اهل ایران در زمان جمهوری اسلامی
- اهالی زنجان
- درگذشتگان ۱۳۵۹
- درگذشتگان ۱۹۸۰ (میلادی)
- زادگان ۱۳۰۷
- سپهبدهای ارتش شاهنشاهی ایران
- فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
- فرماندهان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران
- کودتای نوژه
- نظامیان اعدامشده در جریان انقلاب ایران
- نظامیان کشتهشده توسط جمهوری اسلامی ایران