پرواز فضایی در ۲۰۲۲
پرتابهای مداری | |
---|---|
نخست | ۶ ژانویه |
آخرین | ۳۰ دسامبر |
مجموع | ۱۸۶ |
موفق | ۱۷۸ |
ناموفق | ۷ |
ناتمام | ۱ |
فهرستشده | ۱۶۹ |
نخستینهای ملی | |
ماهواره |
|
مسافر فضایی | |
راکتها | |
پروازهای اولیه | |
بازنشستگیها | |
پروازهای سرنشیندار | |
مداری | ۷ |
مسافران مداری | ۲۴ |
زیرمداری | ۳ |
مسافران زیرمداری | ۱۸ |
مجموع مسافران | ۴۲ |
راهپیماییها | ۱۵ |
این مقاله رویدادهای قابلتوجه و مورد انتظار پروازهای فضایی در طول سال ۲۰۲۲ را مستند میکند. برای دومین سال متوالی، رکوردهای جدیدی برای بیشترین تلاشهای پرتاب مداری و موفقترین پرتابهای مداری در یک سال به ثبت رسید.
بررسی اجمالی
[ویرایش]کاوش در منظومه شمسی
[ویرایش]ناسا به مأموریت فضاپیمای جونو در مشتری ادامه میدهد، و پروازی در نزدیکی قمر اروپا برای ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲ تنظیم شدهاست.[۱][۲]
آژانس فضایی اروپا در اکتشاف مریخ با روسکوسموس برای پرتاب مریخنورد روزالیند فرانکلین با استفاده از فرودگر کازاچوک به عنوان بخشی از اگزومارس همکاری کرد.[۳] این پرتاب در مارس ۲۰۲۲ به دنبال حمله روسیه به اوکراین و تعلیق همکاری آژانس فضایی اروپا و روسکوسموس در اگزومارس، لغو شد.[۴]
اکتشاف ماه
[ویرایش]مدارگرد ماه کپستون از ناسا در ۲۸ ژوئن به فضا پرتاب شد. کپستون، نخستین پرواز سامانه پرتاب فضایی ناسا و نخستین مأموریت ماه برای فضاپیمای اوریون، قرار است تا ۲ سپتامبر ۲۰۲۲ پرواز کند.[۵]
ایالات متحده همچنین قصد دارد تعدادی فرودگر ماه و مریخنورد تجاری را نیز پرتاب کند. به عنوان بخشی از برنامهٔ ناسا به نام «خدمات باربری تجاری ماه»، پرتاب فرودگر پرهگرین متعلق به آستروبوتیک و فرودگر نووا-سی از اینتوئتیو مشینز برنامهریزی شدهاست. روسیه قصد دارد برنامه اکتشاف لونا-گلوب خود را با فرودگر لونا-۲۵ از سر بگیرد. ژاپن قصد دارد فرودگر هوشمند برای بررسی ماه و فرودگر ماه اوموتناشی را به سوی ماه پرتاب کند.
نخستین مدارگرد ماه از کره جنوبی به نام دانوری بر روی یک موشک فالکون ۹ در ۴ اوت ۲۰۲۲ به فضا پرتاب شد. این مدارگرد ماهها طول میکشد تا وارد مدار نهایی ماه شود.
پرواز فضایی انسان
[ویرایش]چین ساخت ایستگاه فضایی تیانگونگ را با افزودن ماژولهای آزمایشگاهی ونتیان و منگتیان به پایان خواهد رساند.[۶] ونتیان با موفقیت پرتاب شد و در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۲ به ایستگاه فضایی لنگر انداخت،[۷] و منگتیان در اکتبر پرتاب خواهد شد.[۸][۹]
شرکت بوئینگ در ۱۹ مهٔ ۲۰۲۲ دومین پرواز آزمایشی بدون خدمه خود را برای حدود شش روز (فرود در ۲۵ می ۲۰۲۲) با کپسول فضایی استارلاینر انجام داد. این پرواز آزمایشی موفقیتآمیز بود و راه را برای نخستین پرواز آزمایشی با خدمه در استارلاینر در سال ۲۰۲۲ باز کرد.[۱۰][۱۱]
گردشگری فضایی
[ویرایش]وسیلهٔ نقلیه نیوشپرد از بلو ارجین چهارمین پرواز فضایی زیرمداری خود را در ۳۱ مارس ۲۰۲۲ با ۶ مسافر انجام داد. نیوشپرد در ۴ ژوئن ۲۰۲۲ پنجمین پرواز فضایی زیرمداری خود را با ۶ مسافر انجام داد. در ۴ اوت ۲۰۲۲ نیوشپر ششمین پرواز فضایی زیرمداری خود را باری دیگر با ۶ مسافر انجام داد.
کپسول فضایی اسپیساکس دراگن ۲ از اسپیساکس توسط یک موشک در ۸ آوریل ۲۰۲۲ برای نخستین مأموریت گردشگران فضایی آمریکایی به ایستگاه فضایی بینالمللی پرتاب شد. خدمهٔ مأموریتِ آکسیوم اسپیس شامل یک فضانورد حرفهای (فرماندهٔ وسیلهٔ نقلیه فضایی) و سه گردشگر بود. این مأموریت که با نام مأموریت آکسیوم ۱ شناخته میشود، کمی بیش از ۱۷ روز به طول انجامید و نخستین مأموریت خدمهٔ کاملاً تجاری به ایستگاه فضایی بینالمللی بود.
نوآوری موشکی
[ویرایش]انتظار میرفت آریان ۶ از آریاناسپیس نخستین پرواز خود را با تأخیر طولانی انجام دهد،[۱۲] و هزینهٔ پرتاب هر ماهواره را مشابه یک فالکون ۹ داشته باشد،[۱۳] اما این امر تا سال ۲۰۲۳ به تعویق افتاد.[۱۴]
پس از آزمایشهای زیرمداری در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، اسپیساکس قصد دارد نخستین پرواز آزمایشی مداری پرتابگر استارشیپ را انجام دهد.[۱۵]
سیستم پرتاب فضایی ناسا که برای بازگرداندن انسان به ماه در ماموریتهای آرتمیس طراحی شدهاست، یک پرواز آزمایشی خواهد داشت.[۱۶]
نخستین پرواز ولکان سنتاور برای سال ۲۰۲۲ برنامهریزی شدهاست.[۱۲] وسیله نقلیه پرتاب توسط ائتلاف پرتاب و راهاندازی طراحی شدهاست تا به تدریج با هزینهٔ کمتر جایگزین اتلس ۵ و دلتا ۴ شود.[۱۷]
خودروی پرتاب اچ ۳ از صنایع سنگین میتسوبیشی که قرار است در سال ۲۰۲۲ وارد خدمت شود، کمتر از نصف مدل قبلی خود اچ-۲ اِی قیمت خواهد داشت.[۱۸]
«اتلس ۵ ۵۱۱» در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۲ برای نخستین بار عرضه شد. این تنها پرواز برنامهریزیشده اتلس ۵ در پیکربندی ۵۱۱ بود. این پرتاب موفقیتآمیز بود.
در ۲۹ مارس ۲۰۲۲، موشک لانگ مارش ۶اِی نخستین پرتاب خود را انجام داد و با موفقیت به مدار رسید.
در ۲۹ آوریل ۲۰۲۲، موشک آنگارا ۱٫۲ نخستین پرتاب خود را انجام داد و با موفقیت به مدار رسید.
در ۲ مه ۲۰۲۲، راکت لب نخستین مرحله از موشک الکترون خود را با هلیکوپتر میانهوا راهاندازی کرد. تلاش برای گرفتن موشک در ابتدا موفقیتآمیز بود، اما خودرو به منظور اطمینان از ایمنی هلیکوپتر و خلبان آن رها شد.[۱۹]
در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۲، وگا-سی نخستین پرواز خود را انجام داد که طی آن لارس ۲ و شش ماهواره دیگر را از گویان فرانسه را به مدار تحویل داد.[۲۰]
در ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۲، موشک زیکی-۱اِی از ک.ا. س اسپیس نخستین پرتاب خود را انجام داد و شش ماهواره را با موفقیت به مدار فرستاد.
در ۷ اوت ۲۰۲۲، اساسالوی نخستین پرواز خود را داشت. با این حال، به دلیل شکست نهایی مرحله ویتیام، و همچنین وجود دو محموله ماهوارهای به مدار بیضوی ناپایدار به اندازه ۳۵۶ در ۷۶ کیلومتر، متعاقباً پس از ورود مجدد نابود شد.[۲۱] به گفته سازمان پژوهشهای فضایی هند، نرمافزار مأموریت در شناسایی و تصحیح عیب سنسور در مرحله ویتیام شکست خورد.[۲۲]
پیامدهای حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲
[ویرایش]پس از حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، تعداد زیادی از کشورها تحریمهای بینالمللی بیشتری را علیه افراد، مشاغل و مقامات روسیه، کریمه و بلاروس اعمال کردند.[۲۳][۲۴] روسیه با تحریم تعدادی از کشورها پاسخ داد. این منجر به تنش بین آژانس فضایی روسیه و شرکای آن شد.
- برنامه سایوز در مرکز فضایی گویانا به حالت تعلیق درآمد.[۲۵]
- چندین پرتاب سایوز از پایگاه فضایی بایکونور لغو شدهاست. در مجموع، شش راهاندازی برنامهریزی شده برای وانوب لغو شدند.[۲۶] آژانس فضایی روسیه پرچم آمریکا و ژاپن را از موشک سایوز حذف کرد.[۲۷]
- اسکات کلی، فضانورد سابق ناسا، در ۸ مارس اعلام کرد که مدال پرواز فضایی خود از روسیه را پس خواهد داد.[۲۸]
- مأموریت مشترک بین آژانس فضایی اروپا/روسکوسموس/اگزومارس برای پرتاب مریخنورد روزالیند فرانکلین با استفاده از فرودگر کازاچوک به مریخ به حالت تعلیق درآمد و پرتاب در مارس ۲۰۲۲ لغو شد.[۴]
- ایروزیتا از کشور آلمان، مأموریت مشترک تلسکوپ فضایی آلمان و روسیه اسپکتر-آرجی در ۲۶ فوریه ۲۰۲۲ به حالت تعلیق درآمد.
- روسیه اعلام کرد که تحویل موتورهای موشکی به ایالات متحده را متوقف میکند و همچنین پشتیبانی (تعمیر و نگهداری و غیره) موتورهای موجود در ایالات متحده را متوقف میکند.
پرتابهای مداری و زیرمداری
[ویرایش]ماه | موفقیتآمیز | شکستخورده |
---|---|---|
ژانویه | ۸ | ۰ |
فوریه | ۱۲ | ۱ |
مارس | ۱۲ | ۰ |
آوریل | ۱۴ | ۰ |
می | ۱۱ | ۱ |
ژوئن | ۱۵ | ۱ |
ژوئیه | ۱۶ | ۰ |
اوت | ۱۷ | ۱ |
سپتامبر | ۱۶ | ۰ |
اکتبر | ۲۱ | ۱ |
نوامبر | ۲۰ | ۰ |
دسامبر | ۱۶ | ۲ |
مجموع | ۱۷۸ | ۷ |
میعادگاه در اعماق فضا
[ویرایش]تاریخ | فضاپیما | رویداد | توضیحات |
---|---|---|---|
۲۳ ژوئن | بپیکلمبو | دومین کمک گرانشیدر عطارد | |
۳ سپتامبر | مدارگرد خورشیدی | سومین کمک گرانشی در زهره | این نخستین پرواز در مدار زهره خواهد بود که انحراف مداری مدارگرد خورشیدی را نسبت به خورشید افزایش میدهد.[۲۹] |
۲۹ سپتامبر | جونو | چهلو پنجمین پریجوو | در این پریجوو، جونو از اروپا پرواز خواهد کرد. تناوب مداری به دور مشتری به ۳۸ روز کاهش یافت.[۱][۲] |
۲ اکتبر | تغییر جهت سیارک دوگانه | برخورد در دیمورفوس، قمر کوچک ریزسیاره | دارت به صورت جنبشی بر دیمورفوس، قمر ریزسیاره از سیارک ۶۵۸۰۳ تأثیر میگذارد. علاوه بر آن قرار است پروازی روی دیدیموس انجام شود.[۳۰][۳۱] |
۲ اکتبر | لیچیاکیوب | پرواز در کنار سیارکها | لیچیاکیوب در کنار سیستم سیارکی دوتایی سیارک ۶۵۸۰۳ در ارتفاع ۵۵ کیلومتر (۳۴ مایل) پرواز خواهد کرد. |
۱۶ اکتبر | لوسی | اولین کمک گرانشی در زمین | ارتفاع هدف: ۳۰۰ کیلومتر (۱۹۰ مایل). |
۱۴ نوامبر | کپستون | درج مداری ماه | نخستین مأموریت با استفاده از یک مدار هالهای نزدیک به مستطیلشکل به دور ماه |
۱۶ دسامبر | دانوری | درج مداری ماه |
آمار پرتابهای مداری
[ویرایش]بر پایهٔ کشور
[ویرایش]برای اهداف این بخش، آمار سالانه پرتابهای مداری بر پایهٔ کشور، هر پرواز را به کشور مبدأ پرتابکننده اختصاص میدهد، نه به ارائهدهندهٔ خدمات پرتاب یا فرودگاه فضایی. به عنوان مثال، پرتابهای سایوز توسط آریان اسپیس در کورو تحت روسیه حساب میشوند زیرا سایوز-۲ یک پرتابکنندهٔ روسی است.
کشور | پرتابها | موفقیتها | شکستها | شکستهای جزئی | توضیحات | |
---|---|---|---|---|---|---|
چین | ۶۴ | ۶۲ | ۲ | ۰ | ||
اروپا | ۵ | ۴ | ۰ | ۰ | ||
هند | ۵ | ۴ | ۱ | ۰ | ||
ایران | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | ||
ژاپن | ۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ||
روسیه | ۲۲ | ۲۲ | ۰ | ۰ | ||
کره جنوبی | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | ||
ایالات متحده آمریکا | ۸۷ | ۸۴ | ۲ | ۰ | ||
جهان | ۱۸۶ | ۱۷۸ | ۷ | ۱ |
بر پایهٔ موشک
[ویرایش]- آریان ۵
- راکت ۳
- اتلس ۵
- الکترون
- فالکون ۹ جدید
- فالکون ۹ قدیمی
- فالکون هوی
- اچ-آیآیای
- اچ۳
- لانگ مارش ۲
- لانگ مارش ۳
- لانگ مارش ۴
- لانگ مارش ۵
- لانگ مارش ۶
- لانگ مارش ۷
- لانگ مارش ۸
- لانگ مارش ۱۱
- سویوز ۲
- سویوز ۲-۱وی
- سویوز-استی
- پیاسالوی
- جیاسالوی
- جیاسالوی مارک ۳
- اساسالوی
- وگا سی
- کوایژو ۱اِی
- لانچروان
- سایر
بر پایهٔ خانواده
[ویرایش]خانواده | کشور | پرتابها | موفقیتها | شکستها | شکستهای جزئی | ملاحظات |
---|---|---|---|---|---|---|
آنگارا | روسیه | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
آنتارس | ایالات متحده آمریکا | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
آریان | اروپا | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
آسترا | ایالات متحده آمریکا | ۳ | ۱ | ۲ | ۰ | |
اتلس | ایالات متحده آمریکا | ۵ | ۵ | ۰ | ۰ | |
سرس | چین | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
الکترون | ایالات متحده آمریکا | ۶ | ۶ | ۰ | ۰ | |
فالکون | ایالات متحده آمریکا | ۳۹ | ۳۹ | ۰ | ۰ | |
هایپربولا | چین | ۱ | ۰ | ۱ | ۰ | |
کوایژو | چین | ۲ | ۲ | ۰ | ۰ | |
لانچروان | ایالات متحده آمریکا | ۲ | ۲ | ۰ | ۰ | |
لانگ مارش | چین | ۲۹ | ۲۹ | ۰ | ۰ | |
نوری | کره جنوبی | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
سفیر | ایران | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
آر-۷ | روسیه | ۱۱ | ۱۱ | ۰ | ۰ | |
اسالوی | هند | ۳ | ۲ | ۱ | ۰ | |
وگا | اروپا | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
ژونگکه | چین | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | اولین پرواز |
بر پایهٔ پایگاه فضایی
[ویرایش]پایگاه فضایی | کشور | پرتابها | موفقیتها | شکستها | شکستهای جزئی |
---|---|---|---|---|---|
بایکونور | قزاقستان | ۴ | ۴ | ۰ | |
کیپ کاناورال | ایالات متحده آمریکا | ۲۵ | ۲۳ | ۲ | ۰ |
دریای چین شرقی | چین | ۱ | ۱ | ۰ | |
جیوکوئان | چین | ۱۴ | ۱۳ | ۱ | ۰ |
کندی | ایالات متحده آمریکا | ۱۲ | ۱۲ | ۰ | ۰ |
گویان | فرانسه | ۳ | ۳ | ۰ | ۰ |
ماهیا | نیوزیلند | ۶ | ۶ | ۰ | |
مارس | ایالات متحده آمریکا | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ |
موهاوی | ایالات متحده آمریکا | ۲ | ۲ | ۰ | ۰ |
نارو | کره جنوبی | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ |
پیاسسیاِی | ایالات متحده آمریکا | ۱ | ۱ | ۰ | |
پلستسک | روسیه | ۷ | ۷ | ۰ | ۰ |
داوان | هند | ۳ | ۲ | ۱ | ۰ |
شاهرود | ایران | ۱ | ۱ | ۰ | |
تاییوئان | چین | ۸ | ۸ | ۰ | |
وندنبرگ | ایالات متحده آمریکا | ۹ | ۹ | ۰ | |
ونچانگ | چین | ۳ | ۳ | ۰ | |
زیچانگ | چین | ۸ | ۸ | ۰ | ۰ |
مجموع | ۱۰۹ | ۱۰۵ | ۴ | ۰ |
بر پایهٔ مدار
[ویرایش]مدار | پرتابها | موفق | ناموفق | موفق به طور تصادفی | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
فرا اتمسفری | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | |
مدار پایینی زمین / مدار خورشیدآهنگ | ۹۶ | ۹۲ | ۴ | ۰ | شامل پروازهای ایستگاه فضایی بینالمللی و ایستگاه فضایی تیانگونگ |
مدار زمینآهنگ / مدار انتقالی زمینایستا | ۹ | ۹ | ۰ | ۰ | |
مدار میانی زمین / مولنیا | ۳ | ۳ | ۰ | ۰ | |
مدار دور از زمین / انتقال ماه | ۱ | ۱ | ۰ | ۰ | |
مدار خورشید مرکزی / مدار هوهمان | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | |
مجموع | ۱۰۹ | ۱۰۵ | ۴ | ۱ |
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Talbert, Tricia (2021-01-08). "NASA Extends Exploration for Two Planetary Science Missions". NASA. Archived from the original on 16 January 2021. Retrieved 10 February 2022. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "NASA's Juno Mission Expands Into the Future". nasa.gov. January 13, 2021. Archived from the original on 13 January 2021. Retrieved 10 February 2022. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Amos, Jonathan (12 March 2020). "ExoMars Rosalind Franklin: Rover mission delayed until 2022". BBC. Archived from the original on 12 March 2020. Retrieved 12 March 2020.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Foust, Jeff (17 March 2022). "ESA suspends work with Russia on ExoMars mission". SpaceNews. Retrieved 17 March 2022.
- ↑ Clark, Stephen (26 April 2022). "NASA's moon rocket rolls back to Vehicle Assembly Building for repairs". Spaceflight Now. Retrieved 26 April 2022.
- ↑ Jones, Andrew (24 August 2021). "China's Tiangong space station". Space.com. Archived from the original on 9 December 2021. Retrieved 10 February 2022.
- ↑ "China's Wentian lab module docks with Tianhe core module combination". china.org.cn. شینهوآ. July 25, 2022.
- ↑ Jones, Andrew (31 May 2022). "Rocket to launch China's next space station module arrives at launch center". SpaceNews. Retrieved 1 June 2022.
- ↑ "SCIO briefing about China's progress on space station construction | english.scio.gov.cn". english.scio.gov.cn. Retrieved 2022-04-18.
- ↑ Clark, Stephen. "Live coverage: SpaceX rocket, Starlink satellites launch from pad 39A – Spaceflight Now" (به انگلیسی). Retrieved 2022-05-20.
- ↑ "Starliner OFT-2 Targeted for May 19" (Press release). 14 April 2022. Retrieved 26 April 2022.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Foust, Jeff (13 December 2021). "New launch vehicles face schedule pressure". SpaceNews. Archived from the original on 30 January 2022. Retrieved 19 December 2021.
- ↑ Clark, Stephen (13 August 2016). "Ariane 6 rocket holding to schedule for 2020 maiden flight". Spaceflight Now. Archived from the original on 13 August 2016. Retrieved 20 May 2020.
- ↑ Rainbow, Jason (13 June 2022). "Ariane 6 launch debut pushed into 2023". SpaceNews. Retrieved 15 June 2022.
- ↑ Foust, Jeff (17 November 2021). "Musk predicts first Starship orbital launch in early 2022". SpaceNews. Archived from the original on 30 January 2022. Retrieved 18 November 2021.
- ↑ Dunbar, Brian (2018-01-29). "Artemis-I". NASA. Retrieved 10 February 2022. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ "ULA's maiden Vulcan flight delayed to 2022 due to payload readiness". 18 June 2021. Archived from the original on 24 June 2021. Retrieved 23 June 2021.
- ↑ Tomii, Tetsuo (28 June 2016). "JAXA、新型ロケット「H3」の基本設計−打ち上げコスト半減の50億円". Nikkan Kogyo Shimbun (به ژاپنی). Archived from the original on 17 March 2018. Retrieved 18 March 2018.
- ↑ Iemole, Anthony (2 May 2022). "Rocket Lab makes first booster catch attempt during successful There And Back Again mission". NASA Spaceflight. Retrieved 5 May 2022.
- ↑ "Vega-C successfully completes inaugural flight". www.esa.int. 2022-07-13. Retrieved 2022-07-14.
- ↑ سازمان پژوهشهای فضایی هند [@isro] (2022-08-07). "SSLV-D1/EOS-02 Mission update: SSLV-D1 placed the satellites into 356 km x 76 km elliptical orbit instead of 356 km circular orbit. Satellites are no longer usable. Issue is reasonably identified. Failure of a logic to identify a sensor failure and go for a salvage action caused the deviation. A committee would analyse and recommend. With the implementation of the recommendations, ISRO will come back soon with SSLV-D2. A detailed statement by Chairman, ISRO will be uploaded soon" (Tweet) – via Twitter.
- ↑ "ISRO's Maiden Small Satellite Rocket Flight Ends in Doubt After Engine Fails to Fire". The Wire. Retrieved 2022-08-07.
- ↑ Overland, Indra; Fjaertoft, Daniel (August 2015). "Financial Sanctions Impact Russian Oil, Equipment Export Ban's Effects Limited". Oil and Gas Journal. 113 (8): 66–72. Archived from the original on 22 February 2018. Retrieved 3 March 2022 – via ResearchGate.
- ↑ "UK announces first wave of sanctions against Belarus". گاردین (به انگلیسی). 1 March 2022. Retrieved 3 March 2022.
- ↑ "Suspension of Soyuz launches operated by Arianespace & Starsem". 4 March 2022. Retrieved 15 March 2022.
- ↑ "With Soyuz off the table, OneWeb back in the mix". 3 March 2022. Retrieved 15 March 2022.
- ↑ "Russia removes flags of US, UK and Japan from its space rocket; leaves India's flag untouched". 4 March 2022.
- ↑ "Former NASA astronaut Scott Kelly giving back Russian spaceflight medal". Space.com. 9 March 2022.
- ↑ "Solar Orbiter: journey around the Sun". esa.int. 27 January 2020. Archived from the original on 29 November 2021. Retrieved 29 November 2021.
- ↑ Northon, Karen (11 April 2019). "NASA Awards Launch Services Contract for Asteroid Redirect Test". NASA. Archived from the original on 8 January 2022. Retrieved 10 February 2022. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Talbert, Tricia (30 June 2017). "Double Asteroid Redirection Test (DART) Mission". NASA. Archived from the original on 19 April 2019. Retrieved 10 February 2022. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- Bergin, Chris. "NASASpaceFlight.com".
- Clark, Stephen. "Spaceflight Now".
- Kelso, T.S. "Satellite Catalog (SATCAT)". CelesTrak.
- Krebs, Gunter. "Chronology of Space Launches".
- Kyle, Ed. "Space Launch Report".
- McDowell, Jonathan. "Jonathan's Space Report".
- Pietrobon, Steven. "Steven Pietrobon's Space Archive".
- Wade, Mark. "Encyclopedia Astronautica".
- Webb, Brian. "Southwest Space Archive".
- Zak, Anatoly. "Russian Space Web".
- "ISS Calendar". Spaceflight 101.
- "NSSDCA Master Catalog". NASA Space Science Data Coordinated Archive. NASA Goddard Space Flight Center.
- "Space Calendar". NASA Jet Propulsion Laboratory.
- "Space Information Center". JAXA.
- "Хроника освоения космоса" [Chronicle of space exploration]. CosmoWorld (به روسی).