ویکیپدیا:گزیدن مقالههای برگزیده/وشمگیر
وشمگیر
[ویرایش]وشمگیر (ویرایش • تاریخچه • بحث • پیگیری)

نوشتار هر ۷ معیار اجباری و هر ۵ معیار توصیهشده را احراز میکند و کیفیت قابل تحسینی پیدا کرده است. سپاس از نگارنده و نظردهندگان گرامی ▬ AnuJuno ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۰۴ (UTC)
توضیح: مواردی که توسط کاربر:Sa.vakilian مطرح شدند توسط من بررسی شده به جز مورد ۴ که برای برگزیدگی الزامی نیست، بقیه با اصلاحاتی جزئی رفع شدند. ▬ AnuJuno ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۲۸ (UTC) نامزدکننده: محک (بحث • مشارکتها) ۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۴۲ (UTC)
- در حال حاضر نقوصی هست که امیدوارم با کمک دوستان مشکلات این مقاله حل شود و بتواند به عنوان مقالهای برگزیده انتخاب شود. --محک ۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۴۲ (UTC)
- @محک: سلام. بسیار متشکرم که این مقاله را نامزد کردی. فقط لطف کن اول در بررسی دو مقاله ذیل به ما کمک کن، تا بعد از چند ماه بتوانیم از آنها فارغ شویم و بعد به این بپردازیم. --سید (بحث) ۶ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۳۵ (UTC)
- اصلاح پیوند به صفحههای ابهامزدایی
درود. تعدادی پیوند به صفحهٔ ابهامزدایی مانند: دیلم، تجن، خطبه، آذربایجان، فارس، زوزن، در مقاله وجود دارد. برپایهٔ وپ:ازپیوندصاز، پیوند به صفحههای ابهامزدایی در بیشتر موارد درست نیست. لطفاً این پیوندها را بزدایید یا دقیق کنید. برای پیدا کردن این پیوندها میتوانید در «ترجیحات، زبانهٔ ابزارها»، بخش «رابط کاربری»، مقابل «نمایش پیوندهای به ابهامزدایی در صفحه به رنگ زرد» را تیک زده تا پیوند به صفحههای ابهامزدایی در مقالهها بصورت رنگی نمایش داده شوند. وهاب (گپ) ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۱۰ (UTC)
سلام کاربر:MRG90؛ با تشکر از لطفتان، انجام شد. محک ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۲۲ (UTC)
- @محک: سپاس البته پیوندهای فارس و زوزن هنوز تغییری نکرده است. راستی شما کتاب: مهرآبادی، میترا (۱۳۷۴). تاریخ سلسله زیاری. دنیای کتاب. صص. ۳۴۹. را بررسی نکردهاید؟ احتمالاً مطالب خوبی بتوانید در آن بیابید. از تصویر سکه تا مَنِش و جزئیات زندگی. وهاب (گپ) ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۳۱ (UTC)
کاربر:MRG90 متأسفانه به این کتاب دسترسی ندارم. در دوتا از کتابخانههای شهرم گشتم و نیافتم و کتابفروشیها هم نداشتند. اما همچنان خواهم گشت و هر وقت بیابمش، به مقاله خواهم افزود. خصوصاً که مقاله به تصویری از سکه وشمگیر نیاز دارد و اگر از این طریق نشد هم نهایتاً به مشهد میروم تا شاید در موزه آستان قدس سکهای بیابم. محک ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۴۴ (UTC)
- @محک: سپاس البته پیوندهای فارس و زوزن هنوز تغییری نکرده است. راستی شما کتاب: مهرآبادی، میترا (۱۳۷۴). تاریخ سلسله زیاری. دنیای کتاب. صص. ۳۴۹. را بررسی نکردهاید؟ احتمالاً مطالب خوبی بتوانید در آن بیابید. از تصویر سکه تا مَنِش و جزئیات زندگی. وهاب (گپ) ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۶:۳۱ (UTC)
- بایگانی منابع برخط انجام شد. خواستم برای مقالههای آتی یادآوری کنم که وبگاه دانشنامهٔ جهان اسلام مدخلهایش را مستقیم ارائه میدهد [۱] و نیازی به استفاده از کتابخانهٔ مدرسهٔ فقاهت نیست. 4nn1l2 (بحث) ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۰:۱۲ (UTC)
- نظر سید (بررسی اولیه)
مقاله خوبی است. اما باید قدری تخصصی تر نگارش شود. برای شروع موارد ذیل را انجام دهید.
- سلام سید جان عید غدیر بر شما مبارک. امیدوارم بتوانم علیرغم آغاز سال تحصیلی جدید، به برگزیدگی وشمگیر کمک کنم. ضمناً پاسخها را هر بار با رنگی جدا و ذیل سوال/پیشنهاد خواهم نگاشت تا برای خوانندگان متن راحتتر باشد
- @محک: سلام. حک جان، عید غدیر بر شما هم مبارک. سرعت پیشرفت کار بستگی به سرعت پاسخگویی شما به نقدها دارد. امیدوارم، قبل از سنگین شدن دروس کار تمام شود.
- در زیرنویس نقشه بالای الگو هر رنگ به چه معناست؟
- آن نقشه را بر اساس خواندههای خودم کشیدم و حدودی-تخمینی است. پرواضح مینماید که وشمگیر در مناطق پُررنگتر بیشتر حکومت کرده و به نواحی کمرنگ نیز گهگداری دست یافته. متن خاصی برای زیرنویسش به نظرم نمیرسد و تصویر خود گویاست... شما پیشنهاد خاصی برایش دارید؟
- همین را که میفرمایید با یک نصر سلیس بنویسید. البته، باید فکری برای منبعش بکنیم تا تحقیق دست اول محسوب نشود. مثلاً به صورت کلی به یک منبع که تاریخچه حکومت وی را نوشته هم ارجاع دهید.
- آن نقشه را بر اساس خواندههای خودم کشیدم و حدودی-تخمینی است. پرواضح مینماید که وشمگیر در مناطق پُررنگتر بیشتر حکومت کرده و به نواحی کمرنگ نیز گهگداری دست یافته. متن خاصی برای زیرنویسش به نظرم نمیرسد و تصویر خود گویاست... شما پیشنهاد خاصی برایش دارید؟
- در لید مقاله تاریخ زندگی و حکومت وشمگیر را بنویسید
- منبع شناسی: این بخش کلی و مبهم است. یعنی احتمالاً برای هر حاکم دیگر از آن دوران، مثلاً شاهان سامانی نیر میتوان عین همین عبارات را نوشت. میتوانید روشن بفرمایید که کدام منابع معاصر وی هستند. کدام منابع اولیه و کدام ثانویهاند. جانبداری آنها به طور دقیق تر چیست؟ حدس میزنم دو منبع اول یعنی مروج الذهب و تجارب الامم و تاریخ طبری معاصر هستند و بقیه از آنها استفاده کردهاند. تاریخهای محلی به لحاظ زمانی بسیار متاخرند. ضمن آنکه من ارتباط تاریخ محلی سیستان و بخارا را با وشمگیر نمیفهمم. بدتر آنکه المسالک و الممالک ظاهراً مربوط به قبل از زمان وشمگیر است. اما دو اثر دیگر تقریباً معاصر با وی هستند.
- اگر شما ناظر نبودید حتماً این بخش را حذف میکردم و همینقدرش هم به نظرم زیاد است :) لیکن مطابق درخواستتان منابع مهمتر را جداگانه توضیح دادم. متأسفانه برخی از منابع نامبرده شده در بخش عمومیها متعلق به دیگر امرای زیاریست و من صلاحیت جداسازیشان را ندارم زیرا در منبع بنده همه را با هم نوشته لذا آنان که نوشته بود به وشمگیر بیشتر مرتبط هست را توضیح دادم!
- نام و نسب: زیار و خاندان زیاری ظاهراً مقاله مستقلی ندارند و در زیاریان نیز اطلاعاتی دربارهٔ آنها داده نشده است. ایا ممکن است قدری اطلاعات بیشتر در این مقاله یا مقالات جانبی بیفزایید.
مقاله زیار (شاهزاده دیلمی) را ساختم و کمکم تکمیلش میکنم.
- وضعیت زمانه: یک بخش برای وضعیت زمانه در ابتدای سده چهارم هجری لازم است بیفزایید. میتوانید از تاریخ ایران کمبریج استفاده کنید. همچنین اگر انگلیسی تان خوب است می توایند از ویراست جدید تاریخ اسلام کمبریج استفاده کنید. در حد سه چهار پاراگراف توضیح دهید وضعی عمومی سیاسی اجتماعی آن دوره چه بوده است، تا خواننده بهتر بفهمد که وشمگیر چرا مجبور بوده مستمراً با حکومتهای رقیب بجنگد. من یک توضیحاتی دربارهٔ وضعیت خلافت عباسی در حجت بن الحسن#شرایط سیاسی و اعتقادی سدههای سوم و چهارم نوشتم. البته لازم است که متناسب با این مقاله بازنویسی شود. همینطور به وضعیت دیگر قدرتهای محلی بخصوص سامانیان و بوییان به اختصار بپردازید.
در حال انجام
- روابط ثبت شده وُشمگیر و مرداویج: آیا در دوره مرداویج جز همان یک پاراگراف آخر این بخش، هیچ فعالیت حکومتی دیگری نداشته است! ضمن آنکه بکوشید تاریخها را بیفزایید. وی در چه سالی به ولایت ری رسید؟ علی بویه کی قیام کرد و اصفهان را گرفت؟
البته سال رسیدن به ولایت ری را نمیدانم!
- بخش حکومت و جنگهای وشمگیر:زمان رخدادها را بیفزایید.
- نقشهای که در بخش «بسته شدن اتحاد» آمده است فکر میکنم مربوط به اواخر حکومت وشمگیر است. لطفاً در زیرنویس عکس توضیح دهید. --سید (بحث) ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۰۹ (UTC)
تصویر متعلق به یک اطلس تاریخی احتمالاً فرانسوی است! سال دقیقی برای نقشه ذکر نشده ولی بنده با توجه به حکومتهای ترسیم شده و نواحی مفتوحه، آن را در این بخش گذاشتم. این کار به نظر شما اشکالی ندارد؟!--محک ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۹:۰۵ (UTC)
- نه اشکالی ندارد. اما توضیحات زیرنویس برای گویا بودن عکسها و نقشهها باید نوشته شود. --سید (بحث) ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۲:۱۲ (UTC)
منابع پیشنهادی مقالات دائره المعارف بزرگ اسلامی دربارهٔ آل زیار و آل بویه را ببینید. اطلاعات کم اما مفید دربارهٔ خود وشمگیر دارد، نظیر سال پیوستن وی به مراویج. البته برای توسعه بخش زمینه تاریخی مفید است.
- همچنین، لطفاً نگاهی هم به مقالاتی که راجع به «آل زیار» [۲] و «زیاریان» [۳] نوشته شده بیاندازید. البته خیلی از مطالب نامرتبط، کم ارزش یا دست سوم است. فقط بررسی آنها ممکن است سرنخهای خوبی برای توسعه و بهبود مطلب بدهد. --سید (بحث) ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۲:۴۴ (UTC)
- سید جان تمام موارد انجام شد. فقط یک توضیحی دربارهٔ قرون سه و چهار بدهم که تاریخ شمال در این دوره با تاریخ دیگر نقاط ایران و خاورمیانه (جهان اسلام) خیلی خیلی فرق داشته و در آن خلاصهای که قرار دادم هم به این موضوع اشاراتی داشتم. من هم فقط تاریخ شمالم خوبه و بیش از این نمیتونم از تاریخ ایران توضیحی بدم که به زیاریان ربط پیدا کنه. البته میتونم دربارهٔ جنبش علویان و زیدیه بیشتر توضیح بدم ولی مقاله را از حالت داستانیاش خارج میکند و من از این بابت نگرانم و اصلاً دوست نداشتم دو بخش منبعشناسی و قرون ۴–۵ را بنویسیم :(با این حساب به نظر شما همینقدر کافی نیست؟! --محک ۲ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۰۸ (UTC)
- @محک: من منابعی مثل تاریخ ایران کمبریج را پیشنهاد کردم، تا از آن بهره گیرید. منبعی که استفاده کردهاید، برای این مقصود کم است. اواخر سده سوم و اوایل سده چهارم، دوره کاهش پیدایش دولتهایی است که به تعبیر ماوردی دولتهای استکفا و استیلا هستند. در این دوره سامانیان (از ۲۶۱) و صفاریان (از ۲۴۷) بر شرق ایران مسلط میشوند و طاهریان که ارتباط بسیار نزدیکتری با بغداد داشتند و دست نشانده بودند منقرض میشوند. از سوی دیگر با قتل متوکل در ۲۴۷ هجری قدرت خلافت عباسی بشدت کاهش مییابد و بخصوص در مناطق شرقی ایران دیگر امکان اعمال سلطه را ندارد؛ بنابراین از حدود ۲۴۷ تا دهه ۳۳۰ هجری که بوییان بر مرکز و غرب ایران و عراق مسلط شدند، وضعیت ملوک الطوایفی حاکم شد. زیاریان از همین فضای تنفسی سود جستند. --سید (بحث) ۲ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۳۹ (UTC)
- @Sa.vakilian: ابتدای امر ببخشید که دیر پاسخ میدهم... متأسفانه به تاریخ کمبریج دسترسی ندارم و با منابع جدید و با کیفیت دیگری دربارهٔ تاریخ خاورمیانه در قرن سوم آشنایی ندارم. البته از مطالبی که در دو وبسایت پرتال علوم انسانی و دائرةالمعارف اسلامی پیشنهاد کردید، استفاده کردم و تقریباً همه را خواندم و در امر اشاره به سال وقایع کمک کرد، منتهی چیزی که مناسب این یکی بخش باشد را ندیدم! در آخرین وبگردی این مقاله را یافتم که اعتبار کافی هم دارد و به نظرم خواستههای شما را سرانجام بخشد. خصوصاً که شیوه بررسی این مقاطعش جالب است و به صورت علت-معلول دلایل سیاستهای عباسیان و رقبا را بیان کرده. اگر موافقید طبق این نظر متنی در حداکثر دو-سه بند به بخش «قرن سوم و چارم» اضافه کنم… --محک ۳ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۰۸ (UTC)
- @محک: اگر انگلیسی تان خوب است، فایل پی دی اف تاریخ کمبریج روی وب هست. مقالهای که فرستادهاید، هرچند قابل استفاده است، اما بر تاریخ مورد نظر من متمرکز نشده است. بلکه از روی آن پریده است. به مواردی که من در بالا برشمرده به صورت بسیار اندک و ناقص پرداخته است. مشکل دیگر نیز آن است که این مطلب برگرفته از نشریه معرفت است که ظاهراً در خود حوزه هم رتبه علمی پژوهشی ندارد[۴] شاید بتوانید با مراجع به کتابخانه آنلاین نور منابع بهتری نظیر کتابهای رسول جعفریان را بیابید. --سید (بحث) ۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۳۷ (UTC)
- @محک: مطالبی که در بخش بررسی وضعیت زمانه افزوده اید دقیق نیست.[۵] من خودم از روی تاریخ کمبریج اصلاحش می کنم.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۳۵ (UTC)
- @محک: اگر انگلیسی تان خوب است، فایل پی دی اف تاریخ کمبریج روی وب هست. مقالهای که فرستادهاید، هرچند قابل استفاده است، اما بر تاریخ مورد نظر من متمرکز نشده است. بلکه از روی آن پریده است. به مواردی که من در بالا برشمرده به صورت بسیار اندک و ناقص پرداخته است. مشکل دیگر نیز آن است که این مطلب برگرفته از نشریه معرفت است که ظاهراً در خود حوزه هم رتبه علمی پژوهشی ندارد[۴] شاید بتوانید با مراجع به کتابخانه آنلاین نور منابع بهتری نظیر کتابهای رسول جعفریان را بیابید. --سید (بحث) ۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۳۷ (UTC)
- @Sa.vakilian: ابتدای امر ببخشید که دیر پاسخ میدهم... متأسفانه به تاریخ کمبریج دسترسی ندارم و با منابع جدید و با کیفیت دیگری دربارهٔ تاریخ خاورمیانه در قرن سوم آشنایی ندارم. البته از مطالبی که در دو وبسایت پرتال علوم انسانی و دائرةالمعارف اسلامی پیشنهاد کردید، استفاده کردم و تقریباً همه را خواندم و در امر اشاره به سال وقایع کمک کرد، منتهی چیزی که مناسب این یکی بخش باشد را ندیدم! در آخرین وبگردی این مقاله را یافتم که اعتبار کافی هم دارد و به نظرم خواستههای شما را سرانجام بخشد. خصوصاً که شیوه بررسی این مقاطعش جالب است و به صورت علت-معلول دلایل سیاستهای عباسیان و رقبا را بیان کرده. اگر موافقید طبق این نظر متنی در حداکثر دو-سه بند به بخش «قرن سوم و چارم» اضافه کنم… --محک ۳ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۰۸ (UTC)
- @محک: من منابعی مثل تاریخ ایران کمبریج را پیشنهاد کردم، تا از آن بهره گیرید. منبعی که استفاده کردهاید، برای این مقصود کم است. اواخر سده سوم و اوایل سده چهارم، دوره کاهش پیدایش دولتهایی است که به تعبیر ماوردی دولتهای استکفا و استیلا هستند. در این دوره سامانیان (از ۲۶۱) و صفاریان (از ۲۴۷) بر شرق ایران مسلط میشوند و طاهریان که ارتباط بسیار نزدیکتری با بغداد داشتند و دست نشانده بودند منقرض میشوند. از سوی دیگر با قتل متوکل در ۲۴۷ هجری قدرت خلافت عباسی بشدت کاهش مییابد و بخصوص در مناطق شرقی ایران دیگر امکان اعمال سلطه را ندارد؛ بنابراین از حدود ۲۴۷ تا دهه ۳۳۰ هجری که بوییان بر مرکز و غرب ایران و عراق مسلط شدند، وضعیت ملوک الطوایفی حاکم شد. زیاریان از همین فضای تنفسی سود جستند. --سید (بحث) ۲ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۳۹ (UTC)
- سید جان تمام موارد انجام شد. فقط یک توضیحی دربارهٔ قرون سه و چهار بدهم که تاریخ شمال در این دوره با تاریخ دیگر نقاط ایران و خاورمیانه (جهان اسلام) خیلی خیلی فرق داشته و در آن خلاصهای که قرار دادم هم به این موضوع اشاراتی داشتم. من هم فقط تاریخ شمالم خوبه و بیش از این نمیتونم از تاریخ ایران توضیحی بدم که به زیاریان ربط پیدا کنه. البته میتونم دربارهٔ جنبش علویان و زیدیه بیشتر توضیح بدم ولی مقاله را از حالت داستانیاش خارج میکند و من از این بابت نگرانم و اصلاً دوست نداشتم دو بخش منبعشناسی و قرون ۴–۵ را بنویسیم :(با این حساب به نظر شما همینقدر کافی نیست؟! --محک ۲ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۰۸ (UTC)
- اشکالات جزئی: این مقاله برخی اشتباهات یا ابهامات تاریخی دارد که باید اصلاح شود و من به تدریج مینویسم:
- «ابتدا امیر نصر بن احمد سامانی درصدد برآمد نواحی از دست رفتهٔ طبرستان، گرگان و ری را بازپس گیرد. این نواحی در دوران امیر اسماعیل (وفات ۲۹۵ هـ. ق) جزئی از سامانیان بود و پس از آن توسط علویان طبرستان، اسفار و مرداویج اداره شد» این مطلب این طور القا میکند که منطقه نخست در دست سامانیان بوده است، حال آنکه چنین نبوده و سامانیان تنها چند سالی بر آن مستولی شدند.[۶] البته به نظرم ربط چندانی هم به این مقاله ندارد و بهتر است حذف شود. --سید (بحث) ۵ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۰۵ (UTC)
- درست است که زیاریها -از جمله وشمگیر- خاندانی گیلی بودند ولی گیلان زیر فرمان آنها نبود. آنها بر طبرستان و گرگان حکومت میکردند [۷]. 1234 (بحث) ۵ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۳۳ (UTC)
- سلام کاربر:Sicaspi عزیز؛ تا جایی که بنده میدانم بیشتر بوییان چنین وضعی که فرمودید، داشتند تا زیاریان! البته گیلان در این زمان چندان حکومتدار نبوده و اصلاً بعید میدانم در قرون سه-چهار (اقلاً به جز لاهیجان و هوسم) شهری در آن نواحی موجود بوده باشد! ولی همان فئودالهایی که در روستاها بودند نیز بالاخره به یک حکومتی وفادار بودند و چنین که در مقاله هم آمده مثلاً در سال ۳۵۱ هجری وشمگیر پس از شکست در طبرستان به گیلان عقبنشینی کرده و تجدید قوا میکند و البته موارد مشابه بسیارند. در لینکی که دادید هم مطلب خاصی که فرمودید را نیافتم؛ کدام جمله مد نظرتان است؟!--محک ۶ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۵۵ (UTC)
- درست، این لینک مقاله تاریخ آن دوره گیلان است و به زیاریان اشاره کرده و میگوید خاندانی بودند که بر گرگان و طبرستان حکومت میکردند. یعنی با این که خودش مقاله گیلان است و به زیاریان اشاره کرده نمیآید بگوید بر گیلان هم حکومت میکردند در حالی که میتوانست به سادگی این را بگوید. همان سیاه گیل بن هروسندان که پادشاه گیلها بود جزو زیاریان که نبود. یا ماناذر [۸] و امیرکا اینها کسانی بودند که اقلاً جنگ داشتند بر سر هوسم؛ و دیلمیان که پادشاهان خودشان یعنی جستانیان را داشتند. برای همین شاید نشود گفت بی منازعه آنها بر گیلان حداقل کل آن تسلط داشته اند. 1234 (بحث) ۶ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۲۹ (UTC)
- سلام مجدد سیکاسپی جان؛ دیشب تا به حال گشت و گذاری کردم. یکی از جالبترین چیزهایی که با آن برخوردم، همین مقاله است که شما نوشتید: مذهب دیلمیان#مذهب آل زیار. شما نوشتید: «ابن داعی به مردم عراق نیز نامه نوشت و «آنان را دعوت به جهاد نمود»؛ ولی اقدام او با حضور زیاریان که بر آن منطقه حکومت داشتند، موفق واقع نشد. در سالهای بعد، زیاریان برای خلاصی از مقابله با زیدیان، آنان را درمقابل هم قرار میدادند.» و این دُرُست معاصر وشمگیر است. نظر شخصی بنده (که فاقد پشتوانه معتبرست) این است که آلزیار با توجه به خویشاوندی نزدیک با خاندان گیل/تیدا آنان را متحد درجه یک خود در منطقه قرار داده باشند. همچنین با توجه به شواهدی «لشکری بن مردی» از خاندانهای دیلمی نیز متحد وشمگیر در آذربایجان بوده و قطعا دیگر اعضای خاندانش متحد آل زیارند. همچنین آل مسافر که خود مانند دیگر ابرقدرتهای خاورمیانه دیلمی بودند و شیعه، در دیلم حضور چندانی ندارند و کانون قدرتشان جنوبغربی البرز است. اینها نشان میدهد در این دوره مانند دیگر ادوار تاریخ فئودالهای گیلان و دیلم برای مقابله با همدیگر با سلسلههای بزرگتر وصلت کرده و احتمالا باج میدادند تا سرباز بگیرند و کسانی که در دیلم قدرتی برهم میزدند، چون این ناحیه شهرهای چندانی برای حکومت برهم زدن نداشت و اقتصادش فقط بر کشاورزی بود، مجبور بودند به دیگر نواحی بروند. در این میان چندتایی از بورژوازها و آقازادهها متحد آل زیار شده و چنتایی متحد آل بویه و مسافر و... بودند./راستی جناب، شما درباره شخصیت «لشکری بن مردی» اطلاعاتی دارید؟ من چیز زیادی در منابعم نیافتم! --محک ۷ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۱۵ (UTC)
- @محک: جسارتا فئودال و بورژوا اصطلاحاتی خاص اقتصاد سیاسی اروپاست. در ایران چنین افرادی عمدتا دهقان بوده اند، که آن لمبتون به تفصیل در کتاب مالک و زارع آنها را معرفی کرده است.--سید (بحث) ۷ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۳۱ (UTC)
- درست، این لینک مقاله تاریخ آن دوره گیلان است و به زیاریان اشاره کرده و میگوید خاندانی بودند که بر گرگان و طبرستان حکومت میکردند. یعنی با این که خودش مقاله گیلان است و به زیاریان اشاره کرده نمیآید بگوید بر گیلان هم حکومت میکردند در حالی که میتوانست به سادگی این را بگوید. همان سیاه گیل بن هروسندان که پادشاه گیلها بود جزو زیاریان که نبود. یا ماناذر [۸] و امیرکا اینها کسانی بودند که اقلاً جنگ داشتند بر سر هوسم؛ و دیلمیان که پادشاهان خودشان یعنی جستانیان را داشتند. برای همین شاید نشود گفت بی منازعه آنها بر گیلان حداقل کل آن تسلط داشته اند. 1234 (بحث) ۶ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۲۹ (UTC)
- قیام ابوموسی بن بهرام: این ماجرا مربوط به چه سالی است؟
- قضیهٔ آذربایجان: من متوجه نمیشوم چرا وشمگیر یک عاملش (دیسیم) را به جنگ دیگری (لشکری) فرستاد؟! ظاهراً چیزی در اینجا افتاده است و ماجرا مبهم نوشته شده است. ضمناً، گویا تسلط وی بر آذربایجان دوام نیافته است، اما مقاله توضیحی در این خصوص نداده است.
- @Sa.vakilian: درحال انجام؛ در بخش جدیدی که افزودم، اشارهای کردم و باز اضافه خواهم کرد.
- نبرد ری (۳۲۹) با توجه به اهمیت این نبرد، لطفاً مقالهای برایش بسازید.
- منصور قراتکین از غیبت حسن بویه بهره بُرد و به ری، کرمانشاه و تا اصفهان حمله کرد یعنی چی؟ کرمانشاه در غرب اصفهان است! احتمالاً اشتباهی رخ داده است.
- افسانهٔ مرگ: در این بخش مطالبی در پاورقی آوردهاید که باید در متن اصلی باشد. --سید (بحث) ۶ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۵۵ (UTC)
- مذهب: این جمله عجیب است: با تجربه به وشمگیر ثابت شد که مجالی نخواهد یافت که در بین حکومتهای سُنّی به حمایت از مذهب دیگری بپردازد و اگر چنین کاری کند، به طرق مختلف به تنگنا میافتد. بوییان که رسما زیدی بودند و سامانیان هرچند سنی بودند اما تعصب مذهبی نداشتند و من جایی ندیدم که در جنگ هایشان رویکردی مذهبی داشته باشند. تمام حکومت ها حتی بوییان که بر بغداد مسلط شدند و سنی نبودند به جهت آنکه اکثریت اتباعشان سنی بودند نیاز به کسب مشروعیت سیاسی از ناحیه خلیفه داشتند. بنابراین بهتر است این بخش را بر اساس منابعی دقیق تر بازنویسی فرمایید.
- جانشینان: بخشی را تحت عنوان جانشنینان ایجاد کردم که لازم است اندکی توسعه یابد.
تا انتها خواندم و اشکال محتوایی دیگری نیافتم.--سید (بحث) ۷ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۳۱ (UTC)
- @محک: دیگر منابعی که می توانید استفاده بفرمایید: آل بویه در دائره المعارف بزرگ اسلامی، آل بویه در ایرانیکا.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۱۵ (UTC)
- این هم هست.[۹] ضمنا این را در منبع شناسی ببین:
http://salar724.blogfa.com/post-397.aspx
اگر چیزی شبیه به این برای این مقاله بشود درآورد بسیار عالی می شود.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۴۶ (UTC)- @Sa.vakilian: بخش جانشین را به زودی شروع میکنم. دو مقاله آل بویه را خواندم و یکی که ارتباط داشت را به مقاله افزودم ولی ایرانیکا چیز خاصی نگفت که به مقاله کمک کند! مقالات نورمگز را هم اکثراً برای خوبیدگی خوانده بودم و اگر چیز جدیدی بینشان دیدم حتماً خواهم خواند. در باب منبعشناسی هم بالا غیرتاً بیخیال شوید، :))) این مطلب وبلاگی که نشان دادید، خودش قدر دهتا مقاله است!!! مخاطب چگونه این هم منبعشناسی را مقاله شروع نشده تاب بیاورد تا برسد به اصل مطلب!!!؟؟؟
- @محک: منبع شناسی را خودم تکمیل می کنم. شما فقط لطف کنید ارجاعات را در انتهای هر پاراگراف یا بخش مرتبط بیافزایید. یعنی حدس می زنم شما همه آن بخش را از همان منبعی که در خط اول ارجاع داده اید آورده اید. اما وقتی من مطالبی را در بین متن اضافه کردم، دیگر مشخص نخواهد شد کدام ها مربوط به آن مطلب بوده است!--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۵۵ (UTC)
- مسئله آخر که برای خودم بیشتر اهمیت دارد، قسمت مذهب است. بنابر خواسته سیکاسپی تاریخ گیلان را بیشتر جستجو کردم و مطالبی درباره تاریخ زیدیه و اختلافات مذهبی گیل و دیلم دیدم که بسیار جالب بودند و برخی که ربط داشت را به مقاله افزودم. این مطالب بر من باز-اثبات کردند که اوضاع مذهبی قلمرو وشمگیر اصلاً شباهتی به دیگر نقاط خاورمیانه نداشت. حتی شهر ری مرکزی برای مکاتب زیدی بوده؛ با این احوالات چرا باید شخصی مثل وشمگیر که در ابتدا به قاصد برادرش تُف میکند، که لباس سیاه به تن کرده، باید سیاهپوش شود؟؟؟!!! اگر پس از مسوده شدن (با وساطت سامانیان) دیگر آل بویه بیخیالش میشد، میتوانستیم این کارش را مستدل بدانیم ولی وی تا آخرین روز زندگی در جنگ با بوییان بود! از طرفی وی علیرغم نیاز به مشروعیت مذهبی از گزینه دیگر (یعنی تشیع) هم بهره نمیبرد! با زیدیان که سر جنگ داشت و با قاسمیان و ناصریان جنگید. اقلاً میتوانست امامی یا اسماعیلی شود. مثل آل بویه که در ابتدا زیدی بودند و چون نمیخواستند عباسیان را برچیده و امام زیدی جایگزین کنند، خود را امامیه جلوه کردند؛ وشمگیر حتی این کار را هم نمیکند. نه سنّی است، نه زیدی است و نه امامی!!! در حالی که اگر از رهبری زیدیان استفاده میکرد، قدرت بیشتری داشت و این احتمالاً مذهب مورد علاقه خودش هم بود. البته یک احتمال ناچیز هست و آن این که وشمگیر (چون گیلک است و نه دیلمی) ناصری بوده باشد و آن هم یک ناصری افراطی که قاسمیان را مرتد و بدعتگذار بداند!!! حقیقت بسیار تاریک است. --محک ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۱۰ (UTC)
- @محک: مذهب فرد یک موضوع است و کسب مشروعیت مذهبی برای حکومتش بحثی دیگر. آل زیار -هر مذهبی که داشته اند- تا جایی که می دانم دنبال مشروعیت مذهبی نبوده اند جز در صورت ضرورت (نیر سیاه پوش شدن). حال آنکه علویان طبرستان و تا حد کمتری بوییان رویکردی مذهبی به حکومت داشته اند. اما، مذهب تنها یکی از عوامل جنگ ها بوده است، نه مهمترین عامل آن. مثلا ترکان غزنوی با سامانیان می جنگند در حالی که هر دو سنی بوده اند. شاید تسلط بر خود شهرری به عنوان یک شهر مهم در مسیر تجاری، به خودی خود، مهمتر از هر گرایش مذهبی بوده است. چنانکه همه آنها هم که بر سر نیشابور می جنگیدند سنی بودند. بنابراین یک راه حل این است که شما بین مذهب شخصی و مذهب به عنوان یک رویکرد سیاسی تفکیک قائل شوید. --سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۵۵ (UTC)
- @Sa.vakilian: او چه نیازی میتواند به تأیید شدن توسط خلیفه داشته باشد؟ تمام مناطقی که وشمگیر تحت سیطره داشت و حتی ری (که منتهی علیه امیالش بود) همگی زیدینشین بودند و در آنها آزادی دینی قابل توجهی وجود داشت که از دیرباز بدون نیاز به تایید خلیفه اجرا میشد. به نظر میرسد او برای مشروعیت نیازمند پوشیدن لباس سفید بوده و نه سیاه! چون در جامعه آن روز فرشوادگر خلیفه شخصی منفور بوده (بالعکس دیگر نقاط خاورمیانه)--محک ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۱۰ (UTC)
- این امر نیازمند بررسی بیشتری است. یک عامل مهم این است که بدانیم وی در چه سالی این کار را کرده است؟ اما به هر حال، شما متن پیشنهادی خود را ارائه دهیم تا بتوانیم بر سر آن بحث کنیم. من هنوز دقیقا نمی دانم بحث ما راجع به اصلاح کدام عبارت است.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۱۶ (UTC)
- @Sa.vakilian: درباره تفکیک دین و سیاست این فرد صحیح میفرمایید. پوشش سیاه و ضرب سکه و... حتماً اعمالی سیاسی بودند. گرچه دلیل اطاعتش مشخص نیست. ولی در مذهب وی هنوز شک دارم؛ گویا برای نوشتن بخش مذهب منابع کنونی کافی نیستند تا وزن مناسب به فرضیات برسد. به احتمال بسیار قوی وشمگیر باید یک زیدی باشد. به نظر من این که وشمگیر ناصری بوده یا قاسمی هم بسیار مهم است چون آلبویه دیلمینژاد میتوانستند از مذهب مخالف او (که گیل است) باشند و اصلاً همین بحث شاید دلیل شورش ابوعبدالله مهدی بوده باشد! و این که اهل کدامیک بوده در هیچکدام از منابع حتی حدس هم زده نشده! فکر نکنم بتوانم به این زودیها این قسمت مقاله را جمع و جور کنم :( --محک ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)
- @محک: به نظرم بخش مذهب در همین حد خوب است. مگر آنکه اطلاعات بیشتری یافت شود. بنابراین شما اشکالات دیگر را اصلاح بفرمایید و اگر در خلال کار چیزی پیدا شد، این بخش را هم تکمیل کنید.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۰۳ (UTC)
- @Sa.vakilian: درباره تفکیک دین و سیاست این فرد صحیح میفرمایید. پوشش سیاه و ضرب سکه و... حتماً اعمالی سیاسی بودند. گرچه دلیل اطاعتش مشخص نیست. ولی در مذهب وی هنوز شک دارم؛ گویا برای نوشتن بخش مذهب منابع کنونی کافی نیستند تا وزن مناسب به فرضیات برسد. به احتمال بسیار قوی وشمگیر باید یک زیدی باشد. به نظر من این که وشمگیر ناصری بوده یا قاسمی هم بسیار مهم است چون آلبویه دیلمینژاد میتوانستند از مذهب مخالف او (که گیل است) باشند و اصلاً همین بحث شاید دلیل شورش ابوعبدالله مهدی بوده باشد! و این که اهل کدامیک بوده در هیچکدام از منابع حتی حدس هم زده نشده! فکر نکنم بتوانم به این زودیها این قسمت مقاله را جمع و جور کنم :( --محک ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)
- این امر نیازمند بررسی بیشتری است. یک عامل مهم این است که بدانیم وی در چه سالی این کار را کرده است؟ اما به هر حال، شما متن پیشنهادی خود را ارائه دهیم تا بتوانیم بر سر آن بحث کنیم. من هنوز دقیقا نمی دانم بحث ما راجع به اصلاح کدام عبارت است.--سید (بحث) ۸ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۴:۱۶ (UTC)
برخی اشکالات جزئی دیگر:
- این موضوع اتحاد مرداویج با خلیفه عباسی المقتدر قدری عجیب و با منابع دیگر مثل تاریخ ایران کمبریج ناهمخوان است.
- من مطلبی از کتاب تاریخ رسول جعفریان یافتم که این اشکال را رفع می کند. «اين زمان اواخر دوران خليفه عباسي المقتدر بالله (295 ـ 320) در بغداد بود.خلافت عباسي كه از پيروزيهاي مرداويج سخت به وحشت افتاده بود، با وي كنارآمد. شرق اسلامي را به اقطاعِ او داد ومقرر شد مرداويج، سالانه دويست هزار دينارـ سكه طلا ـ به خليفه بپردازد. اين بهاي خراج غرب ايران، بهويژه دينور وهمدانبود كه تا آن زمان، خلافت عباسي حق مداخله دولتهاي ايراني را در آن نداده بود.طبق معمول هدايا وپولها ارسال شد وحكم خليفه همراه با خلعت اميري نصيبمرداويج شد.»[۱۰] متاسفانه این اثر استاد، آکادمیک نیست و برای دانش آموزان و دانشجویان غیرمتخصص نوشته شده است. اما سرخط خوبی می دهد که بر اساس آن شما یک منبع معتبر بجویید و مشکل را رفع کنید.--سید (بحث) ۱۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۲۷ (UTC)
- در خصوص شورش علی بویه خوب است که اطلاعات با استفاده از منابع مرتبط با آل بویه نظیر مقاله دایره بزرگ المعارف اسلامی[۱۱] تکمیل شود.--سید (بحث) ۱۰ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۳۷ (UTC)
مواردی که نیاز به بررسی و تقویت منبع دارد:
- لقب ظهیرالدوله: این موضوع فقط در مقاله سال 1353 ظهیرالدوله بیانی[۱۲] آمده است؟
- مقاله کلود کاهن: من مطلبی از مقاله کلود کاهن به مقاله افزودم[۱۳] اگر بشود اصل انگلیسیش را یافت بهتر است.
- منبع عباس اقبال بسیار قدیمی است. آیا در منابع جدیدتر هم این موضوع به همین صورت آمده است؟--سید (بحث) ۱۰ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۳۷ (UTC)
- @Sa.vakilian: چند منبع جدید و خوب پیدا کردم که دارم یکی-یکی به مقاله اضافه میکنیم. به فکر بخشهای جانشین، اتحاد مرداویج و خلیفه، لقب، بوییان، مذهب، اوضاع آذربایجان و... هم خواهم بود. مسائلی که تازه فرمودید هم ارجاع جدید خواهم داد. در باب عباس اقبال هم حواسم به ضعیف بودنش بود و فقط در سه جمله از او استفاده کردم که اولی نقلقول است، دومی در چند خط بعدش تصدیق شدهبود که باید دوبلش کنم و سومی یک پانویس است که آن هم نقل قول است. چیزهایی که سیکاسپی هم گفت هم سرنخهایی برای فهمیدن مسائل مذهبی آن دوره به من داده که دارم پیش میروم. فعلاً ارتباط میان جستانیان، الثائر و پادوسپانان با وشمگیر را تا حدودی یافتم. ترجمه کلود هم در اینجا هست که یعنی یک ترجمه واقعیست نه جعلی. --محک ۱۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۳۸ (UTC)
- متشکر. بله ترجمه کلود کاهن واقعی است. فقط گفتم اگر بتوانیم اصلش را بیابیم بهتر است، به آن ارجاع دهیم.--سید (بحث) ۱۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۴۷ (UTC)
جمع بندی بررسی محتوایی @Roozitaa، Gire 3pich2005، Mehran، Kouhi، 4nn1l2، AnuJuno و Darafsh: سلام. من مقاله را به جهت محتوایی و کیفیت منابع بررسی کردم. تقریبا از این حیث به حد برگزیدگی رسیده است و کامل و دقیق است. فقط چند مورد کوچک مثل تکمیل بخش «قضیه آذربایجان» و «جانشینان» مانده است. همچنین منابع نیز قابل قبول است و البته خوب است که در دو سه مورد مثل عباس اقبال تقویت شود. جناب @محک: هم همکاری در خور تقدیری داشتند. اما شما بزرگواران لطف بفرمایید باقی موارد را بررسی فرمایید:
- اصلاحات املایی، انشایی و علامت گذاری: لازم است که یک نفر غیر از توسعه دهنده مقاله، یک بار متن را کامل بخواند و اصلاح کند.
- ویکی سازی پانویس ها و بررسی لینک به پانویس ها و منابع
- جنبه های دیگر شیوه نامه ای و استانداردهای نگارشی
- آبی شدن همه لینک های درون متنی
- تصاویر و عکس ها و نقشه ها
- دیگر جنبه هایی که ممکن است به نظرتان برسد.--سید (بحث) ۱۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۵۰ (UTC)
- درود. من تا ۲۰ اکتبر اصلن وقت ندارم. اگر تا آنموقع توسط دیگر دوستان جمعبندی نشد مرا پینگ کنید تا بررسی کنم. با عرض پوزش ▬ AnuJuno ۱۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۴۰ (UTC)
- درود جناب @AnuJuno: مدت زیادی از آخرین پیغامهای این صفحه گذشته و هنوز کاربری اقدام به جمعبندی نکرده، سپاسگزار خواهم شد، اگر شما زحمت این کار را بکشید. --محک ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۳۸ (UTC)
- البته قبل از جمع بندی مواردی را که در بالا برشمردم هم باید بررسی و اصلاح شود.--سید (بحث) ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۴۴ (UTC)
- درود جناب @AnuJuno: مدت زیادی از آخرین پیغامهای این صفحه گذشته و هنوز کاربری اقدام به جمعبندی نکرده، سپاسگزار خواهم شد، اگر شما زحمت این کار را بکشید. --محک ۲۴ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۳۸ (UTC)