ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های برگزیده/رمز سزار
رمز سزار
[ویرایش]اگر چه بین بررسی مقاله و انجام اصلاحات درخواست‌شده چهار ماه و نیم فاصله افتاد، اما نتیجهٔ کار مطلوب بود. نسخهٔ انگلیسی این مقاله سال ۲۰۰۸ برگزیده شده و نسخهٔ فارسی، همینک از آن نیز کامل‌تر است. منابع مناسب هستند و متن به درستی به منابع استناد کرده‌است. نثر مقاله شیواست و از تصاویر و فرمول‌ها به شکل مناسبی بهره برده‌است. در مجموع، شرایط برگزیدگی را داراست. — حجت/بحث ۱۶ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۱۹ (UTC)
- بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.
رمز سزار (ویرایش • تاریخچه • بحث • پی‌گیری)
نامزدکننده: Tgeik (بحث • مشارکت‌ها)
Tgeik (بحث • مشارکت‌ها) ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۸ (UTC)
- بررسی حجت
@Tgeik: یک سری مطالب در دیباچه هست که در متن نیامده مثل تعریف مقدار انتقال، این که در زبان انگلیسی مقدار انتقال ۱۳ منجر می‌شود که رمزنگاری وارون خودش باشد و …. پیشنهاد می‌کنم که پس از دیباچه و قبل از بخش وجه تسمیه، یک بخش «تعریف» بگذارید و در آن روش رمز سزار و خصوصیاتش را به دقت تعریف کنید. همچنین خوب است که مثال فارسی هم بزنید و در مثال انگلیسی هم فقط به تبدیل یک حرف (A به D) اکتفا نکنید و مثال کلمه و/یا جمله هم بزنید (الآن اول مثال خیلی دیرتر آمده). دیگر این که در خصوص زبان انگلیسی، به حروف کوچک هم در همین بخش تعاریف اشاره کنید و مشخص کنید که آیا رمزهای سزاری هستند که به بزرگی و کوچکی حروف حساس باشند یا نه.
(اختیاری) اشاره کنید که آیا رمزهای سزاری هستند که با چند الفبا (یا مثلاً کل یونیکد) کار کنند؟
(اختیاری) اشاره کنید که آیا در مورد استفاده از رمزهای سزار برای الفبایی که تعداد حروفش فرد است بحث شده یا نه.
بخش شیوهٔ رمزگذاری را که قبلا در اواسط مقاله بود با کمی تغییر به ابتدای مقاله منتقل کردم و مثال‌های فارسی و انگلیسی اضافه کردم. آن توضیح خودوارونی روت۱۳ را هم به متن مقاله منتقل کردم که دیباچه تمیزتر باشد. یادم نیست در منابع چیزی درباره حساسیت به بزرگی و کوچکی حروف دیده باشم. اسلوب کلی رمز سزار را می‌توان به هر الفبایی اعمال کرد. مثلاً می‌توان از ترکیب حروف کوچک و بزرگ به یک الفبای ۵۲ حرفی رسید، یا از کل یونیکد استفاده کرد. این توضیحات به نظر من بدیهی است، اما الآن منبعی برایشان سراغ ندارم. اگر به موردی برخوردم حتمأ اضافه می‌کنم. بیشتر از بیست سال پیش یک سی‌دی از یک ناشر ایرانی به دستم رسید که محتوای متنی آن با اعمال انتقال ۱۰۰ روی جدول اسکی قفل‌گذاری شده بود و این برای غیرمتخصصی مثل من به راحتی قابل تشخیص و دور زدن بود. منظورم از این خاطره تاکید روی این بود که نوع الفبا محدودیتی ندارد و استفاده هم می‌شود، اما معمولاً جایی مستند نمی‌شود. دربارهٔ تعداد حروف فرد یا زوج، اتفاقأ الفبای لاتین کلاسیک که در زمان ژولیوس سزار استفاده می‌شده، ۲۳ حرف داشته. این را در بخش مربوطه اضافه کردم.
در بخش وجه تسمیه، راجع به ژولیوس سزار توضیح می‌دهید اما خوب است که توضیح بدهید که او در چه زمانی می‌زیسته و این رمزنگاری را با چه زبانی استفاده می‌کرده (زبان لاتین که الفبایش ۲۶ حرف دارد). اگر بتوانید کاربرد حقیقی برایش مثال بزنید (مثلاً در فلان نامه، ژولیوس سزار پیام را به این شکل رمزگذاری کرده بود) بهتر هم می‌شود.
توضیح کوتاهی دربارهٔ شخص ژولیوس سزار و دورهٔ زمانی او اضافه کردم. الفبای لاتین کلاسیک از ۲۳ حرف تشکیل شده بوده که اضافه کردم. نامه مشخصی که به طور موثق با این رمز نوشته شده باشد ندیده‌ام. اگر به چشمم خورد اضافه می‌کنم.
فعل‌های آخر جمله را کامل بنویسید. مثلاً جمله‌هایی که به «شده.» ختم می‌شوند باید به «شده‌است.» یا «شده‌اند.» ختم شوند. همچنین است برای «داشته.» و «بوده،» و غیره.
تا جایی که دیدم اصلاح کردم.
شیوه‌نامه‌های نگارشی را به دقت رعایت کنید. از جمله، استفاده از کسرهٔ اضافه (همان «هٔ») را رعایت کنید. نشانه‌های نگارشی را هم به دقت رعایت کنید. مثلاً در «از رمز سزار استفاده می‌کرد. با این تفاوت که از انتقالی» نباید از نقطه استفاده کنید، بلکه باید از کاما استفاده کنید. وپ:کاما را ببینید. بعد از جمله‌های پایه و عبارات قیدی هم باید کاما گذاشت. مثال‌های جاافتاده عبارتند از: «در قرن نوزدهم میلادی، گاهی از قسمت آگهی‌های شخصی روزنامه‌ها برای انتقال پیام‌های رمز شده استفاده می‌شد» و «برای مثال، نمونه‌هایی از استفاده از این رمز در روزنامه تایمز دیده می‌شود». اگر خودتان این‌ها را اصلاح کنید بهتر است (بار آموزشی برای خودتان دارد، وقت من کمتر گرفته می‌شود) اما اگر نمی‌توانید بگویید من خودم در حین بازخوانی اصلاح کنم.
کامای انگلیسی هم استفاده نکنید. در «با کلیدهای Manchester Bluff, Complete Victory و Come Retribution» باید کامای فارسی استفاده کنید، و برای این که کاما در سمت چپ واژه بیاید باید بعدش یک {{چر}} هم بگذارید: «با کلیدهای Manchester Bluff، Complete Victory و Come Retribution»
اصلاح شد.
در بخش وجه تسمیه آمده که پیش از ژولیوس سزار هم رمزهای جابه‌جایی استفاده می‌شده‌اند؛ اما در آن بخش یا بخش تاریخچه اشارهٔ بیشتری نشده که چه نوع رمز جابه‌جایی. خوب است که کمی این را گسترش بدهید.
دو مثال اضافه کردم. پیوندها هنوز قرمز هستند اما مقاله‌ها را به زودی می‌سازم.
«در پشت طومارهای مزوزا از رمز سزار با کلید ۱ برای نوشتن نام‌های خدا استفاده می‌شود». کلید یعنی چه؟ تعریفش نکرده‌اید.
همچنین مشخص کنید که طومارهای مزوزا کلاً قدمتشان چقدر است و این که نگارش نام خدا به صورت رمزگذاری شده، از چه زمانی پشت طومارها مرسوم بوده (مثلاً «در طومارهای فلان که قدمتشان به سدهٔ بهمان می‌رسد این نوع پشت‌نویسی دیده شده‌است.»)
(اختیاری) اگر تصویری از یکی از طومارها بگذارید و نشان بدهید که دقیقاً چه حرفی با چه حرفی عوض شده عالی می‌شود. حدس من این است که این‌ها به زبان عبری بوده؟ این را هم مشخص کنید.
(اختیاری) آیا طومارهای مزوزا، قدیمی‌ترین نمونهٔ استفاده از رمز سزار به زبان غیر لاتین هستند؟ اگر بله با ذکر منبع ذکر کنید.
کمی دربارهٔ قدمت، رسم پشت‌نویسی، زبان و الفبای مزوزا توضیح دادم. با تغییرات قبلی، کلید در سایر بخش‌ها توضیح داده شده. متاسفانه تصویر مناسبی از پشت‌نویسی پیدا نکردم.
«البته دستیابی به این شرایط بسیار دشوار و در عمل غیرممکن است» تناقض دارد. بالاخره دشوار است یا غیرممکن؟
کمی متن را تغییر دادم. ببینید بهتر شده یا خیر.
یک سری اصطلاحات و واژگان مثل «ارتش روسیه»، «مافیا» و «پدرخوانده» را پیوند کنید مفید است. آخری باید به پدرخوانده (عنوان) پیوند شود البته.
مواردی که اشاره کردید و چند مورد دیگر که به چشمم خورد اضافه کردم.
«پروونتسانو برای نوشتن پیام از اعداد استفاده می‌کرد یعنی به جای A عدد ۴ نوشته می‌شد» خواننده از خود می‌پرسد چرا ۴؟ توضیح بدهید که ۴ که شمارهٔ حرف D است (البته این حدس من است). همچنین توضیح بدهید که برای حروفی که دورقمی می‌شدند چه می‌کرد.
بیشتر توضیح دادم. یک منبع اضافه شد.
«رمز سزار با چرخش به چپ میزان انتقال ۳ در جعبهٔ پایین نمایش داده شده» از نظر انشایی مشکل دارد. بازنویسی کنید. منظور «به میزان انتقال ۳» بوده؟
اصلاح شد.
جایی که مثال با میزان انتقال ۳ را می‌زنید، متن‌های اصلی و رمزنگاری شده دقیقاً بالای هم نمایش نمی‌یابند و خواندن و درکش هنوز خیلی آسان نیست. پیشنهاد می‌کنم که از یک جدول استفاده کنید تا قسمت متن اصلی و رمزنگاری شده دقیقاً بالای هم در بیاید.
مطمئن نیستم منظورتان را درست متوجه شده باشم. از جدول و فونت مونواسپیس استفاده کردم. بهتر شده؟
سطرهای آخر بخش «شیوه رمزگذاری» (قبل از زیربخش «مثال») منبع ندارند.
اضافه شد.
در بخش شکستن رمز در متن مقاله، مثال با حروف بزرگ است اما جدول با حروف کوچک؛ این را هماهنگ کنید بهتر است. بعدتر در همین متن هم باز چند مثال هست (MPQY و ALIIP و AFCCP) که کوچکی و بزرگی حروف را رعایت نکرده که می‌تواند خواننده را گیج کند و هماهنگ باشد بهتر است. متوجه هستم که در ویکی‌پدیای انگلیسی چنان کرده‌اند، اما اینجا با خواننده‌ای طرفیم که انگلیسی زبان اصلی‌اش نیست و بهتر است تمیزتر کار کنیم. اصلاح شد. — حجت/بحث ۱ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۳۷ (UTC)
- @Huji: ممنون از بررسی. به زودی شروع و به تدریج اعمال خواهم کرد. آیدین (بحث) ۱ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۴۳ (UTC)
- @Huji: مقاله را فراموش نکرده‌ام، اما گرفتاری‌های دنیای واقعی بیشتر از پیش‌بینی‌ام شده و امکان ویرایش معنادار را گرفته. بی حرف پیش، از ابتدای آوریل فرصت بیشتری خواهم داشت و آن زمان این مقاله در اولویت خواهد بود. آیدین (بحث) ۹ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۷ (UTC)
@Tgeik و Huji: سلام. بررسی مقاله در چه وضعی است؟--سید (بحث) ۵ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۱ (UTC)
- @Sa.vakilian: سلام. به مرور مشغول اعمال تغییرات و پاسخ به پرسش‌های حجت هستم. توضیحات را برای جلوگیری از فراموشی، با رنگ سبز در همین صفحه نوشته‌ام. بعد از تکمیل، امضا خواهم کرد. کندتر از آنی که دوست داشتم پیش می‌رود، اما امیدوارم ظرف یک هفته آینده فرصت کنم و به جایی که قابل بررسی مجدد باشد برسم. آیدین (بحث) ۷ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۷ (UTC)
@Huji: سلام. به غیر از نشانه‌های نگارشی، مابقی موارد را تا حد امکان اصلاح کردم. توضیحات را به تفکیک و با رنگ سبز در میان پیشنهادات شما اضافه کردم. دیگر تغییر عمده‌ای نمانده و اگر بخواهید می‌توانید بررسی دوباره را شروع کنید. سعی می‌کنم امروز یا فردا یک دور کل متن را بخوانم که اگر از نظر یکنواختی مشکلی داشت اصلاح کنم. از نشانه‌های نگارشی هم هر چیزی که به چشمم بیاید در همین فرایند اصلاح می‌کنم. آیدین (بحث) ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۸ (UTC) الگو:برگزیده شده
- بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.