ویکی‌پدیا:نظرخواهی/علامت اختصاری گاهشماری هجری خورشیدی

بحث زیر پایان یافته است و به‌زودی بایگانی خواهد شد.

به واسطه این نظرخواهی مقرر شد در صورتیکه که کاربران بخواهند از یک کوته‌نوشت برای تاریخ‌نگاری استفاده کنند می‌توانند از تمام شناسه‌های هجری خورشیدی در مقالات استفاده کنند اما جامعه کاربران معتقد است بهتر است در یک مقاله فقط از یک نوع از این شناسه‌ها استفاده شود. همچنین برای استفاده از دو کوته‌نوشت خ. و ش. هیچ اجماعی وجود ندارد.--Behzad39 (بحث) ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۸ (UTC)

ویکی‌پدیای فارسی به بیش از ۶۰۰ هزار مقاله رسیده و نیاز هست مواردی رو که هنوز در ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه بدون پاسخ باقی مونده مشخص کنیم. با توجه به اینکه از چندین نوع گاهشماری مختلف در مقاله های ویکی‌پدیای فارسی و سایر ویکی‌های فارسی (ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ...) و به طور کل مطالب فارسی استفاده میکنیم نیاز داریم شیوه مشخصی در استفاده از این گاهشماری ها داشته باشیم. تقویم هجری خورشیدی یکی از پرکاربردترین شیوه های درج تاریخ هست با این حال هنوز در ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/تاریخ‌ها و اعداد شیوه دقیقی برای استفاده از تقویم هجری خورشیدی تعیین نشده. به دلیل اینکه در یک مقاله یا متن ممکنه چندین مرتبه، تاریخ های مختلفی نوشته بشه معمولا از شناسه به صورت کوته‌نوشت پس از درج سال استفاده می‌کنیم مثلا ۱۳۸۸ ه‍.خ. نظرخواهی کنونی به دنبال ویکی‌پدیا:نظرخواهی/تعیین رهنمود برای گاهشماری هجری خورشیدی هست که بدون نتیجه مشخص به پایان رسیده بود.

در زیر چند شیوه مختلف برای نوشتن شناسه سال هجری خورشیدی مشخص شده که با نظر کاربران بهترین شیوه (یا شیوه‌ها) انتخاب و در ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/تاریخ‌ها و اعداد توصیه خواهد شد. نوشتن تاریخ به صورت کامل یا ناقص ربطی به استفاده از شناسه ندارد و در هر صورت بهتر است از شناسه استفاده کنیم مثلا تاریخ چه به صورت ۲۳ فروردین ۱۳۸۱ ه‍.خ نوشته شده باشد یا سال ۱۳۸۱ ه‍.خ در هر صورت باید از شناسه استفاده کنیم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۴۶ (UTC)

قالب‌های رایج برای نگارش تاریخ‌ها

	شناسه	کامل
۱	ه‍.خ	هجری خورشیدی
۲	ه‍.ش	هجری شمسی
۳	ش	شمسی
۴	خ	خورشیدی

توصیه‌های منابع مربوط به نگارش فارسی

• غلامحسین صدری‌افشار در مطلبی راجع به درست نوشتن فارسی که توسط ایسنا هم منعکس شده این موارد را جزء رایج‌ترین اختصارات برشمرده‌است: «ش»، «خ»، «ه‍.ش»
• در فرهنگ بزرگ سخن در بخشی به نام «جدول نشانه‌های اختصاری» استفاده از «ه‍.ش.» ذکر شده‌است. (همین جدول «ه‍.ق.»، «م.» و «ق.م.» را هم برای هجری قمری، میلادی و قبل از میلاد ذکر کرده‌است)
• در دانشنامه زبان و ادب فارسی مخفف «ش» در بخش «جدول اختصارات» ذکر شده‌است. (همین جدول «ق» و «م» و «ق م» را هم برای قمری، میلادی و قبل از میلاد ذکر کرده‌است)
• در کتاب نگارش و ویرایش از احمد سمیعی گیلانی (۱۳۸۲) در صفحه‌های ۲۵۲ تا ۲۵۴ اختصارات «ه‍» برای هجری قمری و «م» برای میلادی ذکر شده‌اند اما این کتاب اشاره‌ای به اختصارات مناسب برای «هجری خورشیدی» نکرده‌است و در متن هم تاریخ‌های هجری خورشیدی را بدون ذکر حروف اختصاری آورده‌است.

مثال‌هایی از وضعیت کاربرد در منابع برجستهٔ فارسی (کتاب، دانشنامه، و نظایر آن)

• دانشنامه جهان اسلام در شیوه‌نامه ضبط تاریخ خود استفاده از «ش» را توصیه می‌کند و مثال‌هایی هم ارائه می‌کند. در این مثال‌ها هم «ش» بدون فاصله (مثل «۱۳۳۸ش») و هم با فاصله (مثل «۱۳۳۸ ش») آمده‌است. در مقاله‌های این دانشنامه هم این شیوه رعایت شده‌است (مثال)
• دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از «ش» استفاده می‌کند و گاهی قبل از آن فاصله می‌گذارد (مثلاً «۱۳۵۱ ش» در سطر اول این صفحه) و گاهی نه (مثلاً «۱۳۴۹ش» در سطر سوم این صفحه)

مثال‌هایی از تنوع کاربرد در مقاله‌های مجلات و جراید معتبر فارسی

• این مقاله از فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ از «ه‍.خ» استفاده کرده‌است (اواسط صفحهٔ ۹۷ را ببینید).
• این مقاله از مجلهٔ مقالات و بررسی‌ها (چاپ شده در ۱۳۵۵) از «ه‍. خ» برای خورشیدی و از «ش.» برای شاهنشاهی استفاده کرده‌است (مثلاً «۱۳۱۳ ه‍. خ (=۲۴۹۳ ش.)» در صفحهٔ اول).
• این مقاله از مجلهٔ اطلاعات سیاسی-اقتصادی از «ه‍.خ.» استفاده کرده‌است و بعد از خ هم نقطه گذاشته‌است (مثلاً «۸۸۰ ه‍.خ.» در صفحهٔ ۷۱).
• این مقاله از مجلهٔ اخلاق در علوم و فناوری از «ه خ» استفاده کرده‌است (مثلاً «۶۵۵ ه خ (۱۲۵۷ م)» در صفحهٔ دوم).
• این مقاله باز هم از مجلهٔ اطلاعات سیاسی-اقتصادی از «ه‍ - خ» استفاده کرده‌است (مثلاً «۱۲۹۶ ه‍ - خ» در صفحهٔ اول).
• روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران از «ه‍.ش» استفاده کرده‌است (مثلاً اینجا، در جدول سمت راست صفحهٔ ۲).
• در این مقاله از مجلهٔ جامعه‌پژوهی فرهنگی از «ه.ش» استفاده شده‌است (مثلاً «۱۲۵۰ ه.ش» در صفحهٔ ۴۰).
• در این مقاله از مجلهٔ رشد آموزش تاریخ از «ه ش» استفاده شده‌است (مثلاً «۱۳۶۴ ه ش» در صفحهٔ آخر).
• در این مقاله از مجلهٔ فرهنگ مردم از «ش» استفاده شده‌است (مثلاً «۱۳۸۲ ش» در یادکرد شمارهٔ ۹ در صفحهٔ ۳۰۴).
• در این مقاله از مجلهٔ مقالات و بررسی‌ها از «خ» استفاده شده‌است (مثلاً «۱۳۷۵ خ» در صفحهٔ ۲۶۶).

لطفاً فقط نظر {{موافق}} بدهید. اگر با شیوه‌ای مخالفید، دلیلش را در بخش «نظرات» بنویسید تا دیگران بر اساس آن نظرشان را تغییر بدهند.

شناسه ه‍.خ

• نمونه‌هایی از مقالاتی که در آنها برای تاریخ‌های هجری خورشیدی از شناسه ه‍.خ استفاده شده: فارکاش بویایی، فهرست وزیران امور خارجه ایران، علیقلی مسعود انصاری، وزارت فوائد عامه ایران، محمد شاه‌بختی، انجمن سلطنتی اسب
• نمونه‌های بیشتر از بیرون از ویکی‌پدیا: وبگاه انجمن فرهنگ افغانستان، وبگاه نشریات دانشگاه آزاد اسلامی، روزنامه ماندگار (افغانستان)، وبگاه سرپوش، وبگاه بیش‌اندیش هم شناسه ه‍.خ و هم ه.ش، وبگاه بنانیوز، وبگاه دارلفنون

موافق

• موافق استفاده از هر سه شکل «ه‍.خ.»، «ه‍.خ» و «ه خ» صحیح است. استفاده از «ه‍ - خ» غلط است چون از تیره معمولا در کوته‌نوشت استفاده نمیشه و میتونه معنی از حرف ه تا خ داشته باشه. استفاده از این کونه‌نوشت امروزه بسیار رایجه و هم در منابع فارسی ایران و هم فارسی افغانستان دیده میشه. --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۰۷ (UTC)

@Doostdar: وقتی حتا برای یک گزینه هم قائل به یک شکل استاندارد نیستید، چگونه می‌خواهید برای کل ویکی‌پدیای فارسی، استاندارد واحدی تعیین کنید؟ بر چه اساسی می‌فرمایید که همهٔ شکل‌هایی که گفتید و شکل‌هایی که نگفتید (ه.خ. | ه.خ | ه‍ خ) درست‌اند؟ —FarsiNevis (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۴۷ (UTC)

بنده بر اساس منابع که مثالهایی از اونها رو در این صفحه مشاهده میکنید نظر دادم. مثالها رو ندیدید؟ خودتون هم میتونید در منابع جستجو کنید و مثالهای بیشتری بیابید. --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۵۳ (UTC)

@Doostdar: مثال‌ها لزوماً درست و استاندارد نیستند. دست‌کم خودشان بر خلاف شما چنین ادعایی نکرده‌اند. —FarsiNevis (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۵۶ (UTC)

@Khanzadeh: منظور شما چیه؟ مثالها چطور درست نیستند؟ یعنی منابع معتبر نیستند از نظر شما؟ خب به منابع معتبر رجوع کنید. حتی در انگلیسی هم یک کوته‌نوشت برای هجری خورشیدی داریم (.S.H) و یک کوته‌نوشت برای میلادی (A.D.). حتی در زبان فارسی هم برای هجری قمری و میلادی کوته‌نوشت استاندارد داریم (ه. ق. و م.) --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۰۳ (UTC)

@Doostdar: در گذشته چندان به علائم سجاوندی (نشانه‌گذاری) توجه نمی‌شده و چیزی هم با عنوان «فاصلهٔ مجازی» وجود نداشته است. بنا بر این طبیعی است که استاندارد مشخصی هم در این باره وجود نداشته باشد. شما به موضوع «نگارش رایانه‌ای» توجه کافی ندارید و به همین دلیل، نگارش‌های مختلف را یکسان فرض می‌کنید. حتا در همان انگلیسی هم که مثال زدید، نشانهٔ اختصاری فقط به یک شکل نوشته می‌شود: .A.H و نه AH | A.H | a.h. | a.h | ah. بله؛ در زبان فارسی برای «هجری قمری» و «میلادی» نشانهٔ اختصاری استاندارد داریم و آن هم فقط به یک شکل است: «ه‍.ق.» و «م.» (و نه ه‍.ق | ه‍. ق. | ه.ق. | ه. ق. | ه.ق || م). هنوز هم متوجه منظورم نمی‌شوید؟ —FarsiNevis (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۱۶ (UTC)

@Khanzadeh: من متوجه منظور شما می‌شوم؛ اما در اشتباه هستید. ایده‌آل شاید آن باشد که شما گفتید، اما حقیقت آن است که حتی امروز که تایپ با کمک کامپیوتر انجام می‌شود و نیم‌فاصله (که البته در چاپ هم نزدیک به نیم‌قرن است داریمش) هم متداول شده، باز هم «ه.خ» در متون چاپی معتبر هست هم «ه‍.خ». — حجت/^بحث ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۵ (UTC)

• موافق با هر دو شکل «ه‍.خ.»، «ه‍.خ.» موافق هستم. مرهاد 'گفت‌وگو! ۲۵ بهمن ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۰۰ (UTC)

نظرات

 نظر: (۱) «ه‍.خ» و «ه‍.ش» درست نیستند و نباید به این شکل در بین گزینه‌ها بیایند. بعد از «خ» و «ش» هم باید علامت نقطه باشد؛ زیرا آن‌ها هم «مخفف»اند. یعنی باید نوشت «ه‍.خ.» یا «ه‍.ش.». (۲) درج «ه‍» به این شکل، عادی و ساده نیست و ممکن است آن را بسیاری از کاربران به‌شکل «ه» درج کنند که فقط به یک کلید نیاز دارد. چه چاره‌ای برای این مشکل اندیشیده شده است؟ —FarsiNevis (بحث) ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۲ (UTC)

@Khanzadeh: این که شما فکر می‌کنید که چیزی به اسم «درست» و «نادرست» در این بحث وجود دارد، نشان می‌دهد که متوجه نشده‌اید که حتی منابع معتبرتر از من و شمای ویکی‌نویس، در این زمینه توافق ندارند و در نتیجه چیزی به اسم «درست» نداریم. شاید از نظر شما همهٔ کوته‌نوشت‌هایی که نقطه دارند، باید بعد از هر حرفشان یک نقطه داشته باشند، و اتفاقاً من هم این روش را دوست دارم، اما این دلیل نمی‌شود که آن را «درست» بنامید. بررسی که در منابع کرده‌ایم (و بالا هم مثال‌هایش را می‌بینید) اتفاقاً به من نشان داد که «ه.ش.» و «ه.خ.» و نظایر آن (که بعد از حرف دوم هم نقطه داشته باشند) اصلاً رایج نیست. حالا شما فکر می‌کنید این غلط است؟ بروید یقهٔ فارسی‌نویسان را در دنیای واقعی بگیرید. ویکی‌پدیا محلی برای درست کردن اشتباهات دیگران نیست بلکه منعکس‌کنندهٔ شیوهٔ نگارش رایج در بیرون ویکی‌پدیاست. — حجت/^بحث ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۷ (UTC)

 نظر: زنده‌یاد احمد بیرشک در کتاب «گاهشماری ایرانی» (بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ۱۳۸۰) کوته‌نوشت «ه‍. ﺧ.» را بکار برده است. --Irannet (بحث) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۲۶ (UTC)

شناسه ه‍.ش

• نمونه‌هایی از مقالاتی که در آن‌ها از شناسه ه‍.ش استفاده شده: مجلس مؤسسان در ایران، خیبر (تفنگ)
• نمونه‌های بیشتر از بیرون از ویکی‌پدیا: سایت استان چهارمحال و بختیاری، وبگاه تریپ‌یار، وبگاه تریپ‌یار، وبگاه آی‌فیلم، دانشگاه بزرگمهر قائنات، روزنامه قوه قضاییه از وبگاه سامانه قوانین و مقررات، وبگاه گذرستان، وبگاه فرمانداری قدس، برق‌نیوز، وبگاه هنر اسلامی، وبگاه فرمانداری نجف‌آباد، مؤسسه لغتنامه دهخدا، وبگاه فرارو، وبگاه صدا و سیمای مرکز آبادان، وبگاه گسترش صنعت

موافق

• موافق Muhammadam1 (بحث) ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۱۲ (UTC)

  @Muhammadam1: ممنون که نظر دادید. دلیلی برای انتخاب کردن «هجری شمسی» دارید؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۲۹ (UTC)

  @Doostdar: صرفا چون به گوش آشنا میاد و در محاوره بیشتر شنیدم نسبت به صورت‌های دیگر Muhammadam1 (بحث). ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۵۴ (UTC)

• موافق درود بر شما. هرچند که واژه شمس، یک واژه عربی است، اما من تصور میکنم این شناسه مصطلح تر و شناخته شده تر است. مثلاً تاریخ روز جاری اینگونه درج شود: ۳ بهمن ۱۳۹۷ ه.ش . سپاسگذارم. رضا خزایی (بحث) ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۵۷ (UTC)
• موافق به نظرم این مورد شناخته شده‌تر هست. هرچند به نظرم به جای کلمه عربی شمسی بهتر بود فارسی خورشیدی استفاده می‌شد اما چاره‌ای نیست.--محمــــد جـــواد ^بحث ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۴۱ (UTC)
• موافق استفاده از کلمه اختصاری(سرواژه) ه.ش متداول تر است و در بیشتر منابع از ه.ش استفاده می شود.امیر201 (بحث) ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۵۹ (UTC)
• موافق در منابع جدید کمتر از ه.ش استفاده میشه اما هنوز رایج هست. --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۳۱ (UTC)
• موافق با این گزینه صرفاً به خاطر این که همه‌فهم‌تر است موافقم. --یوسف (بحث) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۳۹ (UTC)

نظرات

بر اساس گوگل‌یابی که انجام دادم هجری خورشیدی ۸۰۰٬۰۰۰ نتیجه داشت و هجری شمسی، ۲٬۰۲۰٬۰۰۰. به نظرم در گذشته بیشتر از هجری شمسی استفاده میشده ولی امروزه استفاده از هجری خورشیدی در حال رواج است. به همین ترتیب استفاده از سرواژه مربوط به هجری خورشیدی یعنی «ه. خ» هم به مرور زمان رواج بیشتری خواهد یافت ولی هنوز «ه. ش.» رایج است. --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۳۰ (UTC)

گفتید: «ه. خ» هم به مرور زمان رواج بیشتری خواهد یافت

این را از کجا به دست آوردید؟ شما فقط یک دادهٔ مقطعی دارید، آیا آماری از افزایش کاربردش در طول زمان هم دارید؟ نه!

گذشته از این، حتماً en:WP:DIVIDEDUSE را ببینید؛ تعداد نتایج گوگل اگر بالای ۱۰۰۰ باشد ارزش مقایسه ندارد چون تخمین است و عدد دقیق نیست و خطای زیادی هم دارد. — حجت/^بحث ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۸ (UTC)

هرچند به نظر اجماع بر این گزینه می‌رسد، با این حال فکر می‌کنم از آنجایی که منابع امروزی‌تر بیشتر به سمت هجری خورشیدی حرکت می‌کنند، بهتر است ویکی‌پدیا هم چنین کند. مرهاد 'گفت‌وگو! ۲۵ بهمن ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۰۰ (UTC)

شناسه ش.

• نمونه‌هایی از مقالاتی که در آن‌ها از شناسه ش استفاده شده: فرهنگ حییم
• نمونه‌های بیشتر از بیرون از ویکی‌پدیا: وبگاه شهرداری اهواز، وبگاه پهلوی‌ها (هر دو نوع شناسه ش. و ه‍.ش استفاده شده)، انجمن صنفی کارگری مترجمان تهران، وبگاه مؤسسه حقوقی شفائی، وبگاه رنگ ایمان، صدا و سیمای مرکز یزد، وبگاه تابناک، وبگاه خبری جماران تهران، وبگاه شهرداری تنکابن
• علمل عرفا در اکثر موارد از شناسه ش. استفاده کرده اما گاهی نیز از شناسه ه‍.ش استفاده کرده، این وبگاه پر از مدخل‌های مربوط به عالمان و عارفان و افراد سرشناس هست.
•  نظر: از کوته‌نوشت ش برای اشاره به «شمال» و «شماره» و «شاهنشاهی (گاهشماری)» نیز استفاده می‌شود.

موافق

نظرات

 نظر: «ش.» اگر نشانهٔ سال باشد، نشانهٔ سال «شاهنشاهی» هم می‌تواند باشد. آیا اشاره نکردن به این موضوع، واقعاً سهوی بوده است؟ —FarsiNevis (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۵۴ (UTC)

@Khanzadeh: ممنون از اینکه یادآوری کردید، این مورد رو هم اضافه کردم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۴۳ (UTC)

شناسه خ.

اگرچه از شناسه خ. کمتر استفاده شده اما به دلیل کوتاهی این کوته‌نوشت و نیز همتا بودن با ه. (برای هجری قمری) می‌توان آن را پیشنهاد داد.

• نمونه‌هایی از مقالاتی که در آن‌ها از شناسه ش استفاده شده: ؟
• نمونه‌های بیشتر از بیرون از ویکی‌پدیا: ؟
•  نظر: از کوته‌نوشت خ برای اشاره به «خاور» و «خیابان» نیز استفاده می‌شود.

موافق

• موافق این شناسه رو ترجیح میدم چون از کلمات عربی در این شناسه استفاده نشده.Armin1718 (بحث) ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۳۷ (UTC)
• موافق خ را بر ه‍.ش، ه‍.ش را بر ه‍.خ، و ه‍.خ را بر ش ترجیح می‌دهم. رتور (بحث) ‏۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۰۳ (UTC)

نظرات

• خ. مخفف خورشیدی است اما خورشیدی از چه زمانی؟ در گاهشماری مبدأ هم مهم است. آوردن واژه هجری نشان‌دهندهٔ آن است که مثلاً از ابتدای هجرت پیامبر اسلام ۱۳۹۷ سال خورشیدی گذشته بود که فلان واقعه روی داد. همان طور که در انگلیسی از A.D. استفاده می‌شود که نشان‌دهندهٔ زمان گذشته از زایش مسیح است. لذا با کاربرد خ به تنهایی مخالفم. --یوسف (بحث) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۴۸ (UTC)

  اگر چه کلیت حرف شما درست است، اما در منابع خیلی وقت‌ها از «خ» یا «ش» استفاده می‌کنند؛ دلیلش هم (که از نظر من واضح است اما چون این نظر را دادید لازم است یادآوری کنم) این است که هیچ تقویم خورشیدی/شمسی دیگری چنان رواجی ندارد که خوانندهٔ معمولی را دچار اشکال یا ابهام کند. تنها استثنای این، استفاده از «ش» به جای «شاهنشاهی» است (مثل «۲۵۳۵ ش» که معادل ۱۳۵۵ هجری خورشیدی باشد) که آن هم در متون رایج فارسی در حال حاضر، منسوخ شده‌است (فقط در دههٔ ۵۰ خورشیدی مرسوم بود و از زمان انقلاب اسلامی ایران ور افتاد). — حجت/^بحث ‏۹ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۹ (UTC)

همه شناسه‌ها یا چند نوع

اگر معتقدید که تمام روش‌های فوق مناسبند و هیچ کدام بر دیگری برتری ندارند، اینجا رأی موافق بدهید. در صورتی که این گزینه اجماع پیدا کند، در آن صورت در متن هر مقاله باید از یک شیوه استفاده شود، اما در مقاله‌های مختلف می‌توان از شیوه‌های مختلف استفاده نمود.

موافق

• موافق بررسی فهرستی که در بالای صفحه تدوین کردیم نشان می‌دهد که نه فقط منابع معتبر خودشان در زمینهٔ استفاده از اختصارات توافق ندارند، بلکه منابعی که به طور تخصصی راجع به نگارش فارسی هستند (مثل فرهنگ سخن و دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی و ...) نیز با هم در این‌باره اختلاف‌نظر دارند. به علاوه، مثال‌هایی که از مقاله‌های خود ویکی‌پدیا زده شده نیز نشان می‌دهد که کاربران هم (درست مثل متخصصان دنیای واقعی) در این‌باره اختلاف داشته‌اند و هر کسی به شکلی عمل کرده‌است. لذا به نظر من این که یک شکل خاص را الزامی کنیم درست نیست (ما که از متخصصان دنیای واقعی متخصص‌تر نیستیم!) در نتیجه پیشنهاد من این است که در یک مقاله فقط از یک شیوهٔ هماهنگ استفاده بشود اما در مقاله‌های مختلف اجازهٔ استفاده از شیوه‌های مختلف داده بشود. می‌توانیم یکی از شیوه‌ها که بیشتر رأی آورد را «توصیه» کنیم اما الزامی کردنش درست نیست. — حجت/^بحث ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۱۷ (UTC)
• موافق در یک مقاله فقط از یک شیوهٔ هماهنگ استفاده بشود--‏ Sunfyre^T ‏۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۰ (UTC)
• موافق --Irannet (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۵۰ (UTC)
• موافق در یک مقاله از یک شیوه استفاده بشود. -- Mpj7 (بحث) ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۴۵ (UTC)
• موافق UnitedPowers^Talk ‏۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۰۷ (UTC)
• موافق mOsior (بحث) ‏۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۲۴ (UTC)
• موافق هم‌نظر با آرمان. در هر مقاله از یک شیوه پیروی شود. ‎محمدحسین ‏۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۳:۲۷ (UTC)

@MOSIOR و Mohammad: چگونه بهترین کوته‌نوشت رو در یک مقاله انتخاب میکنید؟ مثلا در این مقاله از چند نوع کوته‌نوشت برای تاریخ استفاده شده انتخاب شما کدام است؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۵۳ (UTC)

اگر اجازه بدهید، من نیز نظر خود را در این خصوص بگویم. طبق اطلاعات مندرج در سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ابتدا تاریخ هجری شمسی، و سپس معادل تاریخ هجری قمری ذکر می‌شود. Benyamin-ln (بحث) ۱۸ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۰۵ (ایران) ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۳۵ (UTC)

@Benyamin-ln: احتمالا نظرتون رو در جای اشتباهی گذاشتید. موضوع نظرخواهی کوته‌نوشت‌های ه.خ، ه.ش.، ... است، کدام کوته‌نوشت ارجح است؟ در یک مقاله که از دو نوع مختلف کوته‌نوشت استفاده شده چطور تعیین کنیم کوته‌نوشت ارجح را؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۳۵ (UTC)

جمله‌ام را ناقص نوشته‌ام. عذر می‌خواهم. می‌خواستم این را بگویم که تقویم قمری در این مقاله باید کم‌رنگ باشد بنابراین به دلیل رواج بالای تقویم خورشیدی، تاریخ‌های خورشیدی به نظر من نیازی به کوته‌نوشت ندارد و اصلاً مقاله نیاز به هیچ کوته‌نوشت تقویمی ندارد. ذکر این نکته، معطوف به پرسشی است که در صفحه بحث مطرح کرده بودم چون گمان می‌کنم همچنان اصرار بر متداول کردن کوته‌نوشت‌ها در تمام مقالات دانشنامه وجود دارد. Benyamin-ln (بحث) ۱۸ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۲۲:۱۳ (ایران) ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۴۳ (UTC)

• موافق --SalmanZ (بحث) ‏۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۵۷ (UTC)
• موافق نمی‌شود که فقط یک گونه را تبدیل به قانون کرده و سایر گونه‌ها را غیرمجاز بشماریم. اما درون یک مقاله، باید وحدت رویه باشد و فقط از یک گونه استفاده بشود. Benyamin-ln (بحث) ۱۸ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۰۵ (ایران) ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۳۵ (UTC)
• آزادی به نویسنده داده شود که از هر یک از شیوه های رایج استفاده کند. لازم نیست چنین چیزی که رویش اتفاق نظر وجود ندارد به زور تحمیل شود.--1234 (بحث) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۰۰ (UTC)

@Sicaspi: کدام شیوه‌های رایج؟ آیا شیوه‌های رایج ۴ تا (ه.خ، ه.ش، خ، ش) هستند یا غیر از این ۴ تا شیوه دیگری هم هست؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۲۱ (UTC)

همین ها که نمونه هایی از استفاده از آنها در منابع معتبر را بالا نشان داده اند منظورم است.1234 (بحث) ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۱۵ (UTC)

• موافق به مانند سایر دوستان در هر مقاله از شیوه نامه یکسان پیروی شود و وحدت رویه حفظ گردد. Hma969 (بحث) ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۵۹ (UTC)

@Hma969: اگر در مقاله‌های مختلف از نام های مختلف برای یک گاهشماری (ه.ش، ه.خ، ش، ...) استفاده شود وحدت رویه حفظ میشود؟ مثلا در مقاله تلفن در ایران (که در اون نام گاهشماری با پسوند شمسی مشخص شده) و شرکت مخابرات ایران (که نام گاهشماری رو با پسوند خورشیدی مشخص کرده)، فرض کنید یک کاربر بیرون از ویکی‌پدیا چند خط از این دو مقاله رو کپی کنه و در سایت شخصی خودش قرار بده. متن حاصل (با موضوع مخابرات در ایران) چیزی خواهد شد که در اون از انواع مختلف پسوند (شمسی، خورشیدی، ...) استفاده شده و بر خلاف گفته شما هیچ وحدت رویه‌ای در استفاده از نام گاهشماری در متن دیده نمیشه. به نظرم باید الزاما یکی از نام ها رو انتخاب کنیم (هم برای نام کامل هم برای نام کوته‌نوشت) تا وحدت رویه حفظ شود. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۲۴ (UTC)

@Doostdar: قصد من از اشاره به وحدت رویه هم ارز با بیان جنابعالی در خصوص استفاده صرف از یک شیوه یکسان از ابتدا تا انتهای مقاله ( برای مثال صرفا خورشیدی یا صرفا شمسی ، ...) است و در این خصوص هرگز با شما اختلاف نظر ندارم و نخواهم داشت.من هم عمیقا معتقد هستم می بایست الزاما یکی از نام ها را(هم برای نام کامل هم برای نام کوته‌نوشت) انتخاب کنیم. با یادآوری این نکته که در مقاله تلفن در ایران در یک نقطه از مقاله از کلمه هجری خورشیدی استفاده شده است در صورتی که می بایست کلمه شمسی انتخاب می شد تا لزوم استفاده از یک نام در سرتاسر مقاله مراعات گردد. Hma969 (بحث) ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۵۹ (UTC)

@Doostdar: هدف ویکی‌پدیا تولید محتوایی که با کپی پیست و بدون هیچ ویرایشی بشود ازش کتاب نوشت و وب‌سایت ساخت نیست. هدف ویکی‌پدیا را گم نکنید. — حجت/^بحث ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۳۹ (UTC)

@Huji: من به هدف ویکی‌پدیا چه کار دارم 😉 اصول نگارش زبان فارسی باید در مقاله‌ها مورد وجه قرار بگیره، مثلا از همزه به درستی استفاده بشه، از حروف عربی مثل ي استفاده نشود، فاصله مجازی رعایت شود مثلا می شود غلط است و می‌شود درست است، ... شما یک فرهنگ لغت بردارید و ببینید در اول کتاب چند تا کوته‌نوشت معرفی کرده که در کل کتاب فقط از همان کوته‌نوشت ها استفاده شده مثلا اگر در فهرست اختصارات، کوته‌نوشت ص. برای صفحه معرفی شده در کل کتاب از همان کوته‌نوشت استفاده شده، اگر ه‍.ش برای هجری خورشیدی معرفی شده در کل کتاب فقط از ه‍.ش استفاده شده نه از کوته‌نوشت‌های دیگر مثل ش. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۴۲ (UTC)

@Doostdar: حالت ایده‌آل آن است که شما می‌گویید: این که «اول» یک روش تعیین بشود و بعد دانشنامه نوشته بشود و شیوه هم رعایت بشود. اما در مورد ویکی‌پدیا این ترتیب زمانی صادق نیست. به علاوه ویکی‌پدیا یک کتاب با یک هیئت ویراستاری محدود و مشخص نیست.

همان مثال color و colour که زدم اینجا روشنگر است. اگر شما دانشنامهٔ بریتانیکا یا دانشنامهٔ کلمبیا را به دست بگیرید، در تمام کتاب فقط یکی از دو روش نوشتن این واژه به کار رفته (در بریتانیکا colour و در کلمبیا color)؛ اما در ویکی‌پدیای انگلیسی هر دو مجاز است، به شرط آن که در یک مقاله فقط یک روش به کار برود. این دلایل بسیاری دارد؛ از جمله آن که هیئت ویراستاری ویکی‌پدیا یک گروه محدود نیست که همه بریتانیایی یا غیر بریتانیایی باشند و در نتیجه «درست» برای همهٔ آن‌ها یک معنا ندارد.

در فارسی هم روش «درست» نگارش نام اختصاری تقویم‌ها برای همه یک معنا ندارد و شما با زورچپان کردن یک روش، دارید ناخواسته دیگرانی که آن را دوست ندارند را از ویکی طرد می‌کنید. ولی ظاهراً شخص شما این قدر «درست بودن» و «یکسان بودن» متن‌ها برایتان مهم است که ابعاد اجتماعی تصمیم‌تان به اندازه (یا اصلاً؟) برایتان مهم نیست. — حجت/^بحث ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۴۱ (UTC)

• موافق در یک مقاله از یک شیوه استفاده شود. ظهیری^بحث ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۴۴ (UTC)

مخالف با اجباری شدن هر گونه کوته‌نوشت

• مخالف شدیدا با اجباری شدن هر نوع خلاصه ای برای تاریخ در نوشتارها مخالف هستم. اینکه نویسنده و یا نویسندگان این اختیار را داشته باشند تا در یک نوشتار به صورت واحد از یک نوع کوتاه نوشت واحدی برای تاریخ استفاده کنند ایده بسیار خوبی‌ست. اما شدیدا با الزامی شدن یک شیوه نامه در تمامی نوشتارها مخالف می باشم.--Mehdi^Talk ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۴۰ (UTC)

نظرات

@Huji،‏ UnitedPowers و SalmanZ: آیا غیر از کوته‌نوشت‌های معرفی شده در این صفحه شکل دیگری از کوته‌نوشت وجود دارد که در منابع برای هجری خورشیدی به کار رفته باشد و شما استفاده از آن را مجاز بدانید؟ --دوستدار ایران بزرگ ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۲۱ (UTC)

@Doostdar: با درود و احترام. باز هم جستجو کردم اما نه، شما حساب‌شده عمل کرده‌اید و همهٔ حالات رایج و مورد قبول من را در همین صفحه آورده‌اید. شاید جالب باشد بدانید که در همین قهوه‌خانه وبگاهی معرفی شده‌است که از خورشیدی تازی استفاده می‌کند! به خاطر تلاش‌های ارزشمندتان سپاس‌گزارم UnitedPowers^Talk ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۳۳ (UTC)

@Doostdar: من سال‌ها پیش یک جا «هج. خ» در یک مقاله دیده بودم که الان اصلاً یادم نمی‌آید کجا بود. همان موقع یادم است که برایم خیلی عجیب بود. فکر نمی‌کنم درست باشد که در این نظرخواهی واردش کنیم. همین مواردی که فهرست کردید رایج‌ترین موارد هستند. — حجت/^بحث ‏۹ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۵ (UTC)

• اگر قرار باشد هر کس از هر علامت اختصاری که دلش خواست استفاده کند پس اصلاً چرا شیوه‌نامه می‌نویسید! گنجاندن این بند آخر در واقع ناقض اصل قضیه است. ویکی‌پدیا باید یکی از این شیوه‌ها را انتخاب کند و همه باید بالاجبار پیروی کنند. --یوسف (بحث) ‏۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۳۶ (UTC)

  @Yoosef Pooranvary: برای این شیوه‌نامه می‌نویسیم که شیوه‌های دیگر (مثل «هج. خ.» و چیزهای من‌درآوردی دیگر) به کار نرود؛ و نیز به این دلیل که در یک مقاله هم «ه‍.خ» و هم «خ» و هم «ش» به کار نرود؛ و به چندین دلیل دیگر. — حجت/^بحث ‏۹ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۴ (UTC)

@Huji: چنین کاری شدنی نیست. شما نمیتونید تک تک مقالات ویکی‌پدیا رو بگردید و در هر مقاله فقط از یک نوع کوته‌نوشت تقویم استفاده کنید اما میتونید برای تمام مقالات از یک نوع کوته‌نوشت مشخص تقویم استفاده کنید. پیشنهاد شما قابلیت اجرایی ندارد. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۱ (UTC)

@Doostdar: قرار نیست که مقاله‌ها را بگردیم! قرار است هرجا دیدیم مقاله‌ای از چند روش همزمان استفاده کرده، این را سر فرصت اصلاح کنیم. اگر همان لحظه نرسیدیم اصلاح کنیم هم هیچ اتفاق بدی نمی‌افتد؛ مقاله از حیز انتفاع خارج نمی‌شود و قرآن خدا هم غلط نمی‌شود.

مثال عینی این رهنمود در ویکی‌پدیای انگلیسی، بحث نگارش انگلیسی آمریکایی یا انگلیسی بریتانیایی است. آیا در مقاله‌ها باید نوشت color یا colour؟ هر دو درست هستند، و بسته به این که کجای دنیا زندگی می‌کنید (انگلیس، استرالیا، کانادا، آمریکا، آفریقای جنوبی، ...) یکی از این‌ها برایتان آشناتر است اما هر دو قابل درک هستند. در نتیجه ویکی‌پدیای انگلیسی توصیه می‌کند که در یک مقاله هم color و هم colour ننویسند؛ اما این یک سیاست نیست که عدول از آن یک تخطی جدی دانسته باشد که باعث اشکال جدی در ویکی بشود؛ یک رهنمود است (شیوه‌نامه‌ها کلاً رهنمود هستند) و کم هم پیش نمی‌آید که مقاله‌ای این را نادیده گرفته باشد (یا کسی هنوز نرسیده باشد درستش کند).

مهم‌ترین جایی که به شیوه‌نامه‌ها توجه می‌کنیم، بحث خوبیدگی و برگزیدگی است. برای هر دوی این‌ها لازم است که مقاله شیوه‌نامه‌ها را رعایت کرده باشد و اگر این «در هر مقاله فقط از یک روش استفاده شود» به اجماع برسد و به شیوه‌نامه افزوده بشود، موقع بررسی خوبیدگی از کاربر نامزدکننده خواهیم خواست که آن را انجام بدهد. همان‌طور که مثلاً از کاربر می‌خواهیم که ارجاع به یادکردها را هم طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع انجام بدهد. — حجت/^بحث ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۱ (UTC)

مثالی که جناب حجت زدند (color و colour) اصلا شبیه به مورد گاهشماری خورشیدی («ه‍.خ.» و «ه‍.ش.») نیست چون واژه «رنگ» کاربرد چندانی ندارد و املای مختلف آن ابهام ایجاد نمی کند ولی تاریخ در همه جا استفاده میشود و شیوه درج آن مهم است. از این که بگذریم بر اساس نظرخواهی های انجام گرفته پیشین و چنانکه در ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (گاه‌شماری) نوشته شده است «برای شناسهٔ تاریخ هجری خورشیدی در عنوان مقالات، اجماع کاربران بر آن است که ترجیح بر استفاده از «خورشیدی» است، نه «شمسی» یا «هجری خورشیدی» یا «هجری شمسی». --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۲۷ (UTC)

@Doostdar: جناب، از قدیم گفته‌اند «در مثل مناقشه نیست». چون من از بین تمام مثال‌های ممکن در انگلیسی، رفتم یکی‌شان (color و colour) را انتخاب کردم، دلیل نمی‌شود که شما با رد کردن آن مثال خاص کل استدلال من را رد کنید. — حجت/^بحث ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۲۹ (UTC)

با توجه به اینکه در عنوان مقالات فقط از خورشیدی استفاده میشود پیشنهاد میکنم «شمسی» (ش) و «هجری شمسی» (ه‍.ش) را رد کنیم. --دوستدار ایران بزرگ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۲۲:۳۵ (UTC)