نقد ادبی مارکسیستی

هرم نظام سرمایه‌داری، یک کاریکاتور کارتونی آمریکایی در سال ۱۹۱۱ که از یک بروشور روسی متعلق به سال ۱۹۱۱ سرچشمه گرفت.

مارکسیسم توسط کارل مارکس معرفی شد. اکثر منتقدان مارکسیستی که در دوره‌ای که از نظر زمانی می‌توان آن را دوره اولیه نقد ادبی مارکسیستی نامید، آنچه را که «مارکسیسم مبتذل» نامیده می‌شود را پذیرفتند. در این تفکر از ساختار جوامع، متون ادبی یک مشخصه‌ای از روبنا هستند که توسط پایگاه اقتصادی هر جامعه (زیربنا) مشخص می‌شوند؛ بنابراین بر اساس این دیدگاه، متون ادبی بازتابی از زیربنای اقتصادی هستند.

از نظر مارکسیست‌ها حتی ادبیات نیز خود یک نهاد اجتماعی است و بر اساس پیشینه و ایدئولوژی نویسنده، کارکرد ایدئولوژیکی خاصی دارد. تری ایگلتون، منتقد ادبی و نظریه‌پرداز فرهنگی انگلیسی، نقد مارکسیستی را این‌گونه تعریف می‌کند: «نقد مارکسیستی صرفاً یک «جامعه‌شناسی ادبیات» نیست که به چگونگی انتشار رمان‌ها و اشاره به طبقه کارگر مربوط شود. هدف آن تبیین کاملتر اثر ادبی است. و این به معنای توجه حساس به اشکال، سبک‌ها و معانی آن است. اما همچنین به معنای درک آن اشکال و معانی به عنوان محصول یک تاریخ خاص است.» در نقد مارکسیستی، مبارزه طبقاتی و مناسبات تولیدی ابزار اصلی تحلیل هستند.

جستارهای وابسته

• نقد ادبی
• زیبایی‌شناسی مارکسیستی
• ادبیات و انقلاب

منابع

• Austen, Jane. Pride and Prejudice. Oxford UP, 1990.
• Duiker, W & Spielvogel, J, The Essential World History, vol, II: since 1500, 3rd ed, Thomson Higher Education, Belmont, 2008.
• Eagleton, Terry. Marxism and Literary Criticism, Berkeley, U of California P, 1976.
• ---. Why Marx Was Right. Yale UP, 2011.
• Hobsbawm, EJ, The Age of Capital, Charles Scribner's Sons, New York, 1975.
• Marx, Karl, and Friedrich Engels. The Communist Manifesto. Norton, 2013.
• McIntosh, I, Classical Sociological Theory: A Reader, Edinburgh University Press, Great Britain, 1997.
• Mclellan, D, The Thought of Karl Marx, Macmillan Press, London, 1971.
• Siegal, K, 'Introduction to Modern Literary Theory', viewed 15 March 2011,
• Stones, R, Key Sociological Thinkers, Macmillan Press, London, 1998.

برای مطالعه بیشتر

• Karl Marx, Friedrich Engels (2004) [1848]. Manifesto of the Communist Party. Marxists Internet Archive. Retrieved on 14 March 2015.
• Capital (Volumes I–III) (Marx, Engels).
• The German Ideology (Marx).
• Theses on Feuerbach (Marx).
• Alex Callinicos (2012). The Revolutionary Ideas of Karl Marx. Haymarket Books. شابک ‎۹۷۸−۱۶۰۸۴۶۱۳۸۷ISBN ۹۷۸–۱۶۰۸۴۶۱۳۸۷.

پیوند به بیرون

• مارکس و انگلس در باب ادبیات و هنر marxists.org
• آرشیو اینترنتی گئورگ لوکاچ marxists.org
• رویکرد مارکسیستی به ادبیات: دیباچه Journal of Teaching and Research in English Literature