میر محمدی خورشیدی

میر محمدی خورشیدی
بیست و سومین اتابک لر کوچک
سلطنت	978 - 995 هجری قمری
جانشین	شاهوردی خان
درگذشته	995 هجری قمری
فرزند(ان)	شاهوردی خان، علی خان جهانگیر دوم، اسلم مرد
دودمان	اتابکان لر کوچک
پدر	جهانگیر اول

میر محمدی خورشیدی بیست و سومین حاکم دودمان اتابکان لر کوچک و فرزند جهانگیر خورشیدی است. او پس از مرگ برادرش شاه رستم دوم، بر لر کوچک حکومت کرد. وی از نزدیکان شاه محمد خدابنده صفوی بوده است.

حکومت

دایره المعارف بزرگ اسلامی درباره به حکومت رسیدن میر محمدی مینویسد: «پس از جهانگیر پسرانش شاه رستم و محمدی به بغداد گریختند، اما پس از چندی شاه طهماسب حكومت لرستان را بین آنان تقسیم كرد. محمدی از حكومت صفوی سر پیچید و توسط حاكم همدان دستگیر و به فرمان شاه طهماسب در قلعۀ الموت زندانی شد، اما مدتی بعد به لرستان گریخت و از آنجا خود را مطیع خواند و باز حكومت یافت‌. محمدی با برادر بر سر حكومت به نزاع برخاست و شاه رستم مجبور شد یك سوم قلمرو لر كوچك را به محمدی واگذارد، اما چندی بعد به تحریك همسر شاه رستم دستگیر و به فرمان شاه طهماسب در قلعۀ الموت محبوس شد. محمدی ۱۰ سال در زندان به سر برد و در غیاب وی پسرانش در لرستان دست به شورش زدند و در نواحی همدان، گلپایگان و اصفهان به نهب و غارت پرداختند. شاه رستم و امرای قزلباش سر حد لرستان نیز از مقابله با آنان عاجز شدند، تا سرانجام شاه طهماسب به توصیۀ عده‌ای محمدی را از زندان آزاد و به لرستان روانه كرد. بدین سبب شاه رستم ناچار به قزوین رفت و تا آخر عمر در آنجا ماندگار شد و محمدی بار دیگر بر قلمرو لر كوچك تسلط یافت.»

روابط با صفویه و عثمانی

پس از اینکه با تایید شاه تهماسب صفوی میر محمدی جانشین برادرش شد او روابط دوستانه و با احتیاطی با صفوبان داشت. با مرگ شاه تهماسب صفوی و شاه اسماعیل دوم صفوی و شکست صفویان طی چند جمنگ از دولت عثمانی، میر محمدی درباره روابطش با صفویه تجدید نظر کرد و به سمت عثمانی گرایش پیدا کرد. شرف خان بدلیسی در کتاب شرفنامه مینویسد:

موازی دوازده خرداد زر عثمانی که ششصد تومان رایج عراق است، از خواص همایون دارالسلام بغداد که ناحیۀ مندلی و چسان و بادرانی و ترساق است، الحاق ایالت او کردند مادامی که در جادۀ عبودیت بوده، درخدمت پادشاهی ثابت قدم و راسخ دم بوده باشد ، ایالت موروثی و ملحقات در تصرف او بوده، تغییر و تبدیل نشود. در این باب منشور ایالت لرستان و خلعت فاخره و کمر شمشیر طلا مؤکد به تأکید، ارزانی داشته ارسال کردند.  همچنین در جای دیگر آورده اند که دو فرزند محمدی، شاهوردی و جهانگیر نیز می باید بطریق گروگان در بغداد اقامت می گزیدند. —شرف خان بدلیسی، شرفنامه

بتدریج اما روابط میر محمدی با دولت عثمانی به تیرگی رفت و دیگر از عثمانیون فرمان نبرد و فرزندان او شاهوردی خان و جهانگیر نیز از بغداد گریختند. این وقایع با ظهور شاه محمد خدابنده همراه شد و موجب شد میرمحمدی دوباره با دولت صفویه هم پیمان شود. سلطان محمد خدابنده نیز دختر میرمحمدی را به عقد پسرش حمزه میرزا درآورد که بعدتر شاه عباس صفوی او را به عنوان همسر برگزید.

فرزندان اتابک میرمحمدی

شرف خانه بدلیسی در کتاب شرفنامه مینویسد: پسران سیدی محمد (اتابک میر محمدی) عبارت بودند از: علی خان، اسلم مرد، شاهوردی خان و جهانگیر.

مرگ و جانشینی

سرانجام در ۹۹۵ قمری اتابک میرمحمدی درگذشت و فرزندش شاهوردی خان جانشین او شد.

جستارهای وابسته

• کرد
• اتابکان
• لر بزرگ
• لر کوچک
• ایلام

• لک