ماته
 ماته در یک کدو قلیانی سنتی | |
| گونه | چکانش، داغ |
|---|---|
| خاستگاه | اروگوئه، پاراگوئه، آرژانتین، بولیوی، گرن چاکو و برزیل |
| آغاز تولید | سده ۱۶ میلادی[۱] |
ماته (به انگلیسی: mate؛ گاهی تلفظ به شکل: maté؛ به اسپانیولی:ˈmate؛ به پرتغالی:ˈmatʃi) یک نوشیدنی مقوی و انرژی زا است که از برگ‌های خشک گیاه یربا ماته با نام علمی (Ilex paraguariensis) تهیه می‌شود[۲]. همچنین شناخته شده با نام شیماهو (به پرتغالی: chimarrão، ʃimɐˈʁɐ̃w̃) یا سیمارون (به اسپانیولی: cimarrón)، حاوی منابع غنی کافئین در آمریکای جنوبی به‌ویژه آرژانتین[۳] اروگوئه، پاراگوئه، بولیوی، گرن چاکو و جنوب برزیل است. همچنین در سوریه که بزرگ‌ترین واردکننده آن در جهان است و توسط دروزیهای لبنان نیز این نوشیدنی مصرف می‌شود.[۴][۵] به این نوشیدنی چای ماته هم می‌گویند که از خشک کردن و دم کردن برگ‌های درخت ماته بدست می‌آید.
گفته شده کافئین موجود در این نوشیدنی ۳۰٪ بیشتر از قهوه است علاوه بر اینکه عوارضی مثل تپش قلب را به همراه ندارد.
نحوه دم کردن و نوشیدن
[ویرایش]به‌صورت سنتی حجم زیادی از چای ماته را در پوسته توخالی کدو قلیانی ریخته و آب جوش اضافه می‌کنند، و پس از چند دقیقه که چای دم کشیده و به دمای قابل نوشیدن رسیده باشد با استفاده از نی‌های مخصوصی به نام بومبیلا، میل می‌کنند.
تفاله‌های چای ماته مانند چای سیاه بعد از اولین دم دور ریخته نمی‌شود، بلکه تا چندین بار روی تفاله را با آب جوش پر کرده و مصرف می‌نمایند، معمولاً مزه چای ماته در اولین دم به دلیل گرایش به تلخی مطلوب نبوده و بهترین طعم را در دم‌های دوم و سوم دارد، در دم‌های بعدی نیز مزه این چای کاهش پیدا می‌کند و از مطلوبیت آن کاسته می‌شود.
همچنین این نوشیدنی توانسته در بین سیاستمداران و ورزشکاران بزرگ دنیا علاقه مندان زیادی پیدا کند، که از بین آنها می‌توان به باراک اوباما، پاپ فرانسیس، لیونل مسی، کریستیانو رونالدو، نیمار، آنتوان گریزمن، داروین نونیز،الیسون بکر و الکسیس مک آلیستر و لویز دیاز و لوییس سوارز
اشاره کرد.
خواص
[ویرایش]چای ماته به‌طور طبیعی تقریباً تمام ریز مغذی‌های مورد نیاز بدن انسان را در خود دارد. نوشیدن منظم ماته به‌طور کلی سبب بهبود سیستم ایمنی، سم زدایی بدن و جلوگیری از بیماری‌ها می‌شود.
این نوشیدنی علاوه بر آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول‌ها، سرشار از مواد معدنی، اسیدهای آمینه و ویتامین‌های ضروری است. ویتامین‌های موجود در چای Mate عمدتاً از B-COMPLEX هستند که شامل ۸ ویتامین از ۱۳ ویتامین ضروری موردنیاز برای عملکرد بهینه DNA، نوسازی سلولی و کارایی متابولیک چربی‌ها و پروتئین‌ها است.
چای ماته با آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری نسبت به چای سبز، یکی از غافلگیر کننده‌ترین و لذت بخش‌ترین اکتشافات جهان است و بالاتر از پر فروش‌ترین نوشیدنی‌های انرژی زای جهان قرار دارد. چای ماته دارای ترکیبات قدرتمندی است که از زمان‌های قدیم توسط مردم گوارانی، بومیان آمریکای جنوبی برای اهداف درمانی استفاده می‌شده‌است. فضیلت نوشیدن ماته بارها در طول تاریخ به دلیل اثر بخشی آن در کنترل برخی بیماری‌ها به اثبات رسیده‌است.
چای ماته با جلوگیری از تجمع کلسترول بد و تری گلیسیرید در شریان‌ها، خطر تصلب شرایین و بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد و همچنین کلسترول HDL، معروف به «کلسترول خوب» را افزایش داده و خطر بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
چای ماته می‌تواند عمر نورون‌های تحت تأثیر بیماری پارکینسون را افزایش دهد. بر اساس این مطالعه، برخی از ترکیبات موجود در ماته مانند تئوبرومین و اسید کلروژنیک دارای خواص محافظت کننده عصبی بهتری نسبت به کافئین و نیکوتین هستند که نشان می‌دهد نه تنها می‌تواند کلیدی برای پیشگیری از بیماری پارکینسون، بلکه حتی برای توسعه درمان در آینده باشد.
بر اساس مطالعه ای که توسط دانشگاه روزاریو انجام شد، اگرچه عادت به نوشیدن ماته برای جلوگیری از پوکی استخوان کافی نیست، اما اثر محافظتی روی استخوان‌ها دارد و به حفظ تراکم استخوان کمک می‌کند. این به‌طور گسترده در بیمارانی که در معرض خطر از دست دادن سریع تراکم استخوان هستند، مانند زنان یائسه، مورد مطالعه قرار گرفته‌است.
نوشیدن چای ماته با تحریک حرکات روده و همچنین جریان صفرا و شیره گوارشی، باعث بهبود هضم می‌شود. ماته راه حلی برای درمان یبوست است به شرطی که روزانه همراه با مقدار کافی آب همراه باشد. چای ماته همچنین تأثیر مثبتی بر سلامت روانی و عاطفی دارد و نوعی ضد افسردگی طبیعی به حساب می‌آید. برخلاف سایر نوشیدنی‌ها مانند قهوه، چای یا نوشیدنی‌های انرژی زای تجاری؛ نوشیدن چای ماته تأثیر بسیار کمی بر چرخه خواب شما دارد، بنابراین معمولاً بیخوابی ایجاد نمی‌کند. ماته با کاهش اشتها و افزایش متابولیسم سبب لاغری و کاهش وزن می‌شود.
جستارهای وابسته
[ویرایش]- گایوسا (نوشیدنی کافئین‌دار دیگری ساخته شده از درخت هالی)
- یربا ماته (درختی بومی آمریکای جنوبی)
- ماته کوسیدو
پانویس
[ویرایش]- ↑ "El té de los Jesuitas (historia de la yerba mate)". Miguel Krebs. Retrieved 2010-12-14.
- ↑ هنرچین. «چای ماته: راز سرزمین‌های آمریکای جنوبی، یادگاری از دنیای کهن». مجله هنرچین.
- ↑ "Ley 26.871 - Declárase al Mate como infusión nacional". InfoLEG (به اسپانیایی). Ministry of Economy and Public Finance. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 7 October 2010.
- ↑ Barceloux, Donald. Medical Toxicology of Drug Abuse: Synthesized Chemicals and Psychoactive Plants. John Wiley & Sons. ISBN 1-118-10605-9.
- ↑ "South American 'mate' tea a long-time Lebanese hit". Middle East Online. Archived from the original on 12 March 2014. Retrieved 11 March 2014.
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mate (beverage)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۶.
- وبسایت مای گیلا. https://mygila.ir/چای-ماته
- ماته
- آشپزی آرژانتینی
- آشپزی اروگوئهای
- آشپزی سوری
- آشپزی شیلیایی
- دروز
- دمنوش
- فرهنگ چای
- فرهنگ در آرژانتین
- فرهنگ در اروگوئه
- فرهنگ در شیلی
- سرطانزاهای گروه ۲ای پژوهشگاه بینالمللی سرطان
- محرکهای گیاهی و قارچی
- نوشیدنی‌های آرژانتینی
- نوشیدنی‌های اروگوئه
- نوشیدنی‌های برزیل
- نوشیدنی‌های داغ
- نوشیدنی‌های شیلی
- نوشیدنی‌های یربا ماته