فتاح ۱ (موشک)
| فتّاح یک | |
|---|---|
.jpg) | |
| نوع | موشک |
| خاستگاه |  ایران |
| تاریخچه خدمت | |
| خدمت | ۱۴۰۲–اکنون |
| استفاده‌شده توسط | ایران |
| تاریخچه تولید | |
| سازنده | نیروی هوافضای سپاه پاسداران |
| قیمت واحد | ۲۰۰ هزار دلار |
| تاریخ تولید | ۱۴۰۲–اکنون |
| تعداد ساخته‌شده | نامعلوم |
| ویژگی‌ها | |
| موتور | سوخت جامد |
برد عملیاتی | ۱۴۰۰ کیلومتر |
| بیشینهٔ سرعت | ۱۳ تا ۱۵ ماخ |
فتّاح یک، موشک ساخت نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. فتاح یک موشک هایپرسونیک با برد ۱۴۰۰ کیلومتر و سرعت ۱۳ تا ۱۵ ماخ است.[۱]
این موشک اولین بار در سال ۱۴۰۲ رونمایی و در سال ۱۴۰۳ در حمله به اسرائیل، به صورت موفق مورد استفاده قرار گرفت.
تاریخچه
[ویرایش]این موشک در ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ با حضور سیّد ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، رونمایی شد و نام آن را سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، انتخاب کرده است.[۲]
بهره‌برداری
[ویرایش]سپاه پاسداران می‌گوید در روز سه شنبه، ۱ اکتبر ۲۰۲۴ برابر با دهم مهرماه ۱۴۰۳، در دومین حمله موشکی ایران علیه اسرائیل از موشک فتاح استفاده کرده است.[۳] این‌حمله، بزرگترین حمله موشکی در تاریخ جهان تا به آن موقع بود.[۴] منابع ایرانی خبر از برخورد حداکثری این موشک‌ها به هدف دادند. بعدا منابع دیگری چون واشنگتن پست از برخورد موفق حداقل ۲۳ موشک شلیک شده به پایگاه‌های نواتیم و تل نوف در اسرائیل خبر دادند.[۵]
قابلیت‌ها
[ویرایش].jpg)
مسئولان سپاه پاسداران مدعی هستند که فتاح یک موشک هایپرسونیک با برد ۱۴۰۰ کیلومتر و سرعت ۱۳ تا ۱۵ ماخ است.[۱] به گفته کارشناسان، موشک فتاح یک نازل متحرک دارد که امکان حرکت در مسیر نامنظم را فراهم می‌کند و رهگیری آن را دچار مشکل خواهد کرد.[۶] سوخت این موشک جامد است و کلاهک مخروطی انفجاری و مانورپذیری و سرعت بالا از ویژگی‌های مهم آن برشمرده شده.[۷]
مقامات ایران مدعی شده‌اند که این موشک می‌تواند سامانه‌های موشکی ضد بالستیک آمریکا و اسرائیل از جمله گنبد آهنین را دور بزند.[۸] حاجی‌زاده فرمانده نیروهای هوا فضای سپاه پاسداران در اظهاراتی گفته است که این موشک می‌تواند از همه سامانه‌های دفاع موشکی گذر کند و آنها را مورد اصابت قرار دهد. او مدعی است که این موشک می‌تواند در پایین و بالای جو زمین پرواز کند.[۶]
فتاح ۲
[ویرایش]در تاریخ ۲۸ آبان ۱۴۰۲ در جریان بازدید رهبر جمهوری اسلامی ایران از نمایشگاه آخرین دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موشک هایپرسونیک فتاح ۲ رونمایی شد.[۹][۱۰] هیچ اطلاعاتی از مشخصات ای موشک جدید گزارش نشد و برد آن مشخص نیست.[۱۱] گفته‌شده که این موشک در مرحله اول از سوخت موشک فتاح ۱ استفاده کرده اما مرحله دوم آن سوخت مایع است.
به ادعای خبرگزاری تسنیم، این موشک توانایی گلاید روی هوا و پرواز کروز[۱۲] را دارد. برخلاف موشک فتاح ۱ که ویدیویی از آزمایش آن توسط سپاه پاسداران منتشر شد، شواهدی از آزمایش فتاح ۲ منتشر نشده است.
پیامدها و واکنش‌ها
[ویرایش]- در نقاطی از تهران، بیلبوردی با شعار «۴۰۰ ثانیه تا تل‌آویو» نصب شده است.[۶]
- روزنامه کیهان در سرمقاله خود نوشت: «هدف موشک فتاح، نمایش توان بازدارندگی در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی است.»[۶]
- یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در واکنش به ادعای تهران در خصوص ساخت موشک هایپرسونیک گفت: «شنیده‌ام که دشمنان ما به سلاح‌هایی که در حال ساختن هستند، به خود می‌بالند. ما برای هر تحولی، پاسخ بهتری داریم.»[۶]
- ساعاتی پس از مراسم رونمایی از این موشک، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری ایالات متحده در واکنشی سریع، یک شبکه مرتبط با برنامه‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد.[۱۳]
- اوزی رابین، بنیانگذار و مدیر سابق سازمان دفاع موشکی اسرائیل در خصوص موشک فتاح گفت: «دلیلی برای واقعی نبودن این موشک و کاربردش وجود ندارد.»[۶]
- جان کرزیرانیاک، پژوهشگر مؤسسه کنترل تسلیحات اتمی ویسکانسین تخمین می‌زند که این موشک، در برابر موشک‌های مشابه ساخت سایر کشورها چندان برتری ای ندارد. او ادعاهای ایران در خصوص موشک فتاح را عمدتاً معتبر می‌داند چرا که بر اساس فناوری‌های گذشته توسعه یافته.[۶]
- امیرعلی حاجی‌زاده مدعی است که ایران، جزو چهار کشور سازنده موشک‌های هایپرسونیک این چنینی است.[۱۴] او مدعی شد که هیچ ضد موشکی برای این موشک وجود ندارد.[۱۳]
- جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در پاسخ به سؤال خبرنگار دربارهٔ موشک فتاح گفت: «من وارد جزئیات این موشک هایپرسونیک ادعایی نمی‌شوم، اما ما تحریم‌های بسیار شفافی را وضع کرده‌ایم تا با اقدامات ایران در منطقه از جمله برنامه‌های موشکی آنان مقابله کنیم.»[۱۳]
- وزارت خارجه بریتانیا نیز در واکنش به رونمایی از موشک فتاح، آن را تهدیدی علیه امنیت جهانی و نقض محدودیت‌های بین‌المللی خواند.[۱۳]
- شرکت صنایع نظامی دولتی اسرائیل با نام رافائل، یک هفته پس از رونمایی از موشک فتاح، خبر از ساخت سامانه جدیدی برای رهگیری موشک‌های مافوق صوت صادر کرد.[۷]
- پس از حمله موشکی ایران در اکتبر ۲۰۲۴ به اسرائیل و استفاده از این موشک در آن حمله، بسیاری از تحلیلگران نظامی به بررسی موشک‌ها و کاربرد آنها پرداخت. این تحلیل‌ها عموما از روی ویدیوهای منتشر شده ارائه می‌شدند.[۱۵]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «سپاه از یک موشک هایپرسونیک یا فراصوت رونمایی کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۶ ژوئن ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۲۳.
- ↑ «نیروی هوافضای سپاه از یک موشک «هایپرسونیک» به نام «فتاح» رونمایی کرد». رادیو فردا. ۱۶ خرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۲۳.
- ↑ «حمله موشکی ایران به رژیم صهیونیستی + فیلم/ سپاه پاسداران: قلب اراضی اشغالی را هدف گرفتیم». ایسنا. ۲۰۲۴-۱۰-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۱.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۴-۱۰-۰۴). «آن‌چه از خسارات حملهٔ موشکی ایران به اسرائیل می‌دانیم». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۵.
- ↑ «واشنگتن پست:۲۳ موشک ایران به دوپایگاه اسرائیل اصابت کرده‌اند – DW – ۱۴۰۳/۷/۱۳». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۵.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ ۶٫۶ ««۴۰۰ ثانیه تا تل‌آویو»؛ موشک مافوق صوت فتاح ایران چه پیامی برای خاورمیانه دارد؟». euronews. ۲۰۲۳-۰۶-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۹.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ «شرکت اسرائیلی: سامانه رهگیر «موشک مافوق صوت» ساخته‌ایم». صدای آمریکا. ۲۰۲۳-۰۶-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۹.
- ↑ «ایران مدعی ساخت موشک فراصوتی شد که با هیچ موشکی قابل انهدام نیست». یورونیوز فارسی. ۶ ژوئن ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۲۳.
- ↑ «موشک هایپرسونیک «فتاح 2» رونمایی شد/ ورود ایران به باشگاه دارندگان بالستیک گلاید کننده HGV - تسنیم». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۹.
- ↑ Motamedi, Maziar. "Iran unveils upgraded hypersonic missile as Khamenei touts Israel 'failure'". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-19.
- ↑ ««نقطه‌زن»، صفر تا صد برنامه موشکی ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۱۰-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۵.
- ↑ "Iran unveils Fattah-2 hypersonic cruise missile". Janes.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-22.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ «واکنش آمریکا، اسرائیل و بریتانیا به موشک "هایپرسونیک" فتاح – DW – ۱۴۰۲/۳/۱۷». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۹.
- ↑ «سپاه پاسداران از موشک هایپرسونیک "فتاح" رونمایی کرد – DW – ۱۴۰۲/۳/۱۶». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۹.
- ↑ «پس از حمله سپاه به اسرائیل؛ ایجاد تردید درباره کیفیت موشک فتاح». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۴-۱۰-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۵.