غیاث‌الدین غوری

غیاث‌الدین محمد بن سام
'سلطان دودمان غوری همزمان با محمد غوری'
تندیس غیاث‌الدین محمد غوری در شهرستان دوشنبه
سلطان سلطنت غوری
سلطنت	۱۱۶۳ – ۱۱ فوریهٔ ۱۲۰۳
تاج‌گذاری	۱۱۶۳
پیشین	سیف‌الدین محمد غوری
جانشین	معزالدین محمد غوری
زاده	۱۱۳۹ غور، سلطنت غوری، (ولایت غور، افغانستان کنونی)
درگذشته	۱۱ فوریهٔ ۱۲۰۳ (۶۳ سالگی) هرات، سلطنت غوری، (افغانستان کنونی)
آرامگاه	هرات، سلطنت غوری، امروزه افغانستان
همسر(ان)	شاه بیگم فخرجهان بیگم ریحان بیگم
فرزند(ان)	غیاث‌الدین محمود
پدر	بهاءالدین سام یکم

غیاث‌الدین محمد از سلاطین خوشنام سلطنت غوری است که ظاهراً علاءالدین حسین جهانسوز پس از مرگ پدرش او و برادرش شهاب‌الدین را به فرمانروایی ایالات سنگه گمارد و فتح خراسان در زمان وی انجامید. غیاث‌الدین که حدود ۴۱ سال سلطنت کرد از سلاطین مشهور نیمهٔ دوم سدهٔ ۶ هجری است و مورد تمجید و احترام مورخان بود. او سیاستمداری با کفایت بود که مملکت را با حسن سیاست اداره می‌کرد. او از فضل و دانش و ادب بهره‌مند بود و خطی زیبا داشت و به فن بلاغت آشنا و به خط خود قران می‌نوشت. وزیران مشهور او شمس‌الملک عبدالجبار گیلانی، فخرالملک، شرف‌الدین، فروری مجدالملک و دیوشاهی داری بودند. غیاث

غیاث‌الدین محمد غوری در روز چهارشنبه ۲۷ جمادی‌الاول سال ۵۹۹ هجری قمری در سن ۶۳ سالگی در جوار مسجد جامع هرات چشم فروبست و در هرات به خاک سپرده شد.

درخم غیاث‌الدین محمد غوری، ضرب هرات در ۱۲۰۲ میلادی

رابطهٔ غیاث‌الدین محمد با خوارزمشاهیان

یکی از بخش‌های مهم و سراسر حادثهٔ حکومت غوریان با خوارزمشاهیان بود که اختلافاتی داشت:

1. اختلاف و دشمنی سلطنت خوارزمشاهی با خلیفه
2. غوریان از تصرف غزنین این توان را در خود دیدند که شاهان که یادآور سلطان محمود غزنوی باشد
3. اختلاف و کشمکش‌های داخلی و خارجی خوارزمشاهیان در عهد غیاث‌الدین

رابطهٔ غیاث‌الدین با سلطانشاه بن ایل ارسلان

سلطانشاه عزم کرد تاج و تخت پدر را به دست آورد و مادرش را در این راه از دست داد و غیاث‌الدین از وی استقبال کرد.

بناهای مشهور سلطان محمد

1. مسجد جامع هرات
2. باغ ارم در زمین‌داور

منابع

• * فروغی ابری، علی‌اصغر (۱۳۸۱). تاریخ غوریان. تهران: انتشارات سمت.