شبه‌جزیره ساری
شبه‌جزیره ساری (انگلیسی: Sara Peninsula) (به تالشی: Səri) (به روسی: Сара) یک شبه‌جزیره (در گذشته جزیره) است که در بخش جنوب شرقی دریای کاسپین در خاک جمهوری آذربایجان و در نزدیکی شهر بندری لنکران واقع شده است.[۱] گستره این شبه‌جزیره به دلیل کاهش سطح آب در دریای کاسپین افزایش یافته است.[۲]
جغرافیا
[ویرایش]درازای این جزیره ۳۳ کیلومتر و پهنای آن ۲ تا ۶ کیلومتر است و پس از شبه‌جزیره آبشوران بزرگ‌ترین شبه‌جزیره در جمهوری آذربایجان است.
این جزیره دارای دو شهرک نریمان‌آباد و بالیقچی‌لار است. شمار ساکنان این جزیره نزدیک هفت هزار نفر است و بیش‌تر آن‌ها به پیشه ماهی‌گیری مشغول‌اند. ذخیره‌گاه دولتی قزل‌آغاج بخشی از شمال این شبه‌جزیره است.
این شبه‌جزیره خلیج کوچک قزل‌آغاج را از دریای کاسپین جدا می‌کند.
از سال ۱۹۲۹ میلادی به دلیل پایین آمدن سطح آب دریای کاسپین، بخش شمال شرقی جزیره ساری و برخی از جزایر و کرانه‌های دیگر نزدیک به آن با یکدیگر و با سرزمین اصلی یکی شدند که در نتیجه جزیره ساری به شبه‌جزیره تبدیل شد.
تاریخچه
[ویرایش]در سال ۹۱۰ میلادی گروهی از اسلاوها (روس‌ها) به این جزیره حمله کردند.
استپان رازین (سردسته کازاک‌های شورشی در خیزش دهقانان روسیه در ۱۶۶۷ تا ۱۶۷۱ میلادی) در سال ۱۶۶۸ تا ۱۶۶۹ میلادی از بندر آستراخان در شمال دریای کاسپین به سوی جنوب و ایران لشکرکشی دریایی انجام داد و در جزیره ساری لنگر انداخت.
ساری در سده ۱۸ میلادی جزیره‌ای در دریای کاسپین در فاصله پنج مایلی از بندر سالیان بود که کشتی‌هایی که از روسیه به سوی ایران می‌رفتند، در آن پهلو می‌گرفتند.[۳]
در میان لشکرکشی پتر یکم در سال ۱۷۲۲ تا ۱۷۲۳ میلادی، شبه‌جزیره ساری به عنوان استحکامات دریایی ارتش روسیه مورد استفاده قرار گرفت و مقر ناوگان ارتش روسیه برای حمله به لنکران و گیلان در اینجا قرار گرفت.
در سال ۱۷۹۵ میلادی، هنگامی که آغامحمدخان قاجار به خانات تالش (لنکران) حمله کرد، میر مصطفی خان تالشی مردم لنکران را به جزیره ساری منتقل کرد و موضع دفاعی گرفت.
در میان جنگ‌های ایران و روسیه در سده ۱۷ و ۱۸ میلادی گورهای دسته جمعی که در آن سربازان روسی که در جنگ با ایرانیان جان باختند در این جزیره دفن شدند و آثار آن حتی امروز نیز در بخش‌هایی از شبه‌جزیره باقی مانده است.
در سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۵۶ میلادی، جزیره ساری پس از اینکه از راه جاده زمینی و سد به شهر بندری لیمان (در آن زمان پورت ایلیچ) متصل شد، به شکل شبه‌جزیره در آمد.[۴]
ریشه واژه
[ویرایش]نام ساری در واقع بر گرفته از واژه تالشی سه‌رو (Sərı یا Səru) است که به معنی سر رودخانه یا رودخانه سرخ است.[۵]
منابع
[ویرایش]- ↑ Зонн, И.С. (2004). Каспийская энциклопедия (به روسی). Международные отношения. ISBN 5-7133-1212-7.
- ↑ "Cнижения уровня Каспия". musavat.com. Retrieved 2024-01-09.
- ↑ "Кичик Гызылағаҹ көрфәзи". Азербайджанская советская энциклопедия. Vol. V. Б. 1981. p. 412.
- ↑ "Сары, Шуша, Карабах, Кабала, Гяндж и Байлакан". Этнография и лингвистика (به روسی). Archived from the original on 2012-07-10. Retrieved 2019-04-14.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Sarı adası — discoverazerbaijan.az saytı". Archived from the original on 2014-08-10. Retrieved 2014-08-09.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Sara Peninsula». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۴.
| منطقه تالش | |
|---|---|
| زبان و فرهنگ مردم | |
| تاریخ | |
| دیدنی‌ها | |
| شهرها | تالش گشتاسبی :آستارا • لریک • لنکران • ماساللی • یاردیملی • جلیل‌آباد • ارچوان • ارکیوان • برادیگاه • تنگه‌رود • کج‌آبه • محمودآباد • پنسر • لیمان
تالش: آستارا • لوندویل • ویزنه • چوبر • حویق • خطبه سرا • لیسار • جوکندان • هشتپر • اسالم • پره‌سر • رضوانشهر • پونل • ماسال • شاندرمن • صومعه‌سرا • فومن • شفت • احمدسرگوراب • ماکلوان |
| افراد | |
| مناطق پیرامون |
|  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| تاریخچه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسائل مربوطه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | این یک مقالهٔ خرد دربارهٔ یک جزیره است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |