پرش به محتوا

سازماندهی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سازماندهی، عمل بازآرایی اجزاء است که بر اساس یک یا چند قاعده صورت می‌گیرد.[نیازمند منبع] در مدیریت، سازماندهی را فرایندی می‌دانند که طی آن با تقسیم کار میان افراد و گروه‌های کاری و ایجاد هماهنگی میان آنها، برای کسب اهداف تلاش می‌شود[۱].سازماندهی در حکم فرایندی است که به صورت پیوسته و مستمر ادامه دارد و حیات سازمانی به اطمینان از وجود ساختاری که اثربخشی و کارایی را حاصل گرداند، بستگی خواهد داشت.[۲] در واقع سازماندهی شامل وظایفی است که باید اجرا شود، تشخیص کسانی است که باید اجرا کنند، چگونگی گروه‌بندی وظایف و تعیین کسانی است که باید گزارش دهند یا گزارش بگیرند[۳]. باتوجه به تعریف فوق، این فرایند شامل سه مرحلهٔ زیر است:

  1. طراحی و تعریف کارها و فعالیت‌های ضروری
  2. دسته‌بندی فعالیت‌ها بر حسب مشاغل و منصب‌های سازمانی تعریف شده
  3. برقراری رابطه میان مشاغل و منصب‌های سازمانی، برای کسب اهداف مشترک[۱].

ساختار سازمانی

[ویرایش]

ساختار سازمانی، چارچوبی است که مدیران برای تقسیم و هماهنگی فعالیت‌های اعضای سازمانی آن را ایجاد می‌کنند. ساختار سازمانی سازمان‌های مختلف با هم متفاوت‌اند زیرا شرایط محیطی و راهبردها و اهدافی که سازمان‌ها دنبال می‌کنند با هم تفاوت دارند. ساختار سازمانی الگوهای تعیین شده برای روابط میان اعضای یک سازمان است و نظامی رسمی است زیرا مدیران عالی به‌طور رسمی آن را پدید می‌آورند[۴]. ساختار سازمانی از عواملی چون «محیط»، «فناوری»، «اندازه»، و «استراتژی» سازمان و نحوهٔ توزیع «قدرت کنترل» در آن قرار دارد[۵].

ساختار رسمی

[ویرایش]

ساختار رسمی را مسئولان به‌ طور قانونی بنیان می‌گذارند و تصویب می‌کنند و در آن تعداد مشاغل، حدود وظایف و اختیارات و چگونگی اجرای آن‌ها مشخص می‌شود[۴].

ساختار غیررسمی

[ویرایش]

ساختار غیررسمی به‌ طور طبیعی پس از ایجاد ساختار رسمی پدید می‌آید. سازمان غیررسمی حاصل تعامل اجتماعی مداوم است و ساختار رسمی را تعدیل و تحکیم می‌کند یا آن را گسترش می‌دهد[۶].


عوامل پنج گانه هماهنگی شغلی

[ویرایش]
  1. سازگاری رویاروئی: همانند پارو زدن دو نفر در یک قایق
  2. سرپرستی مستقیم: همانند پارو زدن پانزده نفر در یک قایق زیر نظر یک نفر
  3. استاندارد کردن فرایندهای کاری: تجربه خانم راکو
  4. استاندارد کردن بازده کاری: همانند رانندگان تاکسی‌های خطی
  5. هماهنگی از طریق مهارتهای شغلی: بکارگماری افراد با مهارت‌های استاندارد و با تکیه بر آموزش[۷]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ رضاییان، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۲۷۳
  2. http://fiq.ir/course/elearning/34-article003.html/ بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine مرکز توسعه ی نبوغ مالی
  3. فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۶
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۷
  5. رضاییان، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۲۷۴
  6. فیضی، مبانی سازمان و مدیریت، ص ۱۵۸
  7. گیلانی. جزوه درسی (دانشگاهی) سازماندهی منابع انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران جنوب).

منابع

[ویرایش]
  • رضائیان، علی. مبانی سازمان و مدیریت: انتشارات سمت، ۱۳۸۶. شابک ۹۶۴۴۵۹۴۳۰۴
  • فیضی، طاهره. مبانی سازمان و مدیریت: انتشارات دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۳. شابک ۹۶۴۳۸۷۰۸۶۳

پیوند به بیرون

[ویرایش]
  • «تعریف مدیریت با رویکرد کارکردی محور». FIQ.ir. مرکز توسعه ی نبوغ مالی. بایگانی‌شده از اصلی (مقاله) در ۲۲ اوت ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۲ اسفند ۱۳۸۹. پیوند خارجی در |اثر= وجود دارد (کمک)