دشت پارسوا
| نویسنده(ها) | مریم عزیزی |
|---|---|
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
| مجموعه | دشت پارسوا: حومه‌ی سکوت دشت پارسوا: پیشگویی سپیده‌دم دشت پارسوا: نفرین دفراش دشت پارسوا: دو ریسمان جادویی دشت پارسوا: اژدهای چهاربال دشت پارسوا: درۀ مردگان راه رونده |
تعداد جلد | ۶ |
| گونه(های) ادبی | فانتزی، ادبیات وحشت، علمی‌تخیلی |
| ناشر | افق |
تاریخ نشر | ۱۳۹۵–۱۳۹۸ |
| شمار صفحات | ۱۹۹۹ |
دشت پارسوا، مجموعه‌رمانی شش جلدی از نویسندهٔ ایرانی مریم عزیزی در ژانر فانتزی، با رگه‌هایی از ادبیات وحشت و علمی‌تخیلی است. این مجموعه طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ به رشتهٔ تحریر درآمد و از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ از نشر افق به چاپ رسید.[۱][۲][۳] جشن امضای دو جلد اول از این مجموعه ۲۸ تیر ۱۳۹۵ در محل کتابفروشی افق برگزار شد.[۴]
معرفی
[ویرایش]در این مجموعه، دنیای جادوگران قرن‌هاست که از دنیای آدمیزادها جدا نگاه داشته شده‌است، اما با ورود غیرقانونی یک آدمیزاد به جامعهٔ جادوگری دشت پارسوا این رویه دچار تغییر می‌شود. فضای داستان در این مجموعهٔ شش جلدی در دشت پریان ـ که بیشتر آنها از فنون مختلف جادوگری بهره‌مند هستند ـ می‌گذرد و ماندانا به مرور زمان با زندگی جدیدش کنار می‌آید و در می‌یابد نیروهای جادویی در وجود خویش دارد. با افراد زیادی آشنا می‌شود که این آشنایی‌ها چالش‌ها، حوادث و تجربیات جدید برای او به همراه دارد.[۵]
افتخارات
[ویرایش]مجموعهٔ دشت پارسوا در ششمین دورهٔ جایزهٔ مهر به عنوان اثر برتر تألیفی برگزیده شد.[۶] کتاب اول مجموعه، دشت پارسوا: حومهٔ سکوت در سال ۲۰۱۷ در کاتالوگ کلاغ سفید کتابخانهٔ مونیخ به عنوان یکی از دویست اثر برتر دنیا به ثبت رسید.[۷]
طرح کلی
[ویرایش]سرزمین دشت پارسوا در بخش فارسی‌زبان دنیای جادوگری قرار دارد و جامعه‌ای متشکل از سه نژاد جادویی رسمی آناد، ویدان و پری است. دنیا در این مجموعه دارای مرزبندی زمانی است و تحت قوانین حکومتی استبدادی و در سایه اداره می‌شود. در بین جادوگران اصول و قوانینی حکمفرما است که هیچ‌کس اجازهٔ تخطی از آنها را ندارد. این قوانین به نام قانون‌نامهٔ برتر شناخته می‌شود.[۵] طبق قانون‌نامهٔ برتر، ورود نژاد آدمیزاد به لایهٔ زمانی جادوگران ممنوع است، اما با ورود ماندانا توسی، آدمیزادی نوزده ساله به دشت پارسوا این قانون شکسته می‌شود. چرایی و نحوهٔ ورود او و دلیل وضع قوانین محدودکننده و در نهایت دگرگونی بزرگ، طی ماجراهایی تا کتاب ششم به تدریج برای خواننده آشکار می‌شود.
کتاب‌های مجموعه
[ویرایش]| # | عنوان | تعداد صفحات | سال انتشار | شابک |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | دشت پارسوا: حومهٔ سکوت | ۴۷۲ صفحه | ۱۳۹۵ | ISBN 978-600-353-047-8 |
| ۲ | دشت پارسوا: پیشگویی سپیده‌دم | ۴۲۴ صفحه | ۱۳۹۵ | ISBN 978-600-353-048-5 |
| ۳ | دشت پارسوا: نفرین دَفراش | ۲۶۴ صفحه | ۱۳۹۶ | ISBN 978-600-353-049-2 |
| ۴ | دشت پارسوا: دو ریسمان جادویی | ۲۹۶ صفحه | ۱۳۹۷ | ISBN 978-600-353-402-5 |
| ۵ | دشت پارسوا: اژدهای چهاربال | ۳۲۷ صفحه | ۱۳۹۸ | ISBN 978-600-353-454-4 |
| ۶ | دشت پارسوا: درهٔ مردگان راه‌رونده | ۲۱۶ صفحه | ۱۳۹۸ | [۱] ISBN 978-600-353-052-2 |
شخصیت‌ها
[ویرایش]این مجموعه پنج شخصیت اصلی و تعداد زیادی شخصیت فرعی دارد.
شخصیت‌های اصلی
[ویرایش]ماندانا توسی/ نژاد آدمیزاد/ نوزده ساله
شاهزاده کیانیک پارتنژاد/ نژاد ویدان/ بیست و یک ساله
آبتین فیروزی/ دورگهٔ آدمیزاد-پری/ بیست و یک ساله
نریمان سپهر/ نژاد آناد/ بیست و یک ساله
بنفشه زرین‌چهر/ نژاد پری/ بیست و یک ساله
شخصیت‌های فرعی
[ویرایش]ساحر اعظم شارگن/ قدرتمندترین جادوگر جهان و مؤسس کشور جهانی جهان‌جادو
رازیان درمانگر/ دورگهٔ پری-آناد/ درمانگر و محلول‌ساز
شاه کیفرود پارتنژاد/ نژاد ویدان/ فرمانروای قلعهٔ زرین
شاه آلواتس روپاس/ نژاد آناد/ فرمانروای قلعهٔ سرخ
ملکه شوب-اد/ نژاد پری/ فرمانروای قلعهٔ سیمین
بانو زفایان/ نژاد پری/ پیشگوی سپیده‌دم
شاهدخت ویس پارتنژاد/ نژاد ویدان/ خواهر شاه کیفرود پارتنژاد/ استاد تاریخ مدرسه سپیدسحر تاجیکستان
نیازان فرختین/ نژاد ویدان/ بیست و یک ساله
هامین وانیتن/ نژاد ویدان/ بیست و یک ساله/ دوست و همکلاسی سابق شاهزاده کیانیک پارتنژاد
شاهدخت جاریا روپاس/ نژاد آناد/ بیست و یک ساله/ فرزند شاه آلواتس روپاس
فرانک سپهر/ نزاد آناد/ نوزده ساله/ خواهر نریمان سپهر
افسر قباد جهان‌آرا/ نژاد آناد
شاهزاده تاراز پارتنژاد/ نژاد ویدان/ پسر ارشد شاه کیفرود پارتنژاد
شاهزاده هومان پارتنژاد/ نژاد میدان/ پسر دوم شاه کیفرود پارتنژاد
استاد چنتی تورانی/ نژاد پری/ استاد مدرسهٔ جاودانمهر
بانو گورگونا/ نژاد آناد/ استاد دانشگاه هرات
هورن داتیاب/ نژاد اوژتار/ شاگرد ماندانا توسی
الاس دامیان/ نژاد اوژتار/ از بزرگان اوژتارشهر
بید خرد/ درخت سخنگو
اشیکند/ عروسک جاندار و سخنگو
آوا پارسوَرت/ نژاد پری/ دوست صمیمی هورن داتیاب، شاگرد ماندانا توسی
برادران بهرنگ؛ سیاوش و ستار/ نژاد ویدان/ دوستان صمیمی هورن داتیاب، شاگرد ماندانا توسی و آوا پارسوَرت
و…
سبک، ساختار، درونمایه
[ویرایش]مجموعهٔ دشت پارسوا در زیرشاخهٔ فانتزی والا قرار می‌گیرد، اما به صورت خاص رگه‌هایی از ادبیات وحشت و علمی‌تخیلی هم در آن وجود دارد. وجه علمی‌تخیلی داستان را در استفاده از فناوری‌های کامپیوتری، ریزتراشه‌ها و بلورها در ساخت ابزارهایی مثل دستگاه رویاساز، ساعت و گردنبند حافظه‌دار پنجنگین، گوشواره‌های ترجمهٔ فکر، دروازه‌های انتقال سریع، نواهنگ‌های هلوگرام‌دار، همچنین بحث لایه‌های موازی زمانی و غیره می‌توان جستجو کرد. از درون‌مایه‌های مجموعه می‌توان به اهمیت پذیرش تفاوت‌ها، توجه به دیگرخواهی، تأکید بر دید انتقادی، تکریم دوستی و اهمیت عشق به طبیعت اشاره کرد. با بررسی ویژگی‌های جادوگر در مجموعهٔ شش جلدی دشت پارسوا، تنوع مولفه‌های مرتبط با این عنصر فانتاستیک را می‌توان مشاهده کرد. جادوگران بسیار خلاقانه و با ریزبینی خاصی به تصویر کشیده شده‌اند که این موضوع می‌تواند به عنوان نمونه‌ای برای نویسندگان فانتزی کودک و نوجوان باشد.[۵]
زاویهٔ دید و روایت مجموعه، دانای کل و سوم شخص محدود است و از کتاب اول تا رسیدن به کتاب ششم فضاسازی تاریک‌تر می‌شود. غیر از کتاب چهارم و کتاب آخر، باقی کتاب‌ها در نقاط حساس داستان به اتمام می‌رسند. جدا از ابداع موجوداتی تخیلی مانند خفاش‌آدم‌ها، سرابتن‌ها، کلاغ‌های مجازی، سنوای‌ها، از افسانه‌ها و اساطیر به کار رفته در مجموعه می‌توان به استفاده از افسانهٔ آرش کماندار، اژدها، مارگیسو، سیمرغ، اسب بالدار، محلول‌های سحرآمیز و شفابخش، شمشیر جادویی، قالیچهٔ پرنده و درخت و عروسک سخنگو اشاره کرد. در نگارش این مجموعه از مراسم نوروز و شب یلدا و ابزارهای موسیقی ایرانی و رسوم تمدن‌های کهن مصر و چین نیز بهره گرفته شده‌است. وجود پیشگویی از ارکان اصلی این مجموعه است.
دنیاسازی
[ویرایش]در مجموعهٔ دشت پارسوا نژادهای انسان‌نما به چهارگروه اصلی آدمیزادها، آنادها، ویدان‌ها و پری‌ها تقسیم می‌شوند. در گذشته‌های دور هر چهار نژاد در کنار هم زندگی می‌کردند اما به تدریج با مرزبندی زمان، لایهٔ زمانی آدمیزادها از لایهٔ زمانی سه نژاد دیگر جدا و جادو از تاریخ آدمیزادها پاک می‌شود. در گذر زمان، نژاد جادویی آدمیزاد قدرت‌های جادوییش را فراموش می‌کند. در لایهٔ زمانی جادوگران، جدا از سه نژاد جادویی رسمی آناد، ویدان و پری، نژادهای فرعی اوژتار، ونیساک و فلین هم ساکن هستند. نژاد ویدان از جادوی آتش برخوردار است، آنادها توانایی نادیدنی شدن دارند و پری‌ها قادر به پرواز هستند. در این لایه، قوانین سختی برای ممنوعیت ازدواج بین‌نژادی وجود دارد و بر خالص نگاه داشتن نژاد تأکید می‌شود و فرزندان دورگه حکم لکهٔ ننگ و طردشدگان جامعه را دارند. در لایهٔ زمانی جادوگران، هر سرزمین حکومتی محلی دارد. اما تصمیم‌گیری‌های اصلی با شورایی مخفی است که زیر نظر ساحر اعظم شارگن فعالیت می‌کند. دشت پارسوا در نیمهٔ شرقی ایران واقع است. در این سرزمین، سه نژاد جادویی آناد، ویدان و پری در قلعه‌های سرخ، زرین و سیمین جدا از هم سکونت دارند. در قسمت شمالی دشت، جنگل موسوم به جنگل افسون‌شده قراردارد. دو نژاد جادویی فرعی اوژتار و ونیساک در این جنگل ساکن هستند. اوژتارها طبق افسانه‌ها به نفرین زشت‌رویی دچارند و شهر محل سکونتشان، اوژتارشهر، به خاطر گم شدن سنگ تنظیم توازن دچار نشست شده و دره‌ای عمیق در شمال جنگل ایجاد کرده‌است. ونیساک‌ها در دل جنگل و حاشیهٔ چشمهٔ زندگی در قلعهٔ فره‌پاک ساکن هستند. ونیساک‌ها نژادی تک‌جنسیتی از جنس آب هستند و بر تمام رازها آگاهی دارند. آنها با تماشای موج‌های چشمه‌های فره‌پاک قادر به پیشگویی آینده هستند.
ساختار جادو
[ویرایش]جادو در این مجموعه ماهیتی ذاتی دارد و اکتسابی نیست. چندین جادوی اصلی و اختصاصی در این مجموعه وجود دارد:
یک/ ایجاد آتش و مقاومت در برابر آتش (ویدان‌ها)
دو/ قدرت نادیدنی شدن (آنادها)
سه/ جادوی پرواز، پیشگویی و خبر از آینده، درمان و التیام زخم‌ها و رویاندن گیاهان (پری‌ها)
از میان نژادهای جادویی، دو نژاد جادویی آناد و ویدان توانایی ایجاد دگردیس دارند؛ یعنی قادرند به جانوری جادویی و عموماً دارای قابلیت پرواز تبدیل شوند. توانایی تغییر ظاهر، ذهن‌بینی، ذهن‌خوانی، جابجایی اشیا، تشخیص هویت از طریق رایحهٔ افراد، چند دگردیس‌سازی و … از دیگر جادوهای موجود در مجموعه است.
ابزارهای جادویی
[ویرایش]در دشت پارسوا قدرت شگفتی‌آفرینی تنها در دست موجودات جاندار نیست، بلکه با تعبیه کردن جادو در اشیاء از آنها نیز پدیده‌هایی فراواقعی ساخته‌است.[۸]
ویگرات
[ویرایش]ویگرات شمشیر قهرمان مجموعه دشت پارسوا است. آن را رازیان پری قبل از ورود ماندانا به جنگل افسون شده به او بخشیده‌است تا در مواقع خطر حافظ جان او باشد. ویگرات معنای بیدار را دارد. بیدار صفتی است منسوب به جاندار. وقتی که دربارهٔ جسم بیجان به کار برده می‌شود، بدون تردید از آن تصویری خیالی می‌سازد.[۸]
زیورآلات جادویی
[ویرایش]قائل شدن صدا برای فکر و شنیدن آن به کمک زیورآلاتی جادویی همچون گوشواره، از ابتکارات ذهن خلاق نویسندهٔ دشت پارسواست. گردن آویز و ساعت‌هایی آراسته به نگین‌هایی رنگارنگ از جمله زیورآلات دیگری هستند که در مجموعهٔ دشت پارسوا هدف از استفاده از آنها تنها آراستن ظاهر نیست، بلکه هدفی فراتر دارند و آن برقراری ارتباط ذهنی است. نویسنده با قراردادن نگینی از جنس سنگی خیالی به نام «خون اژدها» در ساعت و انگشترهای ویژه‌ای، برای ایجاد نیروی جادویی که موجب برقراری ارتباط ذهنی بین دو یا چند نفر می‌شود، زیورآلاتی خیالی و غیرواقعی ساخته‌است. کنترل ذهن و بستن یا بازگذاشتن آن در زمان برقراری ارتباط ذهنی نکته دیگری است که در زمان استفاده از زیورآلات جادویی مایهٔ شگفتی مخاطب است. اینگونه که برقراری ارتباط ذهنی هرچند که به کمک زیورآلات جادویی صورت می‌گیرد، اما تا صاحب زیورآلات نخواهد امکان برقراری ارتباط ذهنی نیست. ارتباط ذهنی و کنترل ذهن موردی است که تاکنون در عالم واقعی کسی قادر به انجام آن نبوده و همین امر سبب استفاده از آن به عنوان عنصر فانتزی‌ساز شده‌است.[۸]
دستگاه رویاساز
[ویرایش]دستگاهی حاصل از تلفیق علم کامپیوتر و محلول رویاساز که با استفاده از آن فرد می‌تواند به رؤیای مورد نظر خودش وارد شود و مدت زمان آن را نیز مشخص کند.
نواهنگ‌های هلوگرام‌دار
[ویرایش]دستگاهی قابل برنامه‌ریزی برای پخش موسیقی به همراه هولوگرام دلخواه
جستارهای وابسته
[ویرایش]پیوند به بیرون
[ویرایش]صفحه‌ی مجموعه‌رمان دشت پارسوا در سایت گودریدز
صفحه‌ی مجموعه‌رمان دشت پارسوا در انتشارات افق
منابع
[ویرایش]- ↑ صادق وفایی (۲۰۱۶-۰۷-۱۲). ««دشت پارسوا» در کتابفروشی‌ها/ داستان فانتزی ایرانی برای نوجوانان». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency.
- ↑ Mohamadreza Seyedagha (2016-07-19). "First two Volumes of Persian Fantasy Horror Novel Published". Financial Tribune (به انگلیسی).
- ↑ صادق وفایی (۲۰۱۹-۰۵-۱۸). «آخرین جلد مجموعه «دشت پارسوا» چاپ شد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency.
- ↑ «مراسم جشن امضای «دشت پارسوا» برگزار می‌شود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۶-۰۷-۱۶.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ بلاسی، ناصر شیری زاده (۱۴۰۰-۰۱-۳۰). «بررسی عنصر فانتاستیک جادوگر در رمان کودک و نوجوان «دشت پارسوا» اثر مریم عزیزی» (pdf). civilica.com (به Farsi). ششمین همایش بین‌المللی مطالعات زبان و ادبیات در جهان اسلام.
- ↑ «کتاب «دشت پارسوا» برگزیده شد | ایبنا». خبرگزاری کتاب ایران (IBNA). ۲۰۱۸-۰۶-۲۵.
- ↑ «نام ۵ کتاب ایرانی در فهرست ۲۰۱۷ کلاغ سفید مونیخ». ایسنا. ۲۰۱۷-۱۰-۰۷.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ دیندار، زینب؛ محرمی، رامین؛ ناو، بیژن ظهیری (۱۳۹۹-۰۶-۰۶). «بررسی تطبیقی اشیاء جادویی در رمان دشت پارسوا و مجموعهٔ میراث» (pdf). civilica.com (به Farsi). ششمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزهٔ زبان و ادبیات ایران/ 1398.