درگاه:ادبیات کردی/نوشتار برگزیده
درگاه:ادبیات کردی/نوشتار برگزیده/۱
محمدامین شیخ‌الاسلامی مُکری متخلص به هیمن (به کردی: هێمن Hêmin، به معنی متین) یا هیمن موکریانی (زادهٔ بهار سال ۱۹۲۱ در مهاباد، درگذشته ۱۶ آوریل ۱۹۸۶ در ارومیه) شاعر، مترجم و نویسنده کرد ایرانی بود. هیمن پس از یادگیری قرآن و کتب مقدماتی فارسی و عربی به مهاباد رفت و در مدت چهار سال در خانقاه و مدرسه جد مادریش شیخ یوسف برهان به عنوان طلبه علوم دینی تحصیلات خود را ادامه داد. هیمن تحت تأثیر معلم مدرسه‌ای در کلیجه در نزدیکی ده خود (لاچین مهاباد) به نام ملااحمد فوزی (زاده سلیمانیه و درگذشته در مکری در ۱۹۴۳) از فارسی و سرودن شعر بدان روی گردانده و به شدت به کردی و فولکلور آن علاقه‌مند شده و مروج زبان نوشتاری کردی شد. هیمن از فعالان حزب دموکرات کردستان ایران در زمان اعلام استقلال کردستان در ۱۹۴۶ در ایران بود و سپس به کردستان عراق رفت تا بعد از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ که به ایران بازگشت و در ارومیه درگذشت. وی در روستای شیلان‌آباد از توابع مهاباد در شمال‌غرب ایران متولد شد. پس از به پایان رساندن آموختن در خانقاه شیخ برهان در شرفکند، هیمن در سال ۱۳۲۱ همراه با دوست خود، عبدالرحمان شرفکندی (هه‌ژار)، به جمعیت احیای کرد پیوست. در جمهوری مهاباد (ژانویه تا دسامبر ۱۹۴۶/ زمستان ۱۳۲۴ تا پاییز ۱۳۲۵) به‌عنوان شاعر ملی جمهوری کردستان ملقب شد و منشی حاجی باباشیخ، نخست‌وزیر آن جمهوری، گشت.
درگاه:ادبیات کردی/نوشتار برگزیده/۲
مَم و زین نام یکی از داستان‌های منظوم عاشقانه به زبان کردی کرمانجی سروده احمد خانی (۱۶۵۱ -۱۷۰۷) است که درسدهٔ ۱۷ نوشته شده‌است. مم و زین را بهترین قطعه ادبی به زبان کردی کرمانجی دانسته‌اند. مم و زین داستان مهر پرشور دو دلدار به نامهای مم و زین است که این دو در پایان داستان در ناکامی جان می‌سپارند. صحنه این داستان در سرزمین جزیره در شمال میانرودان (شمال عراق و جنوب ترکیه) در قلمرو امیر سرزمین بوتان است.
در سال ۱۹۹۲ فیلمی دربارهٔ مم و زین و به همین نام از سوی امید ایلچی در ترکیه ساخته شد. مم و زین را عبدالرحمن شرفکندی از کردی کرمانجی به کردی سورانی ترجمه کرده‌است.
تنها نکته‌ای که این شاهکار ادبی را ازسایر منظومه‌های عاشقانه جدا می‌سازد و براستی نکته جالب توجهی است، تغییرِ معشوق فرد عاشق در پایان داستان و گرویدن او به سمت عشق واقعی که همان عشق به خداوندیکتا می‌باشد است، چیزی که در داستان‌های عاشقانه کمتر شاهد آن هستیم.
درگاه:ادبیات کردی/نوشتار برگزیده/۳
عبدالرحمان شرفکندی (به کردی: عه‌بدولڕه‌حمان شه‌ره‌فکه‌ندی) (زاده ۲۵ فروردین ۱۳۰۰ در بوکان – درگذشته ۲ اسفند ۱۳۶۹ در کرج)، متخلص به هژار (به کردی: هه‌ژار)، شاعر، نویسنده، مترجم، فرهنگ‌نویس، واژه‌شناس، محقق، اسلام‌شناس، مفسر، فرهنگ‌نویس و عکاس کرد ایرانی بود.
از کارهای برجستهٔ او می‌توان به ترجمهٔ کتاب قانون در طب ابن سینا از عربی به فارسی، ترجمهٔ منظوم رباعیات خیام از فارسی به کردی مرکزی و فرهنگ کردی‌به‌کردی و فارسیِ هَنبانه‌بۆرینه اشاره کرد. وی در سرودن شعر، تحت تأثیر شاعران برجستهٔ کرد مانند احمد خانی، وفایی، ملای جزیری و حاجی قادر کویی بود.
هژار در جمهوری مهاباد به‌همراه هیمن به‌عنوان شاعر ملی کردستان برگزیده شد. وی همچنین در جنبش آزادی‌خواهی کردستان عراق به رهبری مصطفی بارزانی نیز مشارکت داشت. عبدالرحمن شرفکندی برادر بزرگ‌تر صادق شرفکندی سیاستمدار کرد است که در برلین طی ماجرای ترور میکونوس ترور شد.