درازدندان (اندام)
دِرازدندانیا عاج (به انگلیسی: Tusk)، دندان‌های جلویی دراز و در حال رشد مداوم است که به خوبی از دهان برخی از گونه‌های پستانداران بیرون می‌زند. آنها معمولاً دندان‌های نیش هستند، مانند گرازها، اسب‌های آبی و گرازهای دریایی، یا در مورد فیل‌ها دندان‌های پیشین کشیده هستند.
درازدندان‌ها دارای ویژگی‌های مشترکی مانند وضعیت خارج دهانی، الگوی رشد، ترکیب و ساختار و عدم مشارکت در بلع هستند. تصور می‌شود که درازدندان‌ها با محیط‌های خارج از دهان، مانند خشکی، آبی یا قطبی سازگار شده‌اند.[۱]
در بیشتر گونه‌های دارای درازدندان، هر دو جنس نر و ماده دارای درازدندان هستند هرچند که برای نرها بلندتر هستند. اکثر پستانداران دارای یک جفت درازدندان هستند که هر کدام از یک سمت دهان به بیرون رشد می‌کند. درازدندان‌ها عموماً خمیده و دارای سطح صاف و پیوسته هستند. تک درازدندان پیچه‌ای و مستقیم شبه‌نهنگ تک‌شاخ، که از وسط دهان خارج می‌شود و فقط در نر وجود دارد، از ویژگی‌های معمول درازدندان‌ها که در بالا توصیف شده مستثنی است. رشد مداوم درازدندان‌ها توسط بافت‌های سازنده که در نوک دهانه‌های ریشه دندان هستند امکان‌پذیر می‌شود.[۲][۳] قبل از شکار و گسترش تجارت عاج، درازدندان‌های فیل با وزن بیش از ۹۰ کیلوگرم (۲۰۰ پوند) غیرمعمول نبودند، گرچه امروزه نادر است که بیش از ۴۵ کیلوگرم (۱۰۰ پوند) مشاهده کنیم.[۴]
به غیر از پستانداران، دوسگ‌دندان‌ها تنها مهره‌داران شناخته شده‌ای هستند که درازدندان واقعی دارند.[۵]
کاربرد
[ویرایش]درازدندان‌ها بسته به نوع جانور کاربردهای گوناگونی دارد. نمایش سلطه اجتماعی، به‌ویژه در نرها، و استفاده از آنها در دفاع برابر مهاجمان معمول است. فیل‌ها از درازدندان‌های خود به‌عنوان ابزار سوراخ‌کردن و حفاری استفاده می‌کنند. گرازهای دریایی از درازدندان‌های خود برای چنگ‌انداختن به یخ و کشیدن خود روی یخ استفاده می‌کنند.[۶] گفته شده‌است که ساختار درازدندان‌ها به‌گونه‌ای تکامل یافته‌است که با محیط‌های بیشتر دهانی سازگار است.[۱]
استفاده توسط انسان
[ویرایش]از درازدندان‌ها برای محصولات عاجی استفاده می‌شود که این شامل دست‌ساخته هنری، جواهرات و قبلاً ساخت کلیدهای پیانو می‌باشد. در نتیجه بسیاری از گونه‌های دارای درازدندان شکار تجاری شده‌اند و چندین گونه نیز در معرض خطر انقراض هستند. تجارت عاج توسط کنوانسیون سازمان ملل در مورد تجارت جهانی گونه‌های در معرض خطر گیاهان و جانوران وحش (CITES) به شدت محدود شده‌است.
انسان برای مراقبت از جانوران درازدندان و نگرانی‌های بهداشتی و ایمنی ممکن است آنها را مورد پیرایش یا برداشتن درازدندان قرار دهد.[۷] علاوه بر این، روش‌های دامپزشکی و جراحی برای برداشتن درازدندان‌ها برای کاهش درگیری‌های انسان و حیات‌وحش مورد بررسی قرار گرفته‌اند.[۸]
نگارخانه
[ویرایش]-
فیل -
گراز دریایی -
-
اسکلت ماموت کلمبیایی -
درازدندان‌ها، گراز وحشی -
آدوبِنوسِتوپس (Odobenocetops) -
اسب آبی -
شبه‌نهنگ تک‌شاخ
.jpg)
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Tusk». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲-۰۲-۲۰۲۱.
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Nasoori, Alireza (2020). "Tusks, the extra-oral teeth". Archives of Oral Biology. 117: 104835. doi:10.1016/j.archoralbio.2020.104835. PMID 32668361. S2CID 220585014.
- ↑ "Tusk". The Oxford English Dictionary. 2010.
- ↑ Konjević, Dean; Kierdorf, Uwe; Manojlović, Luka; Severin, Krešimir; Janicki, Zdravko; Slavica, Alen; Reindl, Branimir; Pivac, Igor (4 April 2006). "The spectrum of tusk pathology in wild boar (Sus scrofa L.) from Croatia" (PDF). Veterinarski Arhiv. 76 (suppl.) (S91–S100). Retrieved 9 January 2011.
- ↑ "Still Life" by Bryan Christy. National Geographic Magazine, August, 2015, pp. 97, 104.
- ↑ Whitney, M. R.; Angielczyk, K. D.; Peecook, B. R.; Sidor, C. A. (2021). "The evolution of the synapsid tusk: Insights from dicynodont therapsid tusk histology". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 288 (1961). doi:10.1098/rspb.2021.1670. PMC 8548784. PMID 34702071.
{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:تحریم منقضی‌شده PMC (link) - ↑ Fay, F.H. (1985). "Odobenus rosmarus". Mammalian Species (238): 1–7. doi:10.2307/3503810. JSTOR 3503810. Archived from the original on 2013-09-15. Retrieved 2009-01-22.
- ↑ Rose, Josephine B.; Leeds, Austin; LeMont, Rachel; Yang, Linda M.; Fayette, Melissa A.; Proudfoot, Jeffry S.; Bowman, Michelle R.; Woody, Allison; Oosterhuis, James; Fagan, David A. (2022-03-03). "Epidemiology of Traumatic Tusk Fractures of Managed Elephants in North America, South America, Europe, Asia and Australia". Journal of Zoological and Botanical Gardens (به انگلیسی). 3 (1): 89–101. doi:10.3390/jzbg3010008. ISSN 2673-5636.
- ↑ Mutinda, Matthew; Chenge, Geoffrey; Gakuya, Francis; Otiende, Moses; Omondi, Patrick; Kasiki, Samuel; Soriguer, Ramón C.; Alasaad, Samer (2014-03-10). Sueur, Cédric (ed.). "Detusking Fence-Breaker Elephants as an Approach in Human-Elephant Conflict Mitigation". PLOS ONE (به انگلیسی). 9 (3): e91749. doi:10.1371/journal.pone.0091749. ISSN 1932-6203. PMC 3948880. PMID 24614538.