جنگ داخلی گوک‌ترک
خاقانات گوک‌ترک نام امپراتوری عشایری بود که بومین خان نخستین حاکم آن به شمار می‌رود. بومین خان با شکست دادن آناهوآن، آخرین خاقان روران که احتمالا مغول‌تبار[۱] بودند، قدرت یکه‌تاز استپ‌های مغولستان و شمال چین شد. گوک‌ترک‌ها لشکرکشی‌های موفق به شرق و غرب داشتند که منجر به نابودی حکومت‌هایی همچون هیاطله شد اما پس از فوت چهارمین خاقان به نام تاسپار خاقان[۲] که در برخی منابع تباخان نیز خوانده شده است، گرفتار یک جنگ داخلی شد.
مدعیان تاج و تخت
[ویرایش]پس از فوت تاسپار خاقان چندین مدعی برای تاج و تخت گوک‌ترک وجود داشت که به شرح ذیل است:
| نام پدر و پدربزرگ | توضیحات | |
|---|---|---|
| آمراک | تاسپار، بومین | |
| آپاخان | موغان، بومین | نام دیگر او Töremen می‌باشد |
| ایشبارا خاقان | ایسیک، بومین | در منابع چینی به صورت شابولی‌اُ ذکر شده است |
| تاردو | ایستمی | نام دیگر او قراچورین ذکر شده است |
در این زمان تاردو حاکم منطقه غربی قلمروی گوک‌ترک بود. آمراک شخصیتی آرام و منزوی داشت و چندان نقشی در جنگ نداشت. رقابت اصلی بین آپاخان و ایشبارا خاقان بود. در نهایت ایشبارا خاقان با سلسله سوئی چین پیمان بست و برتری چین را پذیرفت به این ترتیب او از حمایت چین برخوردار شد و توانست رقبا را حذف کرد. در این جریان او نیروها و حامیان آپاخان از جمله مادر او را به قتل رساند. آپاخان به غرب نزد تاردو رفت اما سؤ رفتار او در بخارا موجب خشم تاردو و به قتل رسیدن وی شد[۳].