جمعیت شناسی لرستان
لرستان به معنی سکونتگاه مردم لرم یکی از استانهای غربی ایران میباشد و از نظر جمعیت سیزدهمین کشور استان است. جمعیت استان لرستان در سال ۱۳۹۵معادل ۱٬۷۶۰٬۲۴۳ نفره بوده که با رشد چند درصدی در سال ۱۳۹۹ به۱٬۸۵۲٬۹۲۷ نفر رسید. ۵۰٫۷ درصد جمعیت استان مردان و ۴۹٫۳ درصد زنان هستند که از این تعداد ۶۴٫۴ درصد جمعیت شهری و ۳۵٫۶ درصد جمعیت روستایی لرستان را تشکیل میدهند. همچنین میزان باروری (سطح جانشینی) در لرستان به زیر ۲ درصد رسیدهاست، لرستان با تولد ۱۴٫۴ درصد به ازای هر یکهزار نفر رتبه ۱۳ موالید را در کشور دارد. رتبه لرستان در شاخص ازدواج جایگاه ۹ کشور میباشد و شاخص طلاق استان ۲٫۲ درصد به ازای هر یک هزار نفر جمعیت است.[۱]
مردمشناسی[ویرایش]
جمعیت استان را طایفهها و تیرههایی از قوم ایرانی لر تشکیل میدهند. گویش مردم لرستان لری است. محدوده سرزمینهای لرنشین محدود به استان لرستان نیست و در استانهای چهارمحال و بختیاری، فارس، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، خوزستان، همدان و ایلام نیز طایفههای گوناگون لر پراکندهاند.
دین[ویرایش]
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
لرها در دوران قبل از اسلام زرتشتی بودند، اما از زمان ساسانیان به بعد مردمی با مذاهب مختلف به سرزمین لرها آمدند مانند مسیحیان و یهودیانی که در زمان ساسانیان به دهکده کرخه وارد شدند. برخی از لرها مانند بختیاریها با ورود مسیحیان به سرزمینشان به آیین آنها گرویدند و مسیحی شدند. در دوره اسلامی لرها نیز مسلمان شدند. در قرنهای ۶ و ۷ هجری قمری گروههای زیادی از لرها تحت تأثیر تعالیم اهل حق قرار گرفتند. مقبرههایی از مقدسان اهل حق در سرزمین لرستان وجود دارد که لرهای فراوانی از همه جای لرستان برای زیارت این امامزادهها به آنجا میروند، مثلاً مقبره شاهزاده احمد در منطقه قلاوند را میتوان به عنوان یکی از مقابر مقدس اهل حق نام برد. گرچه برخی هم شاهزاده احمد را از فرزندان امام موسی کاظم میدانند. امروزه مذهب لرها (اکثراً) شیعه دوازده امامی هستند.[۲][۳][۴]
زبان[ویرایش]
این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
نام شهرستان | شهر/روستا | زبان |
---|---|---|
شهرستان خرمآباد | خرمآباد | لری خرمآبادی |
شهرستان بروجرد | بروجرد | لری بروجردی |
شهرستان کوهدشت | کوهدشت | لری خرمآبادی، بالاگریوهای، لکی |
شهرستان دورود | دورود | لری |
شهرستان دلفان | نور آباد | لری و لکی |
شهرستان چگنی | سراب دوره | لری |
شهرستان ازنا | ازنا | لری |
شهرستان الیگودرز | الیگودرز | لری |
شهرستان سلسله | الشتر | لری خرمآبادی و لکی |
شهرستان پلدختر | پلدختر | لری |
شهرستان رومشکان | چقابل | لری |
فهرست شهرها[ویرایش]
ردیف | نام شهر | شهرستان | جمعیت (۱۳۸۵) | جمعیت (۱۳۹۰) | جمعیت (۱۳۹۵) | رتبه در شهرستان |
---|---|---|---|---|---|---|
۱ | خرمآباد | خرمآباد | ۳۲۸٬۵۴۴ | ۳۴۸٬۲۱۶ | ۳۷۳٬۴۱۶ | ۱ |
۲ | بروجرد | بروجرد | ۳۴۳٬۵۴۱ | ۳۴۵٬۶۵۴ | ۳۹۴۹۴۷ | ۱ |
۳ | دورود | دورود | ۱۰۰٬۵۲۸ | ۹۹٬۴۹۹ | ۱۱۲٬۶۳۸ | ۱ |
۴ | کوهدشت | کوهدشت | ۷۸٬۶۹۰ | ۹۰٬۹۶۷ | ۱۰۲٬۹۵۸ | ۱ |
۵ | الیگودرز | الیگودرز | ۸۵٬۵۱۹ | ۹۰٬۹۲۷ | ۹۲٬۶۵۸ | ۱ |
۶ | نورآباد | دلفان | ۵۶٬۴۰۴ | ۶۱٬۱۶۴ | ۶۳٬۵۴۷ | ۱ |
۷ | ازنا | ازنا | ۳۷٬۶۴۵ | ۴۰٬۱۴۵ | ۴۷٬۴۸۹ | ۱ |
۸ | الشتر | سلسله | ۲۸٬۳۰۶ | ۳۰٬۲۵۷ | ۳۳٬۵۵۸ | ۱ |
۹ | پلدختر | پلدختر | ۲۲٬۵۸۸ | ۲۵٬۰۹۲ | ۲۶٬۳۵۲ | ۱ |
۱۰ | کونانی | کوهدشت | ۳٬۷۴۶ | ۸٬۲۴۲ | ۷٬۷۶۸ | ۲ |
۱۱ | معمولان | پلدختر | ۷٬۶۳۳ | ۷٬۵۰۲ | ۷٬۶۵۶ | ۲ |
۱۲ | چقابل | رومشکان | ۴٬۸۰۱ | ۵٬۱۷۶ | ۶٬۱۲۵ | ۱ |
۱۳ | ونایی | بروجرد | ۴۷۸۰ | ۵۲۰۰ | ۵٬۹۹۴ | ۳ |
۱۴ | اشترینان | بروجرد | ۴٬۲۶۴ | ۴٬۰۸۳ | ۴٬۲۴۰ | ۲ |
۱۵ | فیروزآباد | سلسله | ۲٬۸۵۷ | ۲٬۸۷۶ | ۲٬۹۳۹ | ۲ |
۱۶ | گراب | کوهدشت | ۳٬۲۷۰ | ۳٬۲۰۰ | ۲٬۹۲۵ | ۳ |
۱۷ | سپیددشت | خرمآباد | ۳٬۱۹۷ | ۲٬۵۴۵ | ۲٬۹۱۷ | ۲ |
۱۸ | زاغه | خرمآباد | ۲٬۸۳۹ | ۲٬۶۸۵ | ۲٬۷۷۶ | ۳ |
۱۹ | چالانچولان | دورود | ۱٬۰۹۴ | ۱٬۴۷۸ | ۲٬۲۲۳ | ۲ |
۲۰ | درب گنبد | کوهدشت | ۲٬۱۱۹ | ۲٬۱۹۱ | ۲٬۱۳۱ | ۴ |
۲۱ | سراب دوره | چگنی | ۱۷۳۸ | ۱٬۹۸۸ | ۲٬۰۸۷ | ۱ |
۲۲ | مؤمنآباد | ازنا | ۱٬۲۳۰ | ۱٬۵۶۱ | ۱٬۸۲۱ | ۲ |
۲۳ | بیرانشهر | خرمآباد | ۱٬۵۴۴ | ۱٬۴۰۹ | ۱٬۷۲۰ | ۴ |
۲۴ | ویسیان | چگنی | ۱٬۳۱۲ | ۱٬۵۱۵ | ۱٬۷۱۳ | ۲ |
۲۵ | شولآباد | الیگودرز | - | ۱٬۵۵۳ | ۱٬۵۳۱ | ۲ |
۲۶ | هفت چشمه | دلفان | ۱۵۴۴ | ۱۵۴۵ | ۸۷۰ | ۲ |
۲۷ | شاهپورآباد | الیگودرز | ۱٬۳۶۴ | ۴ | ||
۲۸ | چمن سلطان | الیگودرز | ۲٬۰۹۱ | ۳ | ||
۲۹ | تیتکان | الیگودرز | ۳۷۸ | ۵ | ||
۳۰ | چم پلک | چگنی | ۷۰۷ | ۳ | ||
۳۱ | سراب حمام | پلدختر | ۱٬۱۰۸ | ۳ | ||
۳۲ | برخوردار | دلفان | ۱٬۶۲۷ | ۴ |
فهرست شهرستانها[ویرایش]
استان لرستان دارای ۱۱ شهرستان میباشد. شهرستان خرمآباد، پرجمعیتترین شهرستان استان است، و بعد از آن شهرستانهای بروجرد و دورود هستند. این استان در سال ۱۳۹۵ دارای ۱٬۷۶۰٬۶۴۹ نفر جمعیت بودهاست. شهرستانهای استان لرستان بر پایه سرشماری سالهای ۱۳۹۰[۵] و ۱۳۹۵[۶] خورشیدی بدین شرح است:
ردیف | شهرستان | مرکز | جمعیت سال ۱۳۹۰ | جمعیت سال ۱۳۹۵ | سال تأسیس | تغییر | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | خرمآباد | خرمآباد | ۴۸۷٬۱۶۷ | ۵۰۶٬۴۷۱ | ۱۳۱۶ | ۴۸۷٬۱۶۷ | ۵۰۶٬۴۷۱ | −۳٫۸۱٪ |
۲ | بروجرد | بروجرد | ۳۳۷٬۶۳۱ | ۳۱۶٬۴۵۲ | ۱۳۱۵ | ۳۳۷٬۶۳۱ | ۳۱۶٬۴۵۲ | +۶٫۶۹٪ |
۳ | دورود | دورود | ۱۶۲٬۸۰۰ | ۱۷۴٬۵۰۸ | ۱۳۴۸ | ۱۶۲٬۸۰۰ | ۱۷۴٬۵۰۸ | −۶٫۷۱٪ |
۴ | کوهدشت | کوهدشت | ۲۱۸٬۹۲۱ | ۱۶۶٬۶۵۸ | ۱۳۳۱ | ۲۱۸٬۹۲۱ | ۱۶۶٬۶۵۸ | +۳۱٫۳۶٪ |
۵ | دلفان | نورآباد | ۱۴۴٬۱۶۱ | ۱۴۱٬۹۷۳ | ۱۳۶۸ | ۱۴۴٬۱۶۱ | ۱۴۳٬۹۷۳ | +۰٫۱۳٪ |
۶ | الیگودرز | الیگودرز | ۱۴۰٬۲۷۵ | ۱۳۷٬۵۳۴ | ۱۳۳۷ | ۱۴۰٬۲۷۵ | ۱۳۷٬۵۳۴ | +۱٫۹۹٪ |
۷ | سلسله | الشتر | ۷۳٬۱۵۴ | ۷۵٬۵۵۹ | ۱۳۷۳ | ۷۳٬۱۵۴ | ۷۵٬۵۵۹ | −۳٫۱۸٪ |
۸ | ازنا | ازنا | ۷۱٬۵۸۶ | ۷۴٬۹۳۶ | ۱۳۷۳ | ۷۱٬۵۸۶ | ۷۴٬۹۳۶ | −۴٫۴۷٪ |
۹ | پلدختر | پلدختر | ۷۵٬۳۲۷ | ۷۳٬۷۴۴ | ۱۳۷۳ | ۷۵٬۳۲۷ | ۷۳٬۷۴۴ | +۲٫۱۵٪ |
۱۰ | چگنی | سرابدوره | ۴۳٬۲۲۱ | ۴۱٬۷۵۶ | ۱۳۸۶ | ۴۳٬۲۲۱ | ۴۱٬۷۵۶ | +۳٫۵۱٪ |
۱۱ | رومشکان | چقابل | - | ۳۹٬۰۵۸ | ۱۳۹۲ | - |
جمعیت[ویرایش]
بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت استان لرستان دوره در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱٬۷۵۴٬۲۴۳ نفر بودهاست که ۲٫۳ درصد از جمعیت ایران را تشکیل میدهد. تراکم جمعیت استان لرستان در همین سال برابر با ۶۲ نفر در هر کیلومتر مربع بودهاست. همچنین طی دوره پنج ساله ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰، متوسط نرخ رشد سالانه جمعیت استان لرستان ۰٫۴۴ درصد بودهاست. در سرشماری سال سرشماری ۱۳۸۵، جمعیت لرستان ۱٫۷۱۶٫۵۲۷ نفر گزارش شدهبود. تعداد خانوارهای استان لرستان در سال ۱۳۹۰ برابر با ۴۶۲٬۵۲۸ نفر بودهاست. تعداد خانوارهای لرستان در سال ۱۳۸۵ برابر ۳۸۴٬۰۹۹ نفر بودهاست. به این ترتیب طی یک دوره پنج ساله تعداد خانوارهای لرستانی بیش از ۲۰ درصد رشد کردهاست. بر اساس همین سرشماری، جمعیت شهرنشین استان لرستان در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱٬۰۷۵٬۹۵۱ نفر بودهاست که نسبت به سال ۱۳۸۵ از رشدی برابر با ۵٫۵ درصد برخوردار بودهاست. به این ترتیب ضریب شهرنشینی در استان لرستان ۶۱٫۳ درصد است، فریبرز امیری پریان در جمع خبرنگاران اظهار کرد: جمعیت لرستان تا پایان سال گذشته یک میلیون و ۸۵۲ هزار و ۹۲۷ نفر بوده که در مقایسه با پایان سال ۹۵، ۹۳ هزار نفر بیشتر شدهاست وی ادامه داد: ۵۰٫۷ درصد جمعیت استان مردان و ۴۹٫۳ درصد زنان هستند که از این تعداد ۶۴٫۴ درصد جمعیت شهری و ۳۵٫۶ درصد جمعیت روستایی را تشکیل میدهند. امیری پریان اضافه کرد: لرستان با تولد ۱۴٫۴ درصد به ازای هر یکهزار نفر رتبه ۱۳ موالید را در کشور دارد.[۷]
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۸۵ | ۱٫۷۱۶٫۵۲۷ | — |
۱۳۹۰ | ۱٬۷۵۴٬۲۴۳ | — |
۱۳۹۵ | ۱٫۷۶۰٫۶۴۹ | — |
۱۳۹۹ | ۱٫۸۵۲٫۹۲۷ | — |
منابع[ویرایش]
- ↑ «جمعیتشناسی لرستان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران».
- ↑ «باور دینی لٔرها؛ پیش از اسلام و پس از اسلام / نورعلی مرادی بئوار الیما». پایگاه فرهنگی اجتماعی تژگاه. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۳.
- ↑ «دین الوار مؤسسه تبیات».
- ↑ https://www.sid.ir/paper/818844/fa [بررسی دین در جامعه قوم لر بررسی دین در جامعه قوم لر] مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). پارامتر|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=
وجود دارد (کمک) - ↑ «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰» (PDF). مرکز آمار ایران. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۱۱ مارس ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۲ مارس ۲۰۲۰.
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ «جمعیت لرستان چقدر است؟ - ایسنا». www.isna.ir. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۳.