تکگروههای دیانای Y در جمعیتهای خاور نزدیک
ظاهر
آنچه در اینجا فهرست شده قومیتها و جمعیتهای آسیای غربی, آفریقای شمالی و قفقاز جنوبی بر پایه تکگروه دیانایی کروموزوم Y انسانی بر اساس مطالعات مرتبط است. نمونههایی از افراد متعلق به گروههای قومی و زبانی در دو ستون اول گرفته شده و ستونه سوم اندازه نمونه مورد مطالعه را نشان میدهد. دیگر ستونها درصد تک گروه را نشان میدهد. (IE = Indo-European, AA = Afro-Asiatic)
جمعیت | زبان (در صورت ذکر) | n | E1b1a | E1b1b | G | I | J | L | N | R1a | R1b | T | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
عربها (الجزایر) | AA (سامی) | ۳۵ | ۰ | ۵۴ | ۰ | ۰ | ۳۵ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱۳ | ۰ | Arredi2004[۱] |
عربها (الجزایر - وهران، الجزایر) | AA (سامی) | ۱۰۲ | ۱۲٫۸ | ۵۰٫۹ | ۰ | ۰ | ۲۷٫۴ | ۰ | ۰ | ۱ | ۱۰٫۸ | ۰ | Robino2008[۲] |
عربها (بادیهنشینان) | AA (سامی) | ۳۲ | ۰ | ۱۸٫۷ | ۰ | ۶٫۳ | ۶۵٫۶ | ۰ | ۰ | ۹٫۴ | ۰ | ۰ | Nebel2001[۳] |
Arabs (مردم مصر) | AA (Semitic) | ۱۴۷ | ۲٫۸ | ۳۶٫۷ | ۸٫۸ | ۰٫۷ | ۳۲ | ۰ | ۰ | ۲٫۷ | ۴٫۱ | ۸٫۲ | Luis2004[۴] |
مردم عرب (عراق) | AA (Semitic) | ۰٫۹ | ۸٫۳ | ۰ | ۰ | ۵۰٫۶ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] | |
عربها (دولت فلسطین) | AA (سامی) | ۱۴۳ | ۰ | ۲۰٫۳ | ۷ | ۶٫۳ | ۵۵٫۲ | ۰ | ۰ | ۱٫۴ | ۸٫۴ | ۱٫۴ | Nebel2001[۳] |
مردم عرب (اردن) | AA (سامی) | ۱۴۶ | ۰ | ۲۶ | ۴٫۱ | ۳٫۴ | ۴۳٫۸ | ۰ | ۰ | ۱٫۴ | ۱۷٫۸ | ۰ | AbuAmero2009[۶] |
مردم عرب (دریای مرده) | AA (سامی) | ۰ | ۳۱ | ۰ | ۰ | ۹ | ۰ | ۰ | ۰ | ۴۰ | ۰ | Flores2005[۷] | |
لبنان | AA (سامی) | ۳۱ | ۰ | ۲۵٫۸ | ۳٫۲ | ۳٫۲ | ۴۵٫۲ | ۳٫۲ | ۰ | ۹٫۷ | ۶٫۴ | ۰ | Semino2000[۸] |
عربها (لیبی) | AA (سامی) | ۶۳ | ۰ | ۵۲ | ۸ | ۱٫۵ | ۲۴ | ۱٫۵ | ۰ | ۱٫۵ | ۳ | ۵ | Immel2006[۹] |
مردم عرب (مراکش) | AA (سامی) | ۴۹ | ۰ | ۷۵٫۵ | ۰ | ۰ | ۲۰٫۴ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] |
مردم عرب (عمان) | AA (سامی) | ۱۲۱ | ۷٫۴ | ۱۵٫۷ | ۱٫۷ | ۰ | ۴۷٫۹ | ۰٫۸ | ۰ | ۹٫۱ | ۱٫۷ | ۸٫۳ | Luis2004[۴] |
عربها (قطر) | AA (سامی) | ۷۲ | ۲٫۸ | ۵٫۶ | ۲٫۸ | ۰ | ۶۶٫۷ | ۲٫۸ | ۰ | ۶٫۹ | ۱٫۴ | ۰ | Cadenas2008[۱۰] |
عربها (عربستان سعودی) | AA (سامی) | ۱۵۷ | ۷٫۶ | ۷٫۶ | ۳٫۲ | ۰ | ۵۸ | ۱٫۹ | ۰ | ۵٫۱ | ۱٫۹ | ۵٫۱ | AbuAmero2009[۶] |
عربها (سوریه) | AA (سامی) | ۲۰ | ۰ | ۱۰ | ۰ | ۵ | ۳۰ | ۰ | ۰ | ۱۰ | ۱۵ | ۰ | Semino2000[۸] |
عربها (سودان) | AA (سامی) | ۱۰۲ | ۰ | ۱۶٫۷ | ۰ | ۳٫۹ | ۴۷٫۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱۵٫۷ | ۰ | Hassan2008[۱۱] |
عربها (تونس) | AA (سامی) | ۱۴۸ | ۱٫۴ | ۴۹٫۳ | ۰ | ۰ | ۳۵٫۸ | ۰ | ۰ | ۰ | ۶٫۸ | ۰٫۷ | Arredi2004[۱] |
عربها (امارات متحده عربی) | AA (سامی) | ۱۶۴ | ۵٫۵ | ۱۱٫۶ | ۴٫۳ | ۰ | ۴۵٫۱ | ۳ | ۰ | ۷٫۳ | ۴٫۳ | ۴٫۹ | Cadenas2008[۱۰] |
عربها (یمن) | AA (سامی) | ۶۲ | ۳٫۲ | ۱۲٫۹ | ۱٫۶ | ۰ | ۸۲٫۳ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cadenas2008[۱۰] |
مردم ارمنی | IE (ارمنی) | ۸۹ | ۰ | ۳٫۴ | ۰ | ۰ | ۲۹٫۲ | ۰ | ۳٫۴ | ۵٫۶ | ۲۴٫۷ | ۰ | Rosser2000[۱۲] |
مردم ارمنی | IE (ارمنی) | ۱۰۰ | ۰ | ۶ | ۱۱ | ۵ | ۲۴ | ۰ | ۰ | ۶ | ۱۹ | ۰ | Nasidze2004[۱۳] |
مردم ارمنی | IE (ارمنی) | ۷۳۴ | ۰ | ۵٫۴ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱٫۶ | ۰ | ۵٫۳ | ۳۲٫۴ | ۰ | Weale2001[۱۴] |
اشکنازی | IE (ژرمنی) | ۷۹ | ۰ | ۲۲٫۸ | ۳٫۸ | ۶٫۳ | ۴۳ | ۰ | ۰ | ۱۲٫۷ | ۱۱٫۴ | ۰ | Nebel2001[۳] |
اشکنازی | IE (ژرمنی) | ۴۴۲ | ۰٫۲ | ۱۹٫۷ | ۹٫۷ | ۴٫۱ | ۳۸ | ۰٫۲ | ۰٫۲ | ۰ | ۰ | ۰ | Behar2004[۱۵] |
آشوریها (ایران) | AA (سامی) | ۴۸ | ۰ | ۴٫۲ | ۸٫۳ | ۰ | ۲۹٫۲ | ۰ | ۰ | ۸٫۳ | ۲۹٫۲ | ۸٫۳ | Grugni 2012[۱۶] |
مردم آذری | ترکیها | ۷۲ | ۰ | ۶ | ۱۸ | ۳ | ۳۱ | ۰ | ۰ | ۷ | ۱۱ | ۰ | Nasidze2004[۱۳] |
مردم آذری | ترکیها | ۹۷ | ۰ | ۴٫۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
مردم بلوچ | IE (ایرانی، شمالغرب) | ۲۵ | ۰ | ۸ | ۰ | ۰ | ۱۶ | ۲۴ | ۰ | ۲۸ | ۸ | ۰ | Sengupta2006[۱۸] |
قوم بربر (شمال تونس) | AA (بربر) | ۳۲ | ۰ | ۱۰۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Fadhlaoui-Zid2011[۱۹] |
قوم بربر (جنوب تونس) | AA (بربر) | ۲۷ | ۰ | ۱۰۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Fadhlaoui-Zid2011[۱۹] |
قوم بربر (Moyen Atlas) | AA (بربر) | ۶۹ | ۰ | ۸۷٫۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
قوم بربر (مراکش) | AA (بربر) | ۲۹ | ۰ | ۹۲٫۹ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
قوم بربر (Mozabite) | AA (بربر) | ۲۰ | ۰ | ۸۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
قوم بربر (مراکش) | AA (بربر) | ۶۴ | ۴٫۷ | ۷۹٫۶ | ۰ | ۰ | ۶٫۳ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] |
قوم بربر (شمال مرکزی مراکش) | AA (بربر) | ۶۳ | ۹٫۵ | ۷۴٫۶ | ۰ | ۰ | ۳٫۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Bosch2001[۲۰] |
قوم بربر (جنوب مراکش) | AA (بربر) | ۴۰ | ۲٫۵ | ۸۵ | ۰ | ۰ | ۲٫۵ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Bosch2001[۲۰] |
قبطیها (سودان) | AA (سامی) | ۳۳ | ۰ | ۲۱٫۲ | ۰ | ۰ | ۴۵٫۵ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱۵٫۲ | ۰ | Hassan2008[۱۱] |
قبرس | IE (یونانی) | ۴۵ | ۰ | ۲۷ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۲ | ۹ | ۰ | Rosser2000[۱۲] |
دروز | AA (سامی) | ۲۸ | ۰ | ۱۴٫۳ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
مردم مصر | AA (سامی) | ۹۲ | ۳٫۳ | ۴۳٫۵ | ۲٫۲ | ۱٫۱ | ۲۲٫۸ | ۰ | ۰ | ۰ | ۵٫۴ | ۷٫۶ | Wood2005[۲۱] |
مردم مصر | AA (سامی) | ۱۴۷ | ۲ | ۳۶ | ۹ | ۱ | ۳۱ | ۰ | ۰ | ۳ | ۲ | ۸ | AbuAmero2009[۶] |
مردم مصر (شمال) | AA (سامی) | ۴۳ | ۰ | ۵۳٫۵ | ۷ | ۰ | ۱۸٫۲ | ۰ | ۰ | ۲٫۳ | ۹٫۳ | ۲٫۳ | Zalloua2008[۲۲] |
مردم مصر (جنوب) | AA (سامی) | ۲۹ | ۰ | ۳۱ | ۱۷٫۲ | ۳٫۴ | ۲۴٫۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱۳٫۸ | ۱۰٫۳ | Zalloua2008[۲۲] |
مردم گرجی | قفقازی (جنوب) | ۶۳ | ۰ | ۰ | ۳۰٫۱ | ۰ | ۳۶٫۵ | ۱٫۶ | ۰ | ۷٫۹ | ۱۴٫۳ | ۱٫۶ | Semino2000[۸] |
مردم گرجی | قفقازی (جنوب) | ۶۶ | ۰ | ۳ | ۳۱٫۸ | ۱٫۵ | ۳۶٫۴ | ۱٫۵ | ۰ | ۱۰٫۶ | ۹٫۱ | ۱٫۵ | Battaglia2008[۲۳] |
ایرانیان (شمال ایران) | IE (ایرانی، غرب) | ۳۳ | ۰ | ۰ | ۱۵٫۲ | ۰ | ۳۳٫۳ | ۳ | ۶٫۱ | ۶٫۱ | ۱۵٫۲ | ۰ | Regueiro2006[۲۴] |
ایرانیان (جنوب ایران) | IE (ایرانی، غرب) | ۱۱۷ | ۱٫۷ | ۵٫۱ | ۱۲٫۸ | ۰ | ۳۵ | ۶ | ۰٫۹ | ۱۶٫۲ | ۶ | ۳٫۴ | Regueiro2006[۲۴] |
ایرانان | IE (ایرانی، غرب) | ۱۳۰ | ۰ | ۴٫۶ | ۵٫۴ | ۲۴٫۶ | ۱۳٫۸ | ۰ | ۰ | ۱۹٫۲ | ۴٫۶ | ۰ | Nasidze2004[۱۳] |
ایرانان | IE | ۹۳۸ | ۱٫۸ | ۷ | ۱۱٫۷ | ۰٫۵ | ۳۱٫۴ | ۵ | ۰٫۱ | ۱۴٫۳ | ۱۰٫۱ | ۳٫۴ | Grugni 2012[۱۶] |
عراق | ۲۰۳ | ۱ | ۱۰٫۸ | ۲٫۵ | ۰٫۵ | ۵۷٫۶ | ۱ | ۱ | ۶٫۹ | ۱۰٫۸ | ۵٫۹ | Abu A. 2009[۶] | |
یهودیان کرد | IE (ایرانی، NW) | ۹۵ | ۰ | ۱۲٫۱ | ۱۹٫۲ | ۶٫۱ | ۳۷٫۴ | ۱ | ۰ | ۴ | ۲۰٫۲ | ۰ | Nebel2001[۳] |
مردمان کرد (مسلمان)(شمال عراق) | IE (ایرانی، NW) | ۹۵ | ۰ | ۷٫۴ | ۴٫۲ | ۱۶٫۸ | ۴۰ | ۳٫۲ | ۰ | ۱۱٫۶ | ۱۶٫۸ | ۰ | Nebel2001[۳] |
لبنان | ۹۱۶ | ۰٫۷ | ۱۶٫۲ | ۶٫۵ | ۴٫۸ | ۴۶ | ۵٫۲ | ۰ | ۲٫۵ | ۸٫۱ | ۴٫۷ | AbuAmero2009[۶] | |
نوبیها (سودان) | نیل صحرایی (شرق سودانی) | ۳۹ | ۰ | ۲۳٫۱ | ۰ | ۵٫۱ | ۴۳٫۶ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱۰٫۳ | ۰ | Hassan2008[۱۱] |
مردم فلسطینی (دولت فلسطین) | AA (سامی) | ۴۴ | ۰ | ۳۱٫۸ | ۱۱٫۳ | ۰ | ۹ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Fernandes2011[۲۵] |
Saharawish (مراکش) | AA (سامی) | ۲۹ | ۳٫۴ | ۷۹٫۳ | ۰ | ۰ | ۱۷٫۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] |
سفاردیها | IE (ایتالیایی) | ۷۸ | ۰ | ۱۹٫۲ | ۷٫۷ | ۱۱٫۵ | ۲۸٫۲ | ۰ | ۰ | ۳٫۹ | ۲۹٫۵ | ۰ | Nebel2001[۳] |
سقطرا | AA (سامی) | ۶۳ | ۰ | ۹[۲۶] | ۰ | ۰ | ۸۵٫۷ | ۰ | ۰ | ۱٫۶ | ۰ | ۰ | Cerny2009[۲۷] |
ترکهای آناتولی | ترکیها | ۵۲۳ | ۰٫۲ | ۱۱٫۳ | ۱۰٫۹ | ۵٫۴ | ۳۳٫۳[۲۸] | ۴٫۲ | ۳٫۸ | ۶٫۹ | ۱۶٫۱ | ۲٫۵ | Cinnioglu2004[۲۹] |
ترکهای آناتولی | ترکیها | ۷۴۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۵٫۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Rootsi2004[۳۰] |
ترکهای آناتولی | ترکیها | ۱۶۷ | ۰ | ۱۰٫۲ | ۰ | ۰ | ۳۲٫۹ | ۰ | ۲٫۴ | ۴٫۸ | ۲۰٫۴ | ۰ | Rosser2000[۱۲] |
ترکها | ترکیها | ۵۹ | ۰ | ۱۳٫۶ | ۸٫۵ | ۶٫۸ | ۳۰٫۵ | ۰ | ۰ | ۱۱٫۹ | ۲۰٫۳ | ۱٫۷ | Sanchez2005[۳۱] |
ترکها (ناحیه آناتولی مرکزی) | ترکیها | ۶۱ | ۰ | ۶٫۶ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Pericic2005[۳۲] |
ترکها (استانبول) | ترکیها | ۰ | ۱۳ | ۰ | ۰ | ۲۴٫۷ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] | |
ترکها (استان قونیه) | ترکیها | ۰ | ۱۴٫۵ | ۰ | ۰ | ۳۱٫۸ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Semino2004[۵] | |
ترکها (جمهوری ترک قبرس شمالی) | ترکیها | ۴۶ | ۰ | ۱۳ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
ترکها (جنوب شرق) | ترکیها | ۲۴ | ۰ | ۴٫۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
ترکها (استان ارزروم) | ترکیها | ۲۵ | ۰ | ۴ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | ۰ | Cruciani2004[۱۷] |
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Arredi, B; Poloni, E; Paracchini, S; Zerjal, T; Fathallah, D; Makrelouf, M; Pascali, V; Novelletto, A; Tylersmith, C (2004). "A Predominantly Neolithic Origin for Y-Chromosomal DNA Variation in North Africa". The American Journal of Human Genetics. 75 (2): 338–45. doi:10.1086/423147. PMC 1216069. PMID 15202071.
- ↑ Robino, C; Crobu, F; Di Gaetano, C; Bekada, A; Benhamamouch, S; Cerutti, N; Piazza, A; Inturri, S; Torre, C (2008). "Analysis of Y-chromosomal SNP haplogroups and STR haplotypes in an Algerian population sample". International journal of legal medicine. 122 (3): 251–5. doi:10.1007/s00414-007-0203-5. PMID 17909833.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ Nebel, A; Filon, D; Brinkmann, B; Majumder, P; Faerman, M; Oppenheim, A (2001). "The Y Chromosome Pool of Jews as Part of the Genetic Landscape of the Middle East". The American Journal of Human Genetics. 69 (5): 1095–112. doi:10.1086/324070. PMC 1274378. PMID 11573163.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Luis, J; Rowold, D; Regueiro, M; Caeiro, B; Cinnioglu, C; Roseman, C; Underhill, P; Cavallisforza, L; Herrera, R (2004). "The Levant versus the Horn of Africa: Evidence for Bidirectional Corridors of Human Migrations". The American Journal of Human Genetics. 74 (3): 532–44. doi:10.1086/382286. PMC 1182266. PMID 14973781. (Errata بایگانیشده در ۱۶ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine)
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ Semino, O; Magri, C; Benuzzi, G; Lin, AA; Al-Zahery, N; Battaglia, V; MacCioni, L; Triantaphyllidis, C; et al. (2004). "Origin, diffusion, and differentiation of Y-chromosome haplogroups E and J: inferences on the neolithization of Europe and later migratory events in the Mediterranean area". American Journal of Human Genetics. 74 (5): 1023–34. doi:10.1086/386295. PMC 1181965. PMID 15069642.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ Abu-Amero, Khaled K; Hellani, Ali; González, Ana M; Larruga, Jose M; Cabrera, Vicente M; Underhill, Peter A (2009). "Saudi Arabian Y-Chromosome diversity and its relationship with nearby regions". BMC Genetics. 10: 59. doi:10.1186/1471-2156-10-59. PMC 2759955. PMID 19772609.
- ↑ Flores, Carlos; Maca-Meyer, Nicole; Larruga, Jose M.; Cabrera, Vicente M.; Karadsheh, Naif; Gonzalez, Ana M. (2005). "Isolates in a corridor of migrations: a high-resolution analysis of Y-chromosome variation in Jordan". Journal of Human Genetics. 50 (9): 435–441. doi:10.1007/s10038-005-0274-4. ISSN 1434-5161. PMID 16142507.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ Semino, O.; Passarino, G; Oefner, PJ; Lin, AA; Arbuzova, S; Beckman, LE; De Benedictis, G; Francalacci, P; et al. (2000). "The Genetic Legacy of Paleolithic Homo sapiens sapiens in Extant Europeans: A Y Chromosome Perspective". Science. 290 (5494): 1155–9. doi:10.1126/science.290.5494.1155. PMID 11073453.
- ↑ Immel, U. -D.; Erhuma, M.; Mustafa, T.; Kleiber, M.; Klintschar, M. (2006). "Population genetic analysis in a Libyan population using the PowerPlex 16 system". International Congress Series. 1288: 421–3. doi:10.1016/j.ics.2005.08.036.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ Cadenas, Alicia M; Zhivotovsky, Lev A; Cavalli-Sforza, Luca L; Underhill, Peter A; Herrera, Rene J (2007). "Y-chromosome diversity characterizes the Gulf of Oman". European Journal of Human Genetics. 16 (3): 374–86. doi:10.1038/sj.ejhg.5201934. PMID 17928816.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ Hassan, HY; Underhill, PA; Cavalli-Sforza, LL; Ibrahim, ME (2008). "Y-chromosome variation among Sudanese: restricted gene flow, concordance with language, geography, and history". American Journal of Physical Anthropology. 137 (3): 316–23. doi:10.1002/ajpa.20876. PMID 18618658.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ Rosser, ZH; Zerjal, T; Hurles, ME; Adojaan, M; Alavantic, D; Amorim, A; Amos, W; Armenteros, M; et al. (2000). "Y-chromosomal diversity in Europe is clinal and influenced primarily by geography, rather than by language". American Journal of Human Genetics. 67 (6): 1526–43. doi:10.1086/316890. PMC 1287948. PMID 11078479.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Nasidze, I; Ling, EY; Quinque, D; Dupanloup, I; Cordaux, R; Rychkov, S; Naumova, O; Zhukova, O; et al. (2004). "Mitochondrial DNA and Y-chromosome variation in the caucasus". Annals of Human Genetics. 68 (Pt 3): 205–21. doi:10.1046/j.1529-8817.2004.00092.x. PMID 15180701.
- ↑ Weale, ME; Yepiskoposyan, L; Jager, RF; Hovhannisyan, N; Khudoyan, A; Burbage-Hall, O; Bradman, N; Thomas, MG (2001). "Armenian Y chromosome haplotypes reveal strong regional structure within a single ethno-national group". Human Genetics. 109 (6): 659–74. doi:10.1007/s00439-001-0627-9. PMID 11810279.
- ↑ Behar, DM; Garrigan, D; Kaplan, ME; Mobasher, Z; Rosengarten, D; Karafet, TM; Quintana-Murci, L; Ostrer, H; et al. (2004). "Contrasting patterns of Y chromosome variation in Ashkenazi Jewish and host non-Jewish European populations". Human Genetics. 114 (4): 354–65. doi:10.1007/s00439-003-1073-7. PMID 14740294.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Grugni, Viola et al 2012, Ancient Migratory Events in the Middle East: New Clues from the Y-Chromosome Variation of Modern Iranians PLoS ONE 7(7): e41252. doi:10.1371/journal.pone.0041252
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ ۱۷٫۵ ۱۷٫۶ ۱۷٫۷ Cruciani, F; La Fratta, R; Santolamazza, P; Sellitto, D; Pascone, R; Moral, P; Watson, E; Guida, V; et al. (2004). "Phylogeographic analysis of haplogroup E3b (E-M215) y chromosomes reveals multiple migratory events within and out of Africa". American Journal of Human Genetics. 74 (5): 1014–22. doi:10.1086/386294. PMC 1181964. PMID 15042509.
- ↑ Sengupta, S; Zhivotovsky, L; King, R; Mehdi, S; Edmonds, C; Chow, C; Lin, A; Mitra, M; Sil, S; Ramesh, A.; Usha Rani, M.V.; Thakur, Chitra M.; Cavalli-Sforza, L. Luca; Majumder, Partha P.; Underhill, Peter A. (2006). "Polarity and Temporality of High-Resolution Y-Chromosome Distributions in India Identify Both Indigenous and Exogenous Expansions and Reveal Minor Genetic Influence of Central Asian Pastoralists". The American Journal of Human Genetics. 78 (2): 202–21. doi:10.1086/499411. PMC 1380230. PMID 16400607.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ Fadhlaoui-Zid, Karima; Martinez-Cruz, Begona; Khodjet-el-khil, Houssein; Mendizabal, Isabel; Elgaaied, Amel; Comas, David (2011-10-01). "Genetic Structure of Tunisian Ethnic Groups Revealed by Paternal Lineages". American Journal of Physical Anthropology. 146: 271–80. doi:10.1002/ajpa.21581.
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Bosch, E; Calafell, F; Comas, D; Oefner, P; Underhill, P; Bertranpetit, J (2001). "High-Resolution Analysis of Human Y-Chromosome Variation Shows a Sharp Discontinuity and Limited Gene Flow between Northwestern Africa and the Iberian Peninsula". The American Journal of Human Genetics. 68 (4): 1019–29. doi:10.1086/319521. PMC 1275654. PMID 11254456.
- ↑ Wood, ET; Stover, DA; Ehret, C; Destro-Bisol, G; Spedini, G; McLeod, H; Louie, L; Bamshad, M; et al. (2005). "Contrasting patterns of Y chromosome and mtDNA variation in Africa: evidence for sex-biased demographic processes". European Journal of Human Genetics. 13 (7): 867–76. doi:10.1038/sj.ejhg.5201408. PMID 15856073.
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Zalloua, P; Platt, D; Elsibai, M; Khalife, J; Makhoul, N; Haber, M; Xue, Y; Izaabel, H; Bosch, E; Adams, Susan M.; Arroyo, Eduardo; López-Parra, Ana María; Aler, Mercedes; Picornell, Antònia; Ramon, Misericordia; Jobling, Mark A.; Comas, David; Bertranpetit, Jaume; Wells, R. Spencer; Tyler-Smith, Chris (2008). "Identifying Genetic Traces of Historical Expansions: Phoenician Footprints in the Mediterranean". The American Journal of Human Genetics. 83 (5): 633–42. doi:10.1016/j.ajhg.2008.10.012. PMC 2668035. PMID 18976729.
- ↑ Battaglia, Vincenza; Fornarino, Simona; Al-Zahery, Nadia; Olivieri, Anna; Pala, Maria; Myres, Natalie M; King, Roy J; Rootsi, Siiri; et al. (2008). "Y-chromosomal evidence of the cultural diffusion of agriculture in southeast Europe". European Journal of Human Genetics. 17 (6): 820–30. doi:10.1038/ejhg.2008.249. PMC 2947100. PMID 19107149.
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Regueiro, M; Cadenas, AM; Gayden, T; Underhill, PA; Herrera, RJ (2006). "Iran: tricontinental nexus for Y-chromosome driven migration". Human Heredity. 61 (3): 132–43. doi:10.1159/000093774. PMID 16770078.
- ↑ Fernandes, Ana Teresa; Gonçalves, Rita; Gomes, Sara; Filon, Dvora; Nebel, Almut; Faerman, Marina; Brehm, António (November 2011). "Y-chromosomal STRs in two populations from Israel and the Palestinian Authority Area: Christian and Muslim Arabs". Forensic Science International. Genetics. 5 (5): 561–562. doi:10.1016/j.fsigen.2010.08.005. ISSN 1878-0326. PMID 20843760.
- ↑ May include other clades of Haplogroup E.
- ↑ Cerný, V; Pereira, L; Kujanová, M; Vasíková, A; Hájek, M; Morris, M; Mulligan, CJ (2009). "Out of Arabia-the settlement of island Soqotra as revealed by mitochondrial and Y chromosome genetic diversity". American Journal of Physical Anthropology. 138 (4): 439–47. doi:10.1002/ajpa.20960. PMID 19012329.
- ↑ Haplogroup J1 = 9.0; Haplogroup J2 = 24.3.
- ↑ Cinnioglu, Cengiz; King, Roy; Kivisild, Toomas; Kalfoglu, Ersi; Atasoy, Sevil; Cavalleri, Gianpiero L.; Lillie, Anita S.; Roseman, Charles C.; et al. (2004). "Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia". Human Genetics. 114 (2): 127–48. doi:10.1007/s00439-003-1031-4. PMID 14586639.
- ↑ Rootsi, S; Magri, C; Kivisild, T; Benuzzi, G; Help, H; Bermisheva, M; Kutuev, I; Barać, L; et al. (2004). "Phylogeography of Y-chromosome haplogroup I reveals distinct domains of prehistoric gene flow in europe". American Journal of Human Genetics. 75 (1): 128–37. doi:10.1086/422196. PMC 1181996. PMID 15162323.
- ↑ Sanchez, Juan J; Hallenberg, Charlotte; Børsting, Claus; Hernandez, Alexis; Gorlin, RJ (2005). "High frequencies of Y chromosome lineages characterized by E3b1, DYS19-11, DYS392-12 in Somali males". European Journal of Human Genetics. 13 (7): 856–66. doi:10.1038/sj.ejhg.5201390. PMID 15756297.
- ↑ Pericić, M; Lauc, LB; Klarić, IM; Rootsi, S; Janićijevic, B; Rudan, I; Terzić, R; Colak, I; et al. (2005). "High-resolution phylogenetic analysis of southeastern Europe traces major episodes of paternal gene flow among Slavic populations". Molecular Biology and Evolution. 22 (10): 1964–75. doi:10.1093/molbev/msi185. PMID 15944443.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Y-DNA haplogroups in populations of the Near East». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۹ مه ۲۰۱۸.