تکیه (شعر)

پایه‌های عروضی

دوهجایی‌ها
˘ ˘	دوکوتاهه pyrrhus
˘ ¯	بلندآخر iamb
¯ ˘	بلندآغاز trochee
¯ ¯	دوبلنده spondee
سه‌هجایی‌ها
˘ ˘ ˘	سه‌کوتاهه tribrach
¯ ˘ ˘	دوکوتاه‌آخر dactyl
˘ ¯ ˘	دوسوکوتاه amphibrach
˘ ˘ ¯	دوکوتاه‌آغاز anapaest
˘ ¯ ¯	دوبلندآخر bacchius
¯ ¯ ˘	دوبلندآغاز antibacchius
¯ ˘ ¯	دوسوبلند cretic
¯ ¯ ¯	سه‌بلنده molossus
برای چهارهجایی‌ها مقاله رکن را ببینید.

تکیه (انگلیسی: Accent)، در شعر، تکیه بر روی یک هجا به ویژه در یک مصرع هست، اینجا تأکید صوتی مراد است.

معنا و مفهوم

تکیه بستگی به این دارد که خواننده چه معنا و مفهومی می‌خواهد از اثر اخذ کند.

در شعر تأکید وزنی کاملاً آشکار است اما تکیه بر روی واژه‌ها ممکن است متنوع و متغیر باشد:

همهٔ آدمیان محکوم به فنایند.

و اجل که فرا رسد سلاطین باید سر فرو آرند.

در اینجا تکیه ممکن است روی «همه» «آدمیان» «اجل» «سلاطین» «باید» و «سر فرو آرند» باشد؛ یعنی به چند صورت می‌توان روی هجاها تکیه کرد.

در شعرِ سپید ظریف کاریِ تکیه بسیار بیشتر است.

واضح است که قالب وزنی چون محدود و استوار باشد تنوع کمتر خواهد بود..

جستارهای وابسته

• استرس (زبان‌شناسی)