باغداسار دبیر

باغداسار دبیر
زاده	۷ ژوئن ۱۶۸۳ کنستانتینوپل، [[]]
درگذشته	۱۷۶۸ (۸۵ سال) [[]]، [[]]
پیشه	شاعر، نقاش، موسیقیدان و دانشمند
ملیت	ارمنی

باغداسار دبیر (ارمنی: Պաղտասար Դպիր؛ انگلیسی: Paghtasar Dpir Pałtasar Dpir) زاده ۷ ژوئن ۱۶۸۳ – درگذشته ۱۷۶۸ ) شاعر، نقاش، موسیقیدان و دانشمند پرآوازهٔ ارمنی در سده هجدهم میلادی بود.

زندگی

باغداسار دبیر در ربع آخر سده ۱۷ (میلادی) در کنستانتینوپل تولد یافت. در میان آثار این شاعر، غزل‌هایش از اهمیت فراوانی برخوردارند و بسیاری از آن‌ها توسط مردم به صورت تصنیف خوانده شده‌است. سبک و بیان شعری باغداسار دبیر مستقل و خود ویژه است و پس از او هیچ شاعری به شیوهٔ او نسروده است.

در اشعار اجتماعی باغداسار دبیر اوضاع تاریخی و مناسبات اجتماعی دوران وی بازتاب یافته‌است. شاعر که شاهد ستم ملی و اجتماعی و رنج هم میهنانش زیر یوغ اسارت «ترکان عثمانی» و «شاهان ایرانی» بود، از رنج‌ها و دردهای همنوعانش به مثابهٔ وجدان بیدار زمانه، دردمند و آزرده گردیده و شعرهایش را به فریاد ضد بی عدالتی و ستم، بدل کرده‌است.

دستور زبان دوجلدی او از شهرت فراوانی برخوردار بوده‌است. از وی اشعار بسیاری بجا مانده است. مجموعه اشعار «سرودنامه کوچک باغداسار دبیر» در سال ۱۷۲۳ میلادی منتشر شد.

باغداسار در شعری راجع به خود می‌نویسند:

«غریبم، از وطنم دور شده‌ام،

دوست محبوب و بی همتایم را گم کرده‌ام،

شب‌ها در رؤیا و روزها در قلب من جای دارد.»

جستارهای وابسته

• فهرست آهنگسازان ارمنی
• فهرست نویسندگان ارمنی
• فهرست دانشمندان و فیلسوفان ارمنی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Paghtasar Dpir». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۵.
• نوری‌زاده، احمد (پائیز ۱۳۷۶). تاریخ و فرهنگ ارمنستان. نشر چشمه. ص. ۵۹۷–۵۹۶. شابک ۹۶۴-۶۱۹۴-۵۵-۹.
• باغداساریان، ادیک. «تاریخ ادبیات ارمنی (بخش ششم)». فصلنامه آپاگا (۴۷): ۷–۶.
• انوشه، حسن (۱۳۸۲). دانشنامهٔ ادب فارسی: ادب فارسی در قفقاز (آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و جمهوری خودمختار داغستان. ج. پنجم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات. ص. ۱۰۵. شابک ۹۶۴-۴۲۲-۴۶۵-۵.

• Պաղտասար Դպիր at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
• Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press. pp. 449-51.
• Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 2. Yerevan. p. 252.
• Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. pp. 128–29. ISBN 978-0-8143-3221-4.
• Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ. pp. 201–202.
• Խուդավերդյան, Կոստանդին. Հայկական համառոտ հանրագիտարան (به ارمنی). Vol. 1. Երևան: Հայկական Հանրագիտարան հրատարակչություն ՊՈԱԿ. p. 463-64.
• Hairapetian, Srbouhi (1995) [1986]. A History if Armenian Literature: From Ancient Times to the Nineteenth Centruy (Hay hin yev mijnadarian grakanuttian patmuttiun) (به ارمنی). New York: Caravan Books. p. 514.

رده:ادبیات ارمنی }}