انسفالیت اسبی شرقی
انسفالیت اسبی شرقی | |
---|---|
تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی) |
نشانهها | تب بالا، درد عضلانی، تغییر سطح هوشیاری، سردرد، تحریک پردههای مغز، نورهراسی و تشنج |
علت | ویروس انسفالیت اسبی شرقی |
روش تشخیص | بررسی مایع مغزی نخاعی یا بافت مغز |
پیشآگهی | خطر مرگ تقریبا ۳۳٪[۱] |
طبقهبندی و منابع بیرونی |
ویروس انسفالیت اسبی شرقی | |
---|---|
ریزنگارهٔ رنگی تهیهشده توسط میکروسکوپ الکترونی عبوری از غدد بزاقی پشه: ذرات ویروس (ویریونها) به رنگ قرمز دیده میشوند (بزرگنمایی ۸۳٬۹۰۰ برابر) | |
طبقهبندی ویروسها | |
(طبقهبندینشده): | ویروس |
Realm: | ریبوویریا |
فرمانرو: | Orthornavirae |
شاخه: | Kitrinoviricota |
رده: | Alsuviricetes |
راسته: | Martellivirales |
تیره: | Togaviridae |
سرده: | Alphavirus |
گونه: | ویروس انسفالیت اسبی شرقی
|
اِنسفالیت اسبی شرقی[۲][۳][۴][۵][۶] (انگلیسی: Eastern equine encephalitis) یا به اختصار EEE که به آن ۳ ئی یا بیماری خواب هم میگویند (با بیماری خواب آفریقایی یا همان تریپانوزومیاز آفریقایی اشتباه نشود) یک بیماری زئونوز ویروسی است که توسط نیش پشهٔ کولیستا ملانورا[۷] ایجاد میشود. عامل این بیماری، آلفاویروسها (توگاویروس) است که نخستین بار در سال ۱۹۳۳ جداسازی شد. این بیماری بیشتر در حوزهٔ کارائیب و همچنین در شرق، شمال شرقی، جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا دیده میشود.[۱] این بیماری نخستین بار در سال ۱۸۳۱ در ماساچوست و زمانی که ۷۵ اسب بهطور مرموزی تلف شدند، شناسایی شد. در اسبسانان، این بیماری علاوه بر اسب در الاغ و گورخر هم دیده شده و بهندرت انسان را هم گرفتار میکند.[۸] این ویروس بیشتر روی پرندگانی که در باتلاقهای قاره آمریکا زندگی میکنند تاثیر میگذارد.[۹] با توجه به نادر بودن این بیماری، بروز آن میتواند اثرات اقتصادی فراتر از تلف شدن چند اسب و طیور داشته باشد.[۸] در شرق آمریکا، میزان بروز بیماری در اسبسانان در حدود ۶۰–۲۰۰ مورد در سال است.[۱۰] تشخیص اِنسفالیت اسبی چالشبرانگیز و دشوار است، زیرا بسیاری از علائم آن شبیه سایر بیماریهای ویروسی است و بیماران ممکن است کاملاً بدون علامت باشند. تأیید بیماری ممکن است نیاز به جمعآوری و آزمایش مایع مغزی-نخاعی یا بافت مغز داشته باشد. اگرچه از سیتی اسکن و امآرآی هم برای تشخیص آنسفالیت استفاده میشود. اگر نمونهبرداری از مایع مغزی-نخاعی انجام شود، باید آن را جهت بررسی به آزمایشگاههای تخصصی فرستاد.[۱۱]
اِنسفالیت اسبی شرقی ارتباط نزدیکی به اِنسفالیت اسبی ونزولایی و اِنسفالیت اسبی غربی دارد.
انسفالیت اسبی شرقی یک بیماری بسیار نادر است. اما میتواند بسیار کشنده باشد. احتمال مرگ این بیماری، یک نفر از هر سه نفر مبتلا است. این بیماری از انسان به انسان منتقل نمیشود. فصل همهگیری این بیماری عمدتا اواخر تابستان تا اوایل پاییز است. در ایالات متحده این بیماری بیشتر در بخشهای شمال شرقی و بسیار کمتر در دیگر نقاط قاره آمریکا دیده میشود.[۹]
علائم و نشانهها
[ویرایش]دوره نهفتگی ویروس انسفالیت اسبی شرقی بین ۴ تا ۱۰ روز است. این بیماری بسته به سن فرد، ممکن است به صورت گسترده در بدن (سیستمیک) یا محدود به مغز (اِنسفالیت) پیشرفت کند. گونه مغزی بیماری شامل التهاب مغز است و ممکن است بدون علامت باشد. درحالیکه بیماری سیستمیک آن بسیار ناگهانی رخ میدهد. افراد مبتلا به بیماری سیستمیک معمولاً بین ۱ تا ۲ هفته بهبود مییابند. در حالی که بیماری مغزی (اِنسفالیت) در میان نوزادان شایعتر است، در بزرگسالان و کودکان اما اِنسفالیت معمولاً پس از بیماری سیستمیک آن ظاهر میشود.[۱] علائم بیماری شامل تب بالا (۳۹/۵ تا ۴۱ درجه)، درد عضلانی، تغییر سطح هوشیاری، سردرد، تحریک پردههای مغز، نورهراسی و تشنج است که ۳ تا ۱۰ روز پس از نیش پشهٔ آلوده رخ میدهد.[۱] دوره این بیماری بین یک تا دو هفته است.[۹] به دلیل تأثیر این ویروس بر مغز، بیمارانی که زنده میمانند، ممکن است با آسیبهای روحی و جسمی مانند اختلالات شخصیتی، فلج، صرع و اختلالات ذهنی-هوشی مواجه شوند.[۱]
پیشگیری
[ویرایش]این بیماری را میتوان در اسبها با استفاده از واکسنی که معمولاً همراه با واکسیناسیون سایر بیماریها از جمله ویروس انسفالیت اسبی غربی، ویروس انسفالیت اسبی ونزوئلایی و کزاز تجویز میشود، پیشگیری کرد. بیشتر واکسیناسیونهای انسفالیت اسبی شرقی از ویروس کشتهشده تهیه شده است. برای انسان، هیچ واکسنی برای پیشگیری از این بیماری در دسترس نیست. روشهای پیشگیری بیماری شامل کاهش خطر مواجهه است. استفاده از دفعکنندههای حشرات، پوشیدن لباسهای ضخیم و محافظ و کاهش میزان آبهای راکد بهترین وسیله برای پیشگیری هستند.[۱]
درمان
[ویرایش]هیچ درمان اختصاصی و قطعی برای انسفالیت اسبی شرقی پیدا نشده است. مدیریت درمان شامل تجویز کورتیکواستروئیدها، دارویهای ضد تشنج و اقدامات حمایتی (درمان علائم)[۱۲] مانند تزریق مایعات داخل وریدی، لولهگذاری در نای، و داروهای تببر است. تنها ۴٪ از انسانهایی که بیماری را میگیرند؛ علامتدار میشوند و حدود ۶ مورد در سال در ایالات متحده آمریکا گزارش میشود. یک سوم از مبتلایان میمیرند و بسیاری از کسانی که بهبود مییابند، دچار آسیب دائمی مغز و عوارض ناشی از آن میشوند.[۱۳]
همهگیرشناسی
[ویرایش]ایالات متحده آمریکا
[ویرایش]فعالیت ویروس در چندین ایالت در شمال شرقی آمریکا از سال ۲۰۰۴ افزایش یافته است. بین سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶، حداقل ده مورد انسانی انسفالیت اسبی شرقی در ماساچوست گزارش شده است. در سال ۲۰۰۶ حدود ۵۰۰٬۰۰۰ هکتار (۲٬۰۰۰ کیلومتر مربع) از اراضی جنوب شرقی ماساچوست با حشرهکش سمپاشی شدند تا خطر ابتلای انسان به این بیماری را کاهش دهد. چندین مورد انسانی نیز در نیوهمپشر گزارش شده است.[۱۴][۱۵]
در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۲ این ویروس در پشهای از گونه کوکیاپیدیا پرتوربانس در پارک ایالتی نیکرسون در دماغه کاد ماساچوست شناسایی شد. در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۲ این ویروس در پشههایی در پیتزفیلد، ماساچوست یافت شد.[۱۶]
از سپتامبر ۲۰۱۹ افزایش قابل توجهی در تعداد مبتلایان در نیو انگلند و میشیگان دیده شد. این موضوع برخی از مراکز بهداشتی را بر آن داشت تا همهگیری منطقهای اعلام کنند.[۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳] تا ۳۱ اکتبر ۲۰۱۹ پنج نفر در میشیگان[۲۴][۲۵] سه نفر در کنِتیکت،[۲۶] یک نفر در رود آیلند،[۲۳] یک نفر در آلاباما،[۲۷] یک نفر در ایندیانا،[۲۸] و سه نفر در ماساچوست جان باختند.[۲۹][۳۰][۳۱] این ویروس در بز،[۳۲] بوقلمون،[۳۳] گوزن[۳۳] و اسب نیز یافت شده است.[۳۴][۲۵][۳۵][۲۳][۳۳]
در ۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ۵ مورد انسانی تأییدشده بین ماساچوست و ویسکانسین گزارش شد.[۳۶] تا ۹ اکتبر ۲۰۲۰ یک نفر در میشیگان جان باخت[۳۷] و یک نفر در ویسکانسین درگذشت.[۳۸]
در سال ۲۰۲۴ مردی در نیوهمپشر بر اثر این ویروس درگذشت.[۳۹] در اواخر اوت ۲۰۲۴ در پلیموث، ماساچوست به دلیل یافتن موارد جدید پارکهای شهر را هنگام غروب میبستند.[۴۰]
اروپا
[ویرایش]در اکتبر ۲۰۰۷ یک شهروند بریتانیایی اهل لیوینگستون، اسکاتلند نخستین قربانی اروپایی این بیماری شد. این مرد که در تابستان سال ۲۰۰۷ در تعطیلات خود برای ماهیگیری به نیوهمپشر آمریکا رفته بود در ۱۳ سپتامبر ۲۰۰۷ مشخص شد که مبتلا به انسفالیت اسبی شرقی شده است. او در ۳۱ اوت ۲۰۰۷ تنها یک روز پس از بازگشت به خانه به این بیماری مبتلا شد و کمی بعد به کما رفت.[۴۱] وی گرچه بعدها از کما خارج شد اما عوارض شدید و ماندگار مغزی پیدا کرد.[۴۲]
سلاح بیولوژیک
[ویرایش]ویروس انسفالیت اسبی شرقی یکی از دهها عامل میکروبی بود که ایالات متحده پیش از تعلیق برنامه سلاحهای بیولوژیکی خود در سال ۱۹۶۹ - چند سال قبل از امضا (۱۹۷۲) و سپس تصویب (۱۹۷۵) کنوانسیون سلاحهای بیولوژیکی - به عنوان سلاحهای بیولوژیکی بالقوه مورد بررسی و تحقیق قرار داد.[۴۳]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ "Eastern Equine Encephalitis". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Retrieved 30 April 2017.
- ↑ «نگرانیها از نقش تغییرات آب و هوایی در ازدیاد نوعی پشه که موجب انتقال بیماری کشنده عفونت مغزی میشود». صدای آمریکا. ۱۲ مهر ۱۳۹۸. دریافتشده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «۸ کشته در اثر بیماری نادر ناشی از پشه در آمریکا». خبرگزاری ایسنا. ۳ مهر ۱۳۹۸. دریافتشده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ حاتمی، حسین (۱۳۹۱). «اصول، مبانی و کلیات اپیدمیولوزی بیماریهای عفونی». در عزیزی، فریدون؛ حاتمی، حسین؛ جانقربانی، محسن. اپیدمیولوژی و کنترل بیماریهای شایع در ایران - دفتر دوم (PDF). ج. ۲. تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی شهید بهشتی. ص. ۸۷۴. شابک ۹۷۸۶۰۰۲۰۹۲۴۸۹.
- ↑ آذری حمیدیان، شهیاد؛ جو افشانی، محمدعلی؛ رسایی، علیرضا؛ مسلم، مظفر (۱۳۸۲). «بررسی فونستیک پشههای جنس کولیستا (دوبالان: کولیسیده) در استان گیلان» (PDF). مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان. ۱۰ (۴): ۲۲۹. دریافتشده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ علاءالدینی، آرش؛ حسینزاده، مهدی؛ ماندنی، سلمان (۱۳۹۶). «مروری بر تظاهرات عصبی ناشی از عوامل جنگ میکروبی و رویکردهای درمانی آنها» (PDF). فصلنامهٔ علوم اعصاب شفای خاتم. ۵ (۳): ۹۵. دریافتشده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ "Transmission of Eastern Equine Encephalitis Virus". Eastern Equine Encephalitis Virus. U.S. Centers for Disease Control and Prevention. 20 May 2024. Retrieved 26 August 2024.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "Eastern Equine Encephalomyelitis" (PDF). United States Department of Agriculture Animal and Plant Health Inspection Service. United States Department of Agriculture (USDA). Archived from the original (PDF) on 3 February 2017. Retrieved 1 May 2017.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «بیماری ایایای چیست و تا چه اندازه خطرناک است؟». بیبیسی فارسی. ۹ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ "Eastern Equine Encephalitis". Florida Health. Retrieved 30 April 2017.
- ↑ Deresiewicz RL, Thaler SJ, Hsu L, Zamani AA (1997). "Clinical and neuroradiographic manifestations of eastern equine encephalitis". N. Engl. J. Med. 336 (26): 1867–74. doi:10.1056/NEJM199706263362604. PMID 9197215.
- ↑ "Eastern Equine Encephalitis". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 16 August 2010. Retrieved 7 August 2012.
- ↑ "Eastern Equine Encephalitis Fact Sheet". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 16 August 2010. Retrieved 30 August 2015.
- ↑ Zheng, Yuxing (16 August 2008). "Mosquito-borne virus infects 2d in Mass". The Boston Globe.
- ↑ Zheng, Yuxing (31 August 2006). "Middleborough boy with EEE dies". The Boston Globe. Archived from the original on 2 September 2006. Retrieved 31 August 2006.
- ↑ Kane, Taryn (27 July 2012). "Rare, deadly virus found in mosquitoes in Pittsfield". News10. Archived from the original on 2012-07-30.
- ↑ Andersen, Travis; McDonald, Danny (6 September 2019). "Two more EEE human cases reported, raising the state's count to seven". The Boston Globe. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 6 September 2019.
- ↑ "Why Is EEE Highest In Southeastern Massachusetts?". CBS Boston. 22 August 2019. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ "Second Human Case Of EEE Confirmed In Mass. ; 10 More Towns Now At Critical Risk". CBS Boston. 16 August 2019. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ Seltz, Johanna (13 August 2019). "It's code red for EEE in nine communities south of Boston". The Boston Globe. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ Congi, Sera (13 August 2019). "Massachusetts man infected with EEE now in coma, family says". WCVB-TV. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ LaPook, Jonathan (21 September 2019). "7 dead from rare disease spread by mosquitoes". CBS News. Retrieved 2019-09-21.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ Almasy, Steve (2 October 2019). "Connecticut Eastern equine encephalitis death is 10th nationwide". CNN. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ Miller, Kayla (2019-10-02). "Fourth person dies from mosquito-borne illness in Michigan". mlive. Retrieved 2019-10-03.
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Mahieu, Devon (15 October 2019). "Fifth person in Michigan dies from Eastern Equine Encephalitis". UpNorthLive. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ Cuda, Amanda (1 September 2019). "Third person in state dies from EEE". Connecticut Post. Archived from the original on 17 October 2019. Retrieved 16 October 2019.
- ↑ Gore, Leada (28 October 2019). "Mosquito-borne virus kills 1 in Alabama: What to know about EEE". al. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ "1st Eastern Equine Encephalitis Human Death Reported in Indiana". News18. 20 October 2019. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ Klein, Asher (26 September 2019). "Mass. Health Officials Say 12th Person Has EEE, 1 Fewer Death". NBC10 Boston. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ Pescaro, Mike; Klein, Asher (25 September 2019). "UPDATE: Mass. Health Officials Give New Info on EEE-Related Deaths". NBC10 Boston. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ "Mass. retracts number of EEE deaths; confirms 12th human case of virus". The Boston Globe. 26 September 2019. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ Anderson, Derek J. (17 August 2019). "A 2nd Person In Mass. Is Diagnosed With Mosquito-Linked EEE Disease". WBUR-FM. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ "Pennsylvania Game Commission advises hunters to take precautions against EEE virus". Pittsburgh Tribune-Review. 22 October 2019. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ "18 Louisiana Horses Confirmed Positive for EEE or WNV". The House (magazine). 21 August 2019. Retrieved 22 August 2019.
- ↑ Mulder, James (1 October 2019). "Eastern equine encephalitis kills another horse in Oswego County". syracuse. Archived from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ "Michiganders urged to stay indoors as officials race to stop the spread of a dangerous mosquito-borne disease". CNN. 17 September 2020. Retrieved 2020-10-26.
- ↑ "West Michigan resident with EEE dies". mlive (به انگلیسی). 2020-10-02. Retrieved 2020-10-26.
- ↑ "Wisconsin woman dies of rare disease carried by mosquitoes". Milwaukee Journal Sentinel. Retrieved 2020-10-25.
- ↑ https://www.nbcnews.com/health/health-news/new-hampshire-resident-dies-eee-rare-mosquito-borne-virus-rcna168433
- ↑ https://www.plymouth-ma.gov/DocumentCenter/View/6479/Plymouth-Park-and-Field-Closures---EEE-Press-Release?bidId=
- ↑ "Man in coma after mosquito bite". BBC News Online. 8 October 2007.
- ↑ "Family thrilled by recovery of killer virus victim". The Scotsman. 22 December 2007. Retrieved 4 February 2020.
- ↑ "Chemical and Biological Weapons: Possession and Programs Past and Present" (PDF). James Martin Center for Nonproliferation Studies, Middlebury College. March 2008.
بیشتر بخوانید
[ویرایش]- "Eastern Equine Encephalitis". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2018-12-17.
- Source for a portion of this information: Evans, J.W.; Borton, A.; Hintz, H.F.; Van Vleck, L.D. (1977). The Horse. W.H. Freeman. ISBN 978-0716704911.
- "Togaviridae". Virus Pathogen Database and Analysis Resource (ViPR).