آرامگاه بیبی دختران
آرامگاه بیبی دختران | |
---|---|
نام | آرامگاه بیبی دختران |
کشور | ایران |
استان | استان فارس |
شهرستان | شیراز |
اطلاعات اثر | |
کاربری | آرامگاه |
دیرینگی | دوره ایلخانی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره ایلخانی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۴۲۲ |
تاریخ ثبت ملی | ۲۱ تیر ۱۳۴۷ |
بی بی خدیجه، ام عبدالله از فرزندان زین العابدین امام چهارم شیعیان است. در شیراز، شمال مسجد مشیر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۱ تیر ۱۳۴۷ با شمارهٔ ثبت ۴۲۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.[۱]
این آرامگاه به بیبیدختران یا در گویش محلی بیبیدخترون معروف است. این بنا در زمان ایلخانی ساخته شدهاست و دستور ساخت آرامگاه را زنی از سلاطین آن زمان دستور دادهاست و چون به دلیل زلزله تخریب شده، محمدقلی خان ایلخانی عمارت را تجدید و تعمیر کرد و عمارت کنونی مربوط به دوره زندیه است و در ابتدا اطراف بقعه قبرستان بوده. این آرامگاه در کوچهای منشعب از خیابان شهید دستغیب در پشت مسجد بیتالعباس در نزدیکی مسجد ایلخانی قرار گرفتهاست.
هنر تجسمی (معماری)
[ویرایش]این آرامگاه دارای گنبدی بلند است بنا به صورت دو تاج با یک زیر زمین ساخته شدهاست. حیاط آن نیز دارای حوضی چهار گوشه در جلو آرامگاه و دو باغچه در گوشه آن است.
مقبرهام عبدالله در زیرزمین حیاط قرار گرفتهاست و همچنین در بیرون از بقعه، در گوشه شمالی قبر عبدالله مبارک قرار دارد.
درباره ساختمان
[ویرایش]ازاره درون بقعه تا بلندای یک و نیم متری از سنگ گندمک ساخته شدهاست، پوشش روی آرامگاه چوبی است که درازا و پهنای آن ۴ متر و ۱٫۵ متر و بلندای آن ۲ متر است. در دور و بر آرامگاه نیز، سنگ آرامگاههایی وجود دارد که نقش هایی بر روی آنان کشیده شده و اکنون در ازارهها در پلهها کارگذاشته شدهاست.[۲]
این بقعه تاکنون چندین بار از سوی اداره اوقاف بازسازی شدهاست.
نامگذاری
[ویرایش]مردم در قدیم باور داشتند دخترها برای یافتن شوهر از بیبیدختران حاجت میگیرند و بین دخترهای جوان در گذشته رسم بود پارچه یا نخی را به عنوان داشتن حاجت به حرم بیبیدختران میبستند و در زمان گرفتن حاجت نذر خود را ادا میکردند. برخی بر این باورند که معبد زرتشتی در این مکان بوده و به مرور زمان از آناهیتا به بی بی دختران دگرگون شده است مانند بی بی شهربانو تهران.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ اسناد مربوط به بقعه بیبیدختران چاپ میراث فرهنگی استان فارس، میراث فرهنگی استان فارس، ۲۶ ژوئن ۲۰۱۱