پرش به محتوا

گیاه‌پارچ خاسیانا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گیاه‌پارچ خاسیانا
گیاه‌پارچ خاسیانا. گیاه کشت شده.
وضعیت حفاظت
CITES Appendix I (CITES)[۲]
رده‌بندی علمی edit
فرمانرو: گیاهان
کلاد: نهان‌دانگان
کلاد: دولپه‌ای‌های نو
راسته: میخک‌سانان
تیره: Nepenthaceae
سرده: Nepenthes
گونه: N. khasiana
نام دوبخشی
Nepenthes khasiana
Satellite image of the Indian subcontinent with the distribution of N. khasiana highlighted in green.
مترادف

گیاه‌پارچ خاسیانا (نام علمی: Nepenthes khasiana)، یک گونه از سرده گیاه‌پارچ‌ها و بومی هند بوده و بیشتر در تپه‌های خاسی می‌روید. تصور می‌شود که طعمه را با استفاده از شب‌تابی آبی جذب می‌کند.[۴] این گونه پراکنش بسیار محلی دارد و در طبیعت نادر است. اما با پیشرفت‌های جدید در فناوری کشاورزی و کشت بافت، اکنون در محوطه دانشگاه ناگالند، کشت می‌شود.

این گیاه‌پارچ که بومی مگالایا است را می‌توان به‌طور گسترده به‌عنوان گیاهان تزئینی در خارج از بسیاری از خانه‌های ناگالند مشاهده کرد.[۵]

جمعیت‌های جدا شده، از منطقه جاراین در تپه‌های جاینتیا (Jaintia Hills)، منطقه باقمارا در تپه‌های گارو (Garo Hills)، از مجاورت تپه‌های خاسی در منطقه مگالایا در بالای خارتونگ، منطقه دیما هاساپو در آسام و در برخی از مناطق ناگالند وجود دارند.[۶]

با این وجود، گیاه‌پارچ خاسیانا تنوع ژنتیکی قابل توجهی را نشان می‌دهد.[۷] مردم خاسی به این گیاه تیو راکوت می‌گویند که به معنی دیو گل یا گیاه بلعنده است. جاینتیاها آن را کست‌فار (kset phare) می‌نامند که تقریباً به‌عنوان توری درب‌دار ترجمه می‌شود. گاروها این گیاه را ممانگ کاکسی (memang-koksi) می‌نامند که در لغت به معنای سبد شیطان است[۸][۹] و قبیله بیات از آسام به گیاه جاگ‌پار (Jug-Par) که به معنی گل کوزه یا (Loisul Kola) است که در لغت به معنای گیاه کوزه است می‌گویند.[۶]

گیاه‌پارچ خاسیانا یک گونه حفاظت شده بوده و به‌عنوان در خطر انقراض طبقه‌بندی شده‌است و در فهرست کنوانسیون بین‌المللی تجارت گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در حال انقراض ضمیمه آی (I) به معنی تجارت بین‌المللی تجاری ممنوع است قرار می‌گیرد. تهدیدهای جمعیت‌های وحشی شامل تخریب زیستگاه، زهکشی معدن اسیدی مرتبط با استخراج زغال‌سنگ و جمع‌آوری برای مصارف دارویی و زینتی است.[۸][۱۰]

در سال ۲۰۱۰، مجموعه نادر گیاه‌پارچ با هدف حفاظت از ۴ گونه از گونه‌های در معرض خطر گیاه‌پارچ تأسیس شد: گیاه‌پارچ زرآوندی، گیاه‌پارچ سپرگرد، گیاه‌پارچ سخت‌برگ و گیاه‌پارچ خاسیانا.[۱۱][۱۲][۱۳]

نام گیاه‌شناسی خاسیانا (khasiana) در برخی متون قدیمی خسیانا (khasyana) نوشته شده‌است.[۱۴][۱۵] این املا در واقع پیش از آن است که به‌طور رسمی در تک‌نگاشت جوزف دالتون هوکر در پارچ‌گیاهان سال ۱۸۷۳ (Nepenthaceae) منتشر شد، همان‌طور که در مقاله‌ای توسط مکسول تی. مسترز (Maxwell T. Masters) در شماره ۲۰ آوریل ۱۸۷۲ تاریخچه باغبانان و کشاورزی (The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette) ظاهر شد. این مقاله خود بر اساس نسخه خطی تک‌نوشت هوکر است.[۱۵]

در تجارت باغبانی اواخر قرن نوزدهم، گیاه‌پارچ خاسیانا اغلب با گیاه‌پارچ تقطیرکن سریلانکا اشتباه گرفته می‌شد.[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]

منابع

[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nepenthes khasiana». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۲.

  1. Ved, D.; Saha, D.; Haridasan, K.; Ravikumar, K. (2015). "Nepenthes khasiana". IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2015: e.T48992883A49009685. doi:10.2305/IUCN.UK.2015-2.RLTS.T48992883A49009685.en. Retrieved 19 November 2021.
  2. "Appendices | CITES". cites.org. Retrieved 2022-01-14.
  3. (به لاتین) Hooker, J.D. 1873. Ordo CLXXV bis. Nepenthaceæ. In: A. de Candolle Prodromus Systematis Naturalis Regni Vegetabilis 17: 90–105.
  4. Kurup, R. , A.J. Johnson, S. Sankar, A.A. Hussain, C.S. Kumar & S. Baby 2013. Fluorescent prey traps in carnivorous plants. Plant Biology 15(3): 611–615. doi:10.1111/j.1438-8677.2012.00709.x
  5. "An insight into the world of plants that eat animals – Carnivorous Plants" (PDF).
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Sajem Betlu, A.L. 2016. "Nepenthes khasiana Hook. f.(Nepenthaceae) from Assam" (PDF). Current Science. Vol III, No. 8.
  7. Bhau, B.S. , K. Medhi, T. Sarkar & S.P. Saikia 2009. PCR based molecular characterization of Nepenthes khasiana Hook. f. —pitcher plant. Genetic Resources and Crop Evolution 56(8): 1183–1193. doi:10.1007/s10722-009-9444-0
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Prasad, M.N.V. & S. Jeeva 2009. Coal mining and its leachate are potential threats to Nepenthes khasiana Hook. f. (Nepenthaceae) that preys on insects - an endemic plant in North Eastern India. بایگانی‌شده در ۲۰۱۶-۰۳-۰۴ توسط Wayback Machine Biological Diversity and Conservation 2/3: 29–33.
  9. Flora of Meghalaya بایگانی‌شده در ۲۰۰۷-۱۲-۲۵ توسط Wayback Machine
  10. Verma, P.K. , J. Schlauer, K.K. Rawat & K. Giri 2014. Status of insectivorous plants in northeast India. Carnivorous Plant Newsletter 43(2): 49–58.
  11. Ziemer, B. 2010. Exciting conservation news: the Rare Nepenthes Collection project! Carnivorous Plant Newsletter 39(3): 67.
  12. Nepenthes khasiana بایگانی‌شده در ۹ فوریه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Ark of Life.
  13. Bourke, G. 2010. "A new conservation initiative: the Rare Nepenthes Collection project" (PDF). Archived from the original (PDF) on 9 April 2013. Retrieved 19 October 2022. Captive Exotics Newsletter 1(2): 5–6.
  14. Moore, D. 1872. On the culture of Nepenthes at Glasnevin. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1872(11): 359–360.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ Masters, M.T. 1872. The cultivated species of Nepenthes. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1872(16): 540–542.
  16. Masters, M.T. 1881. New garden plants. Nepenthes Mastersiana×, Hort. Veitch. The Gardeners' Chronicle, new series, 16(415): 748–749.
  17. Masters, M.T. 1882. New garden plants. Nepenthes rubro-maculata×, Hort. Veitch. The Gardeners' Chronicle, new series, 17(423): 143.
  18. Dixon, W.E. 1889. Nepenthes. The Gardeners' Chronicle, series 3, 6(144): 354.