گنور تپه

گنور تپه (انگلیسی: Gonur Tepe ، ترکمنی: Goňur depe)، یک تپه باستانی است که قدمت آن بین ۲۴۰۰ تا ۱۶۰۰ پیش از میلاد است^[۱] و در حدود ۶۰ کیلومتری شمال مرو در ترکمنستان واقع شده است که شامل یک سکونتگاه بزرگ در اوایل عصر برنز است. این محوطه را می‌توان پایتخت یا سکونتگاه اصلی تمدن آمودریا نامید.

این مکان توسط باستان‌شناس یونانی-روس، ویکتور ساریانیدی در سال ۱۹۷۲ کشف شد و توسط خود او از سال ۱۹۷۴ تا ۲۰۱۳ کاوش شد.

گاهشماری[ویرایش]

با توجه به داده‌های تحقیقات اولیه در گنور تپه و مطالعات چینه‌شناسی اخیر که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ انجام شده است، رابرت ام ساتایف، نادژدا آ. دوبووا و محمد آ. مامدوونه پنج دوره یا افق ساخت و ساز این سکونتگاه را ذکر می‌کنند:^[۲]

* فاز اول: ۲۵۰۰ تا ۲۰۰۰ پ.م.
فاز دوم: ۲۰۰۰ تا ۱۹۰۰ پ.م.

فاز سوم: ۱۹۰۰ تا ۱۷۰۰ پ.م.

فاز چهارم: ۱۷۰۰ تا ۱۶۰۰ پ.م.
فاز پنجم: ۱۶۰۰ تا ۱۵۰۰ پ.م.

همچنین داده هایی بر اساس آثار به‌دست آمده که مشابهت هایی به آثار محوطه های نمازگاه‌تپه و سرزم دارند، قدمت ۳۲۰۰ تا ۲۸۰۰ پ.م. را نیز می‌افزاید.^[۳]

ژنتیک[ویرایش]

طبق مطالعه ناراسیمهان و همکاران (۲۰۱۹):^[۴]

J (4/9), H1a (1/9), P (1/9), R (2/9), and T (1/9).

نوشیدنی هوم[ویرایش]

به ادعای ساریانیدی، آثاری از نوشیدنی هوم در اوستا و وداها و مواد تشکیل دهنده آن، در این محوطه یافت شده است.^[۵]

پانویس[ویرایش]

↑ Frenez, Dennys (2018-01-01). "Manufacturing and trade of Asian elephant ivory in Bronze Age Middle Asia. Evidence from Gonur Depe (Margiana, Turkmenistan)". Archaeological Research in Asia.
↑ Dubova, Nadezhda A. (2019-01-01). "The internal chronology and periodization of Gonur Depe". ANTIQUITIES OF EAST EUROPE, SOUTH ASIA AND SOUTH SIBERIA IN THE CONTEXT OF CONNECTIONS AND INTERACTIONS WITHIN THE EURASIAN CULTURAL SPACE (NEW DATA AND CONCEPTS) Proceedings of the International Conference, November 18–22, 2019, St. Petersburg.
↑ «The World of the Oxus Civilization, (Routledge Worlds), ISBN-13: 978-1138722873, ISBN-10: 1138722871».
↑ Narasimhan, Vagheesh M.; Patterson, Nick; Moorjani, Priya; Rohland, Nadin; Bernardos, Rebecca; Mallick, Swapan; Lazaridis, Iosif; Nakatsuka, Nathan; Olalde, Iñigo (2019-09-06). "The Formation of Human Populations in South and Central Asia". Science (New York, N.Y.). 365 (6457): eaat7487. doi:10.1126/science.aat7487. ISSN 0036-8075. PMC 6822619. PMID 31488661.
↑ «Margiana and Soma-Haoma (Victor I. Sarianidi)». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۸.

[1] Frenez, Dennys (2018-01-01). "Manufacturing and trade of Asian elephant ivory in Bronze Age Middle Asia. Evidence from Gonur Depe (Margiana, Turkmenistan)". Archaeological Research in Asia.

[2] Dubova, Nadezhda A. (2019-01-01). "The internal chronology and periodization of Gonur Depe". ANTIQUITIES OF EAST EUROPE, SOUTH ASIA AND SOUTH SIBERIA IN THE CONTEXT OF CONNECTIONS AND INTERACTIONS WITHIN THE EURASIAN CULTURAL SPACE (NEW DATA AND CONCEPTS) Proceedings of the International Conference, November 18–22, 2019, St. Petersburg.

[3] «The World of the Oxus Civilization, (Routledge Worlds), ISBN-13: 978-1138722873, ISBN-10: 1138722871».

[4] Narasimhan, Vagheesh M.; Patterson, Nick; Moorjani, Priya; Rohland, Nadin; Bernardos, Rebecca; Mallick, Swapan; Lazaridis, Iosif; Nakatsuka, Nathan; Olalde, Iñigo (2019-09-06). "The Formation of Human Populations in South and Central Asia". Science (New York, N.Y.). 365 (6457): eaat7487. doi:10.1126/science.aat7487. ISSN 0036-8075. PMC 6822619. PMID 31488661.

[5] «Margiana and Soma-Haoma (Victor I. Sarianidi)». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۱۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]