گاز اشکآور
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
گاز اشکآور یا عامل اشکآور ترکیبی شیمیایی است که با تحریک اعصاب قرنیه در چشمها باعث ریزش اشک، درد و حتی کوری موقت میشود. گاز اشکآور غشای مخاطی در چشمها، بینی، دهان و ریه را تحریک میکند و باعث سرازیر شدن اَشک، عطسه، سرفه و دشواری در تنفس میشود.
عاملهای اشکآور عموماً بهعنوان عامل ضدشورش و عامل شیمیایی جنگی بهکار میروند. بهعنوان مثال، استفاده از گاز اشکآور و افشانه فلفل برای کنترل شورش بسیار رایج است.
سازوکار
[ویرایش]گازهای اشکآور از ذرات جامد بسیار ریزی تشکیل شدهاند و وقتی در هوا آزاد میشوند، به حالت گاز تبدیل میشوند. در نتیجه، استنشاق کنندگان علائم مختلفی را تجربه میکنند، از جمله سرفه، سوزش ریهها و اشک چشم، گاهی باعث سوختگی یا کوری موقت و موارد نادر منجر به استفراغ مداوم میشود که منجر به مرگ میشود.
گازهای اشکآور غشای مخاطی چشم، بینی، دهان و ریهها را تحریک میکنند و باعث گریه، عطسه، سرفه و تنفس دشوار میشوند.
انواع
[ویرایش]اثرات گاز اشک آور با توجه به نوع و کمیت آن که فرد هدف استنشاق میکند، متفاوت است. تقریباً ۱۵ نوع از این گازها در جهان تولید میشود که از بین آنها سه نوع معروف متفاوت هستند:
- حداقل اثر: معمولاً مورد استفاده قرار میگیرد و از گاز CN ساخته میشود که دارای اثر موقتی است و به سرعت محو میشود.
- اثر متوسط: از گاز CS ساخته شدهاست و برای محیط زیست و انسان، سمی و مضر محسوب میشود.
- قویترین اثر: گاز CR و استفاده از آن در سال ۱۹۵۶ به دلیل اثراتی که باعث استفراغ مداوم و ممکن است منجر به مرگ شود، متوقف شد.
راههای مقابله
[ویرایش]اولین خط دفاعی استفاده از «دستگاه تنفس» و ماسکهای مخصوص است.[۱] همچنین، باید تمام صورت را با پارچه خیس، یا ماسک مرطوب بپوشانید. و از یک عینک محکم مانند عینک شنا استفاده کنید. باید لباس کامل بپوشید، هدف این است که تا آنجا که ممکن است پوست از تماس مستقیم با گاز مصون بماند.[۲] از لنزهای چشمی و آرایشی استفاده نکنید. چرا که با نشستن ذرّات گاز اشکآور روی چشم لنزها به پایین میافتد.[۱]
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Protecting yourself from tear gas: INSI". newssafety.org. Archived from the original on 25 July 2021. Retrieved 2020-11-28.
- ↑ Livingston, Mercey. "Here's what to do if you get exposed to tear gas". CNET (به انگلیسی). Retrieved 2020-11-28.