کسبوکار باز
کسب و کار باز یک رویکرد سازمانی است که به مفاهیمی از جنبشهای آزاد مانند نرمافزار آزاد، منبع باز، محتوای باز و ابزارها و استانداردهای باز میشود. این رویکرد ارزشهایی در زمینه شفافیت، مشارکت ذینفعان و پاسخگویی را به ارمغان میآورد.
ساختارهای کسب و کار باز، باعث میشود که مشارکتکنندگان و غیرمشارکتکنندگان قابل مشاهده باشند تا سود تجاری براساس آن توزیع شود. این کسب و کارها به دنبال جذب مشارکت افراد و نتایج مثبت به وسیلهی پاداش دادن به مشارکتکنندگان، به شیوهای باز هستند.
ایده اصلی
[ویرایش]مفاهیم اصلی عبارتند از:
- یادگیری آزاد/بهاشتراکگذاری: یک اصل پایهای این است که همراهی آزادانه در هر سطح و هر مکانی.
- مشارکت آزاد: دعوت آزاد برای پیوستن به سازمان (مشابه سورسفورج، انجمن بلندر که تیمها/افراد به انجمن فریمورک [برای خدمات خاص، مشاوره، تعلیم دادن، اقتباسها، دورههای آموزشی، اردوها، سمپوزیومها و کتابها] وارد میشوند).
- حقوق مستقل: هر فرد حمایت میشود و در جهت شناسایی و بهبود توسعه فردی مثل فنی، شخصی، معنوی و ... تشویق میشود.
- تمرکز بر اجتماع: فعالیتهای سودمند به عنوان بخشی از محدوده فعالیتهای انسانی عادی مثل زندگی خانوادگی، اجتماعی، دینی و غیره شناخته میشود.
- عدم وابستگی به سازمان: تشکیلات بر پایه هیچ موسسه، حالت، مذهب یا چنین چیزی نیست. اعضا هر دیدگاه یا وابستگی میتوانند داشته باشند.
- دانش آزاد: تبادل دانش از طریق استانداردهای آزاد، اصول متن باز و محتوای باز -تا جای ممکن- انجام میشود.
- اطلاعات باز اعضا: دسترسی آزاد به اطلاعات تماس تمامی دیگر اضا به فرم مناسب (به عنوان مثال زمانی که این اطلاعات برای انتشار توسط یک عضو تایید میشود)
- حساب و کتاب باز: تمامی اطلاعات مالی از جمله پاداشهای دیگران
جزییات
[ویرایش]دانش
[ویرایش]- تمامی دانش و اطلاعات کسب شده، بین تمامی اعضا آزاد و رایگان است (و همچنین در جامعهای وسیعتر برای عموم افراد از طریق عضویت)
- دانش و اطلاعات پیوسته از هر طریقی که به دست میآیند به یک فرم همواره در دسترس (از طریق مرورگر اینترنت) تبدیل میشوند:
- از اسناد فیزیکی
- اسناد الکترونیکی که به صورت مستقل نگهداری میشوند
- بانکهای اطلاعاتی بسته و غیره.
- دانش توسط اعضای کسب و کار باز ساخته و مراقبت میشوند.
- دانش به فرم کیمیاگری، درست در لحظه ساخته شدن، در دسترس قرار میگیرد نه پس از یک بازتولید ثانویه پس از بازنگری (مشارکت در انتشار ویکینامیکز Wikinomics بایگانیشده در ۵ نوامبر ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine).
مالی
[ویرایش]- پرداختیها/درآمدهای مستقل بر اساس رقابت اجتماعی و حرفهای، ساعتهای کارکرد و عملکرد محاسبه میشود.
- سود خالص بین اعضا، بر اساس مشارکت مستقل شفافشان تقسیم میشود.
کسب و کار به معنای مشغول بودن است. مفهوم کسب و کار شامل تمامی فعالیتهای کسب درآمد میشود.
مدیریت
[ویرایش]مدیریت فقط یک نقش (تعدیلکننده و تسهیلکننده) دیگر برای بهینه کردن فرایندهای گروهی (به عنوان شخص اول مجموعه، جهت هدایت مهارتهای فردی و رقابتی) است.
- تصمیمات از فرایندهای باز بر اساس اجماع و رایگیری با حضور اعضای درگیر انجام میشود.
- نقشهای مدیریت در پروژهها چرخشی هستند (که از ابتکار عمل اشخاص مناسبی که انتخاب شدهاند و توسط اعضای پروژه تاییدشده هستند میآید).
تمرکز بر شفافیت محصولات
[ویرایش]کسب و کارهایی که محصول میفروشند میتوانند به روشهای باز عمل کنند. به عنوان مثال با افشای هزینههای قطعات و هزینههای اجرایی.[۱] این کار برای ذینفعان، سهامداران، کارمندان، خانواده و دیگران مزایا و اشتیاق ایجاد میکند.
خطر ورشکستگی در چنین کسب و کارهای آزادی به خاطر در دسترس قرار گرفتن حاصل عملکردها کاهش پیدا میکند و برای بازسازی این کسب و کارها حتی در مواقع بسیار حساس قابل اتکاست.
تمرکز بر شفافیت خدمات
[ویرایش]یک کسب و کار بر پایه خدمات هم میتواند به روشهای آزاد فعالیت کند. کسب و کاری که تمامی تراکنشها (اعانهها و استفاده از پولهای اعانه شده) را در لحظه در وبسایتشان در معرض دید عمومی قرار میدهند، بسیار باز هستند. یک مثال دیگر میتواند Canonical Ltd باشد. کسب و کارهای باز میتوانند برای اعانهدهندگان، مخصوصاً اگر نام اعانهدهندگان در شبکههای اجتماعی (با نام واقعی و شناسههای توییتر، فیسبوک و دیگر برندها) عمومی شود، بسیار جذابتر خواهد بود. در این حالت حتی اعانهدهندگان در خیریه به عنوان یک تجارت مشارکت میکنند و بالاتر از آن روح مثبت جمعی (به دست آوردن «وافی») را بالا میبرند و اعتبارشان را میسازند.
خطر ورشکستگی این کسب و کارهای بر پایه تراکنشهای مالی هم به این خاطر کاهش پیدا میکند که:
با به دست آوردن اعتماد بیشتر، جریان نقدی بالاتر میرود.
اعضا
[ویرایش]میزان آزادی اعضا میتواند متفاوت باشد:
- هر فرد فارغ از نژاد، جنسیت، مذهب یا رویه سیاسیاش میتواند یک عضو باشد:
- با تایید اکثریت اعضا
بر اساس میزان صلاحیت اجتماعی و حرفهای و قوانین شفاف خودساخته کسب و کار که برای تمامی جامعه کسب و کار پیوسته ساخته و مراقبت میشود.
- اعضایی که کم و بیش خودشان ساعت کارشان و موقعیتشان را مشخص میکنند.
- بر اساس قوانین ثابت: ساعات کاری ۸ تا ۱۸ دوشنبه تا جمعه مطابق معمول
- بر اساس برنامه کاری بر اساس نیاز کاری هماهنگ شده یا هماهنگ نشده مشخص (با در نظر گرفتن اهمیت بیشتر به اولویتها [خلاقیت، پیشرفت، خانواده، زندگی اجتماعی، مشارکتهای سیسای و غیره]).
بیشتر بدانید
[ویرایش]- Corporate transparency
- E-democracy
- Open source governance
- Business models for open source software
- Open-source hardware
منابع
[ویرایش]- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۹ ژانویه ۲۰۱۹.