کرش (قومیت)
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
|---|---|
| استان‌های فارس و هرمزگان | |
| زبان‌ها | |
| کرشی | |
| دین | |
| اسلام، شیعه و سنی | |
تیره کُرُش این قول از زبان پیران کورش نیز شنیده شده‌است که خود را تیره‌هایی از طایفه فارسی مدان می‌دانند. واژگان آن‌ها به خوبی نشان می‌دهد که کورشی گویشی از زبان بلوچی است [۲]و ارتباطی با ترکی قشقایی ندارد. زبان کروشی (Koroshi) جزئی از زبان‌های شمال غربی ایرانی است. جایی که زبان بلوچی در آن واقع شده‌است. این لهجه در تقسیم‌بندی زبانشناسی بخشی از لهجه‌ها و شاخه‌های زبان بلوچی قرار می‌گیرد.[۳] چون این لهجه خارج از محدوده جغرافیایی بلوچستان قرار گرفته‌است کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است. زبان کروشی به علت همسایگی با زبان فارسی بسیاری از ویژگی‌های این زبان را به خود گرفته‌است. .مردمان کُرُش خود را «دارغه dârghe» نیز می‌نامند. این مردم از قول پیرانشان خود را بازماندهٔ داروغه‌های دوران صفویان می‌دانند، اما گذشته از این مفهوم، «دارغه» به معنی شتربان (ساربان) است.
کرش‌ها گرچه امروزه شترداری نمی‌کنند، علی‌رغم اینکه بسیاری از آن‌ها در حاشیهٔ شهرها و روستاها، یا با تشکیل روستاهای مستقل اسکان یافته‌اند، شیوهٔ دامداری و زندگی عشایری را رها نکرده‌اند و به پرورش بز و گوسفند و بعضا گاو مشغولند.[۴]
تبار
[ویرایش]گروهی، کرش‌ها را قشقایی معرفی کرده‌اند. این قول از زبان پیران کرش نیز شنیده شده‌است که خود را تیره‌هایی از طایفه فارسی مدان قشقایی می دانند. اما شواهد به خوبی نشان می‌دهد که کرشی شاخه‌ای از بلوچی است[۵] و ارتباطی با ترکی قشقایی ندارد.[۶]
زبان
[ویرایش]گویش کرشی گویشی از زبان بلوچی است که در میان ساربانان قشقایی رایج است[۴]، متکلمان این زبان در سال ۱۹۹۲ حدود ۱۶۰ تا ۲۰۰ نفر اعلام شده‌اند[۷]
سرزمین و کوچ
[ویرایش]اهالی این طایفه در سال‌های اخیر بیشتر به زندگی یکجانشینی رو آورده‌اند و بیشتر ساکن شهر شیراز و روستاهای دهنو قلندری ،احمدآباد و چهل چشمه کرونی از توابع این شهرستان ،آریاشهر (بالاده) ،دادین و جدول ترکی از توابع شهرستان کازرون، چاه شورَک از توابع شهرستان مُهر ،لب‌اشکن از توابع شهرستان گراش ،کرش آباد منطقه دژگاه فراشبند ،چند روستا در دشت بیضای سپیدان و نقاطی در طول فیروزآباد تا خنج، فداغ و بیرم لارستان، برخی قسمتهای بخش علامرودشت لامرد و همچنین اطراف بندرعباس و میناب هستند[۸].
سنتاً قشلاق آن‌ها آبگرم از توابع بخش ماهورمیلانی ممسنی و قشلاق ان‌ها بردسپید از توابع بخش ارژن شیراز می‌باشد.[۹]
منابع
[ویرایش]- ↑ ethnologue
- ↑ کبیری, کریمی، نعمت اللهی، گنگ نگوی, ژیان ، نرگس ، رویا ، سیمین (2023). پیشرفت های زبان شناسی ایران دوم. p. 114. ISBN 9789027253286.
- ↑ اسدپور, یوگل, هیوا ، توماس (2022). تغییر ترتیب کلمات (به انگلیسی). p. 93. ISBN 9783110790368.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ FĀRS viii. Dialects
- ↑ صدیقی, انوشا (2023). زبان های ایرانی و اقلیت ها در خانه و دیاسپورا (به انگلیسی). ISBN 9783110694314.
- ↑ بررسی اجمالی گویش کرشی- نامه فرهنگستان بهمن ۱۳۸۳; ۱(۳ (ضمیمه گویش شناسی)):۳۹-۵۶.
- ↑ Ethnologue report for language code: ktl
- ↑ سلامی، عبدالنبی. گنجینۀ گویش شناسی فارس.
- ↑ عسگری نوری, علی اکبر. زمینه جامعه شناسی عشایر ایران. چاپخش. pp. ۱۶۷. ISBN 964-5541-14-X.
{{cite book}}: Unknown parameter|coauthors=ignored (|author=suggested) (help)