کردیجان

کردیجان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان آشتیان در استان مرکزی ایران است. نام قدیمی کردیجان، گردجان ، کردجان و گردجهان بوده که به دلایلی نامعلوم به کردیجان تغییر میکند. البته مردم به کردیجان، کاردیان هم میگویند که اسمی غیررسمی محسوب میشود. کردیجان بزرگترین روستای شهرستان آشتیان و یکی از بزرگترین روستاهای منطقه تفرش، آشتیان و فراهان می‌باشد. در معنای کاردیان و وجه تسمیه کاردیان یا کردیجان زبان شناسان به موارد جالبی اشاره می کنند : یکی از معانی این است : کاردیان به محلی گفته می‌شود که افراد قلعه بان و دژبان با استفاده از کارد و خنجرهایی که داشتند به دفاع و نگهبانی و مراقبت مشغول بوده اند ، این معانی می تواند بسیار تاریخی و با قدمت بسیار زیادی باشد ، چراکه با عنایت به زبان خلجی وقدمت این زبان و این موضوع که خلج ها در جنگ خوارزمشاهیان علیه مغول ها شرکت داشته و در راه دفاع از کشورشان رشادت های زیادی نشان داده اند و در سلسله های حکومتی (دوره اسلامی)، به عنوان نظامیان و پاسداران و قلعه بانان شجاعی بودند ، به افراد کارآزموده نظامی تبدیل شده بودند ، لذا واژه " کردیجان" از دژبانی و قلعه بانی گرفته شده است.

کردیجان کاردیان
روستا
مختصات: ۳۴٫۴۵۷۱۷۲°شمالی ۵۰٫۰۷۳۷۵۲°شرقی / 34.457172; 50.073752
کشور	ایران
استان	مرکزی
شهرستان	آشتیان
بخش	بخش مرکزی
جمعیت	۱۶۳۵ نفر (سرشماری ۹۵)
پیش‌شمارهٔ تلفن	0863723

جغرافیا و آب و هوا

کردیجان در منطقه ای نسبتاً سردسیر و بادخیز قرار دارد. در زمستانها هوای سرد و کوهستانی و در تابستانها هوای خنک و مطبوعی دارد. فاصله روستای کردیجان تا مرکزشهرستان (شهرآشتیان) ۱۲کیلومتر، مرکزاستان (شهراراک) ۸۶کیلومتر، تا شهر قم ۹۵ کیلومتر و تا پایتخت کشور ۲۲۰ کیلومتر میباشد. ارتفاع روستای کردیجان از سطح دریا 1940 متر میباشد. همسایگان منطقه ای کردیجان روستاهای خوراک آباد، سیاوشان، هزارآباد، مزرعه نو و سرهرود میباشند.

محلات

روستای کردیجان به دو محلهٔ اصلی بالا(قلعه بالا) و پایین (قلعه پایین ) تقسیم می‌شود. محلهٔ بالا در ارتفاعات کوه به نام " عباس دره سی" و محلهٔ "چغور تپه" یا "چقور تپه" واقع شده است ، این دو محله ی اصلی مربوط به قلعه بالا می باشند ، زمین های دشت واقع در روستای کردیجان به نام لورگه معروف است ، محدوده باغ علی ارباب نیز جزء لَوَرگه است.همین محدوده باغ علی ارباب را" لَوَرگه کوچک" می گویند و محدوده نزدیک تر به روستا را " لَوَرگه بزرگ " می گویند. لَورگ به سرزمین هایی گفته می شود که خاک آن پس از خیس شدن و تبدیل شدن به گِل بصورت چسبناک و سفت می باشد وبرای انجام کار کشاورزی احتیاج به آب فراوان دارد.قسمت های زیادی از این دشت(لَوَرگه) ، هنوز دست نخورده باقی مانده و ساختمان های کمتری در این قسمت روستا ساخته شده است و به نوعی منطقه دشت یا زراعت آبی در ۳۰ الی ۴۰ سال گذشته بوده و در حال حاضر به دلیل کم آبی ، از چرخه فعالیت کشاورزی آبی خارج شده است. لازم به ذکر است که محلهٔ ی "عباس دره سی " و محلهٔ "چقور تپه " دردامنهٔ کوه قرار دارند، و محلهٔ پایین( قلعه پایین) در زمینی هموار قرار دارد .ولی قلعه بالا درقسمت شمال جغرافیایی روستا واقع شده است . این دو محله در دو طرف یک رودخانه واقع شده اند، که توسط رودخانه ای که از قسمت شمالی روستا به طرف جنوب و جنوب شرقی روستا جریان دارد ، جدا می شود .در محدوده ی این رودخانه ، دو پل قرار دارد : ۱_ پل مرکزی که از وسط آبادی از جنوبی ترین نقطه روستای کردیجان شروع شده و از جنوب به شمال روستا گسترش یافته است.این پل در سال ۱۳۴۸ توسط حاج قربانعلی عبدالحمیدی ساخته شد ، البته هزینه آن توسط مرحوم مغفور حاج قربانعلی عبدالحمیدی تامین شد و افراد بنا و معماران کردیجانی در ساخت این پل مشارکت داشتند.۲_ پل امید (یادگار زنده یاد امید قنبری)که در امتداد و موازی با پل اصلی روستا قرار دارد و در مسیر پایین تری قرار دارد. محلهٔ ی آرامستان یا مزار روستای کردیجان نیز در قسمت قلعه پایین واقع شده است.منطقه ومحل دیگری که در روستای کردیجان وجود دارد، منطقه هموار است ،جدیدترین محلهٔ که شهرک اُمید نیز در آن واقع شده است ، سالن ورزشی ، مدرسه راهنمایی شهید بهشتی کردیجان و درمانگاه روستا در منطقه هموار واقع شده اند.

مناطق تفریحی

از مکانهای دیدنی روستا میشود به "دربند" یا درهٔ گله مران (به لهجهٔ محلی گلمران)، قنات باش کهریز و ینگجه اشاره کرد.

باغ دره ی گلمران

مناطق تاریخی

حمام قدیمی: حمام عمومی گردجهان تاسیس سال 1327، نامیست که برسر در آن برروی کتیبه ای ازجنس کاشی به رنگ آبی نصب شده است. ورودی ازطریق دالانی به سربینه میرسد. سربینه فضایی چهارگوش (مستطیلی) با چهارستون سنگی میباشد. دور تا دور آن سکو قرار دارد. دیوارها، دالان، گرمخانه و سربینه با کاشی های سفید جدید پوشیده شده، گرمخانه هم مانند سربینه است. خزینه ی آب گرم و سرد در ضلع شمالی آن ساخته شده که با دو پله میتوان وارد آن شد، و هر یک دارای نورگیر است.

این حمام که به گفته ی اهالی ازسوی بانویی نیکوکار بنا شده، یکی ازحمام های قابل توجه ازنظر معماری سنتی قلمداد میشود. به همین جهت، برای حفاظت و مرمت آن باید چاره ای اندیشید. بنای حمام از آجر و سنگ و دیوارهای خارجی از لاشه های بزرگ باملات ساروج و آهک است، بام آن از نمای بیرون به شکل سه گنبد تخم مرغ آجری است.پل: در جنوب حمام قدیمی قرار گرفته است، رودخانه ی کردیجان از زیر آن جاریست. پل به طور تقریبی چهارمتر و عرض پنج متر با آجر بنا شده است. بر پیشانی آن کتیبه ی سنگی بنا شده با این عبارت: بنای ساختمان این پل به همت والای حاج قربانعلی عبدالحمیدی، فرزند شیر علی به تاریخ 10/8/1348خ، به اتمام رسید. (البته به دلیل تردد بیشتر وسایل نقلیه نسبت به گذشته، پل حدود سه متر تعریض گردیده).

لازم به ذکر است وجود نامهای کهن و پر رمز و راز و پراکندگی سفالهای متعدد در بعضی نقاط روستا و نیز کشف بیست سکه ی مربوط به دوره ی ایلخانی، حکایت از قدمت و تاریخ فراموش شده ی کردیجان دارد.

حمام قدیمی کردیجان.

جمعیت

براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱٬۶۶۷ نفر (۴۰۹خانوار) بوده‌ است. و بر اساس سرشماری سال ۹۵ جمعیت روستای کردیجان ۱۶۳۵نفر میباشد.

شهدای کردیجان.

امکانات خدماتی و رفاهی

شامل درمانگاه امام باقر (ع)، خانه بهداشت، مدارس ابتدایی و راهنمایی، سالن ورزشی شهدای کردیجان، کانون فرهنگی کودکان و نوجوانان، پایگاه بسیج برادران و خواهران، پایگاه آتش‌نشانی و پست بانک کردیجان می‌شود.

زبان

مردم روستا به زبان ترکی خلجی (یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های زبان ترکی) صحبت می‌کنند؛ ولی این زبان به دلایل مختلف درنسل جدید جای خود را به زبان فارسی داده‌ است.

هیات های مذهبی

همواره در ایام محرم و صفر، تعداد زیادی ازکردیجانیهای مقیم شهرهای دیگر برای برگزاری هرچه باشکوهتر مراسم‌های مذهبی به وطن خود باز می‌گردند. هیاتهای مذهبی کردیجان به ترتیب قدمت شامل هیئت مسجد جامع کردیجان، حسینیه سیدالشهدا و هیئت تکیه علی اصغر میشوند...

«نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.