پیشنویس:سیستم خودگردان (ریاضیات)
در ریاضیات، یک سیستم خودگردان یا معادله دیفرانسیل خودگردان، سیستمی از معادلات دیفرانسیل معمولی است که صریحاً به متغیر مستقل بستگی ندارد. هنگامی که متغیر زمان است، به آنها سیستمهای تغییرناپذیر با زمان نیز گفته میشود.
بسیاری از قوانین در فیزیک، که متغیر مستقل معمولاً به عنوان زمان فرض میشود، به عنوان سیستمهای خودگردان بیان میشوند زیرا فرض بر این است که قوانین طبیعت که اکنون وجود دارد با هر نقطه از گذشته یا آینده یکسان است.
سیستمهای خودگردان با سیستمهای دینامیکی ارتباط تنگاتنگی دارند. هر سیستم خودگردانی را میتوان به یک سیستم دینامیکی تبدیل کرد[نیازمند منبع] و با استفاده از فرضیات بسیار ضعیف[نیازمند منبع]، یک سیستم دینامیکی میتواند به یک سیستم خودگردان تبدیل شود[نیازمند منبع]
تعریف
[ویرایش]سیستم خودگردان سیستمی از معادلات دیفرانسیل معمولی است به این شکل
که x مقادیر را در فضای اقلیدسی n بُعدی میگیرد؛ t اغلب به عنوان زمان تعبیر میشود.
از سیستم معادلات دیفرانسیل شکلی متمایز میشود
که در آن قانون حاکم بر تکامل سیستم فقط به وضعیت فعلی سیستم بستگی ندارد بلکه به پارامتر t نیز بستگی دارد، که اغلب به عنوان زمان تفسیر میشود؛ چنین سیستمهایی بنا به تعریف خودگردان نیستند.
خواص
[ویرایش]اجازه دهید یک جواب منحصر به فرد از مسئله مقدار اولیه برای یک سیستم خودگردان باشد
- .
سپس حل میکند
- .
در واقع، نمایانگر ما داریم و ، بدین ترتیب
- .
برای این شرایط اولیه، این اثبات بدیهی است،
- .
تحلیل کیفی
[ویرایش]سیستمهای خودگردان را میتوان با استفاده از فضای فاز به صورت کیفی تحلیل کرد. در حالت یک متغیره، این خط فاز است.