پرش به محتوا

پیش‌نویس:سنگ‌نگاره‌های هردنگ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سنگ‌نگاره نگاره‌ای نمادین است که بر روی سنگ تراشیده شده و بر روی سطح بیرونی آن نمایش‌ داده می شود. سنگ‌نگاره نه انواعی از تصویرنگاشت، که رویدادها را بر پایهٔ ترتیب زمانیشان به نمایش می‌گذارند، هستند.سنگ‌نگاره‌ها را می‌توان از کهن‌ترین آثار تاریخی و هنری به جا مانده از بشر دانست. در ایران، چند ده هزار نمونه از این نقاشی‌ها بر روی سنگ‌ها یافت شده‌اند. عمر بعضی از این نگاره‌ها به بیش از ۴۰٬۰۰۰ سال می‌رسد.[۱] سنگ نگاره‌های هردنگ بیانگر مجموعه ای از حرکات هوشمند در اطراف روستای هردنگ از توابع شهرستان خوسف هستند که تاریخ آنها به بیش از ۲۵۰۰ سال می‌گذرد. نظر بر این است که این سنگ نگاره‌ها مربوط به زمانیستکه اقوام ساگارتی شرقی در حدود یزد و قهستان ساکن شده‌اند. سنگ نگاره هردنگ یکی از مهم‌ترین و کاملترین سنگ نگاره‌های شرق کشور است.[۲][۳]

ارتباط این سنگ نگاره‌ها با سنگ نگاره‌های غرب کشور نیز مشابهت فراوانی را نشان داد که بیانگر این موضوع است که یک تشابهت اعتقادی، فرهنگی و اجتماعی در حدود ۵۰۰ پیش از میلاد در فلات مرکزی ایران حاکم بوده است.[۴]

این سنگ نگاره‌ها مجموعه ای از ۱۰ حرکت و شکل هوشمند در قالب نگاره‌های خورشید، بز وحشی، بز و سوارکاران در حال شکار می‌باشد.[۵]

درج اهمیت سنگ نگاره در مجله European Journal of Wildlife Research

[ویرایش]

موضوع این سنگ نگاره و همسویی آن با سنگ نگاره‌های نقاط دیگر کشور ایران با موضوع سنگ نگاره‌های شاهین در ایران: یافته‌های جدید در رابطه بین انسان‌های باستانی و پرندگان شکاری در سال ۲۰۲۱ در مجله معتبر European Journal of Wildlife Research چاپ گردیده است.

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، علی صالحی روز چهارشنبه ۱۱ خردادماه با بیان اینکه به دلیل نزولات جوی و وقوع سیل در منطقه، لایه‌های جدیدی از مجموعه سنگ‌نگاره‌ها در ناحیه هردنگ یافت شده است، گفت: «کارشناس باستان‌شناسی استان طی بازدیدی، سنگ‌نگاره‌های جدید را بررسی کردند و پرونده اثر تشکیل شده است.»[۶]

مسئول اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان خوسف افزود: «این سنگ‌نگاره‌ها در شمال روستای هردنگ بخش ماژان واقع شده و به صورت هوشمند و هدف‌دار نقاشی شده‌اند.»

صالحی افزود: «این نقوش صخره‌ای بر روی سنگ‌های آتشفشانی حکاکی شده و شامل اشکالی از بزکوهی، اسب، سوارکاران، صحنه شکار و گل مانند است.»

او گفت: «قدمت این سنگ‌نگاره‌ها به دوره ساگارتی بین ۲۵۰۰ تا ۳هزار سال پیش برمی‌گردد.»

صالحی افزود: «مجموعه سنگ‌نگاره‌های ناحیه هردنگ یکی از مناطق با ارزش باستانی است.»[۷]

پانویس

[ویرایش]
  1. https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  2. AGENCY، خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۴۰۱/۰۳/۱۱–۱۷:۳۹). «کشف دو سنگ نگاره باستانی جدید در شهرستان خوسف». fa. دریافت‌شده در 2024-08-02. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  3. حمیدرضا قربانی و همکاران، تحلیل نقوش سنگنگارههای محدوده تاریخی خراسان بزرگ در استان خراسان جنوبی (۱۳۹۵). «57 - 82» (PDF). پزوهشنامه خراسان بزرگ (به بش).
  4. Kolnegari, Mahmood; Jamali, Mohsen; Naserifard, Mohammad; Ghous, Kamal; Hazrati, Mandana; Panter, Connor T.; Dwyer, James F. (2021-04-07). "Falconry petroglyphs in Iran: new findings on the nexus between ancient humans and birds of prey". European Journal of Wildlife Research (به انگلیسی). 67 (3): 38. doi:10.1007/s10344-021-01462-w. ISSN 1439-0574.
  5. «سنگ نگاره‌های هردنگ جهانی شد:: آخوند ملا محمد حسن هردنگی ::». ziziphus-jujube.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۰۲.
  6. «کشف ۲ سنگ‌نگاره باستانی جدید در خوسف». خبرگزاری میراث آریا. ۲۰۲۲-۰۶-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۰۴.
  7. غوث، کمال، گنج‌نامه ناحیه هردنگ،1391، تهران،انتشارات فکر و بکر، ۹۷۸-۹۶۴-۲۸۶۰-۲۱-۰، ۶۲۰ صفحه.