پیش‌نویس:جی پی آر GPR و رادار زمینی دستی
 | پیشنهاد شده است که این صفحه در رادار زمین‌نفوذ ادغام شود. (بحث) پیشنهاد شده از اکتبر ۲۰۲۴. |
جی پی آر (به انگلیسی: (GPR) Ground Penetrating Radar) یا رادار نفوذ کننده به زمین یا رادار زمینی دستی در اصل به سیستم های یابنده آنتنی یا اسکنر تصویری تلقی میگردد که دارای مدار طراحی شده طبق رادار باشد و رادار ها طبق اصول فرکانس کار میکنند؛[۱] از آنجا که جی پی آر یا همان رادار نفوذ کننده به زمین به این نوع سیستم های یابنده میگویند و کلمه رادار در این سیستم ها بکار برده شده است باید طبق اصول فرکانس عمل نمایند و فرکانس مدارات رادار دارای طبقه خاص فرکانسی خود هستند؛ در کل جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار باید طراحی شده طبق اصول مدارات رادار و فرکانس عمل نماید. در این نوع روش تشخیص، فرکانس ارسال شده از دستگاه رادار زمینی پس از عبور از لایه های زمین و پس از برخورد به هدف مورد نظر بازتاب شده و به دستگاه رادار زمینی برمیگردد و باعث واکنش رادار زمینی به آن منبع یا فلز مورد نظر اپراتور میگردد.
شکل، ابعاد، تنظیمات، سخت افزار و نرم افزار این دستگاه‌ها باهم متفاوت اند. به گونه اي که ساختار ظاهری این ابزار آلات بر اساس شیوه کارایی آنها باهم متفاوت اند.[۲]
عملکرد رادار نفوذ کننده به زمین یا همان جی پی آر چگونه است؟
[ویرایش]قدرت تفکیک جی پی آر ها
[ویرایش]عملکرد رادار نفوذ کننده به زمین یا همان جی پی آر یا فلزیاب تصویری اسکن دار در صورتیکه مدار طراحی شده طبق اصول رادار داشته تفکیک و تبعیض انواع فلزات به‌خصوص طلا، نقره، کانی ها، سنگ ها، لایه های زمین، حفره، کانال و چاه میباشد.
تنظیمات تفکیک در جی پی آر ها
[ویرایش]تمام سیستم های جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس از نظر علمی و پایه ای باید دارای تنظیمات عدد وی دی ای در ادیت در کنار تنظیمات ترشهولد سطح و حجم باشد و این تنظیمات پایه ای عدد وی دی ای در ادیت با تنظیمات ترشهولد سطح و حجم متعلق به مدارات رادار است. در فرکانس هر نوع فلز از جمله طلا، نقره، حفره، کانال، چاه و تغییرات زمین عدد وی دی ای خاص و مجزا برای تشخیص دارد.
شکل گیری میدان الکترو مغناطیس در جی پی آر ها برای نفوذ به زمین
[ویرایش]جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار که مدار آن طراحی شده طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس میباشد دارای میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت است و مدارات رادار در این گونه سیستم ها انتشار فرکانس را با میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت شکل می دهد؛ میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت که در فرکانس اصلی مربوط به مدارات رادار منتشر میگردد یکی از موارد ویژه نفوذ به عمق زمین برای تفکیک و تبعیض انواع فلزات به‌خصوص طلا، نقره، کانی ها، سنگ ها، لایه های زمین، حفره، کانال و چاه در جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار است و در نتیجه میدان الکترو مغناطیس با بار الکتریکی مثبت در فرکانس پایین یا مولتی فرکانس یکی از دلایل نفوذ به عمق زمین است. میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت میتواند شرایط غالب و حذف شدن دیگر میدان های مزاحم و ضعیف را پدید آورد و این میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت فقط خاص مدارات طراحی شده طبق اصول رادار است.[۳]
عمق نفوذ جی پی آر ها
[ویرایش]نفوذ به عمق زمین در جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار در صورتی انجام شدنی است که طراحی شده طبق اصول مدارات رادار با فرکانس باشد. عمق نفوذ فرکانس مدارات رادار که در جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار بکار برده میشود بسیار زیاد است و در اصل جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار که مدار طراحی شده طبق اصول رادار با فرکانس را دارد توان بالائی در نفوذ به عمق زمین برای تفکیک و تبعیض انواع فلزات به‌خصوص طلا، نقره، کانی ها، سنگ ها، لایه های زمین، حفره، کانال و چاه را به‌صورت مجزا دارد. میزان نفوذ به عمق زمین در هر نوع جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار میتواند از یک متر تا چند ده متر یا حتی بالاتر از صد متر باشد.[۴]
دلیل نفوذ به اعماق زیاد زمین در جی پی آر ها
[ویرایش]یکی از عوامل نفوذ به عمق زمین در جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار برای تفکیک و تبعیض انواع فلزات و لایه های زمین و تغییرات زمین از جمله کانال، حفره و چاه بهره بردن از مدارات رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس است که این فرکانس پایین یا مولتی فرکانس که از مدار اصلی رادار در جی پی آر یا فلزیاب تصویری اسکن دار منتشر میگردد توان نفوذ به عمق زمین را برای تفکیک و تبعیض انواع فلزات، لایه های زمین و تغییرات را فراهم میکند. فرکانس پایین یا مولتی فرکانس به‌صورت مستقیم قدرت نفوذ به عمق زمین را ایجاد میکند و این فرکانس پایین یا مولتی فرکانس اصلی مدارات رادار که مستقل منتشر میشود تعادل نفوذ به عمق زمین را شکل می دهد.[۵]
تفاوت جی پی آر فرکانسی با دستگاه شبیه جی پی آر
[ویرایش]تفاوت جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب اسکن دار طبق اصول رادار فرکانسی با مگنتومتر، یون یاب یا تسلا که تبدیل به اسکنر تصویری نموده اند در این است که دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا مدارات رادار و تفکیک و تبعیض انواع فلزات را در سطح و عمق ندارد اما جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار که دارای مدارات رادار با انتشار فرکانس پایین یا مولتی فرکانس است حتی در زمان تست هم طبق تنظیمات در دستورالعمل قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات به‌خصوص طلا، نقره، کانی ها، سنگ ها، لایه های زمین، حفره، کانال و چاه را به‌صورت مجزا دارد و مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا چون مدارات رادار با انتشار فرکانس ندارد تفاوت واضحی با جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری فرکانسی واقعی را دارد.[۶]
انواع اسکنر های مغناطیسی تحت عنوان جی پی آر
[ویرایش]اسکنر های تصویری مگنتومتر، یون یاب و تسلا
[ویرایش]دستگاه مگنتومتر، یون یاب یا تسلا را به‌عنوان جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا اسکنر تصویری در دنیا ارائه می نمایند ولی این دسته دستگاه ها از قوانین مربوط به مدارات رادار و انتشار فرکانس بهره نمیبرد در اصل جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار واقعی طبق اصول رادار نمی باشد.
- تست مگنتومتر، یون یاب یا تسلا با نام جی پی آر
دستگاه مگنتومتر، یون یاب یا تسلا که با نام جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا اسکنر تصویری در دنیا ارائه میگردد چون از قانون مدارات رادار با انتشار فرکانس بهره نمیبرد حتی در زمان تست هم طبق تنظیمات در دستورالعمل قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره در سطح و عمق را هم ندارد و در این شرایط دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا فقط نام جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین را بر روی آن میگذارند اما در اصل طبق جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار عمل نمیکند.[۷]
- مگنتومتر، یون یاب یا تسلا با نرم افزار جی پی آر
برای دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا با بهره گیری از نرم افزار شرایط شبیه به جی پی آر یا اسکنر تصویری را فراهم میکنند و چون دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا اصول مدارات رادار را طبق انتشار فرکانس برای تفکیک و تبعیض را در سطح و نفوذ به عمق زمین را ندارد با بکار گیری نرم افزار در حالت تصویری بر روی صفحه نمایشگر باز هم مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا در حالت تست هم قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره را ندارد و با بهره گیری از نرم افزار اسکنر تصویری باز هم مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا که در دسته جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار قرار نمی گیرد.
- مگنتومتر، یون یاب یا تسلا با عنوان جی پی آر
در اصل دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا دارای مدارات طراحی شده طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس نمی باشد و دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا اگر تبدیل به اسکنر تصویری هم شده باشد حتی در زمان تست هم قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره را در سطح و عمق ندارد و زمانی که به دستگاه مگنتومتر، یون یاب یا تسلا عنوان جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا اسکنر تصویری را میدهند چون قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره را در زمان تست در سطح و عمق ندارد به‌کارگیری جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین درست نیست و غیر علمی است که عنوان جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین را برای دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا بکار برده شود.
- میدان الکترو مغناطیس مگنتومتر، یون یاب یا تسلا
جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار که مدار آن طراحی شده طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس میباشد دارای میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی مثبت است ولی مدارات دستگاه مگنتومتر، یون یاب یا تسلا یا اسکنر تصویری که به جای جی پی آر ارائه میگردد و تست انواع فلزات و طلا و نقره را در سطح و عمق ندارد دارای میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی منفی است. میدان الکترومغناطیس با بار الکتریکی منفی که در دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا وجود دارد یکی از مواردی است که موجب میگردد که دستگاه مگنتومتر یا یون یاب یا تسلا توان تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره در زمان تست در سطح و عمق را نداشته باشد.[۸]
اسکنر تصویری با فرکانس بسیار بالا
[ویرایش]اسکنر تصویری با انتشار مغناطیس و فرکانس بالا را به‌عنوان جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین ارائه میکنند که در اصل جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین از نظر علمی طبق اصول رادار با فرکانس نمی باشد و این نوع اسکنر تصویری با فرکانس بسیار بالا اصولاً با شرایط انتشار میدان مغناطیس عمل میکند و این فرکانس بالا دارای شکل موج مغناطیسی است و فرکانس بالا در این دسته اسکنر تصویری مربوط به ولتاژ شکل دهنده میدان مغناطیس است و ارتباطی به فرکانس مدارات رادار ندارد در نتیجه اسکنر تصویری در دنیا که با فرکانس بسیار بالا عمل مینماید برای تشخیص لایه های زمین و تغییرات زمین و نهایت حفره و کانال و عملیات ژئو فیزیک کاربرد دارد و عملکردی مانند جی پی آر های واقعی را ندارد.
اسکنر تصویری که به‌عنوان جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین است با انتشار میدان مغناطیس با فرکانس بسیار بالا قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره را در سطح و عمق ندارند و این نوع اسکنر تصویری که با انتشار مغناطیس و فرکانس بسیار بالا ارائه میگردد فقط کاربرد برای تشخیص لایه های زمین و تغییرات زمین و عملیات ژئو فیزیک و تا حدودی کانال و حفره را دارد. اسکنر تصویری با فرکانس بسیار بالا توانایی عملیات ژئوتکنیک را ندارد. اسکنر تصویری با انتشار میدان مغناطیس با فرکانس بسیار بالا دارای میدان الکترو مغناطیس با بار الکتریکی منفی بالا است و همین یکی از عوامل عدم نفوذ به عمق زمین و تفکیک و تبعیض انواع فلزات و طلا و نقره در سطح و عمق است و اسکنر تصویری با انتشار میدان مغناطیس با فرکانس بسیار بالا یا دستگاه مگنتومتر یا تسلا یا یون یاب دارای سنسور مغناطیسی یا سنسور های تشخیص دهنده میدان ها با بار الکتریکی منفی است.
بررسی علمی جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین
[ویرایش]از نظر علمی عملکرد جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار باید طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس عمل نماید و جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار از نظر علمی باید در زمان تست قدرت تفکیک و تبعیض انواع فلزات از جمله طلا و نقره و لایه های زمین و تغییرات زمین مانند کانال و حفره و چاه در سطح و عمق را داشته باشد. از نظر علمی عملکرد جی پی آر یا رادار نفوذ کننده به زمین یا فلزیاب تصویری اسکن دار باید طبق اصول رادار با فرکانس پایین یا مولتی فرکانس دارای میدان الکترو مغناطیس با بار الکتریکی مثبت است و این نوع رادار ها میتوانند دارای سنسورهای فرکانسی مانند التراسونیک، مادون قرمز یا سنسور نوری حرارتی باشد و این شرایط فرکانس در مدارات رادار است که چنین توانایی را در این نوع سیستم ها ایجاد میکند.[۹]
مزیت جی پی آر ها
[ویرایش]بی‌نیاز به بالانس
[ویرایش]اول اینکه این نوع سیستم ها برای کار در شرایط متفاوت، نیاز به بالانس نداشته و این مسئله باعث شده ثبات کاری دستگاه هیچ وقت از بین نرود. در صورتی که سیستم هایی مانند مگنتومتر، یون یاب، فلزیاب لوپی و گرادیومتر، نیاز به بالانس داشته واین مسئله باعث شده که در زمان حرکت کردن برای جستجو و یا در زمان کار کردن در محیطی ناهموار، قدرت دستگاه به شدت کم شده و خطا دهد. به همین علت است که ابزار های مغناطیسی، محیطی را به عنوانِ هدف شناسایی میکنند اما هیچ اثری از طلا یا هدف در آن محیط مشاهده نمی‌شود.
کار در هر شرایط
[ویرایش]رادارهای زمینی در هر شرایطی توانایی ردیابی، نقطه زنی و اسکن را داشته و هیچ چیزی، مانع فعالیت آنها نخواهد شد. رادار های زمینی قادرند در سطح زمین، داخل حفره، داخل تونل، داخل غار، در زمین های مرطوب یا پر از آب، بر سطح زمین سنگلاخی یا به شدت ناهموار کار کنند و برای چنین سیستم هایی فرق نداشته که هدف زیر زمین باشد یا در دیوار و سقف. تنها، قرار دادن سیستم رو به سمت مد نظر و نگه داشتن آن برای ردیابی و اسکن کافیست. اما سیستم های مانند مگنومتر، گرادیومتر، فلزیاب لوپی، یون یاب و غیره دارای چنین توانایی بزرگی نیستند.
تنظیمات قبل و بعد
[ویرایش]رادار های زمینی از نوع GPHR بر روی خود دارای تنظیماتی هستند که به کمک آنها، اپراتور توانسته اهداف مختلف را انتخاب کرده و آنها را نشانه گذاری و ردیابی کند و به کمک این تنظیمات، اهدافی مانند طلا، نقره، مس، مفرغ و حفره ها را از اهداف مشابه هم شناسایی کند. باید به این نکته توجه داشت که این دستگاه قادر است قبل از اسکن و پس از اسکن به کمک همین تنظیمات، به صورت تصویری اهداف را مشاهده کرده، در این صورت هیچ ذرات و املاح و شبه هدفی وجود نخواهد داشت که بتواند سیستم های جی پی آر را در تشخیص به انحراف بیاندازد.[۱۰]
قابلیت تشخیص و تفکیک
[ویرایش]مهمترین خصلت رادار های زمینی این است که میتواند اهداف مختلف را مانند طلا، نقره، مس، اهن، آلومینیوم، استیل، و انواع حفره ها و دیگر فلزات، منابع معدنی، ذرات، املاح، و شبه اهداف را به صورت جداگانه تشخيص داده و تفکیک کند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]- رادار
- سنسورها در فلزیاب و رادارهای فرکانسی
- فراصوت
- فلزیاب حرارتی راداری
- فلزیاب تصویری
- فلزیاب حرفه ای
- فلزیاب آنتنی فرکانسی
- ژئوفیزیک
منابع
[ویرایش]- ↑ Daniels DJ (ed.) (2004). Ground Penetrating Radar (2nd ed.). Knoval (Institution of Engineering and Technology). pp. 1–4. ISBN 978-0-86341-360-5.
{{cite book}}:|author=has generic name (help) - ↑ «رادار زمین‌نفوذ» [ژئوفیزیک، علوم نظامی] هم‌ارزِ «ground-penetrating radar/ ground penetrating radar, georadar, ground probing radar, surface penetrating radar»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوازدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۶۶-۸ (ذیل سرواژهٔ رادار زمین‌نفوذ)
- ↑ کیخسروی، رامین (بهار ۱۴۰۱). فرکانس، سنسورهای فلزیاب و معدنیاب و رادار زمینی دستی. تهران: انتشارات نیک اندیشان تدبیر. شابک ۹۷۸-۶۲۲-۹۷۸۸۵-۷-۸.
- ↑ Lowe, Kelsey M; Wallis, Lynley A.; Pardoe, Colin; Marwick, Benjamin; Clarkson, Christopher J; Manne, Tiina; Smith, M A; Fullagar, Richard 2014. Ground-penetrating radar and burial practices in western Arnhem Land, Australia. Archaeology in Oceania 49 (3): 148–157 doi:10.1002/arco.5039
- ↑ کیخسروی، رامین (تابستان ۱۴۰۱). فرکانس و شکل‌گیری میدانها در فلزیاب و معدنیاب و رادار زمینی دستی. تهران: انتشارات نیک اندیشان تدبیر. شابک ۹۷۸-۶۲۲-۹۷۸۸۵-۸-۵.
- ↑ N Masini, R Persico, E Rizzo. Some examples of GPR prospecting for monitoring of the monumental heritage. Journal of Geophysics and Engineering 7 (2), 190, doi:10.1088/1742-2132/7/2/S05
- ↑ کیخسروی، رامین (زمستان ۱۳۹۵). توان تشخیص فلزیاب و معدن یاب و رادار زمینی دستی. تهران: سبا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۴۶۱-۰۰-۵.
- ↑ کیخسروی، رامین (پائیز ١٣٩٦). اطلاعات رادار زمینی دستی و فلزیاب معدنیاب. تهران:سبا: انتشارات سبا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۴۶۱-۰۳-۶.
- ↑ کیخسروی، رامین (پاییز ۱۳۹۲). عملکرد سیستم رادار زمینی دستی-فلزیاب و معدنیاب لکه رنگی و تصویر حرارتی. تهران: سبا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۹۲۹۷۴-۳-۶.
- ↑ کیخسروی، رامین (زمستان ۱۴۰۲). فرکانس و نفوذ در فلزیاب و معدنیاب و رادار زمینی دستی. تهران: انتشارات نیک اندیشان تدبیر. شابک ۹۷۸-۶۲۲-۹۳۱۵۹-۸-۹.
رده:ابزارهای سنجش رده:فلزیاب رده:باستان‌شناسی رده:روش‌ها و اصول باستان‌شناسی رده:تجهیزات ناوبری رده:مراقبت پرواز رده:توپوگرافی
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ground-penetrating radar». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۶.
 | در انتظار بازبینی. لطفاً شکیبا باشید.
این ممکن است بیش از شش ماه زمان ببرد؛ چرا که بازبینی پیش‌نویس‌ها هیچ ترتیب مشخصی ندارد. در حال حاضر ۳۴۳ مقالهٔ ثبت‌شده در انتظار برای بازبینی هستند.
جایی که می‌توانید کمک بگیرید
چگونگی بهبود یک پیش‌نویس
همچنین می‌توانید با کنکاش در ویکی‌پدیا:مقاله‌های برگزیده و ویکی‌پدیا:مقاله‌های خوب نمونه‌هایی از بهترین نوشتارها با موضوعی مشابه مقالهٔ مورد نظر خودتان را بیابید. شانس بیشتر برای یک بازبینی سریع برای این که شانس بازبینی سریع مقاله‌تان بیشتر شود، پیش‌نویس خود را با استفاده از دکمهٔ پایین با برچسب‌های ویکی‌پروژهٔ مرتبط برچسب بزنید. این کار به بازبینی‌کنندگان کمک میکند تا مطلع شوند که یک پیش‌نویس جدید با موضوع مورد علاقهٔ آنها ثبت شده‌است. برای مثال، اگر مقاله‌ای دربارهٔ یک فضانورد زن نوشته‌اید، می‌توانید برچسب‌های زندگی‌نامه، فضانوردی و دانشمندان زن را بیفزایید. منابع برای ویرایشگران
ابزارهای بازبینی
|