پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:گزیدن مقاله‌های خوب/مقام (موسیقی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مقام (موسیقی)

[ویرایش]
خوب شد

ارزیابی معیارها:

  • نثر: ساده و روان.
  • شیوه‌نامه: دیباچه با اینکه چند باری به آن اشاره شد هنوز آنطوری که باید و شاید نیست. مقاله‌ای که بیش از ۹۰ کیلوبایت مطلب دارد می‌تواند حداقل دو سه پاراگراف حجیم دیباچه داشته باشد. یکی از ویژگی‌های دیباچه در ویکی‌پدیا آن است که پاسخگوی نیازهای خوانندهٔ گذری هم باشد به‌گونه‌ای که یک مفهوم کلی از مطلب در ذهن خواننده نقش ببندد تا او بتواند به کمک فهرست (جدول محتویات) سریع و دقیق به بخش مورد نظر برود و نیازش را به‌سرعت رفع کند.
  • ارجاع‌دهی: بسیار تمیز است ولی اینکه ارجاعات فارسی از شیوهٔ شیکاگو پیروی می‌کنند ولی ارجاعات انگلیسی از شیوه‌ای دیگر (به تفاوت جایگاه عدد سال دقت کنید) به دل من یکی نمی‌نشیند. با این حال این مورد را ضعف نمی‌دانم. به نظرم حتی اگر از یک شیوهٔ ابداعی و ترکیبی استفاده شود، تا زمانی که شیوه از ابتدا تا انتهای مقاله ثابت و یکدست بماند اشکالی رخ نداده است.
  • تأییدپذیری: عالی. همهٔ جملات با استناد به منابع معتبر نوشته شده‌اند. مقاله مشخصاً تحقیق‌شده (یعنی مطالعه‌شده) است. نامزدکننده قادر است از نوشته‌هایش دفاع کند و به نظر می‌رسد به مطلب کاملاً مسلط است.
  • شمول: کفایت می‌کند. کاربرانی که مقاله را بررسی کردند حرفی از نقصان و کمبود نزدند.
  • بی‌طرفی: عالی. مقاله از منظر سه فرهنگ ایرانی، عربی، ترکی نوشته شده که فوق‌العاده است. شاید بتوان بخش ترکی را گسترش داد چون نسبت به دو بخش دیگر (مخصوصاً عربی) کوتاه‌تر است. البته این سخن من از روی آگاهی نیست بلکه صرفاً بر پایهٔ حدس است.
  • پایداری: موضوعیت ندارد.
  • طراحی: عالی. تصاویر آزاد و بومی و جداول مرتب.

این را هم بگویم که بنده متن را از اول تا آخر خواندم ولی فهمم از قضیه نسبتاً پایین بود. حال یا من خیلی از موضوع مقاله دور هستم (و باید بیشتر مطالعه کنم) یا نحوهٔ ارائهٔ مطالب و نیز انسجام متن هنوز به حد اعلا نرسیده است. احتمال اولی را بیشتر می‌دانم. امیدوارم کسانی که نسبت به موضوع مقاله تسلط دارند در این باره اظهار نظر کنند تا اگر مقاله از لحاظ نحوهٔ ارائهٔ مطالب مشکل دارد در مرحلهٔ برگزیدگی رویش کار شود. به هر حال، معیارهای خوبیدگی برآورده شده‌اند. بحث و بررسی کاربران نیز همین را نشان می‌دهد. با تشکر از نامزدکنندهٔ گرامی ‏4nn1l2 (بحث) ‏۹ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۴۱ (UTC)[پاسخ]

بحث زیر بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.

پیشاخوبیدگی مقام (موسیقی)
ویرایش ورودی‌ها
اندازهٔ مقاله ۱۲۴٬۷۱۲
آیا مقاله ترجمه از ویکی‌های دیگر است؟ خیر
منبع‌دارکردن همهٔ مطالب انجام شد
جایگزینی منابع نامعتبر (به‌خصوص منابع ویکیایی) با منابع معتبر انجام شد
بررسی تک‌تک منابع ارجاع‌داده‌شده انجام شد
استانداردسازی منابع با الگوهای یادکرد انجام شد
افزودن الگو(ها)ی جعبهٔ اطلاعات انجام شد
افزودن الگو(ها)ی جعبهٔ گشتن انجام شد
افزودن رده و میان‌ویکی مناسب انجام شد
افزودن تصاویر مناسب انجام شد
پیوند به محتوا(ها)ی مرتبط در پروژه‌های خواهر انجام شد در رسانه های فارسی زبان هیچ محتوایی نبود.
پیوند پایدار منابع برخط (کد) به‌زودی انجام می‌شود
هنوز ناظر وپ:گمخ صحت ورودی‌ها را تأیید نکرده‌است.
 مقام (موسیقی) (ویرایش | تاریخچه) • بحثپی‌گیری


نامزدکننده: Huji (بحثمشارکت‌ها)

این مقاله یکی از مقاله‌های خیلی قدیمی ویکی‌پدیای فارسی است (دسامبر ۲۰۰۷ ساخته شده) اما تا آخرین ویرایشی که قبل از شروع ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه مفاهیم موسیقی ایران داشت (اوت ۲۰۱۶) خیلی کوتاه بود، در حد ۴ کیلوبایت. به جهت اهمیتی که این مقاله برای پروژه دارد، حجم زیادی از ویرایش‌های من یا در همین مقاله و تصاویرش بوده یا در مقاله‌های مرتبط، چنانکه الان مقاله نزدیک ۴۳ کیلوبایت حجم دارد و این پس از آن است که قسمتی از آن به یک مقالهٔ جدا منتقل شد تا خلاصه‌سازی شود.

مقاله قطعاً خالی از اشکال نیست. بحث در مورد مقام‌های عربی می‌تواند گسترده‌تر شود و تفاوت مقام‌ها در موسیقی عربی و ترکی هم احتمالاً می‌تواند اضافه شود (یا در مقاله‌ای دیگر شرح داده شود و پیوند شود). با این حال، من به آن‌ها به چشم شرایط «برگزیدگی» نگاه می‌کنم نه خوبیدگی. یعنی الان مقاله شاید «جامع و مانع» نباشد (معیار برگزیدگی) اما قطعاً «بخش‌های اصلی موضوع را پوشش داده» (معیار خوبیدگی). با این حال اگر دوستان تغییری خاصی مد نظرشان هست با کمال میل و در حد منابعی که در اختیارم هست انجام می‌دهم.

چند کاربر را هم دعوت می‌کنم که نظر بدهند. کاربر:MOSIOR که البته خودشان هم چند ویرایش کردند، کاربر:آزادسرو و کاربر:مهرنگار که در پروژهٔ وپ:مفاهیم کمک کرده‌اند. بدیهی است که از نظر دیگر دوستان هم استقبال می‌کنم. — حجت/بحث ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۲۳ (UTC)[پاسخ]

نظر LE.B.B

[ویرایش]

موافق @Huji: اولین که با تشکر فراوان بابت پرداخت به تئوری موسیقی، مدت هاست میخواستم این بخش تئوری موسیقی(مخصوصااین صفحه) را کامل کنم، که شما زحمت این صفحه را کشیدید؛

در مورد مقاله مشکل مهمی نیست، فقط اگر نمونه های صوتی برای نت ها، اضافه شود و پیوند های مرده حذف، (مقاله را کم اهمیت جلوه میدهد)؛ عالی می شود. با تشکر LE.B.B (بحث) ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۴۰ (UTC)[پاسخ]

@LE.B.B: سلام و ممنون بابت نظر. پرونده صوتی اضافه خواهم کرد. می‌خواهم فهرست مقامات موسیقی ترکی و عربی را هم از دو کتابی که تازگی خریدم استخراج کنم و بعد برای همه پرونده‌های صوتی و تصویری را تکمیل کنم.
منظور از پیوند مرده را نفهمیدم. توضیح می‌دهید؟ — حجت/بحث ‏۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۵۴ (UTC)[پاسخ]
@Huji: پیوند های مرده (پیوند های داخلی) منظور همان قرمز هاست، درست است که ویکی می گوید بودنش ایجاد انگیزه می کند برای ساختن صفحه، (اما مثل سیاست های دیگه ویکی به درد اینجا نمیخوره، مال همون زبون انگلیسی و... است) همون طور گفتیم اهمیت زیادی هم ندارد، بودن و نبودنش؛ در مورد پرونده های صوتی هم که گفتید اضافه می کنید پس دگر هیچ؛با تشکر. من هنوز سر رای خود هستم، موافق. LE.B.B (بحث) ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۵۴ (UTC)[پاسخ]
@LE.B.B: ممنون. برای برگزیده شدن باید همهٔ پیوندها آبی باشند، اما برای خوب شدن الزامی نیست. با این وجود پیوندهای قرمز را داریم ضمن پروژهٔ وپ:مفاهیم آبی می‌کنیم. — حجت/بحث ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۵۶ (UTC)[پاسخ]

نظر ویکی‌مصطفا

[ویرایش]

دیباچه جای کار دارد و اصلاً چکیده‌ای از کل مقاله را ارائه نمی‌دهد. Wikimostafa (بحث) ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۶:۵۸ (UTC)[پاسخ]

موافقم و به نظرم همین که دیباچه گسترش یابد، کاری باقی نمی‌ماند. گسترش لید هم کار یک ساعت است. مهرنگار (بحث) ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۱۲ (UTC)[پاسخ]
✓ دیباچه را گسترش دادم — حجت/بحث ‏۲۲ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۳:۴۸ (UTC)[پاسخ]
@Wikimostafa: سوال شما به جاست. اما ربطی به خوبیدگی این مقاله ندارد. مشکل ابهامی که در مورد واژهٔ «موسیقی مقامی» وجود دارد، نحوهٔ نگارش این مقاله در ویکی‌پدیا نیست. مشکل بیرون از ویکی‌پدیا است؛ منبع معتبری که روابط این اصطلاحات را شرح داده باشد سراغ ندارم. حتی در انگلیسی هم این گیجی وجود دارد (به آنچه ما موسیقی مقامی می‌گوییم و منظور به موسیقی آذربایجان است، Mugham می‌گویند که عملاً نگارشی دیگر برای همان واژهٔ مقام است!) لذا اگر چه معتقدم که شفاف کردن این رابطه مهم است، اما این رابطه حتی خارج ویکی هم درست شفاف نشده و ویکی باید منعکس کنندهٔ دانشی باشد که در دنیای واقعی وجود دارد (یا در این مورد، وجود ندارد) با ذکر منبع (که عرض کردم سراغ ندارم).
اگر اجازه بدهید این را بگذاریم برای برگزیدگی. از نظر بنده عدم تفکیک این‌ها در مقالهٔ مقام (موسیقی) مانعی برای خوبیدگی آن نیست (اگر بحث خوبیدگی موسیقی مقامی بود، شاید مانعی می‌بود) — حجت/بحث ‏۱۹ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۸:۲۸ (UTC)[پاسخ]

نظر اولیه موسیور

[ویرایش]

سلام. خیلی ممنونم از این‌که وقت زیادی روی بهبود و توسعه این مقاله صرف کردید و عذرخواهم از این‌که دیر ابراز نظر می‌کنم. مواردی که به‌نظرم می‌آیند، این‌ها هستند:

  • شناسه چکیده کل متن نیست و همین‌طور مبهم است. باید کامل‌تر (شامل توضیحاتی در مورد موسیقی ترکی و عربی) و همراه با توضیحات بیشتری (برای اصطلاحات و تقسیمات امروزی و دیروزی) باشد. در واقع به صورت عادی، حسی برای خواندن ادامه مطلب برنمی‌انگیزد.
  • توضیحات در مورد کلمه مقام و نامش پیش از مقام (زیربخش نام در موسیقی ایرانی)، جای درستی قرار نگرفته. به پیش یا پس از تاریخچه آورده شود.
  • در تاریخچه به موسیقی ایرانی و عربی اشاره شده اما خبری از موسیقی ترکی نیست.
  • مطلبی در مورد تاریخچه و ذکر شدن نام پرده‌ها در قابوس‌نامه، سه جا تکرار شده. یکی در تاریخچه، یکی در زیربخش موسیقی ایرانی یعنی پیش از مقام‌های دوازده‌گانه و دیگری در مقام‌ها در ادبیات فارسی.
  • مانند ترکی و عربی، ابتدای بخش موسیقی ایرانی، توضیحی نیاز است در مورد تقسیم‌بندی‌ها و دوره‌هایش. خیلی مستقیم رسیده به پیش از مقام‌های دوازده‌گانه.
  • جنس در موسیقی ایرانی، جای درستی ندارد و به‌گمانم باید به نام یا تاریخچه منتقل شود.
  • بخش موسیقی ایرانی تقسیم‌بندی درستی ندارد. یعنی من منطقش را درنیافتم. بخش‌هایی که بی‌ربطند (دست‌کم در ظاهر) و باید دوباره جای‌نمایی شوند، عبارتند از شعبات، سایر مقام‌ها، جنس و نام.
  • جدول‌ها در موسیقی ترکی، نیاز به جای‌گذاری درست یا بهتری دارند. نمایش خوبی ندارند فعلاً.
  • رویه تقسیمات مقام که در موسیقی ترکی و ایرانی آمده، در عربی حفظ نشده است. یک‌دستی را البته محتوا مشخص می‌کند اما تا می‌شود، بهتر است دسته‌بندی مشابهی وجود داشته باشد (منظور در تعداد مقام‌ها و توضیحات هرکدام است).
  • توضیحات مربوط به اجناس، تعداد مقام‌ها و جا‌به‌جایی بین مقام‌ها در عربی، جای درستی قرار نگرفته‌اند (یعنی در تقسیم‌بندی قرار ندارد و بی‌هدف انگار، دنبال هم آمده‌اند در حالی که باید منطقی در بخش‌بندی و زیربخش‌سازی وجود داشته باشد. مثلاً تاریخی، منطقی یا کارکردی).
  • آیا نت‌نویسی، استفاده از ریزپرده و گام، تنها مختص موسیقی عربی است؟ به‌نظرم باید به این زیربخش‌ها، برای مقام ترکی و ایرانی هم بپردازید و اگر وجود ندارند، ایجادشان کنید.
  • بخش واژه‌نامه چه فضلی به یادداشت‌ دارد که شرف حضور یافته؟
  • الگوی پایانی نوشتار، مختص موسیقی ایرانی است. نیاز است یا الگویی کلی برای مقام‌های این سه جغرافیا ساخته شود یا این‌که دو الگو برای مقام ترکی و عربی، کنار مقام ایرانی قرار بگیرد.

بازهم از زحمات شما در توسعه این نوشتار، سپاس‌گزارم. mOsior (بحث) ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۳۹ (UTC)[پاسخ]

@MOSIOR: ممنون از نظرات.
بخش چیکده را چه طور گسترش بدهم؟ شما راهنمایی کنید.
توضیحات در مورد نام را جا به جا کردم. تاریخچه را کمی گسترش دادم که در مورد ترکی هم بنویسد. مطلب قابوسنامه را هم تمیزکاری کردم.
چکیده‌ای کوتاه اول بخش موسیقی ایرانی افزودم.
جنس هم در موسیقی ایرانی قدیم و هم در موسیقی عربی مورد تاکید بوده اما با معانی‌ای که کاملاً یکسان نیستند (همچنین، نام اجناس بین این دو نوع موسیقی مطابقت ندارد). در نتیجه به نظر من بهتر است که برای هر کدام جدا بحث شود.
بخش سایر مقام‌ها را در بخش مقام‌های دوازده‌گانه ادغام کردم. بخش نام را هم که بالاتر درست کردم. بخش جنس را هم همین الان عرض کردم. می‌ماند شعبات که می‌بایست بعد از مقام‌ها و آوازها بیاید (چون افزون بر آن‌ها است) که الان هم همین جور آمده. در واقعه مفهوم شعبه با مفهوم جنس خیلی نزدیکی دارد لذا ادغامشان کردم.
جدول‌های موسیقی ترکی را هر چه کردم، خوب نشد. مشکل اینجاست که متن خیلی کوتاه است در نتیجه اگر هر دو جدول را به چپ ببرم، در نمایشگرهای کوچکتر کل نظم صفحه را به هم می‌ریزد. همین الان هم اگر با نمایشگر کوچک نگاه کنید البته جالب دیده نمی‌شود. سعی می‌کنم که بخش ترکی را گسترش بدهم که متنش بیشتر بشود و بتوان جدول‌ها را زیر هم گذاشت.
رویه را در موسیقی عربی تکرار نکردم چون هنوز منابعی که خوانده‌ام، چنین تقسیم‌بندی با ثباتی (در مورد تعداد) را نشان نمی‌دهند. در واقع بر عکس موسیقی ایرانی که تعداد مقام‌هایش و دستگاه‌هایش همیشه یا هفت یا دوازده است (به جز در موارد استثنایی)، و موسیقی ترکی که تحولاتش اخیر بوده و باز منجر به تعداد کم و بیش ثباتی مقام شده (سیزده تا، که در عمل البته یازده تا هستند!)، در متون عربی این حالت حکم فرما نبوده. اتفاقاً در ظاهر خیلی ساختارمند عملکرده‌اند (یک مجمع سالانه در مصر داشتند که به نظام‌مند کردن تئوری موسیقی عربی می‌پرداخته) اما در عمل خروجی‌اش چیز با ثباتی نبوده، از جمله از نظر تعداد مقام‌ها.
با این حال چون منابع بیشتری دارم که باید بخوانم، هنوز خیلی مایل نیستم این را در مقاله وارد کنم.
بحث نت‌نویسی راستش به اینجا ربط ندارد و باید به مقالهٔ ریزپرده برود لذا متنقلش کردم.
بخش واژه‌نامه را برای این آوردم که آوانگاری آن نام‌ها به فارسی، کار بنده است (و نه بر اساس منبعی فارسی) لذا خوب است که نگارش اصلی هم بیاید تا دیگران بتوانند جستجو کنند.
در مورد الگوی پایانی حق با شماست و روی آن کار خواهم کرد.
با سپاس — حجت/بحث ‏۲۲ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۲۳:۵۴ (UTC)[پاسخ]
@MOSIOR: سلام. نوشته بودید «نظر اولیه». آیا نظر ثانویه هم دارید؟ و اینکه آیا پاسخ‌ها و ویرایش‌های نامزدکننده برای رسیدن به سطح خوب، قانع‌کننده و کافی بوده است؟ ‏4nn1l2 (بحث) ‏۸ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۴۱ (UTC)[پاسخ]
@4nn1l2: سلام. مقاله را الان دوباره خواندم و نظرات جناب حجت را. به‌نظرم در این مرحله، غیر از لید، باقی مسائل حل شده‌اند یا دست‌کم می‌توان در برگزیدگی به آن‌ها پرداخت. در مورد لید هم رویه درست همین است که در پایان کار نوشتن مقاله آن را تکمیل کرد و در مورد این‌که چه‌طور درست می‌شود، زمانی درست می‌شود که نیاز به منبع‌دهی در لید نباشد. مطالبی که در لید آمده، خوبند اما اولاً چکیده کل مباحث نیستند، ثانیاً در متن هم به صورت مشخص قابل دیدن نیستند. یعنی مطالبی تازه‌اند.
یک سوال هم برایم پیش آمده و آن این‌که کاری که جناب حجت کرده‌اند، حاوی نگاهی درست به مقام است و آن این‌که ریشه مقام‌ها یکسان است. اولاً به این مسئله کم پرداخته شده که نیاز به تقویت دارد. چراکه در ویکی انگلیسی Makam (مقام‌های ترکی) و Arabic maqam مقاله‌های جداگانه دارند. ثانیاً شاید بشود در کنار این مقاله، مقاله‌های جداگانه این مقام‌ها را هم داشت و مقاله کلی مقام در ویکی فارسی، معادل انگلیسی نداشته باشد! امیدوارم توانسته باشم منظورم را برسانم. mOsior (بحث) ‏۸ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۲ (UTC)[پاسخ]
@MOSIOR: لید را الان درست کردم.
در جواب قسمت دوم: ما هم برای آنها می‌توانیم مقالهٔ جدا داشته باشیم اما هنوز من آمادگی ایجاد آن همه مقاله را ندارم. مقالهٔ اصلی را که ما داریم، ویکی‌پدیای انگلیسی ندارد. دلیلش هم این است که مقاله‌های هر زیرشاخه را طرفداران خودش ساخته‌اند و این طرفداران به طور کلاسیک با هم مشکل قومی دارند (هر کدام می‌خواهد ادعای مالکیت کند روی این عنوان). در فکرم هست که در ویکی‌پدیای انگلیسی مقالهٔ مقام (به معنای ویکی‌پدیای فارسی‌اش) را بسازم اما حوصلهٔ دعوا مرافعه در دو ویکی ندارم — حجت/بحث ‏۹ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۲۸ (UTC)[پاسخ]

نظر 4nn1l2

[ویرایش]
  • لطفاً صحت این جمله بررسی شود: «طبقه‌بندی مقام‌ها در موسیقی عربی و ترکی عمدتاً در دوران حکومت عثمانی رخ داد که مناطق آناتولی تحت حکومت عرب‌زبان‌ها بود». آناتولی در دوران عثمانی تحت حکومت عرب‌زبان‌ها؟
  • لطفاً صحت این تغییر بررسی شود: «و فقط یک چهارم درست یا پنجم درست اندازه دارند» به «و فقط یک‌چهارم یا یک‌پنجم درست اندازه دارند». با توجه به «دورهای ناکامل» حدس زدم دومی صحیح باشد ولی بعداً در ادامهٔ متن دیدم از عبارت «چهارم درست» هم استفاده شده است.
  • لطفاً صحت منبع جملهٔ «برخی منابع ابداع این نشان‌ها را به منصور عوض، موسیقی‌دان مصری نسبت می‌دهند که در سال ۱۹۲۰ در کتابی این دو نشان را پیشنهاد کرده بود، اما برخی منابع دیگر نشان می‌دهد که ریشهٔ حقیقی این نشان‌ها در متون فرانسوی یا ترکی باشد.» بررسی شود. این جمله با دو منبع مختلف عیناً تکرار شده بود که دومی را حذف کردم. لازم است منبع‌ها کنترل شوند. ‏4nn1l2 (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۰۷ (UTC)[پاسخ]
@4nn1l2: حذف مورد دوم کار درستی بود؛ خطای کپی و چسباندن از من بود. منبع را چک کردم، در صفحهٔ ۱۳۱ اسم منصور عوض را برده پس آنی که نگه داشتید منبعش درست است. در مورد پنجم درست هم تشخیصتان درست بود! چهارم درست و پنجم درست اسم دو فاصله در موسیقی هستند. آناتولی هم مال جمله‌ای بدون منبع بود که حذفش کردم — حجت/بحث ‏۷ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۸:۱۹ (UTC)[پاسخ]

بحث بسته شده است. لطفاً آن را تغییر ندهید. ادامهٔ دیدگاه‌ها باید در صفحهٔ بحث مناسب ثبت شوند. نباید ویرایش دیگری در این ریسه انجام شود.