ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه مفاهیم موسیقی ایران/کنترل کیفیت
هدف ویکی‌پروژه مفاهیم موسیقی ایران ایجاد و گسترش مقاله‌هایی است که مربوط به مفاهیم اصلی موسیقی سنتی ایران هستند. کیفیت محتوایی که در این پروژه تولید یا تکمیل می‌شود بر اساس معیارهای زیر ارزیابی می‌گردد.
سرشناسی
[ویرایش]در مطابقت با رهنمود اصلی سرشناسی و علاوه بر آن، موارد زیر برای بررسی سرشناسی مقاله‌های مربوط با این پروژه در نظر گرفته می‌شوند:
- تمام دستگاه‌های موسیقی ایرانی سرشناس هستند.
- تمام آوازهای موسیقی ایرانی (از جمله آواز بیات کرد و آواز شوشتری که در تمام منابع «آواز» دانسته نشده‌اند) سرشناس هستند.
- تمام مقام‌های دوازده‌گانه سرشناس هستند.
- همچنین خانواده‌های اصلی مقام موسیقی عربی امروزی سرشناس هستند اما زیرمجموعه‌هاشان از این جهت سرشناس نیستند.
- همچنین مقام‌های اصلی موسیقی ترکی امروزی (بر اساس تقسیم‌بندی ازگی-آرل یا سایر تقسیم‌بندی‌های معتبر) سرشناس هستند.
- گوشه‌ها فقط وقتی سرشناس هستند که یا یک دانشنامهٔ دیگر (مثلاً دانشنامه ایرانیکا) برایشان مدخلی جدا داشته باشد، یا خود گوشه موضوع یک مقالهٔ معتبر باشد، یا دست کم دو منبع به آن گوشه پرداخته باشند و دربارهٔ چیزهایی بیشتر وجود گوشه و ساختارش (نت شاهد، نت ایست، نت متغیر، متر داشتن یا نداشتن) صحبت کرده باشند.
- همچنین گوشه‌هایی که موضوعِ یک آلبوم یا قطعهٔ مشهور از یک خواننده یا نوازندهٔ سرشناس باشند (مثل گوشهٔ بیداد که موضوع آلبومی به همین نام است) سرشناس هستند.
- ردیف‌های میرزاعبدالله و آقاحسینقلی به جهت اهمیت تاریخی‌شان سرشناس هستند.
- ردیف سایر ردیف‌دانان به خودی خود سرشناس نیست مگر آن که (۱) به صورت یک اثر منسجم منتشر شده باشد (چه چاپی، چه صوتی)، (۲) موضوع نقد مبسوط توسط موسیقی‌شناسان دیگر باشد (این نقد باید مکتوب باشد).
- سرشناسی افراد باید طبق وپ:سرشناسی (موسیقی) و وپ:خلاق سنجیده شود. پژوهشگران موسیقی نیز باید از طریق وپ:دانشگاهیان و وپ:سر ارزیابی بشوند.
کیفیت
[ویرایش]- توصیه اکید می‌شود در تمام موضوعات مربوط به دستگاه‌ها، آوازها، مقام‌ها و گوشه‌ها، نت‌نویسی وجود داشته باشد و در صورت طولانی بودن، بخشی از نت انتخاب شود که بتواند ویژگی‌های انحصاری موضوع مقاله را نشان دهد.
- نمونه‌هایی که در هر دستگاه، گوشه یا مقام ذکر می‌شوند، باید محدود به آثاری شوند که هم خودشان سرشناسی داشته باشند و هم پدیدآورشان یک شخص سرشناس در خصوص موسیقی سنتی ایرانی (یا در موارد مربوط، موسیقی عربی یا ترکی) باشد.
- از آن‌جا که مقالات موسیقی، تخصصی هستند و برای فهم نیز احتمالاً به داشتن حداقلی از دانش موسیقی نیاز است، بر نگارنده است که به‌خوبی از امکانات ویکی از جمله پیونددهی مناسب و دقیق، توضیح واژه‌های اصطلاحی و خاص موسیقی (در متن یا به‌صورت یادداشت براساس شیوه‌نامه)، استفاده مناسب و به‌جا از الگوی اصلی به همراه توضیحی حداقلی، استفاده از ناوبری‌های مناسب و مرتبط و اهتمام جدی به نوشتن دیباچه‌ای که به افراد ناآشنا نیز حداقلی از دانش موسیقایی را منتقل کند، استفاده کند.
خرد
[ویرایش]مقاله‌های خرد
ضعیف
[ویرایش]مقاله‌های طولانی‌تر از یک مقالهٔ خرد که منبع عمده‌شان غیرمعتبر است (مثلاً فقط ترجمه‌ای از ویکی‌پدیای انگلیسی هستند)، یا فاصلهٔ زیادی به خوبیدگی دارند.
متوسط
[ویرایش]مقاله‌هایی طولانی‌تر از یک مقالهٔ ضعیف که دست کم چند منبع معتبر دارند، نثر شیوایی دارند، و شیوه‌نامهٔ ویکی‌پدیا در آن‌ها رعایت شد اما هنوز شرط «شمول» را برای خوبیدگی احراز نمی‌کنند.
خوب
[ویرایش]به جز ویکی‌پدیا:مقاله‌های خوب/معیارها، موارد زیر نیز در بررسی خوبیدگی مقاله‌های مرتبط با این پروژه در نظر گرفته می‌شود.
- دستگاه‌ها
مقاله‌های دستگاه‌ها برای خوب شدن باید این ویژگی‌ها را داشته باشند:
- ساختار مد پایهٔ دستگاه تعریف شود و تصویر نت‌نویسی آن ارائه گردد.
- گوشه‌های دستگاه بر اساس ردیف‌های معتبر فهرست شوند و برای مهم‌ترین گوشه‌ها ساختار گوشه تعریف شود (نت شروع، نت شاهد، موقعیت در ردیف و …)
- مقاله بخش «تحلیل ردیف» داشته باشد که در آن رابطهٔ گوشه‌ها، سیر کلی دستگاه، امکان پرده‌گردانی به دستگاه‌های دیگر، و سایر شاخصه‌های مهم دستگاه در ردیف‌های مختلف ذکر شود.
- نمونه‌های شناخته شده از آن دستگاه با ذکر منبع ذکر شوند (ترجیحاً از آلبوم‌ها، قطعات یا تصنیف‌هایی که در ویکی‌پدیا مقاله دارند استفاده شود).
برگزیده
[ویرایش]به جز ویکی‌پدیا:مقاله‌های برگزیده/معیارها، موارد زیر نیز در بررسی برگزیدگی مقاله‌های مرتبط با این پروژه در نظر گرفته می‌شود.
- دستگاه‌ها
مقاله‌های دستگاه‌ها برای برگزیده شدن باید این ویژگی‌ها را داشته باشند:
- بخش تحلیل ردیف به مقایسهٔ ردیف‌های مختلف برای آن دستگاه بپردازد.
- تمام موارد نت‌نویسی‌شده یک نسخهٔ صوتی به همراه داشته باشد.
- بخش «منبع‌شناسی» در مقاله وجود داشته باشد و به ویژه منابعی که مشخصاً راجع به همان دستگاه هستند (نه راجع به همهٔ دستگاه‌ها) ذکر بشوند.
اهمیت
[ویرایش]اهمیت کم
[ویرایش]موضوعاتی که هر یک از شرایط زیر را داشته باشند دارای اهمیت کم طبقه‌بندی می‌شوند:
- بازدید خیلی پایینی داشته باشند
- شرایطی که برای اهمیت متوسط و بالا ذکر شده را نداشته باشند
اهمیت متوسط
[ویرایش]موضوعاتی که هر یک از شرایط زیر را داشته باشند دارای اهمیت متوسط طبقه‌بندی می‌شوند:
- مفاهیم نظری موسیقی که خاص موسیقی ایرانی و/یا موسیقی‌های مرتبط با آن نظیر موسیقی عربی و ترکی باشند
- کتاب‌ها و رسالات و سایر آثاری که مرجعی مهم برای مفاهیم موسیقی ایران هستند
اهمیت بالا
[ویرایش]موضوعاتی که هر یک از شرایط زیر را داشته باشند دارای اهمیت بالا طبقه‌بندی می‌شوند:
- جزو ساختار اصلی موسیقی ایران هستند (نظیر دستگاه‌ها، ردیف، یا مقام) چنان‌که درک آن‌ها جزئی جدایی ناپذیر از درک موسیقی ایرانی باشد.
- میزان بازدید از آن‌ها بالا باشد (بر اساس امتیاز ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه نسخه آفلاین)