پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:سیاست استفاده از تصاویر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از ویکی‌پدیا:نگارخانه)

این صفحه سیاست‌های مربوط به تصاویر – شامل مسائل مربوط به حق تکثیر، فرمت‌های بارگذاری، استفاده در مقالات و حذف تصاویر– را بیان می‌کند.

به‌طور کلی برای اطلاعات پیرامون چندرسانه‌ای‌ها (تصاویر، پرونده‌های صوتی، و غیره)، ویکی‌پدیا:ایجاد و استفاده از پرونده‌های چندرسانه‌ای را ببینید. برای اطلاعات دربارهٔ بارگذاری، ویکی‌پدیا:بارگذاری تصاویر را ببینید یا مستقیماً به ویکی‌پدیا:بارگذاری بروید. برای دیگر سیاست‌های حقوقی و حق تکثیر، ویکی‌پدیا:حق تکثیر#رهنمودهای تصویر، ویکی‌پدیا:راهنمای حق تکثیر یا ویکی‌پدیا:فهرست سیاست‌ها را ببینید.

شناسایی تصاویر قابل استفاده

[ویرایش]

حق تکثیر و مجوز

[ویرایش]

قبل از بارگذاری تصویر در ویکی‌پدیا، مطمئن شوید که تصویر در یکی از چهار دسته زیر قرار می‌گیرد:

  • اثر خودتان: شما مالک تمام حقوق تصویر هستید، که معمولاً به این معنی است که آن را به‌طور کامل خودتان ساخته‌اید. در مورد عکس یا اسکرین‌شات، باید حق تکثیر تمام موارد دارای حق تکثیر (مثلاً مجسمه یا برنامه) که در درون تصاویر هستند را نیز داشته باشید.
  • مجوز آزاد: می‌توانید ثابت کنید که دارنده حق تکثیر تصویر را تحت یک مجوز آزاد قابل قبول منتشر کرده است (برای جزئیات بیشتر به پایین مراجعه کنید). توجه داشته باشید که تصاویری که مجوز استفاده فقط در ویکی‌پدیا، یا فقط برای استفاده غیرتجاری یا آموزشی دارند، یا تحت مجوزی هستند که اجازه ایجاد آثار اصلاح‌شده/مشتق را نمی‌دهد، مناسب نیستند. نکته مهم: این که برای تصویری هزینه ای پرداخت نکرده باشید به این معنی نیست که آن «محتوای آزاد» است یا برای استفاده در ویکی‌پدیا قابل قبول است. قریب به اتفاق تصاویر موجود در اینترنت دارای حق تکثیر هستند و نمی‌توان از آنها در اینجا استفاده کرد - حتی اگر اخطار حق تکثیر وجود نداشته باشد، از لحظه خلق به‌طور خودکار دارای حق تکثیر می‌شوند. در صورت شک، تصاویر دارای حق تکثیر را بارگذاری نکنید.
  • مالکیت عمومی: می‌توانید ثابت کنید که تصویر در مالکیت عمومی، یعنی عاری از هرگونه حق تکثیر است (برای جزئیات بیشتر به پایین مراجعه کنید).
  • استفاده منصفانه/غیر آزاد: شما معتقدید که تصویر شرایط ویژه‌ای را برای محتوای غیر آزاد دارد که استفاده از موارد بدون مجوز را مجاز می‌سازد، و می‌توانید یک استدلال صریح برای استفاده غیر آزاد آن ارائه دهید که توضیح دهد چرا و چگونه قصد استفاده از آن را دارید (برای جزئیات بیشتر به پایین مراجعه کنید).

تصاویر خلق‌شده توسط کاربر

[ویرایش]

ویکی‌پدیا کاربران را تشویق می‌کند تا تصاویر خود را بارگذاری کنند. تمام تصاویر ساخته‌شده توسط کاربر باید تحت یک مجوز آزاد، مانند مجوز کریتیو کامنز، مجوزدهی شوند یا در مالکیت عمومی قرار گیرند. قرار دادن تصویر در مالکیت عمومی یعنی برداشتن تمام محدودیت‌های حق تکثیر و مجوز. هنگام مجوزدهی به یک تصویر، معمولاً این کار به‌صورت چندگانه انجام می‌شود، یعنی هم مجوز GFDL و هم مجوز کریتیو کامنز روی آن اعمال می‌شود.

عکس‌ها
[ویرایش]

در ویکی‌پدیا می‌توانید عکس‌هایی که خودتان گرفته‌اید بارگذاری کنید. به‌طور کلی، حق قانونی عکس‌ها با عکاس است، نه سوژهٔ عکس. کپی‌برداری صرف از یک تصویر یا یک نمودار دارای حق تکثیر، الزاماً حق تکثیر جدیدی ایجاد نمی‌کند. حق تکثیر تنها با خلاقیت به وجود می‌آید، نه با میزان تلاشی که صرف خلق اثر شده است.

عکس گرفتن از اشیاء دوبعدی، مانند نقاشی‌های موزه، اغلب حق تکثیر جدیدی ایجاد نمی‌کند (برای اطلاعات بیشتر به بخش مالکیت عمومی مراجعه کنید).

عکس گرفتن از اشیاء سه‌بعدی، تقریباً همیشه حق تکثیر جدیدی ایجاد می‌کند، اگرچه ممکن است افراد دیگر همچنان حق تکثیر آیتم‌های به تصویر کشیده شده در عکس را داشته باشند. اینکه آیا عکس، حق تکثیر شیء عکاسی‌شده را دارد به عوامل زیادی بستگی دارد. برای هنرهای تجسمی و معماری سه‌بعدی مانند ساختمان‌های اماکن عمومی، هر کشوری قوانین آزادی پانوراما خاص خود را دارد که مشخص می‌کند آیا چنین عکس‌هایی به‌عنوان آثار مشتق‌شده در نظر گرفته می‌شوند و بنابراین دارای حق تکثیر هستند یا خیر. c:Commons:Freedom of panorama این قوانین را برای هر حوزه قضایی مشخص می‌کند. شکل و طراحی اشیاء کاربردی، مانند ماشین، مبلمان و ابزار، عموماً قابل حق تکثیر نیستند؛ بنابراین می‌توان عکس‌های چنین اشیائی را در مالکیت عمومی قرار داد یا مجوز آزاد برایشان در نظر گرفت. با این حال، این مورد شامل ویژگی‌های تزئینی مانند عناصر هنری روی سطح شیء، مثل نقاشی هنری روی کاپوت ماشین، نمی‌شود. در صورت داشتن هر گونه سؤال، لطفاً در بحث ویکی‌پدیا:حق تکثیر مطرح کنید.

قرار دادن تصاویری که در آن‌ها خود شما، دوستان یا اعضای خانواده به‌طور برجسته‌ای حضور دارند و باعث دور شدن از موضوع اصلی تصویر می‌شوند، در بخش اصلی ویکی‌پدیا توصیه نمی‌شود. این تصاویر نوعی تبلیغ برای خود در نظر گرفته می‌شوند و جامعه ویکی‌پدیا بارها بر حذف چنین تصاویری اجماع نظر داده است. استفاده از چنین تصاویری در صفحات کاربری مجاز است.

ممکن است برخی تصاویر حاوی لوگوهای تجاری باشند (به‌طور اتفاقی یا عمدی، اگر تصویر دارای مجوز آزاد باشد، تحت آزادی پانوراما قرار گیرد یا آنقدر ساده باشد که قابل حق تکثیر نباشد). در چنین شرایطی، لطفاً از برچسب {{trademark}} برای آن تصویر استفاده کنید. همچنین ممکن است عناصر دارای حق تکثیر به میزان کم در عکس‌ها وجود داشته باشند، یعنی عنصر دارای حق تکثیر دیده می‌شود اما محور اصلی عکس نیست. در چنین مواردی، وجود کم‌پیدا عناصر دارای حق تکثیر، بر حق تکثیر کل عکس تأثیری نمی‌گذارد و چنین عکس‌هایی همچنان می‌توانند مجوز آزاد داشته باشند. به‌عنوان مثال، یک عکس از میدان تایمز علی‌رغم وجود تابلوهای تبلیغاتی فراوان می‌تواند آزاد در نظر گرفته شود، زیرا این تبلیغات جزئی و کم‌اهمیت به حساب می‌آیند.

نمودارها و دیگر تصاویر
[ویرایش]

تصاویر ساخته‌شده توسط کاربر می‌توانند شامل بازآفرینی نمودارها، جداول، طرح‌ها و نقشه‌ها به‌طور مستقیم از داده‌های موجود باشند، به شرطی که قالب ساخته‌شده توسط کاربر، به‌طور دقیق از سبک اثر اصلی تقلید نکند. داده‌های فنی قابل حق تکثیر نیستند، زیرا فاقد خلاقیت هستند؛ اما نمایش داده‌ها در یک نمودار یا جدول می‌تواند دارای حق تکثیر باشد، بنابراین یک نسخه ساخته‌شده توسط کاربر باید از نظر نحوهٔ نمایش، به اندازه‌ای با نسخه اصلی متفاوت باشد تا همچنان اثر آزاد محسوب شود. در چنین مواردی، هنگام بارگذاری این تصاویر، ذکر منبع یا منابع داده‌های اصلی الزامی است. برای نمونه به فایل‌های File:Painted Turtle Distribution alternate.svg و File:Conventional 18-wheeler truck diagram.svg. مراجعه کنید.

همچنین تصاویر ساخته‌شده توسط کاربر می‌توانند کاملاً جدید باشند. در چنین مواردی، تصویر باید عمدتاً هدف آموزشی داشته باشد و نه وسیله‌ای برای تبلیغ مهارت‌های هنری کاربر. موضوعی که باید نشان داده شود، در متن تصویر به راحتی قابل تشخیص باشد و نباید بیش از حد حالت‌دار باشد. برای نمونه به فایل File:Checker shadow illusion.svg مراجعه کنید.

مجوزهای آزاد

[ویرایش]

در اینجا چندین مجوز وجود دارد که تعریف «آزاد» را برآورده می‌کنند. چندین گزینه جایگزین برای مجوزهای کریتیو کامنز (CC) در دسترس است. مجوزهایی که استفاده از رسانه را فقط به اهداف غیرتجاری یا آموزشی (یعنی فقط برای استفاده غیرتجاری) محدود می‌کنند، یا مجوزهایی که فقط برای نمایش در ویکی‌پدیا مجوز داده شده‌اند، برای استفاده‌ها یا اهداف ویکی‌پدیا به اندازه کافی «آزاد» نیستند و حذف خواهند شد.[۱] به‌طور خلاصه، محتوای رسانه‌ای ویکی‌پدیا (به استثنای محتوای «استفاده منصفانه» - در زیر ببینید) باید به همان اندازه محتوای ویکی‌پدیا «آزاد» باشد - هم برای حفظ امنیت وضعیت قانونی خود ویکی‌پدیا و هم برای امکان استفاده مجدد هر چه بیشتر از محتوای ویکی‌پدیا. به عنوان مثال، ویکی‌پدیا می‌تواند تصاویر تحت مجوز CC-BY-SA را به عنوان مجوز آزاد بپذیرد، اما CC-BY-SA-NC را نمی‌پذیرد. فهرستی از مجوزهای احتمالی که برای ویکی‌پدیا به اندازه کافی «آزاد» در نظر گرفته می‌شوند در en:Wikipedia:Image copyright tags فهرست شده‌اند.

فهرستی از وب‌سایت‌هایی که تصاویر آزاد ارائه می‌دهند را می‌توانید در meta:Free image resources پیدا کنید. اگر مکانی که تصویر را در آن پیدا کرده‌اید، مجوز آزاد از پیش تعیین‌شده‌ای را اعلام نکرده است، اما با این حال استفاده از محتوای آن را تحت شرایطی که معمولاً توسط آنها وضع می‌شود مجاز می‌داند، باید صراحتاً اعلام کند که استفاده تجاری و تغییر تصویر مجاز است. اگر چنین اعلامی نکند، باید فرض کنید که مجاز به استفاده از تصویر نیستید، مگر اینکه تأیید یا اجازه از دارنده حق تکثیر را به دست آورید.

نکته مهم: اگر یک مقاله دارای مجوز آزاد قابل قبول باشد، لزوماً به این معنی نیست که همه تصاویر این مقاله دارای همان مجوز آزاد هستند. علی‌رغم آزادی کلی که مجوز آزاد می‌دهد، ممکن است اجزای خاصی وجود داشته باشند که دارای حق تکثیر هستند و این اجزای دارای حق تکثیر باید به‌طور واضح از مجوز آزاد مستثنی شوند. حتی در این مقالات، همیشه زیرنویس تصاویر را برای عباراتی مانند «©-Copyright holder» بررسی کنید، که نشان می‌دهند این تصاویر تحت پوشش مجوز آزاد کلی مقاله نیستند.[۲]

پروانه مستندات آزاد گنو
[ویرایش]

استفاده از پروانه مستندات آزاد گنو (GFDL) به عنوان تنها مجوز قابل قبول، زمانی که همه موارد زیر صادق باشند مجاز نیست:[۳]

  • تاریخ صدور مجوز: محتوا در تاریخ ۱ اوت ۲۰۲۱ یا بعد از آن مجوز گرفته باشد. تاریخ صدور مجوز در نظر گرفته می‌شود، نه تاریخ ایجاد یا بارگذاری.
  • نوع محتوا: محتوا عمدتاً یک عکس، نقاشی، طراحی، صدا یا ویدیو باشد.
  • استثنائات: محتوا لوگوی نرم‌افزار، نمودار یا اسکرین شات استخراج شده از یک دفترچه راهنمای نرم‌افزار GFDL نباشد.

با وجود این محدودیت‌ها، محتوای GFDL ممکن است همچنان تحت سیاست محتوای غیرآزاد قابل استفاده باشد. اگر اثری که مشتق شده از GFDL نیست، با استدلال غیرآزاد استفاده شود، نیازی به کوچک کردن آن نیست، اما سایر محدودیت‌های غیرآزاد همچنان اعمال می‌شود.

مالکیت عمومی

[ویرایش]

تصاویر در مالکیت عمومی دارای حق تکثیر نیستند و قانون حق تکثیر به هیچ وجه استفاده از آنها را محدود نمی‌کند. صفحات ویکی‌پدیا، از جمله صفحات با زبان‌های غیرانگلیسی، روی یک سرور در ایالات متحده میزبانی می‌شوند، بنابراین قانون ایالات متحده تعیین می‌کند که آیا یک تصویر ویکی‌پدیا در مالکیت عمومی است یا خیر.

تصاویر ممکن است توسط خالقان آنها در مالکیت عمومی قرار داده شوند یا به دلیل عدم صلاحیت برای حق تکثیر یا انقضای حق تکثیر آنها در مالکیت عمومی باشند. در ایالات متحده، از ۱ ژانویه ۲۰۲۴، حق تکثیر هر اثری که قبل از ۱ ژانویه ۱۹۲۹ در هر کجا منتشر شده باشد، منقضی شده است. اگرچه حق تکثیر ایالات متحده برای بسیاری از آثار منتشر شده از آن زمان نیز منقضی شده است، اما قوانین مربوط به تعیین انقضا پیچیده است. برای جزئیات بیشتر، به When does copyright expire مراجعه کنید.

در ایالات متحده، بازتولید آثار هنری دو بعدی در مالکیت عمومی، حق تکثیر جدیدی ایجاد نمی‌کند. اسکن تصاویر به تنهایی حق تکثیر جدیدی ایجاد نمی‌کند - آنها فقط وضعیت حق تکثیر تصویری را که بازتولید می‌کنند به ارث می‌برند. به عنوان مثال، یک عکس مستقیم از مونالیزا واجد شرایط حق تکثیر نیست.

آثار معمولاً باید حداقل خلاقیت را برای واجد شرایط شدن حق تکثیر داشته باشند. آثاری که از این آستانه اصالت عبور نمی‌کنند و بنابراین واجد شرایط حق تکثیر نیستند، در عوض در مالکیت عمومی قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، تصاویری که فقط از حروف ساده تشکیل شده‌اند به‌طور کلی در مالکیت عمومی هستند (اگرچه ممکن است همچنان علامت تجاری داشته باشند). ویراستاران باید از کشور مبدأ تصویر آگاه باشند، زیرا آستانه اصالت ممکن است در بین حوزه‌های قضایی به‌طور قابل توجهی متفاوت باشد. ایالات متحده آستانه بالایی دارد، در حالی که بریتانیا آستانه پایین‌تری دارد. در چنین مواردی، تصویری که در کشور مبدأ خود دارای حق تکثیر است، اما در ایالات متحده واجد شرایط حق تکثیر نیست، ممکن است به صورت محلی در ویکی‌پدیای انگلیسی به عنوان یک تصویر در مالکیت عمومی با استفاده از برچسبی مانند {{PD-USonly}} بارگذاری شود. این به جلوگیری از کپی شدن به ویکی‌انبار کمک می‌کند، جایی که رسانه‌ها باید هم در کشور مبدأ و هم در ایالات متحده آزاد باشند.

اگر به شدت مشکوک هستید که تصویری نقض حق تکثیر است، باید آن را برای حذف فهرست کنید. برای جزئیات بیشتر، به بخش حذف تصاویر در همین صفحه مراجعه کنید. به عنوان مثال، تصویری که هیچ وضعیت حق تکثیری در صفحه فایل خود ندارد و در جای دیگری با اطلاعیه حق تکثیر منتشر شده است، باید برای حذف فهرست شود.

استفاده منصفانه/غیرآزاد

[ویرایش]

برخی موارد استفاده از آثار دارای حق تکثیر بدون اجازه صاحب اثر، ممکن است در ایالات متحده تحت قانون استفاده منصفانه قرار گیرد (اما در اکثر حوزه‌های قضایی دیگر اینطور نیست). با این حال، از آنجایی که هدف ویکی‌پدیا ایجاد یک دانشنامه با محتوای آزاد است، ممکن است هر تصویری که واجد شرایط استفاده منصفانه باشد، مناسب نباشد. همان‌طور که بنیاد ویکی‌مدیا برای دستیابی به اهداف یک اثر با محتوای آزاد نیاز دارد، ویکی‌پدیا معیارهای سخت‌گیرانه‌تری را برای استفاده منصفانه از تصاویر و سایر آثار دارای حق تکثیر اتخاذ کرده است که به آن ویکی‌پدیا:معیارهای محتوای غیرآزاد می‌گویند. به‌طور کلی، اگر تصویر قابل استفاده مجدد توسط هر نهادی، از جمله کاربران تجاری (شامل حق توزیع مجدد و تغییر) نباشد، آن تصویر باید غیرآزاد در نظر گرفته شود. استفاده از مواد دارای حق تکثیر تحت ادعای نامعتبر برای محتوای غیرآزاد، نقض حق تکثیر محسوب شده و غیرقانونی است. رسانه‌هایی که اشتباه به عنوان غیرآزاد برچسب‌گذاری شده‌اند یا نقض آشکار حق تکثیر هستند، می‌توانند بلافاصله حذف شوند. ویرایشگرانی که متوجه اشتباهات قابل اصلاح در تگ‌های غیرآزاد یا استدلال‌های مربوط می‌شوند، تشویق می‌شوند که در صورت امکان آنها را اصلاح کنند. رفع داوطلبانه چنین مشکلاتی برای ویکی‌پدیا مفید است، اگرچه ممکن است رفع بسیاری از اشتباهات مانند منبع اصلی یا صاحب حق تکثیر غیرممکن باشد. کاربری که به‌طور مکرر مطالبی را بارگذاری می‌کند که نه آزاد است و نه معیارهای لازم برای تصاویر غیرآزاد را رعایت می‌کند، ممکن است مسدود شود.

واترمارک، اعتبارات، عنوان‌ها

[ویرایش]

تصاویر آزاد نباید واترمارک، اعتبار یا عنوان روی خود تصویر یا هر چیز دیگری که استفاده آزاد آن‌ها را محدود کند، داشته باشند. مگر اینکه، تصویر برای نمایش واترمارک، عناوین و غیره در نظر گرفته شده باشد و در مقاله مرتبط استفاده شود. استثناهایی برای تصاویر تاریخی وجود دارد، زمانی که اعتبار یا عنوان جزء جدایی‌ناپذیر از ترکیب اثر باشد. گاهی تصاویر تاریخی در مالکیت عمومی خارج از فوکوس هستند، افتادگی رنگ، گرد و غبار یا خراش یا شواهدی از فرایند تکثیر استفاده شده را نشان می‌دهند. همه اعتبارات عکس باید در خلاصه‌ای در صفحه توضیحات تصویر گنجانده شوند. تصاویر دارای واترمارک ممکن است با الگوی {{واترمارک تصویر}} برچسب‌گذاری شوند.

حقوق شخصی

[ویرایش]

هنگام عکس‌برداری از افراد قابل شناسایی، معمولاً برای عکس‌های ساده‌ای که در مکان عمومی گرفته شده‌اند، رضایت سوژه مورد نیاز نیست، اما اغلب برای عکس‌هایی که در مکان خصوصی گرفته شده‌اند، رضایت لازم است. به دلیل حفظ حریم خصوصی، رضایت سوژه قبل از بارگذاری هر عکسی که شامل یک فرد قابل شناسایی است که در یک مکان خصوصی گرفته شده است، باید به‌طور معمول جلب شود، صرف نظر از اینکه نام سوژه ذکر شده باشد یا خیر. حتی در کشورهایی که قانون حریم خصوصی ندارند، بر ما وظیفه اخلاقی است که عکس‌هایی را که توقع منطقی حفظ حریم خصوصی سوژه را نقض می‌کنند، بارگذاری نکنیم. اگر یک عکس پرتره از خودتان بارگذاری می‌کنید، رضایت شما فرض می‌شود. به خاطر داشته باشید که داده‌های اکسیف در تصاویر بارگذاری شده - مانند داده‌های زمان و سازنده، مدل و مکان دستگاهی که تصویر را ثبت کرده است - به صورت عمومی قابل مشاهده هستند. آگاه باشید که فقط به این دلیل که یک تصویر با مجوز آزاد در انبار در دسترس است، ممکن است به دلیل سیاست ما در مورد ویکی‌پدیا:زندگی‌نامه زندگان، استفاده از آن در ویکی‌پدیای فارسی همچنان نامناسب باشد. ویکی‌انبار یک مخزن رسانه‌ای مشترک برای پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا است که هر کدام ممکن است سیاست‌های محتوای خاص خود را داشته باشند و بسیاری از آنها با سیاست‌های ویکی‌پدیای فارسی تفاوت قابل توجهی دارند.

مکان‌های عمومی و خصوصی

[ویرایش]

در این سیاست، یک مکان خصوصی جایی است که افراد انتظار منطقی برای حفظ حریم خصوصی خود دارند، در حالی که یک مکان عمومی جایی است که افراد چنین انتظاری ندارند.

نمونه‌هایی از مکان‌های خصوصی

  • داخل هر خانه شخصی
  • داخل هر سرویس بهداشتی، رختکن، اتاق پرو
  • هر مرکز درمانی
  • یک فضای خصوصی (اتاق هتل، چادر) در یک مکان عمومی (هتل، زمین کمپینگ)
  • در بخش‌هایی از ساختمان که برای عموم آزاد نیست (مثلا دفتر کار شخصی)

نمونه‌هایی از مکان‌های عمومی

  • در خیابان یا پیاده‌رو
  • فضای باز در قسمت قابل مشاهده‌ای از ملک شخصی
  • در پارک‌ها و اماکن تفریحی باز برای عموم
  • در رویدادی که مردم به‌طور آشکار عکس می‌گیرند
  • داخل ساختمان‌ها در مناطقی که برای عموم آزاد است (مثلاً ورودی یا لابی)

مسائل حقوقی

[ویرایش]

قوانین غیر از حق تکثیر [کپی‌رایت] وجود دارند که ممکن است بر عکاس، آپلودکننده و/یا بنیاد ویکی‌مدیا تأثیر بگذارند، از جمله افترا، حقوق شخصیت، علائم تجاری و حقوق حریم شخصی. به همین دلیل، برخی از استفاده‌های چنین تصاویری همچنان ممکن است بدون رضایت فردی که به تصویر کشیده شده یا دارنده سایر حقوق مرتبط با غیر-حق تکثیر است، ممنوع باشد.

افترا ممکن است نه تنها از محتوای خود تصویر، بلکه از شرح و عنوان آن نیز هنگام آپلود شدن ناشی شود. تصویری از یک فرد ناشناس شناسایی‌شده ممکن است به تنهایی غیرقابل قبول باشد، اما با عنوان «قاچاقچی مواد مخدر» ممکن است حداقل در برخی کشورها مسائل بالقوه در حوزه افترا محسوب شود.

عامل دیگری که باید در نظر گرفت، اعتبار شناخته شده به حق تکثیر منبع انتشار عکس است. برخی روزنامه‌ها و مجلات زرد برای انتشار داستان‌های خود با مسائل حقوقی در رابطه با حق تکثیر روبرو بوده‌اند و استفاده از تصاویر چنین منابعی در ویکی‌پدیا ممکن است به دلایل حقوقی و اخلاقی مشکل‌ساز باشد.

تعداد محدودی از انواع تصاویر وجود دارند که غیرقانونی هستند زیرا در ایالات متحده تحت آزادی بیان قانون اساسی اول محسوب نمی‌شوند، مانند پورنوگرافی کودکان. این تصاویر طبق شرایط استفاده بنیاد ویکی‌مدیا غیرقابل قبول هستند و هرگز نباید در هیچ سرور ویکی‌مدیا آپلود شوند. کاربرانی که سعی در آپلود چنین تصاویری داشته باشند، به احتمال زیاد از استفاده از هر سرور بنیاد ویکی‌مدیا منع می‌شوند.

مسائل اخلاقی

[ویرایش]

تمام عکس‌های به‌دست‌آمده قانونی از افراد، قابل‌قبول نیستند. انواع تصاویر زیر به‌طور معمول غیرقابل‌قبول تلقی می‌شوند:

  • تصاویری از سوژه که به‌طور ناعادلانه توهین یا تمسخر آمیز هستند
  • تصاویری که به ناحق به دست آمده‌اند
  • تصاویری که به‌طور غیرمنطقی به حریم خصوصی یا خانوادگی سوژه تجاوز می‌کنند

این‌ها دسته‌بندی‌هایی هستند که بیشتر به عقل سلیم مربوط می‌شوند تا قانون.

اینکه یک عکس خاص تا چه حد «ناعادلانه» یا «مزاحم» باشد، به ماهیت عکس، اینکه در مکان عمومی یا خصوصی گرفته شده باشد، عنوان/توضیحات و نوع سوژه (مثلاً یک فرد مشهور، یک فرد غیرمعروف و غیره) بستگی دارد. عکسی که به‌طور مخفیانه از یک فرد مشهور در یک مکان عمومی در موقعیت خجالت‌آور گرفته شده باشد، ممکن است برای جامعه قابل قبول باشد. عکس مشابهی از یک فرد ناشناس در انظار عمومی ممکن است قابل قبول باشد یا نباشد، بسته به اینکه چه چیزی نشان داده شده و چگونه ارائه شده است.

مثال‌ها

[ویرایش]

به‌طور معمول نیاز به رضایت سوژه ندارند:

  • یک هنرمند خیابانی در حین اجرا
  • فردی ناشناس در مکان عمومی، به‌ویژه به‌عنوان بخشی از یک جمعیت بزرگ
  • مهمانان در یک مهمانی خصوصی بزرگ که انتظار عکاسی می‌رود
  • یک بازیکن بسکتبال که در مسابقه‌ای برای عموم شرکت می‌کند

به‌طور معمول نیاز به رضایت دارند:

  • یک کودک قابل شناسایی، با عنوان «دختری چاق» (احتمالاً تحقیرآمیز یا توهین آمیز)
  • مهمانان در یک مهمانی خصوصی که در آن عکاسی مجاز نیست یا انتظار نمی‌رود (مزاحمت غیر منطقی بدون رضایت)
  • عکس‌های برهنه، لباس زیر یا مایو، مگر اینکه به‌طور واضح در یک مکان عمومی گرفته شده باشد (مزاحمت غیر منطقی بدون رضایت)
  • تصاویر با لنزهای بلند که از راه دور از فردی در مکان خصوصی گرفته شده است (مزاحمت غیر منطقی)

جایگزین‌ها

[ویرایش]

اگر تصویری نیاز به رضایت دارد، اما رضایت حاصل نمی‌شود، چندین گزینه وجود دارد. برای مثال، ویژگی‌های شناسایی را می‌توان تار کرد، پیکسلی کرد یا مخفی کرد تا فرد، دیگر قابل شناسایی نباشد. همچنین، عکس را می‌توان از زاویه دیگری گرفت، شاید به گونه ای که چهره سوژه قابل مشاهده نباشد.

بارگذاری تصاویر

[ویرایش]

بیانیه در مورد حفظ حریم خصوصی: برای فرمت‌های فایل تصویری JPG و PNG، تمام داده‌های متادیتای EXIF در تصویر بارگذاری‌شده در ویکی‌پدیا و همه وب‌سایت‌های مرتبط به‌صورت عمومی قابل مشاهده است. این شامل موقعیت مکانی شما، تاریخ و زمان گرفتن تصویر و مدل و برند دوربین یا تلفن هوشمند شما می‌شود.

فرمت

[ویرایش]

به‌طور کلی:

  • ترسیم‌ها، آیکون‌ها، لوگوها، نقشه‌ها، پرچم‌ها و سایر تصاویر مشابه ترجیحاً در قالب SVG به عنوان گرافیک برداری بارگذاری می‌شوند. تصاویر با بلوک‌های رنگی بزرگ، ساده و پیوسته که به صورت SVG در دسترس نیستند باید در فرمت PNG باشند.
  • اسکرین‌شات نرم‌افزارها باید در فرمت PNG باشند.
  • عکس‌ها و تصاویر اسکن‌شده باید در فرمت JPEG باشند، اگرچه PNG نیز ممکن است برای سوژه‌های ساده (که در آن PNG منجر به فایل کوچک‌تر بدون افت کیفیت می‌شود) مفید باشد.
  • اسکرین‌شات‌ها از تلویزیون و فیلم باید در فرمت JPEG باشند.
  • انیمیشن‌های درون‌خطی باید در قالب GIF متحرک باشند.
  • ویدیو باید در فرمت OGG/Theora یا WebM باشد.

به‌طور کلی، نباید تصاویری را بارگذاری کنید که فقط از متن قالب‌بندی‌شده یا نشده، جدول یا فرمول‌های ریاضی تشکیل شده باشند. در بیشتر موارد، این موارد را می‌توان به جای آن مستقیماً با نشانه‌گذاری ویکی وارد مقاله کرد (احتمالاً با استفاده از نحو خاص مدیاویکی برای جداول و ریاضی). این کار ویرایش اطلاعات را آسان‌تر می‌کند و همچنین باعث می‌شود آن‌ها برای کاربران خواننده صفحه و مرورگرهای متنی قابل دسترسی باشند.

به‌طور کلی، اگر تصویری با فرمت اشتباه دارید، قبل از بارگذاری، آن را به فرمت صحیح تبدیل کنید. با این حال، اگر نقشه‌ای، پرچمی و غیره با فرمت JPEG پیدا کردید، فقط در صورتی آن را به PNG تبدیل کنید که باعث کاهش اندازه فایل شود. برای دریافت مشاوره بیشتر در مورد تبدیل JPEG به PNG، به اینجا مراجعه کنید.

اکثر نقشه‌های موجود در وب‌سایت کتاب حقایق جهانی با کد JPEG کدگذاری شده‌اند، اما اکنون به صورت GIF کدگذاری می‌شوند. برای به‌روزرسانی این عکس‌ها، تصویر GIF را از کتاب اطلاعات سیا دانلود کنید، آن را دوباره با فرمت PNG ذخیره کنید و در ویکی‌پدیا آپلود کنید.

از ویرایش مکرر تصاویر JPEG خودداری کنید: هر بار ویرایش، مقداری از کیفیت تصویر را از بین می‌برد. اگر می‌توانید یک نسخه اصلی از تصویر را با کیفیت بالا (۱۶ یا ۲۴ بیت PNG یا TIFF) پیدا کنید، از آن برای ویرایش استفاده کنید و سپس آن را قبل از بارگذاری به JPEG ذخیره کنید. قابلیت‌های محدودی از ویرایش‌ها (برش، چرخش) را می‌توان بدون ضرر با استفاده از jpegcrop (ویندوز) یا jpegtran (سایر موارد) انجام داد. سعی کنید در صورت امکان از این موارد استفاده کنید.

فایل‌های JPEG به دلیل پشتیبانی محدود از مرورگر، نباید از کدگذاری حسابی استفاده کنند. لطفاً کدگذاری هافمن را برای فایل‌های JPEG ترجیح دهید.

از ترکیب تصاویر با محتوای جداگانه (عکس و آیکون) در یک فایل خودداری کنید. اگرچه CSS استفاده از یک پوشش PNG روی یک تصویر JPEG را آسان می‌کند، اما نرم‌افزار ویکی‌پدیا به چنین تکنیکی اجازه نمی‌دهد؛ بنابراین، هر دو بخش باید در یک فایل باشند و در نتیجه کیفیت یکی از بخش‌ها کاهش می‌یابد یا اندازه فایل به‌طور غیرضروری بزرگ می‌شود.

از سپتامبر ۲۰۰۵ پشتیبانی از SVG در ویکی‌پدیا پیاده‌سازی شده است (برای اطلاعات بیشتر meta:SVG image support را ببینید). SVG به‌طور مستقیم به مرورگر داده نمی‌شود، در عوض، فایل SVG به‌طور پویا به عنوان یک PNG با اندازه مشخص رندر می‌شود و آن PNG به مرورگر داده می‌شود.

تصاویر حاوی متن

[ویرایش]

اگر شما تصویری بارگذاری می‌کنید که حاوی متن است، لطفاً نسخه بدون متن آن را نیز بارگذاری کنید. این کار به ویکی‌نویسان در ترجمه تصویر شما به سایر زبان‌ها کمک خواهد کرد.

تصاویر SVG می‌توانند متن به چند زبان را در یک فایل (با استفاده از switch) داشته باشند. به این راهنما مراجعه کنید.

برش تصویر

[ویرایش]

تا آنجا که معقول است، تصویر را برش دهید تا قسمت‌های بی‌ربط را حذف کنید. اما «اطلاعات را دور نریزید»؛ به عنوان مثال، اگر یک عکس جرج واشینگتن و آبراهام لینکلن را در یک جشن تولد نشان می‌دهد، و مقاله‌ای که روی آن کار می‌کنید فقط به لینکلن نیاز دارد، در نظر بگیرید که هم تصویر اصلی و هم برش از لینکلن را بارگذاری کنید. همچنین، اگر یک تصویر بخش‌هایی مانند تصاویر کتاب، کاریکاتورهای قدیمی و غیره (بخش‌های جدایی‌ناپذیر از اثر هنری) داشته باشد، آنها را برش ندهید یا نسخه اصلی برش نخورده را بارگذاری کنید.

تصاویر متحرک

[ویرایش]

ممکن است بهتر باشد یک انیمیشن طولانی یا پر زرق و برق را به جای GIF به فرمت Ogg/Theora تبدیل کنید. Ogg اجازه پخش خودکار انیمیشن در هنگام بارگذاری صفحه را نمی‌دهد، اما می‌تواند حاوی صدا باشد و به طور کلی وضوح بهتری دارد.

از انیمیشن‌های درون‌خطی باید به طور محدود استفاده شود. تصویر ثابت با لینک به انیمیشن ترجیح داده می‌شود، مگر اینکه انیمیشن، اندازه فایل بسیار کوچکی داشته باشد. مشکلات مربوط به سازگاری با تکثیر را که در جاهای دیگری از این صفحه ذکر شده است را به خاطر داشته باشید.

اندازه تصویر آپلود شده

[ویرایش]

ویکی‌پدیا و پروژه‌های وابسته آن مخازن دانش هستند، بنابراین تصاویر باید با وضوح بالا آپلود شوند، خواه این برای استفاده‌ای که بلافاصله در نظر گرفته شده «ضروری» به نظر برسد یا نه — «صرفه‌جویی در فضای سرور» به‌طور کلی یک ملاحظه معتبر نیست، اگرچه محدودیت ۱۰۰۰ مگابایت (۱ گیگابایت) وجود دارد. استثناء: اگر تصویر دارای حق تکثیر است و تحت استفاده منصفانه استفاده می‌شود، تصویر آپلود شده باید تا آنجا که با استدلال استفاده منصفانه آن سازگار است، با وضوح پایین باشد تا از استفاده از نسخه ویکی‌پدیا به عنوان جایگزینی برای اثر اصلی جلوگیری شود.

سرورها به‌طور خودکار مقیاس تصاویر (صرف نظر از اندازه اصلی آنها) را به اندازه‌های مورد نیاز در مقالات خاص مدیریت می‌کنند، بنابراین نیازی به آپلود نسخه‌های جداگانه با اندازه کاهش یافته یا کیفیت پایین «بندانگشتی» نیست، اگرچه فشرده سازی PNGها ممکن است مفید باشد.

عنوان‌ها و نام‌های فایل تصاویر

[ویرایش]

استفاده از نام‌های توصیفی برای فایل‌ها نیز مفید است. نقشه‌ای از آفریقا را می‌توان «Africa.png» نامید، اما به احتمال زیاد نقشه‌های بیشتری از آفریقا در ویکی‌پدیا کاربرد خواهند داشت، بنابراین بهتر است به شیوه‌ای خاص‌تر عمل کنید، برای مثال «Africa political map Jan. 2012.png» یا «Africa political map with red borders.png». بررسی کنید که آیا قبلاً نقشه‌هایی از آفریقا در ویکی‌پدیا وجود دارد؛ سپس تصمیم بگیرید که آیا نقشه شما باید جایگزین یکی از آنها (در هر مقاله ای که از آن استفاده می‌کند) شود یا یک نقشه اضافی باشد. در حالت اول، دقیقاً همان نام را به آن بدهید، در غیر این صورت، نام دیگری را انتخاب کنید. با این حال، از کاراکترهای خاص یا نام‌های فایل بسیار طولانی در نام فایل خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است دانلود فایل‌ها را برای برخی از کاربران دشوار کند. هر حرف از نام فایل - از جمله پسوند - به حروف حساس است؛ «Africa.png» از «Africa.PNG» متمایز در نظر گرفته می‌شود. با این حال برای یکنواختی، استفاده از حروف کوچک برای پسوند فایل توصیه می‌شود.

در صورتی که تصویر جدیدی جایگزین تصویر قدیمی می‌شود یا نسخه‌ای بهبودیافته از همان تصویر است، می‌توانید از همان نام برای آن استفاده کنید. برای مثال، تصویری اسکن‌شده را با اسکنری با کیفیت بالاتر دوباره اسکن کرده‌اید، یا روش بهتری برای کاهش مقیاس اصلی پیدا کرده‌اید. این کار به افراد امکان می‌دهد تا به راحتی دو تصویر را مقایسه کنند و از نیاز به حذف تصاویر یا تغییر مقاله‌ها جلوگیری می‌کند. با این حال، اگر فرمت تغییر کند، این امکان‌پذیر نیست، زیرا در این صورت حداقل باید بخش پسوند نام تغییر کند.

اطلاعات مورد نیاز

[ویرایش]
  • یک برچسب حق تکثیر تصویر
  • توضیحات: موضوع تصویر. این باید توضیح دهد که تصویر چیست (ترجیحاً با لینک دادن به مقاله(ها) که در آن استفاده می‌شود) و سایر اطلاعات شناسایی که توسط موارد زیر پوشش داده نشده است. به عنوان مثال، تصویری از فردی که در یک رویداد عمومی گرفته شده است، اغلب آن رویداد و تاریخ رویداد را مشخص می‌کند. (این با زیرنویس تصویر یا متن جایگزین متفاوت است و ممکن است توصیفی‌تر از آن‌ها باشد)
  • منبع (منشأ): دارنده حق تکثیر تصویر یا URL صفحه وب که تصویر از آنجا آمده است.
    • برای تصویری از اینترنت، URL یک صفحه HTML حاوی تصویر ترجیح داده می‌شود تا URL خود تصویر.
    • برای تصویری از یک کتاب، این ایدئال است، شماره صفحه و اطلاعات کامل کتاب (نویسنده، عنوان، شماره ISBN، شماره صفحه(ها)، تاریخ حق تکثیر، اطلاعات ناشر و غیره).
    • برای تصویری که خودتان ساخته‌اید، «اثر خودم» را ذکر کنید (به علاوه برچسب حق تکثیر مناسب، مانند {{خود}} یا {{PD-self}})
  • نویسنده: خالق اصلی تصویر (به خصوص اگر با دارنده حق تکثیر متفاوت باشد).
  • مجوز: چه کسی یا چه قانون یا سیاستی با برچسب حق تکثیر تصویر انتخاب‌شده به انتشار در ویکی‌پدیا اجازه می‌دهد.
  • تاریخ: در صورت وجود؛ یک تاریخ کامل بهتر از صرفاً سال است.
  • مکان: در صورت امکان و در دسترس بودن، مکانی که تصویر در آنجا ایجاد شده است. این می‌تواند اندازه طول و عرض جغرافیایی حاصل از GPS باشد.
  • سایر نسخه‌های این فایل در ویکی‌پدیا: برای مثال، برش‌خورده یا برش‌نخورده، اصلاح‌شده یا اصلاح‌نشده.
  • منطق استفاده (فقط برای تصاویر غیرآزاد لازم است): برای هر بار استفاده از تصویر در ویکی‌پدیا، به یک استدلال جداگانه منظور از غیرآزاد نیاز است. جزئیات مورد نیاز برای استدلال غیرآزاد در ویکی‌پدیا:محتوای غیرآزاد با جزئیات بیشتر توضیح داده شده است.

افزودن تصاویر به مقالات

[ویرایش]

محتوا و انتخاب تصویر

[ویرایش]

مقاله اصلی: ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/تصویر [en]

هدف از یک تصویر، افزایش درک خوانندگان از موضوع مقاله است، معمولاً با به تصویر کشیدن مستقیم افراد، اشیاء، فعالیت‌ها و مفاهیمی که در مقاله شرح داده شده است. جنبه ارتباط تصویر با مقاله باید واضح و مشخص باشد. رهنمود خلاصه برای به‌کارگیری مناسب تصاویر را می‌توانید در وپ:شیوه‌نامه/تصاویر ببینید. به خاطر داشته باشید که ویکی‌پدیا تصاویر با اجازه‌نامه آزاد را بر تصاویر غیرآزاد ترجیح می‌دهد، زمانی‌که هر دو تصویر برای یک منظور می‌توانند استفاده شوند.

ویکی‌پدیا سانسور نمی‌شود و تصاویر صریح یا حتی شوکه‌کننده ممکن است هدف دانشنامه‌ای داشته باشند، اما ویرایشگران باید مراقب باشند که از چنین تصاویری صرفاً برای جلب توجه به مقاله استفاده نکنند.

جای‌گذاری تصویر

[ویرایش]

برای دریافت پیشنهادها در مورد بهترین نشانه‌گذاری برای استفاده، به ویکی‌پدیا:ساختار درج پرونده مراجعه کنید. تصاویر باید مطابق با وپ:شیوه‌نامه/تصاویر در مقالات قرار داده شوند. برای دریافت ایده‌ها و نمونه‌هایی از نحوهٔ جای‌گذاری تصاویر، به ویکی‌پدیا:خودآموز (تصاویر) مراجعه کنید.

نگارخانه

[ویرایش]

در مقالاتی که چندین تصویر دارند، معمولاً تصاویر به صورت جداگانه در نزدیکی متن مرتبط با آن قرار می‌گیرند (به محل قرارگیری تصاویر مراجعه کنید). ویکی‌پدیا انباری برای تصاویر نیست و نگارخانه نیز نباید به عنوان ابزاری برای پر کردن صفحه استفاده شود. در بیشتر موارد نیاز است تصاویر مرتبط با مقاله نسبت به پاراگراف‌های مربوط به مضمون‌شان استفاده یا به ویکی‌انبار منتقل شوند (وپ:به انبار را بخوانید).

به‌طور کلی، تا زمانی که فضایی برای نمایش مؤثر تصاویر در مجاورت متن وجود دارد، نباید نگارخانه یا خوشه‌ای از تصاویر به مقاله اضافه شود. اگر مجموعه‌ای از تصاویر بتواند جنبه‌هایی از موضوعی را نشان دهد که به راحتی یا به اندازه کافی با متن یا تصاویر جداگانه قابل توصیف نیست، در برخی از مقالات ویکی‌پدیا، بخش نگارخانه می‌تواند مناسب تلقی شود. همان‌طور که باید نثر یک مقاله واضح، دقیق و جذاب باشد، گالری‌ها نیز باید به خوبی و به شیوه درست به مقالات افزوده شوند. تصاویر نگارخانه باید به‌طور جمعی (یعنی در قالب نگارخانه بودنشان در کنار هم) به درک خواننده از موضوع بیافزایند و تصاویر استفاده شده باید حداکثر ارتباط را به موضوع مقاله داشته باشند. از افزودن تصاویر مشابه یا تکراری در نگارخانه باید پرهیز نمود، مگر اینکه به تضاد یا مقایسه در موضوع پرداخته باشد. تا حد امکان تصاویر کنار مطلب مربوط در متن مقاله باید قرار داده شوند. تصاویر نگارخانه باید در مجموع بدون نقض دیدگاه بی‌طرف در یک مقاله یا بخشی از مقاله استفاده شوند و نباید برای وزن‌دهی به دیدگاهی به کار روند.

به‌طور معمول باید از ساخت مقالاتی که به صورت کامل یا بخش زیادی از آن‌ها از نگارخانه‌ها تشکیل شده است، اجتناب کرد، زیرا ویکی‌انبار برای چنین مجموعه‌هایی از تصاویر در نظر گرفته شده است. یک قاعده سرانگشتی برای فهمیدن این موضوع این است که اگر به دلیل محتوای آن، یک بخش نگارخانه تنها به عنوان «گالری» یا «تصاویر [عنوان مقاله]» قابل استفاده است، برخلاف عنوانی توصیفی‌تر و دلیل مشخص‌تر، آن گالری باید یا بازسازی شود یا به ویکی‌انبار منتقل شود. با این حال، برخی از مقاله‌های ویکی‌پدیا از جمله نگارخانه پرچم کشورهای مستقل می‌توانند بدون بحث بخش زیادی از خود را به نگارخانه‌ها اختصاص دهند. لینک‌های به ویکی‌انبار (یا حتی گالری‌های ویکی‌انبار) را می‌توان با استفاده از الگوهای {{رده انبار}}، {{انبار}} یا {{انبار-درخط}} به مقاله‌های ویکی‌پدیا اضافه کرد.

برای تصاویر گالری باید زیرنویسی وجود داشته باشد تا ارتباط آن‌ها با موضوع مقاله و موضوع گالری را توضیح دهد و خود گالری نیز باید عنوان مناسبی داشته باشد (مگر اینکه موضوع آن از متن مقاله به‌وضوح مشخص باشد). برای نمونه‌ای از یک گالری آموزنده و باکیفیت، بخش نگارخانه مقاله حق رأی زنان در نیوزیلند را ببینید. توجه داشته باشید که اندازه‌های مختلف صفحه نمایش و مرورگرها ممکن است دسترسی برخی از خوانندگان را حتی با وجود نگارخانه‌ای خوش ساخت تحت تأثیر قرار دهد. استفاده از GIFهای متحرک برای نمایش چندین عکس ممنوع است. این روش امکان ذخیره کردن محتوای صفحه را از خوانندگان می‌گیرند و مورد پسند نیست (کاربران نمی‌توانند تصاویر جداگانه را ذخیره کنند، برای مشاهده تصاویر باید منتظر بمانند و نمی‌توانند برای مدت زیادی به یک تصویر نگاه کنند). تصاویر با استفاده منصفانه تقریباً هرگز نباید به عنوان بخشی از یک نگارخانه استفاده شوند، زیرا وضعیت «استفاده منصفانه» آنها در استفاده مناسب آنها در متن مقاله (به عنوان بخشی از تحلیل یا انتقاد) تعریف شده است. برای جزئیات بیشتر به ویکی‌پدیا:محتوای غیرآزاد مراجعه کنید.

برخی از موضوعات مانند مقاله‌های مرتبط با گیاهان (مانند رز)، مد (مانند پیراهن زنانه)، و هنرهای تجسمی (مانند نقاشی رنگ روغن) پتانسیل این را دارند که به راحتی به صفحاتی پر حجم از تصاویر و نگارخانه‌ها تبدیل شوند، اما برخی دیگر اینطور نیستند و به‌طور کلی چنین صفحاتی پسندیده نیست. اندازه پیش‌فرض یک گالری باید به گونه‌ای تعیین شود که مضامین اصلی در تصاویر قابل مشاهده باشند. در موارد دیگر، اختلاف نظر در مورد اندازه تصویر گالری باید مانند هر اختلاف ویرایش دیگری با گفتگو در صفحه بحث مقاله حل و فصل شود.

کلاژ و مونتاژ

[ویرایش]

کلاژ و مونتاژ تصاویر واحدی هستند که چند مفهوم مرتبط را با هم نشان می‌دهند (برای مثال به File:Phoebian Explorers 2 PIA06118.jpg به عنوان نمونه‌ای از مونتاژ مراجعه کنید). اجزای یک کلاژ یا مونتاژ، و همچنین خود کلاژ یا مونتاژ، باید مجوز مناسب داشته باشند؛ و (مانند گالری‌ها) اجزا با اجازهٔ استفادهٔ منصفانه به ندرت مناسب هستند، زیرا هر تصویر غیرآزادی که در ساخت مونتاژ استفاده می‌شود، به کمینه‌سازی استفاده از تصاویر غیرآزاد کمک می‌کند. اگر یک گالری به اندازهٔ یک کلاژ یا مونتاژ مناسب باشد، باید گالری را ترجیح داد، زیرا نگهداری گالری‌ها آسان‌تر است و بهتر با ترجیحات کاربر سازگار می‌شوند.

صف انتظار تصاویر

[ویرایش]

اگر به نظر می‌رسد که یک مقاله برای متن فعلی خود تصاویر زیادی دارد، می‌توانید برخی از آن‌ها را به‌طور موقت به صفحهٔ بحث منتقل کنید، احتمالاً با استفاده از برچسب <gallery>. با این حال، تصاویر با اجازهٔ استفادهٔ منصفانه نباید به صفحات بحث منتقل شوند، به دو دلیل:

  • تصاویر با اجازهٔ استفادهٔ منصفانه، فقط طبق آنچه در استدلال استفادهٔ منصفانهٔ تصویر ذکر شده است، می‌توانند در مقالات استفاده شوند (نه مثلاً صفحات بحث یا صفحات کاربری)، و
  • تصاویر با اجازهٔ استفادهٔ منصفانه اگر واقعاً در یک مقاله استفاده نشوند، مشمول حذف می‌شوند - به ویکی‌پدیا:محتوای غیرآزاد و ویکی‌پدیا:معیارهای حذف سریع مراجعه کنید.

اندازه نمایش تصویر

[ویرایش]

ممکن است به دنبال اندازه تصویر آپلود شده، بخش دیگری در این صفحه باشید، زیرا بخش مربوط را ببینید.

تصاویر کنار متن به طور کلی باید یک زیرنویس داشته باشند و از بندانگشتی یا thumb استفاده کنند که تصویر را به صورت زیر نمایش می‌دهد:

  • الف۱. عرض پیش‌فرض ۲۲۰ پیکسل است (220px)، مگر اینکه کاربر تنظیمات مربوط را در ترجیحات کاربری تغییر دهد (قبل از هرگونه مقیاس‌بندی به دلیل حالت عمودی - بخش ب را ببینید).
  • الف۲. برای یک کاربر وارد شده به سیستم، عرض - قبل از هرگونه مقیاس‌بندی به دلیل حالت عمودی - در ترجیحات کاربری تعیین می‌شود.
  • ب. اگر پارامتر upright وجود داشته باشد، عرض اولیه تعیین شده توسط الف۱ یا الف۲ در ضریب مقیاس‌بندی حالت عمودی ضرب می‌شود. این به ویرایشگران مقاله اجازه می‌دهد تا اندازه «پایه» تصویر کاربر را با توجه به ویژگی‌های یک تصویر خاص تنظیم کنند. برای مثال:
    • thumb|upright=1.4| ممکن است برای تصویری با جزئیات دقیق استفاده شود، به طوری که «۴۰٪ بزرگتر از آنچه کاربر به‌طور کلی مشخص کرده است» نمایش داده شود.
    • thumb|upright=0.75| ممکن است برای تصویری با جزئیات کم استفاده شود که به اندازه کافی «۲۵٪ کوچکتر از آنچه کاربر به‌طور کلی مشخص کرده است» نمایش داده شود.

نکات:

  • thumb| (بدون upright) عرض تصویر را در ۱٫۰ ضرب می‌کند (یعنی هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند).
  • thumb|upright| (با upright، اما بدون ضریب مشخص‌شده) به‌طور پیش‌فرض عرض را در ۰٫۷۵ ضرب می‌کند.
  • upright=scaling_factor| را می‌توان نه تنها برای بندانگشتی‌ها بلکه برای برخی تصاویر دیگر نیز به کار برد که عملکردی مشابه بندانگشتی‌ها دارند، اما به قاب دور آن‌ها یا زیرنویس‌های زیر آن‌ها نیاز ندارند. در این موارد، frameless| را اضافه کنید.

برای راهنمایی بیشتر در مورد اندازه‌های افزایش یافته یا کاهش یافته تصویر، به :en:Wikipedia:Manual of Style/Images § Size مراجعه کنید.

به جز در موارد بسیار ضروری، از px (مثلاً thumb|300px|) استفاده نکنید، زیرا این کار یک عرض تصویر ثابت اندازه‌گیری‌شده در پیکسل را اعمال می‌کند و ترجیحات اندازه تصویر کاربر را نادیده می‌گیرد. در اکثر موارد باید از upright=scaling_factor استفاده شود و بدین ترتیب، به ترجیح پایه کاربر (که ممکن است برای دستگاه‌های خاص آن کاربر انتخاب شده باشد) احترام گذاشته شود. اگر از px استفاده شود، تصویر حاصل معمولا نباید بیش از ۵۰۰ پیکسل ارتفاع و بیش از ۴۰۰ پیکسل عرض داشته باشد برای نمایش راحت روی کوچکترین دستگاه‌ها «در استفاده رایج» (اگرچه این ممکن است همچنان در برخی نمایشگرهای غیرمعمول باعث مشکلاتی شود). برای تبدیل مقدار px به scaling_factor، آن را بر ۲۲۰ تقسیم کنید و نتیجه را به دلخواه گرد کنید. برای مثال، 150px| تقریباً معادل upright=0.7| است (۱۵۰ / ۲۲۰ ≈ ۰٫۶۸۱۸).

تصویر بخش آغازین و جعبه‌های اطلاعات

[ویرایش]

تصویر بخش آغازین و جعبه‌های اطلاعات نباید بر اندازه پیش‌فرض کادر جعبه اطلاعات تأثیر بگذارد؛ بنابراین، عرض آن نباید از upright=1.35 (معادل ۳۰۰ پیکسل در انتخاب ترجیح پیش‌فرض «۲۲۰ پیکسل») بیشتر باشد. تصاویر درون جعبه‌های اطلاعات از طریق روش‌های مختلفی تولید می‌شوند. رایج‌ترین روشی که برای پیاده‌سازی حالت upright استفاده می‌شود، پودمان:InfoboxImage است (برای اطلاعات بیشتر به مستندات آن مراجعه کنید). همچنین، جعبه‌های اطلاعات می‌توانند از نحو استاندارد تصویر به صورت نمونه زیر استفاده کنند:

[[File:Westminstpalace.jpg|frameless|center|upright=scaling_factor]]

تصاویر مستقل بخش آغازین (خارج از جعبه اطلاعات) نیز نباید عریض‌تر از upright=1.35باشند.

حذف تصاویر

[ویرایش]
  1. ارتباط با کاربر آپلود کننده تصویر؛ در صورت نگرانی در مورد تصویر، با کاربر آپلود کننده ارتباط بگیرید و موضوع را برای او شرح دهید. در این مرحله ممکن است بتوانید مشکل را حل کنید.
  2. اضافه کردن برچسب حذف به صفحه توضیحات تصویر
    در تمام این موارد، فایل پس از مدتی حذف خواهد شد.
  3. اگر فایل با مجوز آزاد برچسب‌گذاری شده اما به دلایلی مشکوک به تقلبی بودن این برچسب هستید: برچسب {{پیشنهاد حذف تصویر}} را به فایل اضافه کنید و سپس آن را در ویکی‌پدیا:درخواست حذف پرونده‌ها فهرست کنید و دستورالعمل موجود در برچسب را برای بحث دنبال کنید.
  4. همچنین اگر فکر می‌کنید به دلایل دیگری باید حذف شود مرحله قبلی را برای اضافه کردن فایل در ویکی‌پدیا:درخواست حذف پرونده‌ها انجام دهید. این فرایند ممکن است برای تصاویری استفاده شود که کیفیت پایین، منسوخ، غیرمرتبط با دانشنامه، به احتمال زیاد بدون استفاده باقی مانده یا استفاده از آنها تحت قوانین محتوای غیرآزاد مورد اختلاف است، استفاده شود.
  5. در هر مورد، مطابق دستورالعمل‌های موجود در برچسب حذف، به فرد آپلود کننده اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهید.

برای حذف واقعی یک تصویر باید یک مدیر یا از کاربران بازبین‌های تصویر باشید. برای انجام این کار، به صفحه توضیحات تصویر بروید و روی پیوند «حذف» کلیک کنید. مدیران همچنین می‌توانند تصاویر حذف شده را احیا کنند.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Wikipedia:Image use policy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۲۴.

یادداشت

[ویرایش]
  1. "[WikiEN-l] Non-commercial only and By Permission Only Images to be deleted". wikipedia.org.
  2. "Marking third party content". wiki.creativecommons.org. Archived from the original on 11 January 2024. Retrieved 18 January 2024.
  3. en:Wikipedia:Village pump (proposals)/Archive 182#Restricting GFDL-licensed uploads, May 2021