ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۱۸/۳۴
سامانهٔ هشدار زمینلرزه سامانهای برای اطلاعرسانی سریع زمینلرزههای بزرگ قریبالوقوع است. این فناوری هماینک تنها فناوری دارای قابلیت پیشبینی زمینلرزه در لحظاتی پیش از وقوع آن است. افزایش جمعیت و تراکم صنایع در مناطق آسیبپذیر از چند دهه آخر قرن بیستم به بعد، نرخ مرگومیر و زیانهای اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی را افزایشی نمایی داده و اهمیت سامانههای هشدار زمینلرزه، به عنوان مهمترین ابزار کاهش شدت فاجعه را بیشتر نمودهاست. نحوه عملکرد انواع جدید سامانه به این صورت است: در هنگام وقوع زمینلرزه، از کانون آن چندین موج با سرعتهای مختلف منتشر میشود (در هر زلزلهای، ۴ نوع اصلی از امواج ارتجاعی، قابل احساس بوده و قادر به ایجاد خسارت میباشند). امواج سریعتر (امواج پی) با سرعتی حدود ۷ کیلومتر بر ثانیه منتشر میشوند. این امواج بهطور کلی آسیب کمی میرساند. امواج مخرب (موج اس) با سرعتی حدود ۴ کیلومتر بر ثانیه منتشر میشوند. البته سرعت دقیق و واقعی امواج اولیه (P) و ثانویه (S)، وابسته به تراکم زمین و جنس سنگهای موجود در منطقه انتشار است. به عنوان مثال، در بستر گرانیتی، امواج P با سرعت ۵/۵ کیلومتر در ثانیه و امواج S با سرعت ۳ کیلومتر در ثانیه منتشر میشوند. در حالیکه درون آب (فرضاً اقیانوسها)، سرعت انتشار امواج P = ۵/۱ کیلومتر در ثانیه و سرعت انتشار S = صفر است. بنابراین (در اغلب زمینلرزهها) موج پی زودتر از موج اس قابل حس کردن است. یک حسگر، رخ دادن زمینلرزه را در نزدیکی مرکز آن حس میکند و از آنجایی که سرعت حرکت سریعترین امواج حجمی زلزله (امواج اولیه، یا امواج P) از سرعت حرکت امواج رادیویی کمتر است، اختلاف زمانی بین رسیدن امواج P و S، و سرعت بالای امواج رادیویی نسبت به امواج زلزله، سبب میشود تا هشدار مربوط به وقوع حادثه را، چند ثانیه پیش از رسیدن امواج مخربتر (S)، به ساکنین و مسئولین محلی اطلاع دهیم.