ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۴/۸۳
فریبیاسدی یک سیستمعامل همهمنظوره و شبهیونیکس است که پروژهٔ فریبیاسدی آن را توسعه میدهد. فریبیاسدی یکی از نخستین سیستمعاملهای متنباز است و بهصورت مستقیم از بیاسدی یونیکس مشتق شده است. بیاسدی یونیکس سیستمعاملی بود که بین سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۳ در دانشگاه برکلی توسعه مییافت. سیستمعامل فریبیاسدی به گونهٔ یک نرمافزار آزاد توسعه مییابد، این گفته به این معنی است که کدهای منبع فریبیاسدی در دسترس همگان است و هر کسی میتواند آن را دریافت کرده و برای نیازهای گوناگون خود بهکار بَرَد، همچنین میتواند آن را تغییر داده و سپس دوباره آن را منتشر کند. این ویژگی دستمایهای شده برای افراد و شرکتهای گوناگون، تا محصول تجاری و غیرتجاری گوناگونی را بر پایهٔ فریبیاسدی به وجود آورند. هرچند که فریبیاسدی یکراست از بیاسدی یونیکس مشتق شده است، اما از دید قانونی، فریبیاسدی نمیتواند یک «یونیکس» نامیده شود، چرا که هماکنون، «یونیکس» یک نشان تجاری ثبتشده برای اوپن گروپ است. سیستمعاملی سازگارپذیر است و از سختافزارها و معماریهای زیادی پشتیبانی میکند. همانند دیگر سیستمعاملهای خانوادهٔ بیاسدی، هسته سیستمعامل فریبیاسدی و همهٔ برنامههای فضای کاربر آن، همانند پوسته یونیکس و فرمانهایی مانند cat و ps، همگی در یک مخزن کد منبع نگهداری میشوند. همچنین فریبیاسدی میتواند فایلهای باینری دیگر سیستمعاملها همانند لینوکس را هم اجرا کند. به کمک پورتها و بستههای فریبیاسدی میتوان برنامههای جانبی گوناگونی را بر روی آن نصب کرد. بر پایهٔ یک آمارگیری در سال ۲۰۰۵، ۷۷ درصد از کاربران سیستمعاملهای خانوادهٔ بیاسدی، از فریبیاسدی استفاده میکنند.