ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۳/۳۱
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/%22Husayn_at_the_Bedside_of_the_Dying_Hasan%22%2C_Folio_from_a_Hadiqat_al-Su%27ada_of_Fuzuli_%28Garden_of_the_Blessed%29_MET_sf1979-211.jpg/120px-%22Husayn_at_the_Bedside_of_the_Dying_Hasan%22%2C_Folio_from_a_Hadiqat_al-Su%27ada_of_Fuzuli_%28Garden_of_the_Blessed%29_MET_sf1979-211.jpg)
حسن مجتبی (۱۵ رمضان ۳ هجری قمری / ۲۹ فوریه ۶۲۵ میلادی – ۷ یا ۲۸ صفر ۵۰ هجری قمری / ۵ یا ۲۶ مارس ۶۷۰ میلادی) فرزندِ علی بن ابیطالب و فاطمه زهرا و نوهٔ محمد بن عبدالله، پیامبر اسلام، است. او امام دوم شیعیان و جدِّ مادری سلسلهٔ امامان شیعه دوازدهامامی از محمد باقر تا حجت بن الحسن و نیز امامان اسماعیلیه بهشمار میرود. مسلمانان و به ویژه شیعیان از وی با عنوان امام حسن مجتبی یاد میکنند. کُنیهٔ وی ابومحمّد است. او از اهل بیت و نیز آل کسا بهشمار میآید. از دیدگاه برخی از اهل سنت همچون ابن کثیر و ابن حجر، او پنجمین و آخرین خلیفه از خلفای راشدین محسوب میشود. همچنین او به سخاوت و رسیدگی به فقرا و مهربانی و هوش و البته شجاعت معروف بود. هفت سال آغازین زندگی حسن همزمان با حیات پدربزرگش، محمّد، بود. مهمترین رویداد روزگار کودکی حسن شرکت در رویداد مباهله و نامیده شدن به عبارت «ابناءَنا» در آیهٔ مباهله است. مفسران شیعه و سنی در شأن نزول آیات دیگری چون آیه اطعام، آیه تطهیر و آیه مودت؛ گزارشهایی را نقل کردهاند. پس از کشته شدن علی بن ابیطالب، جمع زیادی از مسلمانان در کوفه با حسن به عنوان خلیفه بیعت کردند. سپس، وی مکاتباتی با معاویه داشت و او را به تبعیت از خود فراخواند اما در نهایت پس از چند ماه، معاویه با سپاهی به عراق لشکر کشید. در این زمان حسن موفق نشد سپاه بزرگی فراهم آورد و حتی برخی فرماندهان سپاهش از جمله عبیدالله بن عباس با رشوه به معاویه پیوستند. خود حسن که در مدائن بود مورد حمله جمعی از مخالفانش قرار گرفت و مجروح شد. نهایتا، وی پس از شش ماه حکومت، مجبور به صلح با معاویه شد. به این ترتیب خلافت با شرایطی به معاویه منتقل شد. حسن، به نقل مشهور در ۲۸ صفر ۵۰ ه.ق به علت مسمومیت با زهر درگذشت.