پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۱/۲۳

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
هلیوم گازی بی‌رنگ است که هنگامی که در یک میدان الکتریکی با ولتاژ بالا قرار گیرد رنگی نارنجی مایل به قرمز خواهد داشت.
هلیوم گازی بی‌رنگ است که هنگامی که در یک میدان الکتریکی با ولتاژ بالا قرار گیرد رنگی نارنجی مایل به قرمز خواهد داشت.

هلیوم دارای عدد اتمی ۲، عنصری بی‌بو، بی‌رنگ، بی‌مزه، غیرسمّی و از دیدگاه شیمیایی بی‌اثر و تک اتمی است که در جدول تناوبی در بالای گروه گازهای نجیب جا دارد. دمای ذوب و جوش این ماده در میان دیگر عنصرها بسیار پایین است، به‌همین دلیل در دمای اتاق و البته در بیشتر موارد به صورت گازی است. نام هلیوم از واژهٔ یونانی هلیوس، به معنای «ایزد خورشید» گرفته شده‌است. دو شیمی‌دان سوئدی با نام‌های پر تئودر کلیو و نیلز آبراهام لانگلت در سال ۱۸۹۵ این عنصر را شناسایی کردند. آن‌ها هلیوم را از سنگ کلویت که کانی اورانیوم است، به‌دست آوردند.

هلیوم، بعد از هیدروژن، هم از نظر سبکی و هم از نظر فراوانی، دومین عنصر کیهان است. با وجود کاربردهای بسیار مهم و حیاتی که دارد، بر روی زمین بسیار کمیاب است. نزدیک به ۲۴٪ از جرم گیتی، سهم این عنصر است. بیشتر هلیوم موجود در کیهان، هلیوم-۴ است و گمان می‌رود که در جریان مه‌بانگ پدید آمده باشد. هلیوم در هواکُرهٔ زمین بسیار کمیاب است و بیشتر هلیومی که در خاک زمین پیدا می‌شود، در اثر واپاشی هسته‌ای طبیعی در عنصرهای سنگین پرتوزا مانند اورانیوم و توریوم پدید آمده‌است. هلیومِ به‌دست آمده از واپاشی، به‌آسانی به صورت فشرده با درصدی نزدیک به ۷٪ حجمی، در دام گاز طبیعی گرفتار می‌شود و می‌توان به روش تقطیر جزء به جزء آن را جدا ساخت.

هلیوم در بسیاری از صنایع در سطح جهانی استفاده می‌شود و استفاده از آن در همه زمینه‌های تحقیقات علمی و محیط‌های تجاری، از جمله داروسازی، پزشکی، جوشکاری، علوم رایانه، اکتشافات فضایی وجود دارد. یکی از کاربردهای مهم هلیوم در سرماشناسی است. در مواردی که دمای زیر ۲۶۱٫۱- درجه سانتیگراد (۴۲۹- درجه فارنهایت) مورد نیاز باشد هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد. عمده‌ترین مصرف‌کنندگان صنعتی جهانی هلیوم مایع، صنایع پزشکی، هوافضا و الکترونیک هستند. صنعت پزشکی بزرگترین مصرف‌کننده هلیون است و عمدتاً از آن برای حفظ خواص ابررسانایی آهن‌ربا در کاربردهایی مانند ام‌آر‌آی و تجهیزات ان‌ام‌آر استفاده می‌کند.

ادامه…