پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:نظرخواهی/سیاست قواعد نامگذاری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بحث زیر پایان یافته‌است و به‌زودی بایگانی خواهد شد.

جمع‌بندی: اجماعی حاصل نشد. درفش کاویانی (بحث) ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۵:۰۷ (UTC)[پاسخ]

سیاست ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری مبتنی بر زبان عرفی است و سیاست نامگذاری ویکی انگلیسی مبتنی بر زبان علمی.

  • سیاست قواعد نامگذاری فارسی:«به طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.»
  • یاست قواعد نامگذاری انگلیسی «Article titles are based on how reliable English-language sources refer to the article's subject. There is often more than one appropriate title for an article. In that case, editors choose the best title by consensus based on the considerations that this page explains.» (عنوان مقالات بر شیوه بیان موضوع مقاله در منابع معتبر انگلیسی مبتنی است. اغلب بیش از یک عنوان مناسب برای یک مقاله وجود دارد. در چنین مواردی، ویراستاران بهترین عنوان را بر اساس اجماع بر مبنای ملاحظاتی که در این صفحه توضیح داده شده برمی گزینند.)

توضیح تعارض متن سیاست فارسی اولویت را به زبان عرفی می‌دهد و متن سیاست انگلیسی به زبان علمی. تعارض در جایی بروز می‌کند که در زبان فارسی متداول برای عموم مردم ما یک غلط مصطلح داشته باشیم. طبق متن سیاست فارسی عنوان مقاله همین غلط مصطلح خواهد بود ولی طبق سیاست ویکی انگلیسی باید بر اساس منابع معتبر عنوان صحیح را بگذاریم.

متن فوق در سیاست فارسی از نخستین ویرایش این سیاست در سال 2006 توسط @Yoosef Pooranvary: در آنجا نوشته شده است و من هیچ بحث یا اجماعی راجع به آن نیافتم.--سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۸:۱۰ (UTC)[پاسخ]

پیشنهادها برای رای‌گیری[ویرایش]

ترجمه سیاست انگلیسی[ویرایش]

موافق

مخالف

  • مخالفدر حال حاضر انتخاب اسامی مشکلی ندارد مگر اینکه اصرار کنیم اسامی را بصورت خاص وارد کنیم همان مثال متعه و صیغه و ازدواج موقت وقتی در براحتی میتوان با قید آنان در خط اول مشکل را حل کرد تغییر صفحه ازدواج موقت به بحث متعه که فقهی است و عام نیست امری نادرست است. لزوما بحث علمی کاربرد عمومی ندارد هرچند درست باشد. در حال حاضر هم ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری کامل اسن و با توجه به اینکه جزئ سیاست ها است برای تغییر نیاز اجماع داشته باشد. Hootandolati(بحث) «شنبه،۹ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۲:۳۰ (ایران‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۲۳:۰۰ (UTC) (امضا جا مانده بود)[پاسخ]
  • مخالف ویکی پدیا یک دانشنامه ای تخصصی مانند مثلا بریتانیکا نیست که صرفا محل رجوع اهل فن و علم باشد. این دانشنامه بصورت گسترده توسط کاربرانی عادی استفاده می شود. استفاده از زبان عرفی در اینجا مناسب تر است و می توان زبان فنی را نیز در درون مقاله آورد. موضوع دیگر دغدغه غلط مصطلح است که می توان در مواردی که زبان عرفی نادرست و مشمول غلط مصطلح است از زبان فنی استفاده کرد. Wikifarsi (بحث) ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)[پاسخ]

باقی ماندن سیاست موجود[ویرایش]

موافق

  • موافق در حال حاضر متن موجود مشکلی ندارد در صورت نیاز می توان اسم فنی و یا علمی را در خط اول آورد "رایج بودن نامی در منابع مرجع زبان فارسی بطور گسترده، ملاک انتخاب است، و این رایج بودن بر درست بودن نام از نظر فنی، برتری دارد" Hootandolati(بحث) «سه‌شنبه،۲۸ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۳۶ (ایران‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۰۶ (UTC)[پاسخ]

مخالف

بحث اولیه در وپ:گوناگون[ویرایش]

سلام. پیرو بحثی با چند از دوستان نظیر @Sunfyre،‏ Wikimostafa و Mhhossein: دریافتم متن سیاست در فارسی و در انگلیسیen:Wikipedia:Article titles اختلاف اساسی داره که در موضوعات علمی و تخصصی می‌تواند گریبانگیر شود. مثلاً در فقه متعه فنی و صیغه عرفی است و تهش مقاله شده است ازدواج موقت! در سیاست ویکی فارسی به صراحت زبان عرفی معیار نامگذاری است: «طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.» اما در ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (فارسی‌سازی نام‌های خارجی) آمده است «رایج بودن نامی در منابع مرجع زبان فارسی بطور گسترده، ملاک انتخاب است، و این رایج بودن بر درست بودن نام از نظر فنی، برتری دارد. از نظر ویکی‌پدیا، منظور از رواج گسترده، رواج گسترده بر طبق منابع معتبر است، نه بر طبق رواج عامیانهٔ مردم.» اما در ویکی انگلیسی آمده است: «On the English Wikipedia, article titles are written using the English language. However, it must be remembered that the English language contains many loan words and phrases taken from other languages.» و «Editors should also consider the criteria outlined above. Ambiguous[6] or inaccurate names for the article subject, as determined in reliable sources, are often avoided even though they may be more frequently used by reliable sources.» بالاخره سیاست نامگذاری ما اولا زبان عرفی است یا زبان فنی؟ و ثانیاً آیا در زبان فنی منابع معتبر فارسی ملاک است یا انگلیسی؟ --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۷:۰۱ (UTC)[پاسخ]

  • سلام بر شما، اگر ملاک نحوه عملکرد منابع معتبر است (که همین‌طور است)، دیگر زبان فنی و عرفی چه معنایی دارد؟ منظور این است: چیزی را فارسی زبانان باهاش آشناترند که در منابع معتبر بیشتر استفاده شده باشد. حال اگر منابع معتبر بیشتر از واژه ازدواج موقت استفاده کرده‌اند، باید همان را استفاده کرد. هم چنین فکر می‌کنم در یک دانشنامه فارسی، منابع فارسی دراولویت هستند. مگر اینکه منابع فارسی با استاندارهایی که می‌دانیم، در دسترس نباشد. --Mhhossein (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۵۷ (UTC)[پاسخ]
خیر چیزی را فارسی زبانان با آن آشناترند که در زبان عرفی رایج باشد. منشأ غلط مصطلح هم همین است. البته من مشکلی ندارم که اگر کسی مخالف نیست متن سیاست فارسی را به ترجمه مطابق با سیاست انگلیسی برگردانیم. --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۵۳ (UTC)[پاسخ]
اگر متن فعلی سیاست و رهنمود صرفاً ترجمه از ویکی‌پدیا انگلیسی باشد می‌توانید آنرا بروز کنید ولی اگر پشتش اجماع کاربران خود ویکی‌پدیا فارسی باشد برای عوض کردنش باید اجماع دیگری کسب کنید؛ خود وپ:رایج اصرار دارد که نام‌گذاری بر پایه رواج گسترده در منابع معتبر باشد و نه رواج عرف. «از نظر ویکی‌پدیا، منظور از رواج گسترده، رواج گسترده بر طبق منابع معتبر است، نه بر طبق رواج عامیانهٔ مردم.» چه چیزی را می‌خواهید اصلاح کنید؟ آرمانب ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۲۱ (UTC)[پاسخ]
@Sunfyre: متنی که من در «سیاست قواعد نامگذاری» می‌بینم (نه آنکه شما از جای دیگری «ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (فارسی‌سازی نام‌های خارجی)» آوردید)، دقیقاً با انگلیسی فرق دارد. حال سؤال من هم این است که آیا پشت متن «سیاست قواعد نامگذاری» اجماعی هست یا آن را به نسخه انگلیسی برگردانم؟ --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۴۵ (UTC)[پاسخ]
«به طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.» این متن تضادی با وپ:رایج ندارد؛ اگر دقیقاً با انگلیسی فرق دارد احتمال زیاد اجماعی داخلی پشتش هست، ولی صبر کنید کاربری دیگر نیز نظر دهد، من امکان بررسی تاریخچه‌ها را ندارم. -- آرمانب ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۵۱ (UTC)[پاسخ]
چیزی که من در تاریخچه می‌بینم این است که آن دو خط مشکل ساز «ه طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.» از بدو امر و در نخستین ویرایش انجام شده توسط @Yoosef Pooranvary: در سال ۲۰۰۶ آنجا بوده است. در بحث ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری هم تقریباً هیچ اجماعی برای هیچ بخش از سیاست انجام نشده است؛ بنابراین این سیاست باید بر اساس متن سیاست انگپلیسی بازنویسی شود. --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۰۲ (UTC)[پاسخ]
مشکل متن چیست؟ این که می‌گوید پیوند دهی آسان باشد مگر اشکال دارد؟ این که می‌گوید برای بیشتر فارسی زبانان قابل درک و تشخیص باشد مگر اشکال دارد؟ اینکه می‌گوید ابهام برانگیز نباشد مگر اشکال دارد؟ -- آرمانب ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۰۸ (UTC)[پاسخ]

توضیح تعارض متن سیاست فارسی اولویت را به زبان عرفی می‌دهد و متن سیاست انگلیسی به زبان علمی. تعارض در جایی بروز می‌کند که در زبان فارسی متداول برای عموم مردم ما یک غلط مصطلح داشته باشیم. طبق متن سیاست فارسی عنوان مقاله همین غلط مصطلح خواهد بود ولی طبق سیاست ویکی انگلیسی باید بر اساس منابع معتبر عنوان صحیح را بگذاریم. --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۳ (UTC)[پاسخ]

  • سید، اولاً جای درست این بحث در قخ اجرایی است. ثانیاً من تاریخچه‌ها را بررسی نکردم ولی به نظرم هرآنچه محتوایی است را مستقیماً از ویکی انگلیسی ترجمه و به‌روز کنید چون سیاست‌سازی برای ویکی‌فا نوعی اتلاف وقت است و کاربر علاقه‌مند به سیاست‌سازی و سیاست‌نویسی کم داریم یا عملاً نداریم. در حال حاضر اولویت مسائل اجرایی باید حل کردن مسائلی باشد که مختص زبان فارسی یا جامعهٔ فارسی‌زبانان است مثلاً تعیین تکلیف سال‌های قمری و میلادی، نوشتن یا ننوشتن معادل‌های انگلیسی و . . .
    سایر مسائلی که بین همهٔ ویکی‌ها مشترک است و مختص ما نیست بهتر است در حال حاضر از سایر ویکی‌ها اقتباس شود.
    اگر اجماع داخلی پشت بندی از سیاست‌های ویکی‌فا باشد انتظار می‌رود که با برچسب ref دقیقاً منبع‌دهی شده باشد ولی . . . چه بگویم ویکی همین است دیگر. ‏4nn1l2 (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۵ (UTC)[پاسخ]
من از کاربرانی که تسلط بیشتری بر سیاست‌ها دارند هم خواهش می‌کنم نظر دهند. از جمله جناب @Huji،‏ Mardetanha و Behzad.Modares: --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۶ (UTC)[پاسخ]
لازم نیست کلمه عرف استفاده شده باشد. معنای این جمله که در ابتدای نخستین بخش آمده زبان عرفی است: «به طور کلی باید در نامگذاری مقاله‌ها اولویت را به سهولتِ تشخیص و درک نام مقاله توسط بیشینهٔ فارسی‌زبانان داد به طوری که نام مقاله دارای پایین‌ترین حد ابهام بوده و در عین حال پیوند به آن مقاله را آسان سازد.» مقایسه کنید با جمله همان بخش در انگلیسی تا تفاوتش مشخص شود: «Article titles are based on how reliable English-language sources refer to the article's subject. There is often more than one appropriate title for an article. In that case, editors choose the best title by consensus based on the considerations that this page explains.» --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۳۶ (UTC)[پاسخ]
جناب سید نباید این دو عبارت فارسی و انگلیسی را مقایسه کرد. معادل عبارت انگلیسی این متن است: «میزان قابل شناسایی بودن یک اسم را می‌توانید با جستجوی اینکه منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی آن را چه می‌خوانند دریابید. اغلب نباید از نام‌های مبهم یا غیردقیق استفاده کرد، حتی اگر در منابع معتبر به کار رفته باشند. خنثی‌بودگی را نیز باید در نظر گرفت. عنوان مقالات نباید زننده (مگر ناگزیر) یا از طرف دیگر فخرفروشانه (قلمبه‌سلمبه) باشد. وقتی نام‌های متعددی برای یک موضوع وجود دارد که همه نسبتاً رایج هستند و رایج‌ترین‌شان مشکلاتی دارد، منطقی است که یکی از موارد دیگر را انتخاب کنیم.» حالا فارسی مفصل‌تر است ولی دقیقاً همان را می‌گوید. عبارت «میزان قابل شناسایی بودن یک اسم را می‌توانید با جستجوی اینکه منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی آن را چه می‌خوانند دریابید.» معادل «Article titles are based on how reliable English-language sources refer to the article's subject.» در فارسی است. فارسی بر «منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی» تأکید کرده و انگلیسی بر «reliable English-language sources». حتی معتقدم اینجا «بیشینهٔ فارسی‌زبانان» معنای عرف نمی‌دهد و به معنای قابل فهم بودن برای بیشترین افراد در بین فارسی‌زبانان است اما نحوه این انتخاب فقط و فقط با «منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی» است نه زبان کوچه و بازار یا هر معنایی که به عرف تعبیر می‌شود. Azadi68 (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)[پاسخ]
توصیه من قبل از ورود به بحث به این مهمی این است که بهتر است در یک صفحه جدا بحث کنیم که نتایج و یافتن بحث‌ها برای آیندگان راحت‌تر باشد م‍‍ردتن‍‍ه‍‍ا ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۰۲ (UTC)[پاسخ]

مشکلی نیست می‌شود یک صفحه نظرخواهی ساخت. جسارتاً @Azadi68: کاملاً متفاوت است اما اگر فکر می‌کنید یکی است یعنی مخالفتی ندارید که یک ترجمه دقیق از ویکی انگلیسی جای متن فعلی بگذاریم. --سید (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۲۳ (UTC)[پاسخ]

البته بنده منظورم کل سیاست ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری و en:Wikipedia:Article titles نبود. فقط گفتم هر دو به‌طور کلی یک معیار مشترک دارند که «منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی» و «reliable English-language sources» است. جناب سید اگر فکر می‌کنید که ترجمه مجدد en:Wikipedia:Article titles باعث تغییر اساسی ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری می‌شود بنظرم بهتر است یک نظرخواهی مستقل ایجاد کنید که اجماع کاربران را با خود داشته باشد. Azadi68 (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۱۳ (UTC)[پاسخ]

نظرات[ویرایش]

@سید: من هم فکر می‌کنم سوءبرداشت برای شما پیش آمده. در چند جای وپ:نامگذاری به انتخاب نام بر اساس رواج در منابع معتبر اشاره شده، مثلاً: «عنوان نوشتارها بر پایهٔ آنچه در منابع معتبر فارسی برای اشاره به موضوع مقاله استفاده شده است گزیده می‌شوند.» یا «میزان قابل شناسایی بودن یک اسم را می‌توانید با جستجوی اینکه منابع معتبر و اثبات‌پذیر در فارسی آن را چه می‌خوانند دریابید.» این نشان می‌دهد برداشت شما دربارهٔ نامگذاری بر اساس زبان عرفی درست نیست. در واقع ما یک فیلتر اولیه داریم که در آن تمام نامهای بی منبع معتبر حذف می‌شوند و آنچه باقی می‌ماند نامی/نامهایی است که از سوی منابع معتبر پشتیبانی می‌شود. حالا از بین نامهایی که از فیلتر اولیه گذشته‌اند اولویت با نامی است که پنج ویژگی را (بیشتر) احراز می‌کند: شناخت‌پذیر، عادی، دقیق، موجز، هماهنگ. در واقع ما بهترین نام رایج در منابع معتبر فارسی را (با تکیه بر اجماع و خرد جمعی) برمی‌گزینیم نه صرفاً شناخت پذیرترین نام بین عموم مردم را. البته من با شفاف کردن متن سیاست فارسی بر اساس ترجمه از انگلیسی موافقم اما خواستم بگویم همین حالا هم مشکل حادی وجود ندارد. Wikimostafa (بحث) ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۸:۳۶ (UTC)[پاسخ]
@Wikimostafa: من هم نمی‌خواستم نظرخواهی بسازم، اما برخی بزرگواران فرمودند چون این متن از سال ۲۰۰۶ آنجا بوده بهتر است قبل از تغییرش نظرخواهی بشود. --سید (بحث) ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۳:۳۳ (UTC)[پاسخ]

@Mardetanha: اگر درست خاطرم باشه پیشنهاد یک صفحه بحث مجزا از شما بود. اما الان اکثراً می‌گویند که برای ترجمه مطابق با سیاست انگلیسی نیازی به این کار نیست. --سید (بحث) ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۰۹ (UTC)[پاسخ]

@Sa.vakilian: جناب سید بهتر بود بجای این نظرخواهی، تنها همان سیاستی که بنظرتان متفاوت از سیاست فعلی بود را به رای‌گیری می‌گذاشتید. در سیاست وپ:ایجاد سیاست هم اشاره کرده که استفاده و به روزرسانی سیاست‌های ویکی‌فا از طریق اقتباس از ویکی انگلیسی مجاز است اما اگر این سیاست‌های اقتباسی با سیاست موجود ویکی‌فا تفاوت داشت باید برای اعمال این تغییر یک روند طی شود که در آنجا توضیحات کافی داده است. با توجه به اینکه شما معتقدید در ویکی انگلیسی ارجحیت انتخاب را به منابع علمی داده و عنوان فنی بر عنوان رایج و عنوان عرفی برتری دارد بهتر است عین خود سیاست را ترجمه کنید و به نظرخواهی بگذارید. البته این برداشت بنده از بحث‌های شما بود. طبق همان مثالی که شما زدید، اگر در ویکی انگلیسی بر ارجحیت «زبان علمی» تأکید کرده باشد بین متعه و صیغه و ازدواج موقت برتری با عنوان متعه است ولی در حال حاضر طبق سیاست‌های فارسی برتری با عنوان ازدواج موقت است چون هم ساده‌فهم‌تر است و هم در بین منابع معتبر کاربرد و رواج دارد. بنظرم بهتر است عین سیاست انگلیسی را ترجمه کنید و در بالا همان را به رای بگذارید و بقیه موارد به روز شده در ویکی انگلیسی را که مغایرتی با ویکی فارسی ندارد بدون نظرخواهی به روز کنید. Azadi68 (بحث) ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۲۸ (UTC)[پاسخ]
@Sa.vakilian و سید: درود . تشکر از بابت اینکه برای تغییر یک سیاست از راهی مناسب اقدام کرده اید و اجماع را مد نظر داشتید. Hootandolati(بحث) «سه‌شنبه،۲۸ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۳۶ (ایران‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۰۶ (UTC)[پاسخ]