پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:نظرخواهی/اصلاح سیاست نام‌گذاری مقالات (استفاده از حروف لاتین در عنوان)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بحث زیر پایان یافته است و به‌زودی بایگانی خواهد شد.
به نتیجه‌ای نرسید --ابراهیمب۱۰ دسامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۶:۳۸ (UTC)[پاسخ]

درود دوستان. در ویکی فارسی، بنا به رسم، تا جای ممکن سعی می‌شود که برای نوشتارها، از نام‌های فارسی بهره گرفته شود که بسیار هم رسم پسندیده‌ای هست. با این حال، مواردی وجود دارد که قابل بازگردانی به فارسی نیستند و حتی غیرقابل آوانگاری هستند. دستورات خط فرمان، نام فایل‌های رایانه‌ای و ... از آن جمله هستند که از قدیم، چه در ویکی فارسی و چه در بقیه ویکی‌ها، رسم بر این بوده که برای نام‌گذاری این مقالات، از کاراکترهای لاتین بهره گرفته شود، برای دیدن تعدادی مثال، لطفا رده:دستورهای یونیکس را ببینید.

اخیرا، با تلاش دوستان، یک نظرسنجی برای اصلاح شیوه‌نامه صورت گرفت تا این موارد هم به شیوه‌نامه اضافه شود، نتیجه این شد که بخشی به ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (فارسی‌سازی اسامی خارجی) تحت عنوان وپ:نام لاتین افزوده شود. با این حال، مواردی هست که هنوز در مورد آن به طور جدی بحث نشده (که در جریان همان نظرسنجی، اینگونه موارد مشخص شدند و قرار شد تا یک نظرسنجی با ابعاد گسترده‌تر در اینباره انجام شود).

مواردی هستند که هرچند شامل وپ:نام لاتین نمی‌شوند، اما باز هم بنا به دلایلی، نمی‌توان از کاراکترهای فارسی برای نوشتن آنها بهره گرفت. لازم به ذکر است که اینکه در یک ویکی، از کاراکترهای زبان بیگانه بهره گرفته شود، تا جایی که تحقیق کردم، کاملا عادیست. مثلا در ویکی انگلیسی، مقالات Que País É Este و Meu Nome Não É Johnny را ببینید که کاراکترهایی دارند که الفبای انگلیسی نیست.

ما یک سیاست بسیار مفید و خوب برای نامگذاری کردن مقالات داریم: وپ:رایج. که به طور بسیار خلاصه، باید نامی برای مقالات انتخاب شود که بیشترین رواج را در منابع فارسی دارد. با این حال، این قانون در برخی موارد به‌کلی نادیده گرفته می‌شود. مثلا، نرم‌افزاری به نام make وجود دارد؛ تا جایی که من دیده‌ام، در تمامی کتاب‌های فارسی، نام این نرم‌افزار با کاراکترهای انگلیسی و به همین صورت «make» نوشته می‌شود، اما در ویکی فارسی، نام میک برای آن انتخاب شده. سوال اینجاست که چرا در ویکی‌پدیا، نام این نرم‌افزار باید به‌شکل «میک» نوشته شود که بسیار هم ناخواناست؟ چرا وقتی منابع فارسی همیشه چیزی را به صورت انگلیسی می‌نویسند، ویکی‌پدیا باید آن را به صورت فارسی بنویسد؟ این در تناقض با وپ:رایج نیست؟ فرض کنید که بخواهیم نام نرم‌افزارهای OpenSMTPD، OpenNTPD, OpenOSPFD را به صورت فارسی بنویسیم: نتیجه شگفت‌انگیز خواهد بود: اوپن‌اواس‌پی‌اف‌دی، اوپن‌ان‌تی‌پی‌دی، اوپن‌اس‌ام‌تی‌پی‌دی! چه کسی می‌تواند این نام‌ها را براحتی و بدون اذیت شدن بخواند؟ سوال اینجاست که واقعا نوشتن این اسامی با کاراکترهای فارسی، باعث راحتی خواننده، پیشرفت زبان فارسی و رعایت سیاست‌های ویکی‌پدیا خواهد شد؟ من تقریبا می‌توانم بگویم که تنها و تنها در «ویکی‌پدیای فارسی» دیده‌ام که نام نرم‌افزاری مثل make، به صورت «میک» نوشته شود. آیا این نوع فارسی‌نویسی افراطی نیست؟ در ادامه، نظر یکی از کاربران باتجربه ویکی فارسی را بخوانید:

«... این نوع فارسی‌سازی، افراطی است و به نظرم کسانی که طرفدارش هستند نسبت به اصل و روح قوانین مربوط به فارسی‌سازی غافل شده‌اند و فارسی‌سازی را یک هدف پنداشته‌اند (که غلط است). قوانین ویکی‌پدیای انگلیسی معمولاً در ویکی‌پدیای فارسی پذیرفتنی است، ولی یک خطایی که بحث‌کنندگان در آن بحث مرتکب شدند این است که در این مورد خاص یعنی قوانین فارسی‌سازی نمی‌توان از قوانین ویکی‌پدیای انگلیسی استفاده کرد؛ یعنی اگر ویکی‌پدیای انگلیسی می‌گوید واژه‌های خط‌های دیگر باید به لاتین نویسه‌گردانی شود برای این است که از انگلیسی‌زبان انتظار نمی‌رود خط فارسی بداند ولی هر خوانندهٔ فارسی‌زبان این دانشنامه الفبای لاتین می‌داند. مهمترین موضوع بحث ناخوانایی است. یک خواننده در حین فرایند خواندن (خواننده‌ای که فرایند یادگیری را پشت سر گذاشته است) فقط شکل کلمه‌ها را می‌بیند و پردازش می‌کند. وقتی سرواژه‌های طولانی لاتین را به فارسی بنویسیم شکل طولانی و بی‌قواره‌ای پیدا می‌کند: «اوپن‌اس‌ام‌تی‌پی‌دی» (به جای OpenSMTPD) به گونه‌ای که خواننده هر بار باید تک‌تک بخش‌های کلمه را پردازش کند، چون واژه شکل خاصی ندارد، و نیز چون در نویسه‌گردانی اسامی حروف لاتین، حرف‌های «ا» [مثل «اس» و «ام» و «ان» و...] و «ی» بسیار تکرار می‌شود، اجزای کلمهٔ نویسه‌گردانی‌شده بسیار شبیه به هم‌اند و خواندن بیش از پیش پیچیده و کند می‌شود. شاید نوشتن کلمهٔ CPU به شکل «سی‌پی‌یو» خیلی مشکل ایجاد نکند چون چشم ما به شکل دوم عادت کرده است، ولی اوپن‌اس‌ام‌تی‌پی‌دی واژهٔ رایجی نیست.»

این مسئله ممکن است تنها محدود به نام‌گذاری نرم‌افزارها و به طور کلی مباحث مرتبط با علوم رایانه نشود، به طور کلی، اگر در هر رشته‌ای، از مذهب گرفته تا ریاضیات، علوم مهندسی، انسانی، نقاشی و ... ، در صورتی که واژه‌ای وجود دارد که در منابع معمولا از آن با حروف انگلیسی یاد می‌شود، به نظر من ویکی‌پدیا هم می‌بایست آن را به صورت انگلیسی ذکر کند. ذکر این نکته هم ضروری است که این نظرسنجی برای این راه نیوفتاده که از ترجمه کردن و آوانگاری کردن واژه‌ها جلوگیری کند، این نظرسنجی تنها در مورد واژه‌هایی صحبت می‌کند که در منابع معتبر، مکرر با حروف انگلیسی نوشته می‌شوند و نوشتن آنها با استفاده از حروف فارسی رواج ندارد. البته باز هم می‌توانیم در این مورد اجماع داشته باشیم. مثلا اگر در یک رشته‌ای، آوانگاری کردن یک کلمه، باعث نمی‌شه مشکلات ذکر شده (عدم خوانایی، بی‌ریختی و ...) پیش بیاد، می‌تونیم در صورتی که اجماع داشته باشیم، همچنان واژه‌های مربوط به اون رشته رو آوانگاری و فارسی‌سازی کنیم. بنابراین، قرار نیست این نظرسنجی محدود به نرم‌افزارها و مباحث مربوط به علوم رایانه باشد، همینطور قرار نیست این نظرسنجی به صورت صفر یا ۱۰۰ باشد و می‌توانیم حد وسطی هم قائل شویم، مثلا برای بعضی از رشته‌ها، واژه‌های واحد شرایط، به صورت انگلیسی ذکر شوند و برای بعضی دیگر، همچنان فارسی‌سازی شوند. اما به نظر من، بعضی از واژه‌های مرتبط با علوم رایانه رو نمی‌شه فارسی‌سازی کرد و حتما باید به شکل انگلیسی نوشته شوند.

استفاده از کاراکترهای غیرفارسی هم تا وقتی که مسئله تعصب نباشد، مشکلی برای خواننده ایجاد نخواهد کرد. چرا که امروزه کاراکترهای انگلیسی دیگر جزئی از زبان فارسی هستند و در مدارس تدریس می‌شوند، از همه باسوادها انتظار می‌رود که با آنها آشنا باشند و به صورت گسترده‌ای توسط اساتید، مطبوعات، تلویزیون، کتاب‌ها، ارتباطات و ... استفاده می‌شوند. (برای مثال دکتر معین هم در فرهنگ خود از این کاراکترها بهره برده). راستی Romanization of Persian را هم ببینید، ظاهراً جنبه‌های رسمی استفاده از الفبای لاتین برای زبان فارسی هم فراهم شده که برای حل کردن مشکل خط فعلی طراحی شده و می‌بایست در کنار خط فعلی استفاده شود (خودم هنوز مقاله را کامل نخوانده‌ام). حتی اگر خواننده با کاراکترهای انگلیسی آشنا هم نباشد، این وظیفهٔ ما نیست که نگران باشیم، چرا که در ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری#اسامی جدال‌برانگی آمده «هدف عنوان یک مقاله این است که توسط خوانندگان علاقمند پیدا شود و نه چیزی بیشتر». یعنی مقاله باید طوری باشد که خواننده خاص که پیش‌زمینه‌اش را هم دارد، بتواند آن را پیدا کند و خواننده خاص اینجور مقاله‌ها، مطمئناً توانایی شناختن حروف انگلیسی را دارند. اگر ما سعی کنیم نام مقاله را اچ.۲۶۴/امپگ-۴ ای‌وی‌سی بگذاریم، تنها به این خاطر که «کسانی که با حروف انگلیسی آشنا نیستند هم بتوانند ان را پیدا کنند»، در اصل مقاله را برای مخاطب اصلی و خاص از کاربرد انداخته‌ایم. یعنی ما توانسته‌ایم نظر مخاطب عام را جلب کنیم، اما این به قیمت فراری دادن و از کاربرد انداختن مقاله برای مخاطب اصلی و مخاطب خاص تمام شده. ارزشش را دارد؟

یک مورد دیگر (که این مورد بعداً و چند ماهی بعد از آغاز شدن این نظرسنجی به ذهنم رسیده) این است که مواردی هم هست عنوان مقاله باید به شکل قالب‌بندی‌شده باشد. مثلاً در متون رسمی، همه جا لاتخ را به صورت LaTeX می‌نویسند و این شیوه نوشتن در همه متون و کتاب‌های رسمی (و همینطور بسیاری از ویکی‌هایی که عادت به ترجمه دارند، مثل ویکی‌های ژاپنی، کره‌ای و عبری) رعایت می‌شود. به نظر من نوشتن LaTeX به صورت «لاتخ» ویکی‌پدیا را از حالت رسمی خارج می‌کند و آن را شبیه به یک وبلاگ نامعتبر می‌کند.

در هر صورت، وپ:رایج به نظر حقیر باید اصلاح شود، یا باید به‌طور کامل آن را رعایت کرد، یا اینکه بندی به آن اضافه شود مبنی بر اینکه «حتی اگر واژه‌ای در تمام منابع فارسی هم به صورت انگلیسی نوشته شده باشد، باز هم باید در ویکی‌پدیای فارسی به هر قیمتی که شده، آن را به صورت فارسی نوشت».

چیزی که در شیوه‌نامه در مورد نام‌گذاری آمده است، این است که «عنوان مقاله باید با نویسه‌های فارسی نوشته شود». ولیکن این بند به نظر بنده مشروعیت ندارد. چرا که تا جایی که تحقیق کردم، این بند توسط یک کاربر خاص در این ویرایش به شیوه‌نامه اضافه شده و به نظر نمی‌رسد که اجماعی پشت آن وجود داشته باشد. به همین دلیل به نظر من مستقل از اینکه نتیجه این نظرسنجی چه باشد، این بند می‌بایست از شیوه‌نامه زدوده شود.

پوزش بابت طولانی شدن مطلب. -- bkouhi (بحث) ‏۵ ژوئن ۲۰۱۴، ساعت ۰۶:۲۶ (UTC)[پاسخ]

نظرات

[ویرایش]
  • نظر من این است که باید وپ:رایج را رعایت کنیم نه این که تغییر بدهیم. این به آن معنی است که اگر بیشتر کتاب‌ها OpenBSD را به همین شکل (با حروف لاتین) نوشته‌اند ویکی‌پدیا نیز باید چنین بکند. دو دلیل هم برای حرفم دارم:
    1. در گذشته دانشنامه‌ها و فرهنگ‌های لغت سعی می‌کردند همه چیز را با حروف زبان اصلی بنویسند. این به آن خاطر بود که ممکن بود کسی که از دانشنامه استفاده می‌کند، هیچ زبان دیگری نداند. در نتیجه یک دانشنامهٔ ژاپنی، مطالب را کاملاً به ژاپنی برمی‌گردانده، حتی نام‌ها را. این به آن معنی بوده که گاهی باید نام‌های را هم خودشان برای بار اول محلی می‌کرده‌اند. این کار چون دانشنامه‌ها توسط افراد متخصص نوشته می‌شدند مشکل کمتری داشته. اما در خصوص ویکی و نام‌های لاتین، اولا کاربران ویکی اصولاً کسانی هستند که می‌توانند حروف انگلیسی را بخوانند (چون می‌توانند با کامپیوتر کار کنند و از طریق آن به ویکی دسترسی پیدا کنند) و دوماً توسط افراد متخصص نوشته نمی‌شود که به خودمان اجازه بدهیم که «معادل‌سازی» بکنیم. در نتیجه ما باید از نام «رایج» استفاده کنیم و نگران استفاده از حروف لاتین هم نباشیم.
    2. از طرف دوم، برای افرادی که مشکل زبان ندارند و در یک حوزه اطلاعات هم دارند، مواجه شدن با یک نام غیر متداول خواندن ویکی را سخت می‌کند. کسی که در تمام متون ترجمه شدهٔ تخصصی‌اش OpenBSD را به همین شکل لاتین دیده، وقتی در ویکی برای اولین بار به شکل فارسیزه می‌بیند، قطعاً دچار سختی می‌شود؛ این می‌تواند باعث کاهش کاربردپذیری ویکی برای آن فرد بشود. هدف ما باید افزایش خوانایی و کاربردپذیری باشد، نه ترویج یک سبک «نوی» نگارش واژه‌ها. ▬ حجت/بحث۵ ژوئن ۲۰۱۴، ساعت ۱۳:۴۳ (UTC)[پاسخ]
  • با فارسی‌سازی به هر قیمتی کاملا مخالفم و به نظرم باید با اجماع کاربران تغییرات اندکی در وپ:رایج دهیم و چند مثال واضح در آن ذکر کنیم تا در آینده در این مورد ابهام وجود نداشته باشد. ARASH PT  بحث  ۹ ژوئن ۲۰۱۴، ساعت ۰۳:۵۴ (UTC)[پاسخ]
  • موافق ضمن تایید صحبتهای جنابان ب کوهی، آرش پی تی و حوجی برای نامگذاری، به‌ناچار باید از نامهایی که در زبان فارسی رایج بوده یا لااقل رواج اندکی داشته‌اند بهره ببریم حتی اگر کارکترها به زبان بیگانه باشند. دن کشیوت (بحث) ‏۲۶ ژوئن ۲۰۱۴، ساعت ۰۶:۱۶ (UTC)[پاسخ]
  • مخالف به نظرم این کار خلاف سبک دانشنامه‌ای است. اینجا دانشنامهٔ تخصصی رایانه نیست بلکه دانشنامه‌ای است عمومی با مخاطبان عام. همچنین کاربر در مرتبهٔ نخست در خواندنش دچار اشکال می‌شود. به نظر بنده باید عنوان همیشه فارسی باشد، مگر اینکه انگلیسیش موضوعیت داشته‌باشد، مثلا اگر مقاله‌ای دربارهٔ حرف انگلیسی «B» بود آنگاه عنوان مقاله لازم نیست «بی» باشد، ولی در غیر این موردها نه. --arfar (گفتگو) شنبه،۱۱ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۱۵:۴۳ (ایران)۲ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۱:۱۳ (UTC)[پاسخ]
اگر امکان دارد این «سبک داشنامه‌ای» را کمی توضیح دهید تا ما که با آن آشنا نیستیم هم کمی بیشتر متوجه شویم و اینکه در کدام سبک گفته شده «کاراکترهای انگلیسی حرام هستند»؟ این چه ارتباطی به عام بودن یا تخصصی بودن دانشنامه دارد؟ لطفاً با استدلال دقیق و منطقی بحث کنید. -- bkouhi (بحث) ‏۴ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۲۰:۳۵ (UTC)[پاسخ]
یعنی در دانشنامهٔ فارسی با حروف خارجی مدخل نمی‌زنند. مگر اینکه تخصصی باشد. شما باید بنا را بر این بگذاری که مخاطب تنها با حروف فارسی آشنا است، و حداقل در عنوان و بخش آغازین (لید) از آوردن حروف غیرفارسی مگر برای آشنایی بیشتر (مانند الگوهای {{به انگلیسی}} و در پرانتز و پاورقی) پرهیز شود، البته به نظرم باید در سراسر متن مقاله حروف غیرفارسی تنها جنبهٔ آشنایی داشته‌باشد یعنی در پرانتز و ... باشد نه جنبهٔ محتوایی. این دانشنامه فارسی است و باید برای کسی که تنها زبان فارسی می‌داند به تمام قابل‌استفاده باشد و البته اشکالی ندارد برای کسانی که دانش بیشتر دارند نیز بیشتر مورداستفاده باشد، چنانچه مثلا وقتی در صفحه‌ای از الگوی {{به چینی}} آمده‌باشد من اصلا نمی‌فهمم و انگار نیست ولی برای کسی که با چینی آشنا است فایده دارد. --arfar (گفتگو) سه‌شنبه،۱۴ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۰۱:۳۴ (ایران)۴ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۲۱:۰۴ (UTC)[پاسخ]
ما چرا باید روال کار را بر یک فرض نادرست و محال بگذاریم؟ کاراکترهای فارسی «به صورت گسترده» در متون و کتاب‌های فارسی استفاده می‌شوند و اگر ادعا شود که جزئی از زبان فارسی هستند، سخن گزافه گفته نشده. حتی دکتر محمد معین در فرهنگ خود برای تلفظ از حروف انگلیسی استفاده کرده‌اند. مسلماً کسی که مخاطب مقاله IEEE 802.11 باشد آن قدر سواد دارد که بتواند این حروف بخواند. حتی اگر نتواند این کار را هم انجام دهد، مشکل ما نیست و ما نباید نگران باشیم، (همانطور که ما نباید نگران باشیم کسی از محتوای مقاله فرگشت آب‌بازسانان سرش نمی‌شود) چیزی که در یک زبان، همیشه به یک صورت نوشته می‌شود، در دانشنامه هم می‌بایست به همان صورت نوشته شود، ولو اینکه با کاراکترهای انگلیسی باشد. عدم انجام این کار، به نظر من نقض وپ:رایج و نقض وپ:تحقیق دست اول (سبک نوشتن نو) است. -- bkouhi (بحث) ‏۴ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۲۱:۱۷ (UTC)[پاسخ]
بازهم فارسی بودن مهم است. سبک دانشنامه‌ای این است. البته استفادهٔ دکتر معین از حروف انگلیسی برای تلفظ برای این بوده‌است که وی تنها به تلفظ دهخدایی بسنده نکرده و قصد داشته‌است چیزهایی مانند معروف و مجهول را نیز مشخص سازد که این کار با حروف فارسی مقدور نبوده یا نیاز به تعریف علامت‌هایی جدید داشته است (نک: فرهنگ شش جلدی معین و مقدمه‌اش، نه فقط فرهنگ ناقص تک‌جلدی). تازه آن واژه‌نامه است نه دانشنامه. در دانشنامهٔ عمومی ویکی‌پدیا ساده است که مدخل و حتی متن مقاله باید با حروف زبان اصلی باشد. ولو اینکه اکثر مخاطبان از دسته‌ای خاص باشند. همینجا به نظر من باید به جای تاریخ میلادی تاریخ خورشیدی مبنای پیش‌فرض ویکی‌پدیای فارسی باشد چون مخاطبان ویکی‌فا مگر چند درصدشان با تاریخ میلادی مانوس اند؟ به‌هرروی سبک دانشنامه‌ای این را اقتضا می‌کند. خواندن محتوای تخصصی هم باید برای همه شدنی باشد، ولی سر درآوردن به خود فرد وابسته است. در رشتهٔ رایانه این مشکل‌ها هست. عرض کردم یک وقتی هست که اصلا حروف انگلیسی موضوعیت دارد مانند فرمان‌های سامانهٔ عامل داس، یک وقتی هست موضوعیت ندارد. نه نقض تحقیق دست اول است -زیرا چیزهای بدیهی مانند مثال‌های همانجا از دایرهٔ تحقیق دست‌اول بیرون است- نه نقض وپ:رایج زیرا رواج اصل اولیه نیست بلکه اصلی دومی است. مثلا اگر روزی رایج شود که در ایران به جای «دلار» بیشتر بنویسند «$» ما باید عنوان نوشتار را (نوشتار دربارهٔ خود دلار نه نشان دلار) همان «دلار» بگذاریم بماند. یا اگر رواج «امام خمینی» بیشتری گسترش را برای تعبیر نام آیت‌الله خمینی دارد همچنان عنوانش سید روح‌الله خمینی است. باید تابع سبک دانشنامه‌ای بود. --arfar (گفتگو) سه‌شنبه،۱۴ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۰۳:۲۵ (ایران)۴ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۲۲:۵۵ (UTC)[پاسخ]
Arfarshchi عزیز، شما دائماً از یک «سبک دانشنامه‌ای» حرف می‌زنید. این سبک دانشنامه‌ای، برداشت شخصی و تعریف شخص شماست، کجا سبک دانشنامه‌ای را اینطور تعریف کردند که به هر قیمتی هر چیزی را محلی‌سازی کنند؟ شما در تلاش هستید با فارسی‌سازی افراطی، مقالات را به قول خودتان برای مخاطب عام قابل خواندن کنید، اما غافل از اینکه اینگونه فارسی‌سازی، مخاطب اصلی و مخاطب خاص را فراری می‌دهد و کارایی اصلی مقاله را از بین می‌برد! بماند که این ادعا که کسی قادر به خواندن کاراکترهای انگلیسی نیست، تنها یک ادعای بی‌پایه است، چون کاراکترهای انگلیسی دیگر امروزه بخشی از زبان فارسی شده‌اند و نمی‌توان منکر آن شد. در مدارس تدریس می‌شوند و از هر فرد باسوادی انتظار می‌رود انها را بلد باشد. مثال دکتر معین را هم از این بابت زدم، وگرنه از این نظر فرقی بین دانشنامه و فرهنگ لغت نیست. اتفاقاً فرهنگ لغت از این بابت حساس‌تر است، چرا که نقش پایه‌ای‌تری نسبت به دانشنامه دارد، یعنی دکتر معین نمی‌دانسته که ممکن است خواننده کتابش با حروف انگلیسی آشنا نباشند و باز هم این ریسک بزرگ را کرده؟ یعنی این همه استاد دانشگاه و نویسنده که از کاراکترهای انگلیسی برای این موارد استفاده می‌کنند، کارشان به «سبک دانشنامه‌ای» نیست و نمی‌دانند که ممکن است مخاطبشان ممکن است با کاراکترهای فارسی آشنا نباشد؟ چیزی که در همه‌جا توسط افراد برجسته و صاحب نظر رعایت می‌شود، توسط ما هم باید رعایت شود و این ادعا که «دانشنامه باید اینگونه باشد» بی‌پایه است. خوب است که خودتان هم به اینکه اینگونه فارسی‌سازی برای رشته رایانه خوب نیست، معترف هستید و با این حال باز هم اصرار بر فارسی‌سازی افراطی دارید. در مورد تقویم شمسی هم حق با شماست، من مطمئنم که اگر دست شما بود، به همان حرف W در تکه پازل روی لوگوی ویکی‌پدیا هم رحم نمی‌کردید و آن را به «و» تبدیل می‌کردید! P: (شوخی) -- bkouhi (بحث) ‏۵ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۰۰:۵۵ (UTC)[پاسخ]
دربارهٔ معین و ... توضیح‌هایم را کاملتر داده‌ام. اما «سبک دانشنامه‌ای» را می‌توان در دیگر دانشنامه‌ها جُست تا دید که من‌درآوردی نیست. در کدام دانشنامهٔ فارسی از حروف انگلیسی در متن محتوایی -چه برسد به عنوان- استفاده شده‌است؟ البته توضیح‌هایم را عرض کردم؛ تا ببینیم مدیری که جمع‌بندی می‌کند به چه نتیجه‌ای می‌رسد--arfar (گفتگو) سه‌شنبه،۱۴ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۱۳:۴۸ (ایران)۵ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۰۹:۱۸ (UTC)[پاسخ]

من با هماهنگ کردن وپ:شیوه و وپ:رایج (بخصوص بخش استثناها) در مورد عنوان مقاله‌ها موافقم. نمی‌توان یک ضابطهٔ کلّی داشت برای این موارد. با این که به نظر می‌رسد که دیدگاه موجود در زمان نوشتن شیوه‌نامه، برای عناوین خاص، دست‌و‌پاگیر است ولی باید احتیاط کرد از طرف دیگر بام نیافتیم. --شروین افشار (بحث) ‏۱۳ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۶:۳۹ (UTC)[پاسخ]

با سلام. بنده هم همنظر با جناب افشار، از وقوع تغییراتی در بندها این دو قانون و افزودن موارد استثناء، حمایت می‌کنم. مطمئنن جامعه هدف این استثناءها در درجه اول، علوم رایانه می‌باشد مه علوم نوینی هستند و به همین دلیل، دکتر معین در زمان حیاتش نتوانسته معادلهای خوبی به فارسی‌زبانان هدیه دهد و امثال غلامعلی حداد عادل هم که فعلن وقت این کارهای پیش پا افتاده را ندارند و مشغول دعوا با دولت هستند. از اینرو پیشنهاد می‌کنم جناب @Bkouhi: (بنده هم همچون جناب bkouhi، به اسامی خاص ارادت زیادی دارم و نام ایشان را هیچوقت بی‌کوهی نمی‌نویسم) خودش استارت نوشتن چند بند جدید را بزند و یک نظرسنجی روی آنها راه بیندازیم تا ببینیم چه می‌شود.

در خصوص استفاده از کلمات غیر فارسی در متن، باید بگم خودم به ندرت اینکار را می‌کنم ولی با قانونی شدن آن کاملن مخالف. چون تجربه نشان داده بیشتر ویکی‌نویسان، پختگی و تجربه کافی را ندارند و متن مقالات را کم کم پر می‌کنند از معادل‌های خارجی. تصور کنید که نقل قول نویسندگان و شاعران را به صورت اورجینالش ذکر کنند و یا شعار و سرود ملی کشورها را تمامن انگلیسی ذکر کنند و فارسی‌زبانان از آن مقالات چیزی نفهمند. از اینرو پیشنهاد می‌کنم سرواژه‌ها و کلماتی که معادل فارسی ندارند را به همین شیوه کنونی بنویسیم با این تفاوت که فرم اورجینال کلمه، حتمن در کنارش ذکر شود. به عنوان مثال: ای‌انداوای ! (به انگلیسی: E&OE) یا اوپن‌بی‌اس‌دی (به انگلیسی: OpenBSD). البته محدودیتی نداریم که این کلمات حتمن از زبان انگلیسی باید وارد شوند و زبان روسی و ایتالیایی و ... هم در بر می‌گیرد.Gire 3pich2005 (بحث) ‏۲۱ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۰:۳۰ (UTC)[پاسخ]

  • مخالف شیوه‌نامه خیلی خوب نوشته شده و مشکلی درش نمی بینم. دکتر معین از الفبای آوانگاری استفاده کرده نه اینکه برای مدخل ها از الفبای غیرفارسی استفاده کنه. آوانگاری برای خارجی ها و زبان‌آموزها نوشته می شه نه سخنورهای بومی یک زبان. ژاپنی که داستان دیگه ای داره. ژاپنی زبان ها چند نوع الفبای پیچیده یاد می گیرن (اینجا قصد ندارم شرح بدم چطور چند تا الفبای پیچیده مثل کاتاکانا، چینی، هیراگانا، انگلیسی، الخ) رو یاد می گیرن ولی فارسی زبان ها هنوز الفبای ساده ای که برای نوشتن زبانشون استفاده می شه (تاجیکی) رو نمی دونن. الفبایی که تعداد حروفش به ۳۰ حرف هم نمی رسه. چطور امکان داره بتونن الفبای زبان های اروپایی و چینی و ژاپنی رو یاد بگیرن. هر وقت تعداد مقاله های ویکی پدیای فارسی به تعداد مقاله‌های ویکی پدیای انگلیسی یا حداقل هلندی یا ژاپنی رسید ما هم می تونیم از الفباهای مختلف استفاده کنیم. w:en:中国共产党 رو ببینید. چرا این تغییر مسیر تو ویکی پدیای فارسی وجود نداره؟ 中国共产党--دوستدار ایران بزرگ۲۴ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۸:۳۸ (UTC)[پاسخ]
  • من بحث‌ها را خواندم و مایلم دیدگاهم را دربارهٔ موارد مطرح شده بیان کنم. نخست بگویم که با تغییر مورد نظر در شیوه‌نامه مخالفم. چرا که به نظرم باید موارد خاص را شناسایی کرد و تک تک روی آن‌ها بحث نموده یا برای چگونگی انتخاب عنوان مقاله‌هایشان نظرخواهی راه انداخت (مانند دستورهای برنامه‌نویسی) و معتقدم حذف آن جمله از وپ:شیوه می‌تواند در نامگذاری عنوان مقاله‌ها بی‌نظمی ایجاد کند. به نظر بنده ما باید مقاله‌های دانشنامه را بگونه‌ای بنویسیم که بازدیدکنندهٔ فارسی زبان (چه مخاطب خاص و چه مخاطب عام) به راحتی بتواند از آن استفاده کند. از طرفی فکر می‌کنم که خواندن عنوان فارسی برای بازدیدکنندهٔ فارسی‌زبان راحت‌تر باشد. البته موارد استثنایی هم وجود دارند که همانگونه که اشاره کردم باید برای هرکدام جداگانه نظرخواهی راه انداخت.
مورد دیگری که دوست دارم مطرح کنم این است که گاهی در برخورد با موارد استثنایی لازم نیست کل عنوان مقاله را لاتین نوشت مثلاً en:p-group را در ریاضی p-گروه می‌نویسیم. وهاب (گپ)۲۶ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۶:۲۶ (UTC)[پاسخ]
  • نظر من هم مانند حجت است. باید وپ:رایج رعایت شود و البته کمی هم تغییر کند. در اینجا تفاوت ما با کل جامعه جهانی کمی هویدا است. این را صرفا برای این گفتم که در نظر داشته باشیم که ویکیپدیا می تواند مدخل لاتین نیز داشته باشد.حتی اگر رسم الخط زبان مربوط بسیار بعید از زبان لاتین باشد.--Sahehco / گفتگو۱۶ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۵:۵۴ (UTC)[پاسخ]
@Sahehco: الان وپ:نام لاتین داریم و بر اساس آن این مورد را می توان انتقال داد.Yamaha5 (بحث) ‏۱۶ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۵:۵۷ (UTC)[پاسخ]
@Yamaha5: می‌شود کمی بیشتر توضیح دهید؟ وپ:نام لاتین برای فایل‌ها، متغیرها، دستورات و این چیزهاست. آنوقت این چطور شامل زدمپ می‌شود؟ -- bkouhi (بحث) ‏۱۶ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۷:۲۲ (UTC)[پاسخ]
  • موافق من با توضیحات Bkouhi و نظرات همسو موافقم.

باید از حروف لاتین برای اسامی خاص چه در مورد رایانه و دیگر موضوعات استفاده بشه، مثلا نرم‌افزار wget در تمام منابع فارسی، معتبر و غیرمعتبر و همینطور در ویکی‌های دیگر غیر از عربی! به همین صورت لاتین آمده، اما این مورد جزو وپ:نام لاتین نیست! و یا LLVM هم همین‌طور، وپ:رایج از ما می‌خواهد که نام رایج در منابع معتبر را استفاده کنیم ولی این مسئله در نظر گرفته نشده که بعضی اسامی در همه جا به صورت لاتین نوشته می‌شه و برای این موارد چه کار باید کرد؟ اجماعی هم که برای وپ:نام لاتین صورت گرفته برای مسائل محدودی بود ولی ما نیاز به قوانین جامع‌تری داریم تا مشکلی در این زمینه نداشته باشیم، در یک نمونهٔ جدید، مقالهٔ مدیر بسته RPM در کمتر از 24 ساعت از زمان ساختش سه بار منتقل شد و باز هم اختلاف کماکان باقیه! چون بعد از قانع شدن شخص انتقال دهنده بر سر وجود RPM در عنوان مقاله، حالا ترکیب واژه‌های فارسی و لاتین مورد اختلافه! این واگردانی‌ها و اختلافات برای طرفین، زمان‌گیر، انرژی‌بر و به طور کلی به نفع دانشنامه نیست. ویرایشگر-1 (بحث) ‏۱۶ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۸:۱۰ (UTC)[پاسخ]

چند پرسش

[ویرایش]

در مورد روش اجرای این طرح چند سوال پیش می‌آید:

۱- چه راهکاری را توصیه می‌کنید که کاربران هر نامی را به لاتین ننویسند مثلا نام خیلی از فیلم‌ها مانند Big Hero 6 را در وبلاگ‌ها و سایت‌ها به لاتین می‌نویسند آیا ما هم باید به لاتین بنویسیم؟ نمونه
۲- آیا نامگذاری با کاراکترهای غیرلاتین مانند ژاپنی، چینی، عبری و... مورد قبول است؟ یا ar:ڤ (ف سه نقطه) که جدیداً در عربی مد شده‌است آیا می‌تواند در عنوان باشد؟
۳- برای عنوان های جدید که تا کنون در هیچ منبع فارسی و حتی وبلاگ فارسی نداشتیم چه مرجعی برای متداول یا رایج بودن استفاده می‌شود؟ (اجماع و نظرخواهی برای تک‌تک مقالات یا بودن آن نام در یک کتاب تخصصی فارسی شده یا سرچ گوگل؟) مانند یواس‌اس هری اس. ترومن (سی‌وی‌ان-۷۵)
۴- نام مقالاتی مانند مدیر بسته RPM که بخشی ترجمه و بخشی لاتین است تکلیفشان چیست؟ باید به این صورت باشد (که به نظرم اشتباه است، یا باید کامل با حروف فارسی (ترجمه یا آوانگاری) باشد یا همگی لاتین و بدون ترجمه)
۵- آیا اجبار گذاشتن تغییرمسیر از عنوان فارسی به لاتین وجود داشته باشد؟ اگر بلی، چگونه می‌توان مطمئن شد که تغییرمسیری از آوانگاری فارسی به لاتین برای مقاله ساخته شده‌است؟
۶-آیا برای اعراب‌گذاری در عنوان‌ها وقتش نیست قبل از این مورد دست به کار شویم. به یاد دارم دوستان به فرهنگ معین و دهخدا استناد کردند و گفتند در آنجا مدخل‌ها اعراب‌گذاری ندارد و ما هم نگذاریم. آیا در فرهنگ‌های مذکور مدخل‌های دارای کارکتر لاتین وجود دارد؟! (یک بام دو هوا نمی‌شود)
۷-عنوانی که بر اساس این نظرخواهی (در صورت به اجماع رسیدن) به لاتین نوشته می‌شود تکلیف عددش چه می شود مثلا (فارسی یا لاتین؟) خیلی مسخره است بنویسیم Big Hero ۶ این مشکل در ترکیبات شیمیایی بیشتر دیده می‌شود مثل : ۷-ایزوپروپیل-۱، آ۴-دی‌متیل-دودکاهیدرو-۱هاش-فنانترن
۸- در انتها چه تضمینی یا راهکاری وجود دارد که این روش نامگذاری آن هم بدون محدودیت موضوع (تا کنون فقط محدود به علم رایانه بود) باعث هرج و مرج در ویکی‌فا نشود؟Yamaha5 (بحث) ‏۱۷ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۲۱:۰۲ (UTC)[پاسخ]
  • راهکار خوب تدوین بشود کسی خواهان هرج و مرج که نیست، معیار «جامعه فارسی زبان» است. هر چه اکثریت آنها استفاده می کنند ملاک باشد. فرهنگ معین و دهخدا زمانی تدوین شد که هنوز ماشین حساب هم اختراع نشده بود چه رسد به کامیپوتر و اینترنت، که مردم فارسی زبان هنگام استفاده از آن ها گاهی از کاراکترهای غیر فارسی استفاده می کنند. معیار هم منابع معتبر است نه سایت و وبلاگ. شما در کتاب درسی مرجع رشته کامپیوتر چه می بینید؟ هرچه هست باید بدون هر مانعی بشود اینجا هم استفاده ش کرد، حتی اگر تویش کاراکتر لاتین و مغولی و ... بود. ما نمی توانیم به مردم بگوییم چه کارشان غلط است کدامش درست. باید پیروی مردم و منابع باشیم. این اصلاً سیاست جدیدی نیست، فلسفه نامگذاری ویکی این رویه را ایجاب می کند. --1234 (بحث) ‏۱۷ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۲۲:۲۸ (UTC)[پاسخ]
نظر من:
  1. در مورد نام فیلم‌ها، آهنگ‌ها و ... می‌توان صراحتاً در سیاست نوشت که این اسامی باید فارسی نوشته شوند، مگر اینکه بنا به دلیلی، منابع معتبر به جای نام فارسی، از نام اصلی استفاده کرده باشند، به عنوان مثال، چون بعضی از فیلم‌ها و آهنگ‌ها نام‌های عجیب و غریبی دارند که ترجمهٔ آنها بی‌مفهوم است و به همین دلیل در منابع معتبر هم به جای ترجمه نام، از همان عنوان اصلی استفاده شده، در مورد چنین نام‌هایی، به نظرم ما هم باید راه منابع معتبر را برویم.
  2. در مورد «حروف الفبا» یا «کاراکترها» اصلاً درستش این است که به همان صورت اصلی نوشته شوند. مثلا همین ف سه‌نقطه را می‌خواهید بنویسید و (همان ف سه‌نقطه در عربی)؟ مدخلی که موضوعش یک حرف الفباست و حرف الفبا در آنجا خودش محوریت و موضوعیت دارد، اصلاً نباید ترجمه شود. اما اگر مثلاً برای یک فیلم چینی بخواهیم مقاله ایجاد کنیم (که خود حروف الفبا موضوعیت ندارند)، آنوقت می‌توانیم روی فارسی‌نوشتن عنوان فکر کنیم. اما برای مواردی که انگلیسیش محوریت دارد، مثل مقاله The quick brown fox jumps over the lazy dog که یک پانگرام است، حتماً باید انگلیسی نوشته شوند. توی چنین مقاله‌ای نه معنی جمله برای ما مهم است، نه آوانگاری آن، بلکه فقط نحوه چیده‌شدن کاراکترهای انگلیسی برایمان مهم هستند. -- bkouhi (بحث) ‏۲۱ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۴:۵۱ (UTC)[پاسخ]
  3. مثل مورد اول، این مقالات هم می‌بایست با نام فارسی نوشته شوند، مگر اینکه دلیل ویژه‌ای وجود داشته باشد.
  4. نام یک مقاله می‌تواند ترکیبی باشد و این اشکالی ندارد. کجا گفته که کاراکترهای فارسی و انگلیسی با هم ناسازگارند و نمی‌توانند کنار هم بیایند که بخواهیم بین آنها جدایی جنسیتی راه بیندازیم؟
  5. همانند مورد ۵ جناب ویرایشگر-1، اجبار نه به این معنی که اگر رعایت نشد، کاربر مجازات شود، اما به عنوان یک قانون مفید برای مواردی که ممکن است تغییرمسیر فارسی بکار آید، موافقم.
  6. در فرهنگ معین یا دهخدا اگر بخواهند برای یک دستور برنامه‌نویسی، یک حرف الفبای چینی، یا URL یک صفحه وب، مدخل ایجاد کنند، آن را به فارسی بازمی‌گردانند؟
  7. عدد هم باید به همان زبان نوشته شود. در مورد عنوان‌هایی که ممکن است ترکیبی باشند، بسته به اینکه عدد مربوط به کدام زبان است، تصمیم‌گیری شود.
  8. بستگی دارد هرج و مرج را چه تعریف کنیم. ما می‌توانیم به عنوان یک قانون پیشنهادی مفید در سیاست‌ها داشته باشیم که «عنوان فارسی ارجحیت بیشتری نسبت به عنوان اصلی دارد و در جایی که فارسی‌نویسی عنوان ضرری ندارد یا در منابع معتبر مکرراً از عنوان فارسی استفاده می‌شود، باید عنوان مقاله را فارسی نوشت، اما اگر فارسی‌نویسی به نحوی باعث آسیب‌رسیدن به محتوا شود یا اینکه در منابع معتبر مکرراً از عنوان اصلی و ترجمه‌نشده استفاده شود، عنوان مقاله در ویکی‌پدیا هم باید ترجمه نشود.» اما اینکه داشته باشیم «اصلاً راه ندارد و عنوان مقالات باید همیشه و به هر قیمتی فارسی باشد» خودش یک هرج و مرج است که ضررهایش را هم می‌بینید. -- bkouhi (بحث) ‏۲۱ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۴:۰۸ (UTC)[پاسخ]
یک مورد که یادم رفت بگویم این هست که من یکی با اینکه تک‌تک حالات بررسی و در مورد آنها تصمیم‌گیری شود مخالفم و به نظرم یک قانون جامع و کلی و بدون وابسته بودن به مبحث خاصی، خیلی مفیدتر است. به جای اینکه قانونی داشته باشیم که فارسی را اجباری کند و برای موارد خاص عنوان خارجی را مجاز بشماریم، بهتر هست عنوان لاتین را به طور کلی مجاز بشماریم و در جاهایی که ممکن است آسیب‌زا باشد، آن را محدود کنیم. این مباحث و حالات خاص تنها محدود به رشتهٔ رایانه یا یکی-دو رشته دیگر نیستند و دامنه آن بسیار گسترده‌تر هست و نمی‌توان برای همهٔ آنها نظرسنجی ایجاد کرد که هر کدام هم ممکن است چندماه طول بکشد و دست آخر هم راه به جایی نبرد. به جای اینکه وقت جامعه را با نظرسنجی‌های اینچنینی که تعصب از لابلای آن موج می‌زند و حرف منطقی و مدرک هم گاه در آنها راه به جایی نمی‌برد، تلف کنیم، بهتر هست عنوان لاتین به طور کلی مجاز باشد و به جای «لیست سفیدی از موارد سازنده»، یک «لیست سیاه از موارد مخرب» داشته باشیم. به نظرم در این مورد جای نگرانی وجود ندارد، چون کاربران ویکی فارسی تمایل به استفاده از عناوین فارسی به جای عناوین غیرفارسی دارند و باز گذاشتن دست نویسنده‌ها، به نظر نمی‌رسد که آسیب‌زا باشد. مثلاً اگر همین الان یک نظرسنجی بین کاربران برگزار شود و پرسیده شود که «تمایل به استفاده از عنوان فارسی دارید یا غیرفارسی»، مطمئنم که اکثریت قریب به اتفاق کاربران می‌گویند فارسی، از این رو حتی اگر به شکل ناخواسته هم دست کاربر در بعضی موارد اشتباهاً برای انتخاب عنوان انگلیسی باز گذاشته شده باشد (که البته باید این موارد را پیدا و محدود کنیم)، کاربران چون بییشتر تمایل به استفاده از عنوان فارسی دارند، به نظرم این قانون آسیب‌زا نخواهد بود. -- bkouhi (بحث) ‏۲۱ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۴:۲۶ (UTC)[پاسخ]

راهکار پیشنهادی یاماها

[ویرایش]
۱- اجازهٔ استفاده از عنوان لاتین را بر پایه موضوع تک تک بررسی کنیم (مثلا ترکیبات شیمیایی به لاتین) و مسلما مقالات فیلم‌ها شامل این مورد نمی‌شوند.
۲-فقط کاراکتر لاتین (نام‌های غیرلاتین مانند چینی و عبری و... را کمتر کسی متوجه می‌شود و تا جایی که در ویکی انگلیسی دیدم نام هیچ مقاله‌ای به عربی یا فارسی نیست). حروف خاص عربی هم به صورت فارسی معادل‌یابی شود مانند ي و ك عربی
۳-اگر برای عنوان منبع فارسی معتبر نیست آن را تغییر نمی‌دهیم ولی برای مواردی مانند ترکیبات شیمیایی یا فرمول‌های ریاضی لاتین بماند.
۴-نام‌های ترکیب فارسی و لاتین نداشته باشیم (الان هم عنوانی نداریم که عددش لاتین باشد) و یا همگی ترجمه شوند یا به لاتین باشند برای مدیر بسته RPM > مدیر بسته آرپی‌ام را پیشنهاد می‌کنم.
۵-تغییرمسیر از فارسی به لاتین اجبار باشد. برای ساز و کارش هم باید فکری کرد.
۶-به نظرم مانند این نظرخواهی برای اعراب‌گذاری به صورت محدود نظرخواهی جداگانه ایجاد شود.
۷-عدد برای عنوان لاتین به صورت لاتین باشد.
۸-با تقسیم کردن این نظرخواهی به دو بخش ۱-موارد عمومی (باید منبع معتبر فارسی برای آن باشد) ۲- مواردی که بر پایه موضوع تصمیم گرفته می‌شوند (مانند ترکیبات شیمیایی، دستورهای زبان‌های برنامه‌نویسی)Yamaha5 (بحث) ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۰۵:۲۸ (UTC)[پاسخ]

راهکار پیشنهادی آرمان

[ویرایش]
۱. راه حل ساده است، وپ:نام لاتین مبنا باشد. هرچه خارج از وپ:لاتین بود فارسی باشد.
۲. ۳. ۴. باید بصورت جزئی بحث و اجماع شود و به وپ:لاتین اضافه شود
۷. عدد برای عنوان لاتین به صورت لاتین باشد
۸. با بدون محدودیت موضوع مخالفم، جزئی بحث و اجماع شود.-- آرمان (بحث) ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۰۵:۵۲ (UTC)[پاسخ]

راهکار ویرایشگر-1

[ویرایش]

1-نام افراد، شهرها/کشورها و فیلم‌ها باید فارسی باشد، حروف لاتین برای موارد تخصصی/علمی و یا مواردی که دارای تعداد زیادی سرواژه هستند. 2-خیر، تنها حروف لاتین می‌تواند استفاده بشود چون در زمان فعلی در مدارس تدریس می‌شود و اکثریت کاربران رایانه و اینترنت در ایران با آن آشنایی دارند. 3-برای موارد تخصصی و طولانی مثل مثالی که زدید باید نام لاتین باشد. 4-بخشی که لازمه به صورت لاتین و بخش‌هایی که لازم نیست به صورت ترجمه شده، در موارد خاص هم ترکیب آوانگاری و لاتین. میان‌ویکی‌های مدیر بسته RPM هم بعضی‌هاشون ترکیب "RPM" با ترجمهٔ "مدیر بسته" است، و به طور کلی هیچ مشکلی در ترکیب لاتین و غیر لاتین نیست. 5-اجبار به این معنی که اگر سازندهٔ مقاله، تغییر مسیر را نسازد به خاطر آن مجازات بشه، خیر، ولی می‌توان این را به صورت یک قانون مفید به قوانین اضافه کرد. در هر صفحه‌ای در قسمت "ابزارها" در سمت راست صفحه، "اطلاعات صفحه" وجود داره که در آنجا پیوند "تعداد تغییرمسیرها به این صفحه" وجود دارد که از عنوانش معلومه کارکردش چیه. 6-فرهنگ معین و دهخدا فکر نمی‌کنم ملاک مناسبی باشند، در حال حاضر فرهنگستان زبان و منابع معتبر ملاکه، از طرفی به طور کلی در اینترنت و متون چاپی فارسی، حروف صدادار‌ نوشته نمی‌شند، اگر بنا باشه برای عناوین مقالات از حروف صدادار استفاده بشه، بایذ برای متون هم استفاده بشه که همین توسعه مقالات را کندتر می‌کنه، مگر اینکه یک ابزار برای گذاشتن حروف صدادار ساخته بشه که این کار هم مشکلات خاص خودشو داره، به همین خاطر این کار مناسب نیست. 7-عناوین لاتین باید اعدادشون هم لاتین باشد. 8-استفاده از حروف لاتین برای موضوعات تخصصی/علمی، و مواردی که تعداد زیادی سرواژه دارند مناسب است، مثلا E=mc² جزو موارد تخصصی/علمی است و لاتین بودن آن کاملا لازمه. به هر حال این داشنامه از اونجایی که ویرایش اکثر مقالاتش برای عموم (ثبت نام‌کنندگان و IPها) باز هستش، درمورد هر قسمتی از مقاله، اختلاف نظر، بدفهمی یا ناآگاهی از قوانین می‌تونه منجر به ویرایش اشتباه، واگردانی، و خرابکاری بشه، نباید به خاطر ترس از این‌ها جلوی بهبود و تکمیل قوانین رو گرفت.

دوستان لطفا در نظرخواهی فعال باشید و به راهکارهای ارائه شده رای بدید و اگر برای موردی پاسخ مناسبی دارید لطفا بنویسید. ویرایشگر-1 (بحث) ‏۱۸ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۲۱:۲۱ (UTC)[پاسخ]