پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:فرهنگ شهروندی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

هر شهری را مردمی است و هر مردمی را فرهنگی و هر فرهنگی را آدابی. ویکی‌پدیا شهری است که برای گسترش نیاز، به شهروندانی آشنا به فرهنگ خود دارد. ویکی‌پدیای فارسی خود شهری کوچک‌تر و تازه‌بناشده است. تمام تلاش این نوشته راهنمایی شما به منظور رشد در این شهر و تبدیل شدن به شهروندی بافرهنگ است. اگر خود را شهروند بافرهنگی در ویکی‌پدیا می‌دانید و پرسش پاسخ‌داده‌نشده‌ای در مورد فرهنگ کار در ویکی‌پدیا ندارید، خواندن این نوشته چیزی جز اتلاف وقت برای شما نخواهد داشت.

ساختار فکری/جهان‌بینی

[ویرایش]

شهروندان ویکی‌پدیا کسانی نیستند که برای هدف خاصی برنامه‌ریزی شده باشند، ولی غالباً در مورد ویکی‌پدیا یکسان فکر می‌کنند و همگی به آزادی گردش اطلاعات معتقدند. از این رو تلاش دارند خود آگاه شوند و دیگران را نیز آگاه کنند، انسان را دارای تفکر می‌دانند و به فکرش احترام می‌گذارند، همه می‌دانند که چندان نمی‌دانند ولی اندک دانسته‌های خود را با دیگران شریک می‌شوند و هر روز بر دانش خود و دیگران اضافه می‌کنند. آن‌ها دانش خود را با ترس در صندوقچه پنهان نمی‌کنند، چرا که می‌دانند دانش کسی بر دیگری برتر نیست. شهروندان تمام دانش خود را عرضه می‌کنند و همه برابرند. در ویکی‌پدیا معامله‌ای در کار نیست، کسی نیز انتظار ندارد در مقابل اطلاعاتش چیزی دریافت کند. هیچ چیز مقدسی وجود ندارد، حتی دانش هم مقدس نیست. آن‌ها پیش از انتشار اطلاعاتشان به نابودی آن ایمان دارند، شهروندان ویکی‌پدیا بدور از تعصبات و کوته‌نگری، تنها به نشر دانسته‌های خود فکر می‌کنند…

شهروندی

[ویرایش]

شهروندی در ویکی‌پدیا و زندگی بی‌دردسر در آن آسان است، به شرطی که نکاتی را همواره رعایت کنید، اینجا گفتگو از قانون‌های سخت مذهبی یا روندهای دست و پاگیر اداری نیست، صحبت تنها دربارهٔ روش‌هایی است که کمک می‌کند شما زندگی بهتری در ویکی‌پدیا داشته باشید.

کار کنید

[ویرایش]

شهروند تنبل و بی‌تحرک را نمی‌شود شهروند دانست، کار شما را با تجربه و به رشد فرهنگی شما کمک می‌کند، پس کار کنید، ولی هیچ‌کس انتظار کار طاقت‌فرسا از شما ندارد، خود نیز تلاش کنید خود را خسته نکنید، روزانه تنها دقایقی از وقت خود را صرف ویکی‌پدیا کنید، یک کار پیوسته و مداوم هرچند نیمه وقت به مراتب بهتر از یک کار کوتاه مدت و تمام وقت است، بسیارند کسانی که از روی هیجان یا هر چیز دیگری زندگی خود را بر روی کاری می‌گذارند و بعد از مدتی به کلی دل‌سرد می‌شوند، تلاش کنید از این دسته نباشید.

به خود دروغ نگویید

[ویرایش]

اطلاعات خود را به دیگران عرضه کنید. فکر نکنید دانش شما بی‌ارزش است؛ کسانی در خارج از این محیط منتظرند تا از نوشته‌های شما استفاده کنند. قبل از انتشار نوشته‌تان، از درستی آن مطمئن شوید؛ اطلاعات نادرست، دیگران را به دردسر خواهد انداخت و از ارزش کار شما و این دانشنامه نیز کاسته خواهد شد. هیچ‌وقت اطلاعات دارای حق‌تألیف را بدون اجازهٔ مؤلف در ویکی‌پدیا منتشر نکنید. با این کار، هم به خود از بابت اینکه خودتان چیزی را نشر داده‌اید دروغ گفته‌اید و هم کاری برابر با دزدی و ناسازگار با روح محتویاتِ آزاد انجام داده‌اید. ...

پرسش‌های رایج

[ویرایش]

شهردار کیست؟ چه کسی مرا مدیریت می‌کند؟

[ویرایش]

ویکی‌پدیا شهری بدون شهردار است. هر شهروند شهردار خویش است و فرهنگ شهروندان کارهای شهر را پیش می‌برد. فرهنگ برتر پیش‌کسوتانِ شهر، تازه‌واردان را کمک می‌کند، ولی ساختار ویکی‌پدیا به هیچ وجه اجازه نمی‌دهد کسی اعمال سلیقهٔ شخصی کند و بدین ترتیب هر روز فرهنگی جدیدتر و بهتر در نتیجه مخلوط شدن فرهنگهای مختلف پدید می‌آید. شما نیز بدون نگرانی در ارائه فرهنگ خودتان جسور باشید، چنانچه فرهنگ شما مطلوب نباشد، به تدریج از سطح فرهنگ شهروندی ویکی‌پدیا زدوده خواهد شد، چرا که شهروندان فهیم و اندیشمند ویکی‌پدیا قادر خواهند بود آنچه بهترین است را برگزینند.

اطلاعات ناقص من به درد ویکی‌پدیا می‌خورد؟

[ویرایش]

هر اطلاعاتی، چه کوچک، چه بزرگ و چه حتی ناقص، به پیشرفت ویکی‌پدیا کمک خواهد کرد. تنها تلاش کنید اطلاعات درستی را منتقل کنید، و برای نوشته‌هاتان منابع معتبری پیدا کنید، چرا که اطلاعات غلط بدترین خطری است که ویکی‌پدیا را تهدید می‌کند، اگر تنها می‌دانید که نیوتن با خوردن سیبی بر سرش جاذبه را کشف کرد درنگ نکنید، صفحهٔ نیوتن را بیاورید و اطلاعات خود را در آن بنویسید؛ به مرور زمان یا خود شما آن اطلاعات را تکمیل خواهید کرد یا دیگران این کار را انجام می‌دهند.

من مترجم هستم، چگونه می‌توانم به ویکی‌پدیا کمک کنم؟

[ویرایش]

شما می‌توانید از جملهٔ بهترین شهروندان ویکی‌پدیا باشید. ویکی‌پدیا به زبان‌های مختلفی نوشته شده‌است، می‌توانید از مقاله‌های پربینندهٔ دیگر زبان‌ها شروع کنید و آن‌ها را به فارسی ترجمه کنید. ویکی‌پدیا:راهنمای مترجمان را ببینید. اگر از منبعی ترجمه می‌کنید، حتماً یقین حاصل کنید که منبع معتبر باشد و آن نوشته حق تألیف محدودکننده‌ای نداشته باشد، یا از صاحب اثر اجازه بگیرید.

صد مقاله نوشته‌ام که همه پرخواننده بوده‌است، چرا کسی مرا تشویق نمی‌کند؟

[ویرایش]

منتظر تشویق نباشید، خودتان برای کار خود ارزش قائل باشید. به جای گشتن به دنبال پاسخی برای این پرسش، بهتر است مقالهٔ صد و یکم را شروع کنید.

من هیچ‌وقت انشای خوبی نداشته‌ام، دیگران مرا سرزنش نخواهند کرد؟

[ویرایش]

شهروندان ویکی‌پدیا همه از جایی شروع کرده‌اند، شما نیز نگران نباشید. مقاله‌های پربیننده را بخوانید، تلاش کنید از شیوهٔ نگارش آن‌ها یاد بگیرید، و از شهروندانی که فکر می‌کنید نثر روانی دارند در مورد نوشته‌های خود نظر بخواهید. فرهنگ آن‌ها اجازه نمی‌دهد تنگ‌نظرانه با شما برخورد کنند. به خوبی راهنمایی‌تان خواهند کرد.

آیا ویکی‌پدیا مرا مشهور خواهد کرد؟

[ویرایش]

این خیال‌بافی است. اگر با این هدف شهروند شده‌اید، نوشته‌های ویکی‌پدیا از نظر نشر تحت توافق‌نامهٔ مستندات آزاد گنو هستند، این توافق‌نامه را بخوانید تا دریابید هیچ امیدی به این که از این طریق مشهور شوید وجود ندارد.

اطلاعات ناقص و نادرستی در مقالات پیدا کرده‌ام، چه باید کرد؟

[ویرایش]

بهترین کار، تصحیح و تکمیل آن‌ها است، چنانچه به اطلاعات خود مطمئن هستید قبل از تصحیح، در صفحه بحث مقاله توضیحات خود را ارایه کنید و سپس اقدام کنید، همچنین ویکی‌نویسان همیشه بی‌طرفی را رعایت می‌کنند، بنابراین ممکن است مقاله‌ای که بی‌طرفانه نوشته شده از دید شما حاوی اطلاعات غلط باشد، از این رو همیشه با دیدی بی‌طرفانه به مقالات نگاه کنید، به یاد داشته باشید متنی که در حال تغییر دادن یا اصلاح آن هستید توسط فردی درست مثل خود شما و با دید خیر خواهانه نگاشته شده‌است؛ پس کاملاً راجع به اصلاحیهٔ خود مطمئن شوید در غیر این صورت بهتر است تنها مطلب خود را به موضوع اضافه کنید تا خوانندگان دیگر که اطلاعات دقیقتری در این مورد دارند به اصلاح موضوع بپردازند.